Ocena i wartość hedonistyczna w wyborze partnera (2018)

kurtka gryzonia.jpg

Gil G. Rosenthal

Aktualna zoologia, zoy054, https://doi.org/10.1093/cz/zoy054

Opublikowane: 04 lipca 2018

Abstrakcyjny

Preferencje kojarzenia mogą wykazywać skrajne różnice w obrębie osobników i między nimi, nawet jeśli dane sensoryczne są zachowane. Zróżnicowanie to jest wynikiem zmian związanych z mechanizmami wartościującymi, które przypisują bodźcom pozytywną, neutralną lub negatywną wartość hedoniczną – czyli określają je jako atrakcyjne, nieinteresujące lub nieatrakcyjne. Istnieją szeroko rozpowszechnione dowody behawioralne na różnice w genach, wskazówki środowiskowe lub doświadczenia społeczne, które prowadzą do wyraźnych zmian w wartości hedonicznej bodźców. Ocenę przeprowadza się za pomocą szeregu mechanizmów, które można łatwo modyfikować za pomocą zmian genetycznych lub danych środowiskowych, i które często mogą skutkować szybkim nabyciem lub utratą preferencji behawioralnych. Odwrócenie preferencji wynikające z „odwrócenia” wartości hedonicznej może być dość powszechne. Włączenie takich nieciągłych zmian do modeli ewolucji preferencji może rzucić światło na nasze rozumienie procesów, takich jak dywersyfikacja cech, konflikt płciowy i specjacja sympatyczna.


ISTOTNE FRAGMENTY:

Zależne od doświadczenia odwrócenia wartości hedonicznej

Wybieracze spośród taksonów kręgowców i bezkręgowców wykazują preferencje, które mogą być znacznie modyfikowane przez doświadczenie. Doświadczenia te wahają się od wpływu życia na wczesny rozwój do krótkoterminowych skutków w trakcie interakcji zalotów. W niektórych przypadkach efekty doświadczenia można bezpośrednio powiązać z modyfikacją sensoryczną, na przykład zróżnicowaną regulacją receptorów węchowych w odpowiedzi na ekspozycję węchową (Nevitt i in. 1994). W wielu innych przypadkach nie można wykluczyć takiego wzrostu obwodowej wrażliwości na znajomy bodziec. Niemniej jednak jest chyba jeszcze więcej przypadków, w których możemy być pewni, że preferencja zależna od doświadczenia pociąga za sobą zmianę wartości hedonicznej na tle zachowanej odpowiedzi sensorycznej. Tak jest w przypadku imprintingu płciowego u zięb zebry, gdzie osobniki rozwijają preferencje dla bodźców występujących u rodzica przeciwnej płci i antypatie dla bodźców występujących u rodzica tej samej płci (ten Cate i in. 2006). U różnych gatunków narażenie na niebezpieczeństwo, takie jak sygnały drapieżnika, powoduje, że osoby wybierające tracą lub odwracają swoje preferencje dotyczące ozdób zapewniających większą stymulację sensoryczną (Berglund 1993; Pilakouta i Alonzo 2014). Podobny efekt występuje w kopiowaniu partnera, gdzie samice preferują wcześniej nieatrakcyjnego samca, gdy jest on sparowany z proceptywnymi wskazówkami innej samicy (Mery i in. 2009; Santos i in. 2014; Vakirtzis 2011). Wybieracze często modyfikują swoje preferencje wraz z wiekiem w sposób mało prawdopodobny w wyniku zmian sensorycznych. Na przykład samice altanników satynowych są zaskoczone przez intensywne zaloty, gdy są młode, ale wolą energicznie zaloty samców, gdy są starsze: bardziej rzucający się w oczy bodziec zmienia się z awersyjnego w atrakcyjny, prawdopodobnie w wyniku tego, że samice nauczyły się odróżniać zaloty od bodźców zagrażających (Coleman i in. al.2004).

Uczenie asocjacyjne

Uczenie się asocjacyjne zapewnia ostateczną i wszechobecną ścieżkę przypisywania wartości hedonicznej bodźcom. Mówiąc prościej, arbitralne bodźce kojarzone z dobrymi doświadczeniami w kontekście wyboru partnera stają się atrakcyjne, te związane ze złymi doświadczeniami stają się nieatrakcyjne. Na przykład Coria-Avila i współpracownicy (2005) stwierdzili, że samice nauczyły się preferować dowolny zapach nadawany samcom szczurów w kontekście „kopulacji w tempie”, w której samice mogą kontrolować tempo krycia, ale nie w kontekście „bez tempa”, w którym samice musiał odpierać próby krycia. Tak zwana nagroda seksualna – bodźce o pozytywnej wartości hedonicznej związane z zalotami i kryciem – może działać jako wzmocnienie w różnych kontekstach. Rzeczywiście, zwierzęta można wyszkolić w rozwijaniu fetyszy: silnych, specyficznych preferencji dla dowolnych bodźców. Pfaus i współpracownicy (2012) wyszkolili samce szczurów, aby kojarzyły kopulację z noszeniem kurtki gryzonia. Po treningu mężczyźni byli podnieceni seksualnie przez założenie kurtki, a nawet wykazywali zmniejszoną aktywność seksualną, gdy byli wystawieni nago na kobiety. Çetinkaya i Domjan (2006) zastosowali podobny paradygmat do tresury samców przepiórek do wspinania się na „przedmiot frotowy”. Każdy bodziec może zatem być związany z nagrodą seksualną lub odwrotnie, z negatywnymi doświadczeniami seksualnymi, chociaż tym ostatnim poświęcono mniej uwagi. Uczenie się asocjacyjne może zatem przypisać arbitralnym wskazówkom silną pozytywną lub negatywną wartość hedoniczną.