- PEŁNE BADANIE
- scicurious wyjaśnienie - Dziękuję DeltaFosB za odporność na stres
Nat Neurosci. 2010 Czerwiec; 13(6): 745-752. Opublikowano online 2010 May 16. doi: 10.1038 / nn.2551
Vincent Vialou,1 Alfred J. Robison,1, * Quincey C. LaPlant,1, * Herb E. Covington, III,1 David M. Dietz,1 Yoshinori N. Ohnishi,1 Ezekiell Mouzon,1 Augustus J. Rush, III,2 Emily L. Watts,1 Deanna L. Wallace,2, § Sergio D. Iniguez,3 Yoko H. Ohnishi,1 Michel A. Steiner,4 Brandon Warren,3 Vaishnav Krishnan,2 Rachael L. Neve,5 Subroto Ghose,2 Olivier Berton,2, § Carol A. Tamminga,2 i Eric J. Nestler1
Informacje o autorze ► Informacje o prawach autorskich i licencji ►
Ostateczna, zredagowana wersja tego artykułu jest dostępna pod adresem Nat Neurosci
Zobacz inne artykuły w PMC, że cytować opublikowany artykuł.
Abstrakcyjny
W przeciwieństwie do obszernej literatury dotyczącej wpływu stresu na mózg, stosunkowo niewiele wiadomo o molekularnych mechanizmach odporności, zdolności niektórych osób do ucieczki przed szkodliwymi skutkami stresu. Hpokazujemy, że czynnik transkrypcyjny, ΔFosB, pośredniczy w podstawowym mechanizmie odporności u myszy. Indukcja ΔFosB w jądrze półleżącym, kluczowym regionie nagrody mózgowej, w odpowiedzi na przewlekły stres społeczny jest niezbędny i wystarczający dla odporności. Indukcja ΔFosB jest również wymagana dla zdolności standardowego środka przeciwdepresyjnego, fluoksetyny, do odwrócenia patologii behawioralnej wywołanej porażką społeczną. ΔFosB wytwarza te efekty poprzez indukcję podjednostki receptora glutaminianowego GluR2 AMPA, która zmniejsza reaktywność neuronów jądra półleżącego na glutaminian i przez inne białka synaptyczne. Odkrycia te razem tworzą nową ścieżkę molekularną leżącą u podstaw zarówno odporności, jak i działania przeciwdepresyjnego.
WPROWADZENIE
Osoby poddane ciężkiemu stresowi wykazują bardzo różne reakcje, z których niektóre są w stanie przezwyciężyć kryzys, podczas gdy inne rozwijają ciężką psychopatologię, taką jak depresja lub zespół stresu pourazowego (PTSD). Zdolność radzenia sobie ze stresującymi sytuacjami, tj. Odporność, zależy od rozwoju odpowiednich zachowań i psychologicznych adaptacji do chronicznego stresu1,2. Psychologiczne konstrukcje, które promują odporność, obejmują zaangażowanie, cierpliwość, optymizm i poczucie własnej wartości, a także zdolność do modulowania emocji i rozwijania adaptacyjnych zachowań społecznych. Cechy te wiążą się z obwodem nagradzania mózgu, który wydaje się być decydującym czynnikiem dla pojawienia się fenotypów patologicznych vs.3,4. Neurobiologiczne korelaty podatności lub odporności na stres zostały zidentyfikowane przez 2 u ludzi, ale zakres, w jakim są one przyczyną lub konsekwencją podatności pozostaje nieznany5.
Wśród aktualnych modeli depresji i PTSD u gryzoni przewlekły stres związany z klęską społeczną jest etologicznie uzasadnionym podejściem, które wywołuje długotrwałe fizjologiczne6-8 i behawioralny9-11 zmiany, w tym unikanie społeczne, anhedonia i objawy lękowe, obejmujące aktywację kilku obwodów nerwowych i systemów neurochemicznych12-15. Normalizacja unikania społecznego przez przewlekłe, ale nie ostre leczenie przeciwdepresyjne czyni go cennym modelem do badania aspektów depresji i PTSD u ludzi11,16. Znaczna część (~ 30%) przewlekle pokonanych myszy unika większości negatywnych następstw behawioralnych porażki10, tym samym umożliwiając eksperymentalne badania odporności. Wykazano, że indukcja kilku białek w jądrze półleżącym (NAc), kluczowym regionie nagrody mózgowej, ma znaczenie dla ekspresji zachowań depresyjnych po porażce10,11,17,18, znacznie mniej wiadomo na temat molekularnych podstaw sprężystości, w której pośredniczy ten region mózgu. Tutaj zajęliśmy się tym pytaniem, koncentrując się na ΔFosB, czynniku transkrypcyjnym z rodziny Fos indukowanym w NAc przez narkotyki, naturalne nagrody i kilka rodzajów stresu19-21.
WYNIKI
ΔFosB w NAc promuje odporność na stres społeczny
Samce myszy C57BL / 6J poddano dziesięciu kolejnym klęskom społecznym10,11, a następnie rozdzielone na podatne i odporne populacje w oparciu o miarę unikania społecznego (Rys. 1a), która koreluje z kilkoma innymi zachowaniami depresyjnymi10. Stwierdziliśmy wzrost ΔFosB, mierzony metodą immunohistochemiczną, w NAc po przewlekłej porażce społecznej (Rys. 1b, c), ze sprężystymi myszami wykazującymi największą indukcję ΔFosB zarówno w podregionach rdzeniowych jak i skorupowych NAc (Rys. 1b, c). Ponadto zaobserwowaliśmy silną (p <0.01) korelację pomiędzy poziomem ΔFosB a interakcjami społecznymi (r = 0.80, powłoka NAc; r = 0.85, rdzeń NAc; r = 0.86, cały NAc), co sugeruje, że stopień indukcji ΔFosB w NAc może być krytycznym wyznacznikiem tego, czy zwierzę wykazuje fenotyp podatny czy odporny. Analiza Western blot preparatów NAc zawierających podregiony rdzenia i otoczki potwierdziła indukcję ΔFosB tylko u odpornych myszy (patrz Uzupełnienie Rys. 1).
Indukcja FosB w NAc przez porażkę społeczną pośredniczy w odporności
Aby przetestować funkcjonalne konsekwencje indukcji ΔFosB, użyliśmy myszy transgenicznych, które indukowalnie nadeksprymują ΔFosB specyficznie w dorosłym NAc i prążkowiu grzbietowym22. Myszy te wykazały zmniejszoną skłonność do rozwijania unikania społecznego po czterech lub dziesięciu dniach klęski społecznej (Rys. 1d), sugerując tym samym, że ΔFosB wywiera działanie ochronne przed stresem społecznym. Odwrotnie, użyliśmy myszy transgenicznych, które indukowalnie nadeksprymują ΔcJun, nieaktywnego transkrypcyjnie obciętego mutanta cJun, który antagonizuje aktywność ΔFosB23,24. W przeciwieństwie do myszy z nadekspresją ΔFosB, myszy z nadekspresją ΔcJun są bardziej podatne na przewlekłą porażkę społeczną niż kontrolne myszy z miotu i wykazują maksymalne zachowanie unikowe po dniach porażki 4 (Rys. 1e). Myszy ΔcJun wykazywały również zwiększoną bezruch w jednodniowym teście wymuszonego pływania, jak również zmniejszoną preferencję sacharozy, obie interpretowane jako zwiększone zachowanie podobne do depresji (Uzupełniające Rys. 2a, b). Jednak nadekspresja ΔFosB lub ΔcJun nie zmieniła kilku podstawowych pomiarów aktywności ruchowej lub zachowania lękowego (Uzupełnienie Rys. 2c – f). Łącznie wyniki te sugerują, że zmniejszona aktywność ΔFosB w NAc i prążkowiu grzbietowym zmniejsza pozytywne, adaptacyjne odpowiedzi, wywodzące się z „radzenia sobie7”Do chronicznego stresu.
Zmniejszona ΔFosB w NAc sprzyja podatności na stres
Aby uzyskać dalsze informacje na temat behawioralnych działań ΔFosB po przewlekłym stresie, wykorzystaliśmy przedłużony okres izolacji społecznej w wieku dorosłym, który wywołuje u myszy zaburzenia podobne do depresji25 i jest głównym czynnikiem ryzyka depresji klinicznej. Zaobserwowaliśmy obniżone poziomy ΔFosB u NAc myszy izolowanych społecznie (Rys. 2a, b). Odkryliśmy również, że izolacja powoduje, że myszy są znacznie bardziej podatne na porażkę społeczną, i że ta podatność na izolację została całkowicie odwrócona przez nadekspresję wirusową ΔFosB selektywnie w NAc (Rys. 2c). Odwrotnie, blokada funkcji ΔFosB w NAc, przez nadekspresję wirusową ΔJunD, u myszy kontrolnych trzymanych w grupach promowała podatność na porażkę społeczną (Rys. 2c). ΔJunD, podobnie jak ΔcJun, jest N-końcowym obciętym mutantem, który działa jako dominujący-negatywny antagonista ΔFosB (Uzupełnienie Rys. 3)23. Odkrycia te bezpośrednio wiążą się z podstawowymi poziomami ΔFosB w NAc w podatności na stres.
Wpływ izolacji społecznej na ΔFosB i podatność na porażkę społeczną
Aby zbadać znaczenie kliniczne tych wyników, zmierzono poziomy ΔFosB w próbkach pośmiertnych ludzkich NAc uzyskanych od pacjentów z depresją i szeroko dopasowanych kontrolach. Znaleźliśmy ~ 50% spadek poziomów ΔFosB u pacjentów z depresją (Rys. 2d), wspierając rolę ΔFosB w ludzkiej depresji. Badani ludzie z depresją obejmowali osoby, które w momencie śmierci stosowały lub nie przyjmowały leków przeciwdepresyjnych (Dodatkowa tabela 1), i nie znaleźliśmy korelacji między poziomami ΔFosB a ekspozycją na leki przeciwdepresyjne. W świetle naszej obserwacji, że leczenie przeciwdepresyjne zwiększa poziomy ΔFosB u mysich NAc (patrz poniżej), wyniki te sugerują, że brak indukcji ΔFosB w NAc może być ważnym czynnikiem determinującym brak odpowiedzi przeciwdepresyjnych u ludzi.
ΔFosB w NAc pośredniczy w działaniu przeciwdepresyjnym
Przewlekłe leczenie przeciwdepresyjne odwraca wywołane przez porażkę unikanie społeczne obserwowane u podatnych myszy11. Dlatego zbadaliśmy, czy indukcja ΔFosB w NAc może być mechanizmem nie tylko dla odporności, ale także dla działania przeciwdepresyjnego. Nie pokonane kontrolne myszy leczone fluoksetyną w dniach 20 nie wykazały żadnych zmian w zachowaniu społecznym, ale wykazywały akumulację ΔFosB w powłoce NAc (Rys. 3a, b) i rdzeń (Uzupełnienie Rys. 4). Leczenie fluoksetyny u podatnych myszy odwróciło ich unikanie społeczne (Rys. 3a), zgodnie z wcześniejszymi doniesieniami, i dodatkowo poprawił poziomy ΔFosB w NAc (Rys. 3b, Uzupełnienie Rys. 4).
Indukcja ΔFosB w NAc pośredniczy w przeciwdepresyjnym działaniu fluoksetyny
Aby bezpośrednio zbadać udział takiej indukcji ΔFosB w behawioralnym działaniu fluoksetyny, nadekspresjonowaliśmy wirusowo JJunD lub GFP samodzielnie (jako kontrolę) u NAc uprzednio pokonanych myszy. Połowę myszy w każdej grupie traktowano następnie przez trzy dodatkowe tygodnie fluoksetyną lub nośnikiem. Jak oczekiwano, leczenie fluoksetyną myszy z nadekspresją GFP w NAc wykazało odwrócenie unikania społecznego wywołanego przewlekłą porażką społeczną. Natomiast nadekspresja ΔJunD blokowała ten efekt terapeutyczny fluoksetyny (Rys. 3c), potwierdzając hipotezę, że indukcja ΔFosB w NAc jest wymagana do działania przeciwdepresyjnego. Ponadto, pośredniczona przez wirus nadekspresja ΔFosB u szczurzej NAc powodowała znaczący efekt podobny do działania przeciwdepresyjnego, jak zmierzono przez zmniejszenie czasu bezruchu w dniu 2 testu wymuszonego pływania (Uzupełnienie Rys. 5a). Dalsza analiza zachowania podczas tego testu ujawniła wzrost indukowanego ΔFosB zarówno w pływaniu, jak i wspinaniu się (Uzupełnienie Rys. 5b – d), cechy związane ze zmianami mechanizmów serotoninergicznych i noradrenergicznych26. Co ciekawe, szczury wykazujące nadekspresję ΔFosB w NAc wykazywały również skrócenie czasu bezruchu w pierwszym dniu testu, interpretowane jako efekt pro-motywacyjny (patrz Metody online i Uzupełnienie Rys. 5e – h).
Regulacja receptora AMPA w NAc pośredniczy w sprężystości
ΔFosB reguluje transkrypcję wielu genów w NAc24,27. Jednym z ustalonych docelowych genów jest podjednostka receptora glutaminianowego AMPA GluR2: myszy z nadekspresją ΔFosB w NAc mają podwyższone poziomy GluR2, bez wpływu na inne podjednostki receptora glutaminianowego22. Ta selektywna regulacja GluR2 w NAc została powiązana ze zwiększeniem nagrody lekowej i naturalnej22,28. Aby zmierzyć się z możliwością, że modulacja GluR2 przyczynia się również do działania prozabezpieczeniowego ΔFosB, zbadaliśmy ekspresję GluR2 w NAc po przewlekłej porażce społecznej. Podatne myszy wykazywały znaczący spadek poziomów GluR2 w tym regionie mózgu w porównaniu z kontrolami, podczas gdy sprężyste myszy wykazywały zwiększone poziomy GluR2 (Rys. 4a). Podczas gdy mechanizm leżący u podstaw tłumienia ekspresji GluR2 u podatnych myszy pozostaje nieznany, indukcja GluR2 obserwowana u prężnych myszy wydaje się odzwierciedlać bezpośredni wpływ ΔFosB na gen GluR2, ponieważ odkryliśmy zwiększone wiązanie ΔFosB z promotorem GluR2 przez zastosowanie immunoprecypitacja chromatyny (ChIP) (Rys. 4b), a ilościowa reakcja PCR (qPCR) ujawniła przedłużoną indukcję poziomów mRNA GluR2 u NAc odpornych myszy (Rys. 4c), co odpowiada długotrwałej indukcji ΔFosB. Co ciekawe, GluR1 był przeciwnie regulowany po porażce społecznej: obserwowaliśmy zwiększoną ekspresję u podatnych myszy i zmniejszoną ekspresję u odpornych myszy (Rys. 4a). Jednakże nie zaobserwowano odpowiednich zmian w ekspresji mRNA GluR1, co sugeruje mechanizmy posttranslacyjne. Ponadto przewlekłe leczenie fluoksetyną u myszy, które nie zostały pokonane, zwiększyło poziom GluR2 w NAc (Rys. 4d), a analiza ludzkiej pośmiertnej tkanki NAc od pacjentów z depresją ujawniła zmniejszone poziomy GluR2 w porównaniu do kontroli (Rys. 4e). Nie wykryto zmian w poziomach GluR1 (Rys. 4e).
Pro-sprężystość, działanie przeciwdepresyjne GluR2 w NAc
Obecność GluR2 ma głęboki wpływ na receptory AMPA: receptory AMPA pozbawione GluR2 są Ca2+-przepuszczalny i wykazuje większą przewodność receptora i silne prądy prostujące do wewnątrz, w porównaniu z receptorami zawierającymi GluR229. Aby uzupełnić nasze wyniki biochemiczne, wykonaliśmy więc zapisy z całych komórek napięcie-zacisk średnich neuronów kolczastych w NAc nie pokonanych myszy i po porażce społecznej zarówno u zwierząt sprężystych, jak i podatnych. Związki prądu i prądu wywołane przez AMPA wywołane pobudzającymi prądami postsynaptycznymi (EPSC) ujawniły znacznie większą prostowanie do wewnątrz u podatnych myszy (Rys. 5a – c) w porównaniu do kontroli, zgodnie ze zwiększonym stosunkiem GluR1: GluR2 obserwowanym w tych warunkach. Chociaż stopień rektyfikacji w komórkach zarejestrowanych od wrażliwych myszy był zmienny, zaobserwowaliśmy bardzo znaczącą zmianę w rektyfikacji w porównaniu z grupami kontrolnymi i sprężystymi. Konsekwencję tego odkrycia wskazuje fakt, że stopień rektyfikacji wszystkich komórek od podatnych myszy przekroczył średnią wartość obserwowaną dla komórek kontrolnych. Ponadto odkryliśmy, że poziom sprostowania był pośrednio skorelowany z unikaniem społecznym (Rys. 5d), sugerując, że zmiany w stosunku GluR1: GluR2 mogą częściowo napędzać to zachowanie. Aby potwierdzić większą częstość występowania receptorów pozbawionych GluR2 u podatnych myszy, inkubowaliśmy wycinki z kontrolnych i podatnych myszy z 1-naftyloacetylosperiminą (NASPM), selektywnym blokerem receptorów AMPA pozbawionych GluR2. Wywołane EPSC w neuronach zarejestrowanych u podatnych myszy (Rys. 5e – f) zostały znacznie zmniejszone przez NASPM, wykazując, że receptory AMPA pozbawione GluR2 przyczyniają się znacznie bardziej do transmisji glutaminergicznej u podatnych myszy niż kontrole. Należy zauważyć, że wpływ NASPM u podatnych myszy był mniejszy niż przewidywano, biorąc pod uwagę większą zmianę obserwowaną w rektyfikacji. Ta rozbieżność nie jest jednak bezprecedensowa30 i może wynikać z modyfikacji potranslacyjnych lub interakcji białko-białko z udziałem GluR2 (patrz Dyskusja) lub po prostu zakresu ekspozycji NASPM. Wywołany stresem wzrost wewnętrznej rektyfikacji obserwowany u podatnych myszy był nieobecny u prężnych myszy (Rys. 5a – d), zgodne z obserwowanym spadkiem GluR1 i wzrostem GluR2 w tych warunkach. Jednak nie zaobserwowaliśmy spadku prostowania wewnętrznego u prężnych myszy w porównaniu z grupą kontrolną (patrz Dyskusja).
Kompozycja receptora AMPA jest różnie regulowana u myszy podatnych i sprężystych
Działanie przeciwdepresyjne blokady receptora AMPA w NAc
Dane te sugerują, że zwiększona funkcja receptora AMPA (zwiększony stosunek GluR1: GluR2) w NAc podatnych myszy sprzyja unikaniu społecznemu, podczas gdy zmniejszona funkcja AMPA (obniżony stosunek GluR1: GluR2) przyczynia się do odporności. Aby przetestować tę hipotezę, wlewaliśmy antagonistę receptora AMPA NBQX bezpośrednio do NAc pokonanych myszy bezpośrednio przed testem unikania społecznego. NBQX zwiększył czas interakcji społecznych (Rys. 4f), wykazując, że blokada szybkiego wkładu pobudzającego do NAc sprzeciwia się wyrażaniu tego szkodliwego skutku przewlekłego stresu społecznego. NBQX nie zmienił ogólnej aktywności ruchowej (Uzupełnienie Rys. 6). Ponadto antydepresyjny efekt pojedynczej infuzji NBQX na unikanie społeczne był długotrwały, ponieważ myszy ponownie przetestowane tydzień później wykazały dalsze wzmocnienie interakcji społecznych.
Następnie wybiórczo nadekspresjonowaliśmy wirusa GluR2 selektywnie w NAc podatnych myszy. Ekspresja GluR2 całkowicie odwróciła unikanie społeczne wywołane przewlekłą porażką społeczną (Rys. 4g), popierając pogląd, że zwiększenie GluR2 w NAc jest kluczowym mechanizmem odporności. Co ciekawe, efekt nadekspresji GluR2 utrzymywał się przez co najmniej 10 dni po zabiegu (Rys. 4g) gdy ekspresja GluR2 za pośrednictwem wirusa całkowicie zanikła. I odwrotnie, u elastycznych myszy, nadekspresja nieedytowanej wersji GluR2, GluR2Q, która przypomina GluR1 w badaniach funkcjonalnych, uczyniła myszy bardziej podatnymi na porażkę społeczną (Rys. 4g), popierając pogląd, że zwiększona funkcja receptora AMPA w NAc przyczynia się do podatności.
SC1, kolejny cel ΔFosB, jest również mediatorem odporności
W celu zidentyfikowania dodatkowych genów docelowych ΔFosB, które przyczyniają się do sprężystości, porównano zestawy danych macierzy ekspresji genów, które otrzymano z NAc myszy transgenicznych z nadekspresją ΔFosB iz myszy C57Bl / 6J 48 godziny po przewlekłej porażce społecznej, która wykazywała sprężysty i podatny fenotyp10,24. Rys. 6a pokazuje znaczne (> 75%) nakładanie się genów indukowanych w NAc zarówno przez ΔFosB, jak i przez odporność. Wśród tych genów (wymienione w Dodatkowa tabela 2), wybraliśmy do dalszej analizy SC1, w oparciu o wielkość jego indukcji zarówno sprężystości, jak i nadekspresji ΔFosB. SC1, znany również jako Sparc (białko wydzielane, kwaśne, bogate w cysteinę) - podobnie jak 1 lub hevin, jest antyadhezyjną cząsteczką matrycy, która jest silnie wyrażana w mózgu dorosłego, gdzie lokalizuje się w gęstości postsynaptycznej i jest zaangażowana w synaptyczne plastyczność31. Aby bezpośrednio ocenić potencjalną rolę SC1 w sprężystości, nadekspresjonowaliśmy wirusowo SC1 u NAc podatnych myszy. SC1 znacząco odwrócił unikanie społeczne wywołane przewlekłą porażką społeczną (Rys. 6b). Nadekspresja SC1 wywierała także działanie przeciwdepresyjne w dniu 2 testu wymuszonego pływania na szczurach (Rys. 6c i Uzupełnienie Rys. 7a – c), ale nie miał wpływu na podstawową aktywność lokomotoryczną i zachowania związane z lękiem (Uzupełnienie Rys. 7d – g). Ponadto odkryliśmy silną tendencję do zmniejszania poziomów SC1 w ludzkiej poporodowej tkance NAc od pacjentów z depresją (Rys. 6d).
Pro-sprężystość, działanie przeciwdepresyjne SC1 w NAc
DYSKUSJA
Wyniki niniejszego badania stanowią pierwszy dowód adaptacji molekularnych występujących w średnich neuronach kolczystych NAc, które leżą u podstaw odpornych odpowiedzi na przewlekły stres i przyczyniają się do terapeutycznych efektów przewlekłego leczenia przeciwdepresyjnego. Pokazujemy, że poziomy podstawowe ΔFosB w NAc determinują początkową podatność danej osoby na stres społeczny i że stopień indukcji ΔFosB w odpowiedzi na przewlekły stres określa podatne i sprężyste odpowiedzi na ten stres. Pokazujemy dalej, że pomyślne odwrócenie nieprawidłowości behawioralnych wywołanych u podatnych zwierząt przez przewlekłe podawanie fluoksetyny wymaga indukcji ΔFosB w tym obszarze mózgu. Odkrycia te pokazują, że indukcja ΔFosB w NAc jest zarówno niezbędnym, jak i wystarczającym mechanizmem odporności i odpowiedzi przeciwdepresyjnych. Odkrycie niższych poziomów ΔFosB w NAc ludzi z depresją potwierdza znaczenie tych obserwacji w modelach mysich dla depresji klinicznej. ΔFosB reguluje funkcję NAc poprzez indukowanie lub tłumienie licznych genów docelowych24,27. Identyfikujemy dwa z jego docelowych genów, podjednostkę receptora AMPA GluR2 i SC1, białko macierzy zewnątrzkomórkowej i bezpośrednio implikuje to w pośredniczeniu w odporności na stres związany z porażką społeczną.
Taka rola prozabezpieczenia dla ΔFosB w kontekście przewlekłego stresu jest interesująca w świetle wielu dowodów na zaangażowanie ΔFosB w regulowanie reakcji na narkotyki i naturalne nagrody, takie jak jedzenie, seks i ćwiczenia19. ΔFosB jest indukowany w NAc przez nagrody lekowe i naturalne oraz zwiększa satysfakcjonujące odpowiedzi na te bodźce. Wiąże się z tym jako mediator niektórych aspektów uzależnienia od narkotyków. Obecne odkrycia w modelach stresu zapewniają zasadniczo nowy wgląd w rolę tego białka w regulacji złożonych zachowań emocjonalnych. W normalnych warunkach ΔFosB ulega ekspresji na najwyższych poziomach w NAc w porównaniu ze wszystkimi innymi regionami mózgu19. Postawiliśmy hipotezę, że poziomy ΔFosB w NAc odgrywają ważną rolę w ustalaniu poziomu motywacji jednostki i ukierunkowywaniu zmotywowanych zachowań w kierunku znaczących bodźców nagradzających. Usunięcie stymulacji środowiskowej podczas długotrwałej izolacji zmniejsza podstawowe poziomy ΔFosB w mysim NAc, pogarszając ich motywację i zwiększając ich podatność na przewlekły stres społeczny, jak pokazujemy tutaj. Obserwowany spadek poziomów ΔFosB w pośmiertnej NAc pacjentów z depresją jest zgodny z tą hipotezą i sugeruje rolę ΔFosB w upośledzonej motywacji i nagrodzie obserwowanej u wielu osób z depresją. Odwrotnie, zdolność do indukowania ΔFosB w NAc w odpowiedzi na przewlekły stres umożliwia jednostce zwiększenie motywacji i naturalnej nagrody pomimo trwającego stresu, hipoteza zgodna z aktualnymi poglądami na temat odporności u ludzi1,2. Postawiliśmy dalej hipotezę, że indukcja ΔFosB w NAc przez przewlekłą ekspozycję na narkotyki, która jest znacznie większa niż ta obserwowana ze stresem lub nagrodami naturalnymi19, skutkuje patologicznym stopniem zwiększonej motywacji w sposób, który psuje obwód nagrody w kierunku silniejszego bodźca narkotykowegoi.
Oczywiście specyficzne cechy tej hipotezy wymagają dalszych badań. Można oczekiwać, że indukcja ΔFosB w NAc przez przewlekły stres lub przez fluoksetynę zwiększy nagrodę za lek. Rzeczywiście, współwystępowanie depresji i uzależnienia jest dobrze znane u ludzi, a gryzonie wykazywały uczulenie krzyżowe między narkotykami i stresem32-34. Z drugiej strony depresja i uzależnienia są bardzo złożone, niejednorodne zespoły i większość osób z depresją nie ma uzależnienia i odwrotnie. Ponadto fluoksetyna nie wywiera wyraźnego wpływu na reakcje leków u zwierząt, ani nie jest skutecznym leczeniem uzależnienia u osób uzależnionych, które również nie są w depresji. Zgodnie z tą złożonością stwierdziliśmy, że podatne myszy, a nie odporne myszy, w paradygmacie porażki społecznej wykazują wzmocnione reakcje na narkotyki.10. Sugerowałoby to, że zwiększoną podatność podatnych myszy na nadużywanie leków pośredniczy wiele innych adaptacji indukowanych w NAc i gdzie indziej, jak tylko jeden przykład, BDNF, który jest indukowany u podatnych, nieodpornych myszy w NAc i wzmacnia mechanizmy nagrody za lekiwidzieć 10.
Interpretacja, że ΔFosB promuje aspekty uzależnienia, jednocześnie promując odporność na stres, nie jest zaskakująca, biorąc pod uwagę złożone zależności obserwowane między rolą danego białka w NAc w modelach uzależnienia a depresją. Niektóre białka (np. BDNF) promują reakcje na leki nadużywające i stresujące, podczas gdy wiele innych białek wywiera przeciwne działanie w tych dwóch warunkach: np. CREB w NAc wytwarza fenotyp pro-depresyjny, ale osłabia reakcje na narkotyki widzieć 4,10.
Odkrycia te podkreślają potrzebę dalszych badań w celu nakreślenia molekularnych podstaw złożonych zachowań emocjonalnych oraz znaczenia stosowania jak najszerszego zakresu testów behawioralnych w takich badaniach. Wyniki wskazują również, że, jak można się było spodziewać, sama ΔFosB nie może wyjaśnić pełnego zjawiska depresji i uzależnienia, jest raczej kluczowym regulatorem mechanizmów nagrody zależnych od NAc i tym samym jest ważna w pośredniczeniu w pewnych aspektach obu warunków.
Jednak głównym zastrzeżeniem tej dyskusji są różne typy komórek w NAc, w których ΔFosB jest indukowany w modelach stresu i uzależnienia. Narkotyki i nagrody naturalne wywołują ΔFosB przede wszystkim w podklasie średnich kolczastych neuronów w NAc, które wyrażają D1 receptory dopaminy19,22, podczas gdy stres indukuje ΔFosB mniej więcej jednakowo w D1 i D2 średnie neurony kolczaste zawierające receptor20. Ta indukcja różnicowa może mieć dramatyczne konsekwencje funkcjonalne, ponieważ zdolność D do zwiększenia nagrody została pokazana dla D1 tylko neurony klasowe19.
Identyfikacja GluR2 jako genu docelowego zaangażowanego w pośredniczenie w działaniu prozabezpieczeniowym ΔFosB rzuca nieco światła na te rozważania. Wykazujemy, że podatność u myszy i depresja u ludzi są związane ze wzrostem stosunku GluR1: GluR2 w NAc, co sugeruje zwiększoną pobudliwość średniego neuronu kolczystego w odpowiedzi na glutaminian.
NAc otrzymuje nakłady glutaminergiczne z kilku obszarów mózgu, w szczególności kory przedczołowej, ciała migdałowatego i hipokampa35. Taki wkład glutaminergiczny moduluje wartościowość i istotność bodźców nagradzających i awersyjnych, a tym samym kontroluje zmotywowane zachowania36-38. Ostatnie badania są zgodne z naszą hipotezą, że zwiększona pobudliwość NAc może sprzyjać podatności na stres. Wymuszony stres pływania zwiększa siłę synaptyczną i funkcję receptora AMPA w NAc39, podczas gdy wlew glutaminianu do NAc zmniejsza zachowanie pływania w teście wymuszonego pływania, efekt podobny do depresji40. Bardziej ogólnie, zwiększone odpalanie NAc koduje stany awersyjne w kilku modelach zwierzęcych41. Zmiany aktywności NAc obserwowano u pacjentów z dużą depresją42 żołnierze sił specjalnych wyselekcjonowani i wyszkoleni, aby byli odporni na ciężką traumę43. Podobnie, głęboka stymulacja mózgu subgenualnej kory obręczy lub NAc (główny cel subgenual kory obręczy), interwencja uważana za zmniejszenie pobudliwości stymulowanego regionu mózgu, łagodzi objawy depresyjne u pacjentów opornych na leczenie3,44.
Podobnie jak modele stresu, zwiększona reaktywność glutaminergiczna w NAc jest również związana z uzależnieniem od narkotyków30,45-47. Obejmuje to wzrost receptorów AMPA pozbawionych GluR2 w tym regionie mózgu30,47, podobny do tego, o którym tutaj piszemy dla podatności na stres. Łącznie obserwacje te podnoszą interesującą możliwość, że zwiększona transmisja glutaminergiczna w NAc sprzyja podatności na uzależnienie i depresję. Przeciwna zmiana, to jest zmniejszony stosunek GluR1: GluR2, pokazany tutaj w NAc u elastycznych myszy, sugeruje, że zmniejszona funkcja glutaminergiczna może być ochronna przed szkodliwymi skutkami przewlekłego stresu. Jest to zgodne z obserwacjami, które zwiększały aktywność GluR2 lub zmniejszały aktywność GluR1 w NAc wzmacnia nagrodę i motywację28,37,48. Zdolność fluoksetyny do podobnego wywoływania ekspresji GluR2 w NAc zwiększa możliwość, że zmniejszone unerwienie glutaminianu tego regionu mózgu może również przyczyniać się do odpowiedzi przeciwdepresyjnych. Rzeczywiście, pokazujemy tutaj, że hamowanie funkcji receptora AMPA w NAc wytwarza silną i długotrwałą odpowiedź antydepresyjną.
Podczas gdy zmiany, które wykazujemy w ekspresji receptora AMPA w NAc podatnych myszy są zgodne z naszymi obserwacjami elektrofizjologicznymi, zmiany obserwowane w odporności są bardziej złożone. Nie uzyskaliśmy dowodów elektrofizjologicznych na zmniejszenie liczby receptorów AMPA pozbawionych GluR2 u NAc u myszy odpornych na leczenie w porównaniu z grupą kontrolną. Postawiliśmy hipotezę, że indukowana przez ΔFosB indukcja GluR2 w sprężystości jest tylko jedną z wielu adaptacji występujących w NAc, które wpływają na transmisję glutaminergiczną i że chociaż ta adaptacja jest wystarczająca, aby odwrócić nadmierną funkcję receptora AMPA obserwowaną w podatności, to nie wywołuje zmian netto w przeciwnym kierunku. Nasze dane ujawniają złożoną regulację transmisji glutaminergicznej w NAc po przewlekłym stresie społecznym. Przeciwne zmiany w ekspresji GluR1 w tym regionie mózgu pod względem podatności na sprężystość nie są widoczne na poziomie mRNA, podobnie jak obniżony poziom GluR2 w podatności na poziomie mRNA. Jest to zgodne z modyfikacjami potranslacyjnymi, w tym zmianami w handlu receptorami AMPA, również odgrywającymi ważną rolę, jak zaobserwowano w modelach nadużywania narkotyków30,47.
Złożoną regulację transmisji glutaminergicznej w NAc przez przewlekły stres podkreśla nasze odkrycie SC1 jako kolejnego genu docelowego dla ΔFosB, który, podobnie jak indukcja GluR2, pośredniczy w odporności. Wiadomo, że SC1 reguluje plastyczność synaptyczną31. W wyniku jego właściwości antyadhezyjnych indukcja SC1 w NAc może skutkować bardziej permisywnym środowiskiem dla zmian strukturalnych towarzyszących plastyczności synaps glutaminergicznych, które wydają się kluczowe dla sprężystości. Na przykład ostatnie dowody wskazują, że usunięcie macierzy zewnątrzkomórkowej pozwala na dyfuzję receptorów AMPA i tym samym sprzyja plastyczności synaptycznej49.
Podsumowując, nasze wyniki potwierdzają schemat, w którym ΔFosB w NAc pośredniczy w sprężystości w obliczu przewlekłego stresu, częściowo poprzez indukowanie formy plastyczności synaptycznej, która przeciwdziała silnemu negatywnemu uczeniu asocjacyjnemu występującemu u podatnych myszy. Na przykład, wykazano, że zwiększenie ilości receptorów AMPA pozbawionych GluR2 w NAc, które obserwujemy u podatnych myszy, nasila reakcje na sygnały związane z kokainą, które promują głód i nawrót w modelach uzależnień30,47. W przeciwieństwie do tego, tłumienie tonu glutaminergicznego u prężnych myszy, poprzez wzmocnienie GluR2 i być może indukcję SC1, może być istotnym bodźcem, takim jak nowa mysz w paradygmacie porażki społecznej, mniej zdolnym do aktywacji neuronów NAc, a tym samym umożliwiającym cel - zachowanie ukierunkowane, aby kontynuować pomimo stresu. Nasze macierze genowe sugerują prawdopodobne zaangażowanie wielu dodatkowych celów ΔFosB, przyczyniając się również do odporności. Dominująca rola ΔFosB i jej celów w zdolności jednostki do pozytywnego przystosowania się do przewlekłego stresu rodzi zasadniczo nowe możliwości rozwoju nowych leków przeciwdepresyjnych.
METODY
Metody i powiązane odnośniki są dostępne w wersji online dokumentu pod adresem http://www.nature.com/natureneuroscience/.
Materiał uzupełniający
Suppl
Kliknij tu by zobaczyc.(1024K, doc)
Kliknij tu by zobaczyc.(136K, pdf)
Podziękowanie
Praca ta była wspierana przez granty z Narodowego Instytutu Zdrowia Psychicznego oraz z sojuszu badawczego z AstraZeneca. Dziękujemy dr. P. McKinnon i H. Russell za hojny dar cDNA SC1. Dziękujemy również I. Maze, dr. R. Oosting, S. Gautron i D. Vialou za pomocną dyskusję i komentarze na temat rękopisu.
Przypisy
Autorskie Wkłady VV i EJN były odpowiedzialne za ogólny projekt badania. Zaprojektowano, przeprowadzono i poddano analizie QL i VV oraz analizowano eksperymenty RNA i ChIP. AJ Robison zaprojektował, przeprowadził i przeanalizował badania elektrofizjologiczne. HEC i VV zaprojektowali i przeprowadzili eksperymenty farmakologiczne NBQX. QL, DMD, ELW i VV przeprowadziły operacje stereotaktyczne. YNO sklonował cDNA SC1 do wektora HSV. YHO przeprowadził test lucyferazy AP1. QL, DMD, DW i VV zaprojektowali i przeprowadzili eksperymenty izolacji społecznej. VV, ELW i AJ Rush przeprowadzili testy porażek społecznych i kwantyfikację immunohistochemiczną. SI, QL, BW i VV przeprowadzały i analizowały chirurgię szczura i test wymuszonego pływania. EM i RN dostarczyły wektory wirusowe do transgenezy wirusowej. MAS, VK i OB przeszkolili VV w porażkach społecznych i analizach biochemicznych i zapewnili kontrolę jakości danych dotyczących porażek społecznych. SG i CAT dostarczyły ludzką tkankę mózgową pośmiertną. VV i EJN napisali artykuł z pomocą innych autorów.
Autor informacji Informacje o przedrukach i zezwoleniach są dostępne pod adresem www.nature.com/reprints.
Dodatkowy Dodatkowa informacja jest połączony z wersją online dokumentu pod adresem www.nature.com/natureneuroscience/.
Referencje
1. McEwen BS. Fizjologia i neurobiologia stresu i adaptacji: centralna rola mózgu. Physiol Rev. 2007; 87: 873 – 904. [PubMed]
2. Feder A, Nestler EJ, Charney DS. Psychobiologia i genetyka molekularna odporności. Nat Rev Neurosci. 2009; 10: 446 – 457. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
3. Ressler KJ, Mayberg HS. Ukierunkowanie na nieprawidłowe obwody nerwowe w zaburzeniach nastroju i lęku: od laboratorium do kliniki. Nat Neurosci. 2007; 10: 1116 – 1124. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
4. Krishnan V, Nestler EJ. Molekularna neurobiologia depresji. Natura. 2008; 455: 894 – 902. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
5. Yehuda R, Flory JD, Southwick S, Charney DS. Opracowanie programu badań translacyjnych dotyczących odporności i podatności na zagrożenia po ekspozycji na traumę. Ann NY Acad Sci. 2006; 1071: 379 – 396. [PubMed]
6. Tornatzky W, Miczek KA. Długotrwałe upośledzenie autonomicznych rytmów okołodobowych po krótkotrwałym stresie społecznym. Physiol Behav. 1993; 53: 983 – 993. [PubMed]
7. Koolhaas JM, Meerlo P, De Boer SF, Strubbe JH, Bohus B. Czasowa dynamika reakcji na stres. Neurosci Biobehav Rev. 1997; 21: 775 – 782. [PubMed]
8. De Kloet ER. Hormony i zestresowany mózg. Ann NY Acad Sci. 2004; 1018: 1 – 15. [PubMed]
9. Rygula R i in. Anhedonia i deficyty motywacyjne u szczurów: wpływ przewlekłego stresu społecznego. Behav Brain Res. 2005; 162: 127 – 134. [PubMed]
10. Krishnan V i in. Adaptacje molekularne leżące u podstaw podatności i odporności na porażkę społeczną w regionach nagradzających mózg. Komórka. 2007; 131: 391 – 404. [PubMed]
11. Berton O, et al. Istotna rola BDNF w mezolimbicznym szlaku dopaminowym w stresie społecznym. Nauka. 2006; 311: 864 – 868. [PubMed]
12. Tidey JW, Miczek KA. Nabycie kokainy do samodzielnego podawania po stresie społecznym: rola półleżącej dopaminy. Psychopharmacology (Berl) 1997; 130: 203 – 212. [PubMed]
13. Martinez M, Calvo-Torrent A, Herbert J. Mapping odpowiedź mózgu na stres społeczny u gryzoni z ekspresją c-fos: przegląd. Naprężenie. 2002; 5: 3 – 13. [PubMed]
14. Kollack-Walker S, Don C, Watson SJ, Akil H. Różnicowa ekspresja mRNA c-fos w neurocircuit chomików męskich narażonych na ostrą lub przewlekłą porażkę. J Neuroendocrinol. 1999; 11: 547 – 559. [PubMed]
15. Becker C, i in. Zwiększone korowe pozakomórkowe poziomy materiału podobnego do cholecystokininy w modelu przewidywania porażki społecznej u szczura. J Neurosci. 2001; 21: 262 – 269. [PubMed]
16. Rygula R, Abumaria N, Domenici E, Hiemke C, Fuchs E. Wpływ fluoksetyny na deficyty behawioralne wywołane przewlekłym stresem społecznym u szczurów. Behav Brain Res. 2006; 174: 188 – 192. [PubMed]
17. Wilkinson MB, et al. Leczenie imipraminą i odporność wykazują podobną regulację chromatyny w jądrze półleżącym myszy w modelach depresji. J Neurosci. 2009; 29: 7820 – 7832. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
18. Covington HE, 3rd, et al. Działanie przeciwdepresyjne inhibitorów deacetylazy histonowej. J Neurosci. 2009; 22: 11451 – 11460. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
19. Nestler EJ. Przejrzeć. Transkrypcyjne mechanizmy uzależnienia: rola DeltaFosB. Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. 2008; 363: 3245 – 3255. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
20. Perrotti LI, et al. Indukcja deltaFosB w strukturach mózgu związanych z nagrodą po przewlekłym stresie. J Neurosci. 2004; 24: 10594 – 10602. [PubMed]
21. Nikulina EM, Arrillaga-Romany I, Miczek KA, Hammer RP., Jr Długotrwała zmiana w strukturach mezokortykolimbicznych po wielokrotnym stresie społecznym u szczurów: przebieg czasowy mRNA receptora opioidowego mu i immunoreaktywność FosB / DeltaFosB. Eur J Neurosci. 2008; 27: 2272 – 2284. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
22. Kelz MB, et al. Ekspresja czynnika transkrypcyjnego deltaFosB w mózgu kontroluje wrażliwość na kokainę. Natura. 1999; 401: 272 – 276. [PubMed]
23. Peakman MC i in. Indukowalna, specyficzna dla regionu mózgu ekspresja dominującego negatywnego mutanta c-Jun u myszy transgenicznych zmniejsza wrażliwość na kokainę. Brain Res. 2003; 970: 73 – 86. [PubMed]
24. McClung CA, Nestler EJ. Regulacja ekspresji genów i nagrody kokainowej przez CREB i DeltaFosB. Nat Neurosci. 2003; 6: 1208 – 1215. [PubMed]
25. Wallace DL i in. Regulacja CREB jądra półleżącego wzbudzenia pośredniczy w zaburzeniach behawioralnych wywołanych izolacją społeczną. Nat Neurosci. 2009; 12: 200 – 209. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
26. Detke MJ, Rickels M, Lucki I. Aktywne zachowania u szczurów wymuszone testy pływania różnie wytwarzane przez serotonergiczne i noradrenergiczne leki przeciwdepresyjne. Psychopharmacology (Berl) 1995; 121: 66 – 72. [PubMed]
27. Renthal W, et al. Analiza genomowa regulacji chromatyny przez kokainę ujawnia rolę sirtuin. Neuron. 2009; 62: 335 – 348. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
28. Todtenkopf MS i in. Nagroda mózgu regulowana przez podjednostki receptora AMPA w jądrze półleżącym. J Neurosci. 2006; 26: 11665 – 11669. [PubMed]
29. Bredt DS, Nicoll RA. Handel receptorem AMPA w synapsach pobudzających. Neuron. 2003; 40: 361 – 379. [PubMed]
30. Conrad KL, i in. Tworzenie się receptorów AMPA pozbawionych półleżących GluR2 pośredniczy w inkubacji głodu kokainowego. Natura. 2008; 454: 118 – 121. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
31. Lively S, Brown IR. Białko macierzy zewnątrzkomórkowej SC1 / hevin lokalizuje się w synapsach pobudzających po stanie padaczkowym w szczurzym modelu napadu litowo-pilokarpinowego. J Neurosci Res. 2008; 86: 2895 – 2905. [PubMed]
32. Nikulina EM, Covington HE, 3rd, Ganschow L, Hammer RP, Jr, Miczek KA. Długoterminowe behawioralne i neuronalne uczulenie na amfetaminę wywołane przez powtarzający się krótki stres społeczny: Fos w brzusznym obszarze nakrywkowym i ciało migdałowate. Neuroscience. 2004; 123: 857 – 865. [PubMed]
33. Koob GF. Rola systemów stresu mózgowego w uzależnieniu. Neuron. 2008; 59: 11 – 34. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
34. Haney M, Maccari S, Le Moal M, Simon H, Piazza PV. Stres społeczny zwiększa nabywanie kokainy przez samce u samców i samic szczurów. Brain Res. 1995; 698: 46 – 52. [PubMed]
35. Sesack SR, Grace AA. Sieć wynagrodzeń Cortico-Basal Ganglia: mikroukład. Neuropsychofarmakologia. 2010; 35: 27 – 47. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
36. Kalivas PW, Volkow N, Seamans J. Niewykonalna motywacja w uzależnieniu: patologia w przekazywaniu glutaminianu przedczołowo-półleżącego. Neuron. 2005; 45: 647 – 650. [PubMed]
37. Reynolds SM, Berridge KC. Zespoły motywacyjne glutaminianowe w jądrze półleżącym: gradienty skorupy strostrocaudalnej strachu i żerowania. Eur J Neurosci. 2003; 17: 2187 – 2200. [PubMed]
38. Grace AA, Floresco SB, Goto Y, Lodge DJ. Regulacja odpalania neuronów dopaminergicznych i kontrola zachowań ukierunkowanych na cel. Trendy Neurosci. 2007; 30: 220 – 227. [PubMed]
39. Campioni M, Xu M, McGehee DS. Zmiany wywołane stresem w jądrowej półleżącej glutaminianowej plastyczności synaptycznej. J Neurophysiol. 2009 [PubMed]
40. Rada P, i in. Uwalnianie glutaminianu w jądrze półleżącym jest zaangażowane w depresję behawioralną podczas testu pływania PORSOLT. Neuroscience. 2003; 119: 557 – 565. [PubMed]
41. Roitman MF, Wheeler RA, Carelli RM. Nukleusowe neurony półleżące są z natury dostrojone do nagradzających i awersyjnych bodźców smakowych, kodują swoje predyktory i są powiązane z wyjściem silnika. Neuron. 2005; 45: 587 – 597. [PubMed]
42. Tremblay LK, et al. Funkcjonalne neuroanatomiczne substraty zmienionego przetwarzania nagrody w dużym zaburzeniu depresyjnym ujawnione przez sondę dopaminergiczną. Arch Gen Psychiatry. 2005; 62: 1228 – 1236. [PubMed]
43. Vythilingam M, et al. Obwód nagród w odporności na poważne urazy: badanie fMRI sprężystych żołnierzy sił specjalnych. Psychiatry Res. 2009; 172: 75 – 77. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
44. Schlaepfer TE i in. Głęboka stymulacja mózgu do obwodów nagradzających łagodzi anhedonię w ciężkiej depresji opornej. Neuropsychofarmakologia. 2008; 33: 368 – 377. [PubMed]
45. Churchill L, Swanson CJ, Urbina M, Kalivas PW. Powtarzająca się kokaina zmienia poziomy podjednostek receptora glutaminianu w jądrze półleżącym i brzusznym obszarze nakrywkowym szczurów, u których rozwija się uczulenie behawioralne. J Neurochem. 1999; 72: 2397 – 2403. [PubMed]
46. Boudreau AC, Reimers JM, Milovanovic M, Wolf ME. Receptory AMPA na powierzchni komórki w jądrze szczura zwiększają się podczas odstawienia kokainy, ale internalizują po prowokacji kokainą w połączeniu ze zmienioną aktywacją kinaz białkowych aktywowanych mitogenami. J Neurosci. 2007; 27: 10621 – 10635. [Artykuł bezpłatny PMC] [PubMed]
47. Anderson SM, et al. CaMKII: biochemiczny most łączący układy dopaminy i glutaminianu półleżącego w poszukiwaniu kokainy. Nat Neurosci. 2008; 11: 344 – 353. [PubMed]
48. Taha SA, Fields HL. Hamowanie neuronów jądra półleżącego koduje sygnał bramkowania dla zachowania ukierunkowanego na nagrodę. J Neurosci. 2006; 26: 217 – 222. [PubMed]
49. Frischknecht R i in. Macierz zewnątrzkomórkowa mózgu wpływa na ruchliwość boczną receptora AMPA i krótkotrwałą plastyczność synaptyczną. Nat Neurosci. 2009; 12: 897 – 904. [PubMed]
50. Chen J, et al. Zwierzęta transgeniczne z indukowalną, ukierunkowaną ekspresją genów w mózgu. Mol Pharmacol. 1998; 54: 495 – 503. [PubMed]
;
