Trudności w funkcjonowaniu seksualnym i kompulsywne używanie pornografii. Jaka jest przyczyna, a jaki skutek? (2020)

LINK do pełnej rozprawy: Trudności w funkcjonowaniu seksualnym i kompulsywne używanie pornografii. Jaka jest przyczyna, a jaki skutek?

Swoje analizy przeprowadziłem w oparciu o utworzoną wstępną pulę stwierdzeń odpowiadających sześciu wymiarom:

1.) obsesje seksualne i poczucie kontroli nad własnym życiem seksualnym

2.) funkcjonowanie seksualne w związku partnerskim

3.) zadowolenie z relacji partnerskiej

4.) częstotliwość i schematy wykorzystywania pornografii

5.) funkcjonowanie seksualne podczas praktyk autoerotycznych

6.) dysfunkcje seksualne

Ze względu na dużą liczbę danych uzyskanych w tym badaniu ograniczę się do najbardziej trafnego wyniku. W badaniu wzięło udział 193 PPU, którzy zadeklarowali chęć ograniczenia lub zaprzestania oglądania pornografii. Wszystkie PPU doświadczyły subiektywnego poczucia utraty kontroli nad własnymi zachowaniami seksualnymi, 36.8% z nich otrzymało pomoc na trudności w funkcjonowaniu seksualnym, a połowa (50.3%) zadeklarowała unikanie współżycia seksualnego z powodu dostrzeżonych problemów. Porównałem funkcjonowanie seksualne osób PPU z grupą kontrolną 112 użytkowników pornografii, którzy nie doświadczyli subiektywnego poczucia utraty kontroli nad swoimi zachowaniami seksualnymi.

Obsesje seksualne i poczucie kontroli nad własnym życiem seksualnym

• Najczęstszymi problematycznymi zachowaniami seksualnymi wśród PPU były nadmierne używanie pornografii, kompulsywna masturbacja i obsesyjne fantazjowanie na temat seksu.
• Utrata kontroli nie zawsze ogranicza się do jednego aspektu – ponad jedna trzecia PPU doświadczyła utraty kontroli nad trzema zachowaniami seksualnymi.
• PPU (w porównaniu z grupą kontrolną) uzyskał wyższe wyniki w kwestionariuszach mierzących CSBD (HBI, SAST-R, BPS).

Funkcjonowanie seksualne w relacji partnerskiej

• PPU zgłaszała niższą satysfakcję z pierwszych kontaktów seksualnych z partnerem w porównaniu z grupą kontrolną.
• Wśród PPU dominującą aktywnością seksualną okazała się masturbacja, podczas gdy w grupie kontrolnej mężczyzn dominował stosunek waginalny, a następnie masturbacja.
• Średnia liczba stosunków seksualnych podejmowanych przez uczestników w miesiącu poprzedzającym badanie była istotnie niższa w PPU niż w grupie kontrolnej.
• Nie było różnicy między grupami pod względem związku/stanu cywilnego, więc ta różnica w formach aktywności seksualnej nie wynika z tego, że wśród PPU jest więcej singli niż wśród kontrolnych. Można przypuszczać, że pierwsze doświadczenie współżycia partnerskiego jest w grupie PPU mniej przyjemne i może w efekcie rzutować na rzadszą próbę późniejszego kontaktu seksualnego. Niepowodzenie może popchnąć mężczyzn w kierunku pornografii i masturbacji, które w połączeniu zapewniają szybki sposób na rozładowanie napięć (seksualnych i nieseksualnych). Z drugiej strony, problematyczna konsumpcja pornografii poprzedzająca inicjację seksualną może spowodować, że sam akt seksualny nie będzie wystarczająco stymulujący, aby osiągnąć porównywalną przyjemność, jak podczas masturbacji materiałami pornograficznymi.
• W PPU spadek odczuwanej przyjemności seksualnej od początku konsumpcji pornografii był znacznie większy niż w grupie kontrolnej mężczyzn.

Zadowolenie z relacji partnerskiej

• Wśród wszystkich uczestników związku w czasie badania mężczyźni z grupy PPU byli mniej zadowoleni ze sfery seksualnej swojego związku i niżej oceniali postrzeganą satysfakcję partnera ze wspólnego seksu.
• W kontekście zadowolenia ze stosunku seksualnego interesujące wydaje się również to, że u 17.9% mężczyzn z grupy PPU stosunek seksualny zwiększa konsumpcję pornografii i masturbację, podczas gdy w grupie kontrolnej odsetek ten wyniósł 4.3%. W przypadku PPU aktywność seksualna z partnerem może albo nie być wystarczająco satysfakcjonująca, skłaniając go do dalszego poszukiwania satysfakcji seksualnej w pornografii, albo seks może działać jako strategia regulowania emocji lub stresu, a w przypadku dużego ich nasilenia czynników w danym momencie, sam stosunek partnerski nie jest wystarczający, a pornografia jest łatwo dostępną formą kontynuowania strategii radzenia sobie.
• 75% PPU i 42.6% mężczyzn z grupy kontrolnej ogląda materiały, których nie chcieliby pokazywać partnerowi.
• 8% PPU i 51.1% osób kontrolnych zdarzyło się używać pornografii ze swoim partnerem (partnerami).

Częstotliwość i schematy wykorzystywania pornografii

• Prawie połowa PPU zgłosiła sięganie po materiały pornograficzne cztery razy w tygodniu lub częściej (w porównaniu do 26.6% osób z grupy kontrolnej).
• W tygodniu poprzedzającym wypełnienie ankiety PPU spędzały dwa razy więcej czasu na pornografii (w Internecie, telewizji lub gazetach) niż mężczyźni z grupy kontrolnej (267.85 w porównaniu do 139.65 minut tygodniowo) i prawie dwa razy częściej konsumować materiały pornograficzne tygodniowo w ciągu ostatniego miesiąca.
• Średni czas trwania pojedynczej sesji porno w grupie PPU wynosił 54.51 minuty i 36.31 minuty w grupie kontrolnej. Wynik ten jest interesujący, ponieważ według zestawienia danych PornHub.com podsumowującego oglądanie pornografii w 2019 roku, średni czas trwania pojedynczej sesji w Polsce wynosił 10 minut 3 sekundy.
• Dostrzegana przez uczestników zmiana częstotliwości korzystania z pornografii na przestrzeni lat i eskalacja do coraz bardziej ekstremalnego materiału była widoczna u wszystkich badanych, ale w większym stopniu w przypadku PPU. Postrzegany postęp w PPU został potwierdzony podczas analizy historii używania pornografii przez całe życie. Okazało się, że momentem, w którym częstotliwość konsumpcji pornografii zaczęła różnicować się między grupami, był wiek 15 lat. W tym okresie życia PPU coraz częściej zaczęły sięgać po materiały pornograficzne, podczas gdy u mężczyzn w grupie kontrolnej częstość podjęta konsumpcja pozostała względnie stabilna.
• Doświadczanie nieprzyjemnych objawów odstawienia pornografii wystąpiło w większym stopniu w PPU niż w grupie kontrolnej. Większość doświadczanych objawów była zgodna z wynikami analizy samoopisów przeprowadzonej w ramach Badania 2 (ŚWIADECTWA). Zgodnie z podniesionymi podobieństwami, problematyczni użytkownicy pornografii doświadczyli wzrostu niepokoju podczas przerwy od konsumpcji pornografii, zwiększonego niepokoju, obniżonego nastroju i obniżonego libido. Ponadto prawie połowa PPU doświadczyła silnego pragnienia oglądania pornografii, co może ostatecznie doprowadzić do nawrotu choroby u osób, które próbują rzucić pornografię.

Funkcjonowanie seksualne podczas praktyk autoerotycznych

• W grupie PPU częściej podejmowano praktyki autoerotyczne. Dotyczyło to zarówno tygodnia przed badaniem, ostatniego miesiąca, jak i maksymalnej liczby masturbacji dziennie.
• Zachowania autoerotyczne występujące podczas oglądania pornografii były związane z odczuwaną przyjemnością masturbacji w materiałach pornograficznych.
• PPU, częściej niż osoby kontrolne, miały silny przymus/pragnienie masturbacji, a jego nasilenie było większe u PPU zarówno bez, jak i podczas oglądania pornografii.

Dysfunkcje seksualne

Wykorzystałem niektóre aspekty korzystania z pornografii zidentyfikowane w badaniu 2 i 3, aby początkowo stworzyć trzy podskale. Każdy z nich po ocenie posiada zadowalające właściwości psychometryczne.

1. Problematyczne wykorzystanie pornografii

Podskala składa się z 10 pozycji testowych opisujących sytuacje związane z konsumpcją pornografii w ciągu ostatniego miesiąca, do których uczestnik odnosi się na 6-stopniowej skali (0 – wcale, 1 – wcale, 2 – rzadko, 3 – sporadycznie, 4 – często, 5 – zawsze). Zakres możliwych wyników na tej podskali wynosi od 0 do 50, a im wyższy wynik na skali, tym większe prawdopodobieństwo utraty kontroli nad konsumpcją pornografii.

2. Zaburzenia erekcji

Podskala składa się z 9 pozycji testowych dotyczących pisania sytuacji związanych z możliwymi trudnościami w uzyskaniu i/lub utrzymaniu erekcji, z których niektóre są związane z konsumpcją pornografii. Podobnie jak w przypadku podskali PPU, uczestnik proszony jest o odpowiedź na każde stwierdzenie w 6-stopniowej skali uwzględniającej ostatni miesiąc. Zakres możliwych wyników na podskali wynosi od 0 do 45, przy czym wysoki wynik wskazuje na znaczne pogorszenie sprawności seksualnej po problematycznym korzystaniu z pornografii.

3. Zaburzenia orgazmu

Podskala składa się z 7 stwierdzeń opisujących sytuacje, w których mogą (lub nie) pojawić się problemy z przeżywaniem orgazmu. Niektóre pozycje opisują sytuacje związane z konsumpcją pornografii. Mając na uwadze ostatni miesiąc, uczestnik odpowiada na każde stwierdzenie w 6-punktowej skali (stosowanej również w podskali Problematyczne używanie pornografii i zaburzenia erekcji), która może uzyskać od 0 do 35 punktów. Im wyższy wynik, tym wyższy wynik. nasilenie problemów z orgazmem.

• W grupie PPU podskala Problematyczne używanie pornografii pozytywnie koreluje z pytaniami o częstotliwość korzystania z pornografii, w tym: częstotliwość korzystania z pornografii w ciągu ostatniego roku, ilość czasu spędzonego na korzystaniu z pornografii w ostatnim tygodniu, średni czas trwania pojedynczej sesji pornograficznej w ostatnim miesiącu, częstotliwość oglądania pornografii w okresie największego nasilenia objawów, średni czas trwania pojedynczej sesji w okresie największego nasilenia objawów, maksymalna liczba godzin spędzonych na oglądaniu pornografii dziennie, poczucie zmiany częstotliwości korzystania z pornografii w ciągu ostatniego miesiąca lata i ilość czasu spędzonego w tygodniu na oglądaniu pornografii. W grupie kontrolnej powyższe korelacje były niższe i nie obejmowały wszystkich wymienionych powyżej pytań.
• W obu badanych grupach wyniki w podskali Problematyczne używanie pornografii korelowały pozytywnie z narzędziami psychometrycznymi mierzącymi nasilenie kompulsywnych zachowań seksualnych, tj. HBI, SAST-R, BPS.
• Ponadto w PPU wyniki w podskali Problematyczne używanie pornografii były dodatnio powiązane z podskalą „Pobudzenie do zastępowania” (Kwestionariusz Pobudliwości Seksualnej), a także z wynikiem całkowitym w kwestionariuszu mierzącym 12 wymiarów funkcjonowania seksualnego (Wielowymiarowy Kwestionariusz Seksualności) i jego trzy podskale, tj. Zaabsorbowanie seksem, Lęk przed seksem, Depresja seksualna.
• Pojedyncze korelacje odnotowane dla podskali zaburzeń erekcji i podskali zaburzeń orgazmu są na tyle słabe, że nie stanowią podstawy do wnioskowania.
• Grupa PPU uzyskała znacznie wyższe wyniki niż grupa kontrolna w każdej nowo opracowanej podskali, ale różnica w podskali zaburzeń orgazmu nie była istotna.