Dysfunkcjonalne zachowania seksualne: definicja, konteksty kliniczne, profile neurobiologiczne i metody leczenia (2020)

Fragmenty z „Wykorzystanie pornografii w uzależnieniach seksualnych ”poniżej:

Uzależnienie od pornografii, chociaż neurobiologicznie różni się od uzależnienia seksualnego, nadal jest formą uzależnienia behawioralnego….

Nagłe zawieszenie uzależnienia od pornografii powoduje negatywne skutki w nastroju, podnieceniu oraz satysfakcji relacyjnej i seksualnej….

Masowe wykorzystanie pornografii ułatwia pojawienie się zaburzeń psychospołecznych i trudności w związkach….

Perrotta G (2020), Int J Sex Reprod Health Care 3 (1): 061-069.

DOI: 10.17352 / ijsrhc.000015

Abstrakcyjny

Niniejsza praca koncentruje się na temacie „dysfunkcyjnych zachowań seksualnych”, aw szczególności na klinicznych, psychopatologicznych i fizjologicznych elementach anatomii, aby w pełni zrozumieć różne stopnie rozważanego zachowania: hiperseksualność, uporczywe zaburzenia pobudzenia seksualnego i uzależnienie seksualne. Praca kończy się analizą elementów etiologicznych i najlepszych metod leczenia, podkreślając kliniczne znaczenie wykorzystywania pornografii w uzależnieniach seksualnych.

Wprowadzenie, definicja i konteksty kliniczne

Dysfunkcjonalne zachowania seksualne to sposób działania osoby w relacji i interakcji z otaczającym ją środowiskiem, które odczuwa obsesyjną (a więc patologiczną) potrzebę myślenia o seksie, wdrażając zachowania psychologiczne ukierunkowane na wykonywanie intensywnej aktywności seksualnej, utratę kontroli nad impulsami i ograniczenia społecznie narzucone przez okoliczności faktyczne. Ogólnie „uzależnienie” oznacza utratę i brak możliwości odzyskania kontroli nad zachowaniami apetycznymi, czyli chęcią posiadania i konsumowania czegoś. Dlatego też, jeśli sytuacja kontrolna ma miejsce, gdy jednostka uzna stan, w którym konsumuje przedmiot lub angażuje się w zachowanie, niezależnie od tego, jak intensywne, trwałe lub ryzykowne jest to zaangażowanie, kontrola zostaje utracona, gdy zachowanie jest powtarzane pomimo ogólnego niezadowolenia. lub pomimo uszkodzenia reszty życia jednostki, co czyni ją niepożądaną. Nie tyle zachowanie jest patologiczne, ile brak kontroli nad celami gratyfikacji, które jednostka chce osiągnąć. Zachowanie, które nie spełnia już normalności, powinno wymrzeć, nawet jeśli wcześniej było satysfakcjonujące, ponieważ przestało takie być. Jeśli tak się nie stanie, a osoba nie może nie myśleć o tym jako o satysfakcjonującym działaniu pomimo rozczarowania płynem, kontrola została utracona. W ten sam sposób, jeśli osoba nie może zorganizować swojego zachowania, aby wprowadzić je w swoje życie, kiedy i jak chce (czyli za darmo), w końcu poświęca resztę swojego życia na rzecz chęci wdrożenia zachowania, gdy tylko się pojawi ( to znaczy staje się jego niewolnikiem). Stąd też coraz trudniej jest zdobyć środki na wsparcie samego zachowania (np. Ekonomiczne), a nawet jeśli samo zachowanie pozostaje satysfakcjonujące, nie ma już ogólnej satysfakcji, a taka gratyfikacja jest coraz trudniejsza ze względu na niezdolność do zarządzania pragnieniem. Jest zatem prawdziwym nałogiem, jak każda inna kompulsywna substancja lub zachowanie i ma swoją specyficzną gradację, opartą na nasileniu stanu patologicznego; w rzeczywistości rozróżnia się trzy formy: hiperseksualność, uporczywe zaburzenie podniecenia seksualnego i uzależnienie seksualne [1].

Dopiero niedawno zaburzenie hiperseksualne znalazło klasyfikację w ramach Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób dla Statystyki Śmiertelności i Zachorowalności (ICD-11) [2] z kodem 6C72, jako kategorię oddzieloną od parafilii w ramach kontroli impulsów. Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) [3] kompulsywne zaburzenie zachowania seksualnego charakteryzuje się uporczywym wzorcem niepowodzenia w kontrolowaniu intensywnych, powtarzających się impulsów lub popędów seksualnych, co skutkuje powtarzającymi się zachowaniami seksualnymi. Objawy mogą obejmować powtarzające się czynności seksualne, które stają się centralnym punktem życia danej osoby, aż do zaniedbania zdrowia i opieki osobistej lub innych zainteresowań, czynności i obowiązków; liczne nieudane wysiłki mające na celu znaczne ograniczenie powtarzających się zachowań seksualnych i kontynuowanie powtarzających się zachowań seksualnych pomimo niekorzystnych konsekwencji lub czerpania z nich niewielkiej lub żadnej satysfakcji. Wzór niepowodzenia w kontrolowaniu intensywnych impulsów lub popędów seksualnych i wynikających z nich powtarzających się zachowań seksualnych objawia się przez dłuższy okres (np. 6 miesięcy lub dłużej) i powoduje wyraźny niepokój lub znaczące upośledzenie osobiste, rodzinne, społeczne, edukacyjne, zawodowe, lub inne ważne obszary funkcjonowania. Cierpienie, które jest całkowicie związane z osądami moralnymi i dezaprobatą wobec impulsów, popędów lub zachowań seksualnych, nie jest wystarczające, aby spełnić ten wymóg. Pomimo wielokrotnych prób ograniczenia częstości dysfunkcyjnych zachowań seksualnych osoba cierpiąca na hiperseksualność nie jest w stanie kontrolować swoich kompulsji, a na podstawie nasilenia zaburzenia może wykazywać wyraźne objawy lęku, wahania nastroju, agresję bez motywacji, hipermizm, obsesję i kompulsywność [ 4].

Piąta zaktualizowana wersja Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders opracowana przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (Diagnostic Manual of Mental Disorder, DSM-5) [5] jednak nie uwzględnia zaburzenia hiperseksualności w klasyfikacji chorób psychicznych, chociaż kategorie występują dla dysfunkcji seksualnych związanych z trudnościami w osiągnięciu orgazmu lub pobudzenia seksualnego i zaburzeń parafilnych [5]. Społeczność naukowa wiele debatowała nad niebezpieczeństwem nadmiernej psychiatrizacji indywidualnych zachowań i postaw badanych, którzy z natury mają wyższe podstawowe libido niż przeciętnie lub którzy żyją w kontekście społeczno-kulturowym, w którym takie hiperseksualne zachowania są powszechnie akceptowane. Podobnie kwestia diagnostyki różnicowej pozostaje kontrowersyjna, tak więc zaburzenie hiperseksualności, objawiające się bardzo często w połączeniu z innymi zaburzeniami psychiatrycznymi, takimi jak choroba afektywna dwubiegunowa czy zespoły depresyjne, nie powinno być rozpoznawane jako samodzielne zaburzenie, ale jako wtórny objaw nastroju nieład. Eksperci, którzy wręcz przeciwnie, twierdzą, że istnieje, opisują hiperseksualność jako skuteczny nałóg, podobnie jak inne, takie jak alkoholizm i narkomania. Akt, w tym przypadku seksualny, byłby jedyną patologiczną modalnością radzenia sobie ze stresem lub zaburzeniami osobowości i nastroju [4].

Z symptomatycznego punktu widzenia Hiperseksualnośćprzejawia się zatem w nastawieniu osoby do utraty powszechnie przyjętego zahamowania, mimowolnie preferującego postępowanie zorientowane na ciągłe przejawianie się aktów uwodzenia, prowokacyjne i żądne seksualnych podejść. Jest to silne akcentowanie i egzaltacja seksualnych instynktów i impulsów, które skłaniają podmiot do zawsze wykazywania zainteresowania kontaktem fizycznym lub podejściem seksualnym. Jednak taka postawa nie zawsze ma na celu osiągnięcie stosunku płciowego; często stanowi sposób na przyciągnięcie uwagi i uwolnienie wewnętrznych popędów seksualnych, których w przeciwnym razie nie znajdziemy sposobu na uwolnienie się. Osoby te zwykle kompulsywnie i podskórnie praktykują masturbacyjną sztukę swoich seksualnych genitaliów. W szczególności masturbacja jest szczególnym przypadkiem, ponieważ bardziej niż perwersja stanowi czynność zastępczą, która może przybrać cechy uzależnienia w sposób, który czyni go szczególnie satysfakcjonującym, czyli zwykle pornografią lub podglądaniem, czyli pornografią ” Żyć ”praktykowane za opłatą lub poprzez bycie świadkiem związków z innymi lub potajemnie (szpiegowanie ludzi zamierzających uprawiać seks). Osoba, która nałogowo się masturbuje, zwykle cierpi z powodu niewygody związanej z niemożnością posiadania obiektu idealnego pożądania i konieczności zadowalania się masturbacją. Z drugiej strony, czasami osoba kończy się izolacją społeczną lub niepełnosprawnością w relacjach społecznych, ponieważ jej seksualność jest zakładnikiem przez masturbację. W przeciwnym razie masturbacja staje się patologiczna, ponieważ wzrost częstotliwości odpowiada niższemu zadowoleniu, złości lub niepokoju poszukiwanym bez powodzenia lub odpowiada demoralizującemu i zawstydzającemu stanowi dla osoby. Patologiczna masturbacja jest powszechnie nazywana „kompulsywną”, chociaż w rzeczywistości stwarza to błędną koncepcję, która reprezentuje wariant zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego. Fantazja seksualna różni się od obsesji tym, że jest poszukiwana, wytwarzana i karmiona jako środek do zaspokojenia, a czynności masturbacyjne nie są obecnie praktykowane wbrew własnej woli, ale jeśli w ogóle wbrew ogólnym intencjom. Na tym poziomie dysfunkcjonalności mogą jednak współistnieć tendencje parafiliczne, ale stanowią one podłoże tego stanu. Na przykład osoba z nadpobudliwością seksualną może wybrać preferowany przez siebie materiał pornograficzny lub preferowanych płatnych partnerów, podczas gdy pracownik seksualny spędza swój czas w tych badaniach do tego stopnia, że ​​nie jest już dostępny (ponieważ nie jest już w stanie pracować lub poświęcić się życiu społecznemu) o dużych zasobach, a więc być może dostosowuje się do pierwszych rzeczy, które napotka, akceptując również ryzyko (higieniczne i zakaźne, czy środowiskowe), aby je natychmiast skonsumować [1].

Kiedy hiperseksualność staje się chroniczna, będzie mowa o prawdziwym zaburzeniu, drugim poziomie grawitacji: Trwałe zaburzenie podniecenia seksualnego (PSAD). Ciągłe podniecenie seksualne popycha osobę do kompulsywnego poszukiwania okoliczności i wydarzeń, które mają konotacje seksualne; dlatego hiperseksualność staje się punktem wyjścia tego zaburzenia. Aby zaspokoić swój popęd, podmiot może doświadczać coraz intensywniejszych poszukiwań stosunku seksualnego, który może być nieprzyzwoity lub perwersyjny. Z tego powodu aspekty te należy kontekstualizować w obszarze stresu psychologiczno-psychiatrycznego; jednak podmiotowi udaje się nadal zachować pozory normalności, wiążąc te zachowania jedynie ze sferą własnej sfery emocjonalnej i seksualnej, ograniczając pogorszenie relacji międzyludzkich i typowe piętno mężczyzny nastawionego seksualnie na fiksację lub nałóg . Osoby, o których mowa, są często ofiarami parafilii, które muszą reprezentować i żyć w ich życiu emocjonalnym i sentymentalnym [1].

Kiedy potrzeba poczucia nieskrępowania i wolności seksualnej staje się stałą i niekontrolowaną potrzebą wykonywania czynności seksualnych, ciągłe podniecenie staje się prawdziwym uzależnieniem: Uzależnienie od seksu. Stanowi ostatni poziom ze względu na wagę dysfunkcyjnych zachowań seksualnych i często towarzyszy mu potrzeba wykonywania czynności seksualnych z ludźmi lub przedmiotami poprzez tworzenie jednej lub więcej parafilii. Celem jest urzeczywistnienie przyjemności, a często konsekwencje czyichś działań, nawet znane podmiotowi, są niedoceniane lub nie uwzględniane należycie, ponieważ napięcie, które wywołałyby, udaremniłoby energię seksualną, która jest gotowa do uwolnienia [ 6]. Uzależnienie od seksu charakteryzuje się stałym wzorcem niepowodzenia w kontrolowaniu intensywnych [i] powtarzających się impulsów lub popędów seksualnych, co skutkuje powtarzającymi się przez dłuższy czas zachowaniami seksualnymi, które powodują znaczny niepokój lub upośledzenie w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym, edukacyjnym, zawodowym lub innych ważnych funkcjonowania [7]. W przeszłości uzależnienie od seksu w medycynie znane było pod określeniem „nimfomania” (w odniesieniu do kobiet) i „satyryzm lub satyrioza” (w odniesieniu do mężczyzn), ponieważ w mitologii greckiej nimfy były definiowane jako sfera boskiej mocy Aidòs, a zatem ku prywatności i zdumieniu w obliczu tego, co nieskazitelne, a zatem ciche i były przedstawiane jako piękne wiecznie młode dziewczyny, zdolne do przyciągania mężczyzn i bohaterów, podczas gdy satyry były ogólnie przedstawiane jako brodaci ludzie z kozimi lub końskimi uszami, rogami, ogonem i nogami, poświęcone winu, do zabawy i tańca z nimfami w towarzystwie efektownej erekcji seksualnej [1]. W niedawnej przeszłości stan ten był również opisywany jako hiperseksualność, zachowania hiperseksualne, impulsywność seksualna i kompulsywne zachowania seksualne; jeszcze niedawno, kompulsywne zachowania seksualne zostały zaproponowane jako zaburzenie kontroli impulsów do włączenia do ICD-11, a internetowe próby terenowe i badania kliniczne planowane są w celu sprawdzenia jego trafności [7]. Dziś te dwa terminy wyszły z użycia. W niektórych przypadkach zależność patologiczna ma charakter postępujący, nasilając się wraz z towarzyszącym wystąpieniem formy wysycenia płciowego. Tutaj podmiot nie jest już w stanie odróżnić społecznie akceptowanych granic, a jego zależność całkowicie go warunkuje we wszystkich sferach jego życia, od osobistej po rodzinną, od pracy po społeczną. Parafilie stają się sposobem doświadczania seksualności jak każdy inny i szukania przyjemności przy jednoczesnym korzystaniu z pornografii. Wśród konsekwencji tego zaostrzenia można wymienić następujące objawy kliniczne: stres fizyczny i psychiczny spowodowany gorączkowym, obsesyjnym, kompulsywnym i obsesyjnym poszukiwaniem źródeł o charakterze seksualnym; pogorszenie relacji społecznych; zmniejszenie pamięci krótkotrwałej i syntezy; nieprzejrzystość poznawcza i zmniejszone umiejętności poznawcze, takie jak intuicja, abstrakcja, synteza, kreatywność i koncentracja; poszukiwanie przyjemności seksualnej w dowolnym kontekście bez oceniania konsekwencji swoich działań (także z konsekwencjami sądowymi); zmniejszona wydolność fizyczna i chroniczne zmęczenie; zmieniony dobowy rytm snu; zwiększone stany lękowe; wybuchowa agresja; trwałe poczucie frustracji; wieczne niezadowolenie; poczucie apatii i rozczarowania po zakończeniu aktu seksualnego; zaangażowanie w codzienne poszukiwanie sytuacji stymulujących seksualnie przez większość godzin w ciągu dnia; niepokój; izolacja społeczna; atrakcyjne i uczuciowe nasycenie trudnościami z zakochaniem; odmiana zwykłych relacji seksualnych, w których podmiot próbuje odtworzyć ze swoim partnerem (nawet sporadycznie) jeden lub więcej nieprzyzwoitych wzorców, odrzucając ludzi.

Jednak w kontekście klinicznym, zawsze wychodząc od różnicy między hiperseksualnością, uporczywym zaburzeniem pobudzenia seksualnego i uzależnieniem seksualnym, stan patologiczny jest zwykle rozróżniany na podstawie nasilenia objawów opisanych w wywiadzie; w związku z tym, hiperseksualność (co jest punktem wyjścia stanu dysfunkcji, o zachowaniach seksualnych) może być specyficznym objawem jednej z tych czterech hipotez diagnostycznych [7].

1) „Hiperseksualność” jako źródło stresu psychospołecznego, ponieważ aktywność osoby, choć uważana za normalną, jest reprezentowana średnio wyżej niż standardy społeczne i kliniczne [7]. W tym kontekście poszukiwanie aseksualności bardziej związanej ze sferą pornograficzną i parafiliczną stanowi prosty i inny sposób doświadczania seksualności, nawet jako para, bez narażania innych obszarów społecznych osoby (rodzinnej, emocjonalnej, sentymentalnej, zawodowej), podczas gdy istnieje stan ego-dystoniczny, który przeszkadza osobie, powodując, że postrzega swoją nadpobudliwość seksualną jako objaw patologiczny [8] generujący poczucie winy i wstydu [9];

2) „hiperseksualność” jako objaw stanu fizycznego o znaczeniu medycznym, poprzedzający zachowania seksualne uznawane za dysfunkcyjne (np. Demencja lub guz mózgu) [7];

3) „Hiperseksualność” jako objaw stanu psychicznego o znaczeniu medycznym, istniejącego lub współistniejącego lub po zachowaniu seksualnym uznanym za dysfunkcjonalne (na przykład zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne, zaburzenie maniakalne lub zaburzenie osobowości) [7]. W porównaniu z objawami opisanymi w wywiadzie, hegosynteza stanowi istotny element kliniczny, który prowadzi do diagnozy od zaburzenia charakteru i zachowania do rzeczywistego zaburzenia osobowości (np. Zaburzenia osobowości typu borderline) [1].

4) „Hiperseksualność” jako objaw określonego stanu psychicznego, który ma skłonność do erotyzacji (w tym przypadku mowa o dysfunkcjonalnej hiperseksualności, która będzie miała tendencję do chronizacji, aż do uzależnienia od zachowań seksualnych) [7].

Profile neurobiologiczne

Zwolennicy „Teoria uzależnienia seksualnego” zidentyfikować organiczny składnik patologii w tych samych fizjologicznych modelach uzależnień od hazardu, tak więc istotna dysfunkcja układu dopaminergicznego i serotoninergicznego byłaby podstawą kompulsywnych i niekontrolowanych badań satysfakcji seksualnej. Neuroprzekaźnik dopaminy emitowany przez neurony zlokalizowane w układzie limbicznym (jądro półleżące i ogólnie prążkowiu brzusznym) byłby uwalniany w sposób rozregulowany u pacjentów cierpiących na to zaburzenie. Funkcją tego neuroprzekaźnika jest nakłanianie do realizacji zachowań mających na celu czerpanie przyjemności, do których zaliczają się także zachowania gwarantujące człowiekowi przetrwanie (poszukiwanie pożywienia i wody, zachowania reprodukcyjne…). Chociaż nie zostało to jeszcze ostatecznie potwierdzone przez znaczące badania naukowe, uczeni teoretyzowali również udział w etiologii hiperseksualności serotoninergicznego neuroprzekaźnika, hormonu neuronalnego, który powoduje uczucie szczęścia, sytości i zadowolenia. Zaczynając od neuronów serotoninergicznych zlokalizowanych w korze przedczołowej, serotonergiczne aferentne rzutują na jądro półleżące poprzez modulowanie produkcji dopaminy, a tym samym regulację dobrowolnego hamowania i kontroli zachowania. U osób cierpiących na choroby związane z rozregulowaniem impulsów i zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi funkcja ta byłaby zaburzona [10,11].

Niedawne badania postawiły następnie hipotezę, że dysfunkcjonalne zachowania seksualne są prawdziwym zaburzeniem neuropsychiatrycznym: „Hiperseksualność odnosi się do nienormalnie zwiększonego lub skrajnego zaangażowania w jakąkolwiek aktywność seksualną. Stanowi wyzwanie kliniczne, prezentuje się transdiagnostycznie i istnieje obszerna literatura medyczna poświęcona nozologii, patogenezie i aspektom neuropsychiatrycznym tego zespołu klinicznego. Klasyfikacja obejmuje zachowania dewiacyjne, możliwe do zdiagnozowania byty związane z impulsywnością i zjawiska obsesyjne. Niektórzy klinicyści postrzegają wzrost popędu seksualnego jako „normalny”, tj. Teoretycy psychodynamiki uważają go za obronę ego, czasami łagodząc nieświadomy lęk zakorzeniony w konfliktach intrapsychicznych. Podkreślamy hiperseksualność jako wielowymiarową, obejmującą wzrost aktywności seksualnej, która wiąże się ze stresem i upośledzeniem funkcjonalnym. Etiologia hiperseksualności jest wieloczynnikowa z diagnozami różnicowymi, które obejmują główne zaburzenia psychiatryczne (np. Zaburzenie afektywne dwubiegunowe), niepożądane skutki leczenia (np. Leczenie lewodopą), zaburzenia wywołane przez substancje (np. Używanie substancji amfetaminowych), zaburzenia neuropatologiczne (np. Zespół płata czołowego) ), pośród innych. W jej patogenezie zaangażowanych jest wiele neuroprzekaźników, przy czym dopamina i noradrenalina odgrywają kluczową rolę w nerwowych szlakach nagrody i emocjonalnie regulowanych obwodach nerwowych układu limbicznego. Postępowanie w przypadku hiperseksualności jest określone przez zasadę zanikania skutków de causa, w przypadku wyleczenia przyczyn efekt może zniknąć. Naszym celem jest dokonanie przeglądu roli środków farmakologicznych wywołujących hiperseksualność oraz środków działających ośrodkowo w leczeniu powiązanych schorzeń. Determinanty bio-psycho-społeczne mają kluczowe znaczenie w zrozumieniu tego złożonego i wieloetapowego zespołu klinicznego i kierowaniu nim ”[12].

Wreszcie, inne badania naukowe sugerują możliwy udział osi przysadka-podwzgórze-nadnercza [13,14] oraz jądra czołowo-prążkowego [15], inne badania (zwłaszcza francuskie) z kolei dotyczą związku między dysfunkcjonalnymi zachowania i oksytocyna [15-17], nawet jeśli ta ostatnia hipoteza nie została jeszcze potwierdzona z pewnością pomimo ważnej intuicji. Terapia oparta na oksytocynie (w postaci aerozolu do nosa) mogłaby na tej podstawie, jeśli zostanie potwierdzona, stanowić alternatywę i uzupełnienie najlepszych obecnie stosowanych protokołów [18].

Profile etiologiczne i diagnostyczne

Przyczyny leżące u podstaw tych schorzeń nie są jeszcze w pełni poznane, chociaż dominująca w literaturze orientacja jest z pewnością wieloczynnikowa: genetyczna, neurobiologiczna, hormonalna, psychologiczna, środowiskowa [12]. Ale także specyficzne stany patologiczne, takie jak epilepsja [19,20], demencja [21,22], zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne [23] ADHD [24], zaburzenia kontroli impulsów [25] i choroby naczyniowe [26].

Jednak aby odróżnić stany dysfunkcyjne od normalnej aktywności seksualnej (aczkolwiek intensywnej i płodnej), należy wziąć pod uwagę pewne dane w historii choroby pacjenta [27].

A) Pacjent jest zaniepokojony swoim zachowaniem seksualnym i ma negatywną samoocenę;

B) Pacjent nieustannie poszukuje sytuacji i osób o dużej zawartości seksualnej;

C) Pacjent spędza wiele godzin dziennie na seksie;

D) Pacjent prezentuje w historii choroby zachowania parafiliczne;

E) Pacjent nie jest w stanie uspokoić popędu seksualnego, co uważa się za obsesyjne;

F) Pacjent swoim zachowaniem seksualnym wpłynął na inne sfery jego życia, takie jak praca, życie uczuciowe i rodzinne;

G) Pacjent czuje się niestabilny emocjonalnie, gdy nie wykonuje czynności seksualnych;

H) Pacjent naraża swoje relacje międzyludzkie i społeczne z powodu swojego zachowania seksualnego.

Jednak aby ułatwić tę interpretację, opracowano również standardowe egzaminy i testy, takie jak SAST (Stany Zjednoczone) i SESAMO (Włochy); w szczególności ten drugi skrót oznacza Sexrelation Evaluation Schedule Assessment Monitoring, test psychodiagnostyczny stworzony we Włoszech, walidowany i standaryzowany na populacji włoskiej, który opiera się na kwestionariuszu, za pomocą którego można badać seksualne i relacyjne aspekty regulacyjne i dysfunkcyjne , w pojedynczych przedmiotach lub w życiu pary. Test składa się z dwóch kwestionariuszy, wersji przeznaczonej dla kobiet i jednej dla mężczyzn, z których każda podzielona jest na trzy sekcje: pierwsza sekcja zawiera pozycje, które badają obszary dotyczące aspektów odległej seksualności, cech społecznych, środowiskowych i wyróżniających tematu, a także historię medyczną. Ta część jest tworzona przez wszystkich respondentów, którzy pod koniec tej pierwszej części zostaną skierowani do jednej z dwóch podsekcji w oparciu o ich stan emocjonalno-relacyjny, zdefiniowany jako „sytuacja pojedyncza” lub „sytuacja pary”; druga sekcja gromadzi pozycje, których obszary badań są związane z aktualnymi aspektami seksualności i motywacji; ta sekcja jest zarezerwowana dla sytuacji singla, co oznacza brak stałego związku seksualno-uczuciowego podmiotu z partnerem; trzecia część obejmuje obszary, które badają aktualną seksualność podmiotu i aspekty relacji pary. Ta część dotyczy sytuacji diadycznej, rozumianej jako obecność związku seksualnego z partnerem trwającym co najmniej sześć miesięcy. Po zakończeniu administracji nie można wprowadzać żadnych zmian w treści kwestionariusza i raportu, jest to właściwe ze względów etycznych, ale przede wszystkim jest konieczne dla ważności w dziedzinie eksperckiej i weryfikacji. Raport składa się z 9 sekcji, w tym danych osobowych i rodzinnych, wykresu, punktacji, cech krytycznych oraz raportu narracyjnego, które kończą się parametrami i odpowiedziami na kwestionariusz [28].

Wykorzystywanie pornografii w uzależnieniach seksualnych

Notorycznie, pornografia jest jawnym przedstawieniem tematów erotycznych i seksualnych w różnych formach, od literatury po malarstwo, kinematografię i fotografię. Ta aktywność pochodzenia greckiego jest formą sztuki, ponieważ każdy człowiek zwykle ma fantazje erotyczne, to znaczy używa wyobraźni do przedstawiania ekscytujących erotycznych scen, bez innego celu niż samo podniecenie: pornografia jest konkretyzacją tych fantazji w obrazy, rysunki, pisma, przedmioty lub inne produkcje. Ponieważ wiele osób ma podobne fantazje erotyczne, zwykle materiał pornograficzny wyprodukowany przez jedną osobę, zawierający sceny z jej erotycznej wyobraźni, jest również ekscytujący dla wielu innych. Chociaż pornografia była również wykorzystywana jako prosty składnik bardziej złożonych prac artystycznych, jej głównym celem jest wywołanie stanu podniecenia seksualnego. Od zawsze toczyła się debata na temat zmieniającej się granicy między sztuką, erotyzmem i pornografią, która generalnie nie jest uważana za nielegalną w zachodnich systemach prawnych, ale w pewnych kontekstach podlega (lub była) cenzurze i jej oglądanie jest zabronione (zwłaszcza małoletni). Duża dostępność opinii publicznej i opłacalność tego medium sprawiają, że Internet jest szeroko stosowanym medium dystrybucji i wykorzystywania materiałów pornograficznych. W rzeczywistości, wraz z nadejściem Internetu, zwłaszcza w celu rozpowszechnienia takich systemów, jak udostępnianie plików (udostępnianie plików) i udostępnianie wideo (udostępnianie plików wideo), pornografia stała się natychmiastowo i anonimowo dostępna wszędzie i dla każdego. Ostatnia konsekwencja tego zjawiska przede wszystkim złagodziła ogólne poczucie potępienia w obliczu tej formy wypowiedzi, z drugiej zaś ułatwiła eksplozję czy bardzo szeroką dyfuzję zjawisk takich jak „amator”. gatunek, polegający na tworzeniu zdjęć i filmów pornograficzno-erotycznych o charakterze zwykłych ludzi (często tych samych autorów co produkt). Oprócz udostępniania plików innym głównym kanałem dystrybucji pornografii internetowej są płatne strony, co jest coraz bardziej dochodową działalnością dla producentów materiałów profesjonalnych, którzy uprzywilejowują sieć w stosunku do klasycznych kanałów dystrybucji, takich jak kioski, sklepy wideo i sklepy erotyczne. Dzięki sieci to, co niektórzy autorzy nazywają neo-pornografią, coraz bardziej afirmuje, podczas gdy rozprzestrzenia się gra flash dla dorosłych, czyli gry elektroniczne, których sytuacje (choć od komedii po fantasy) zachowują deklaratywnie pornograficzny charakter. Dzięki ujawnianiu programów płatnych i bezpłatnych, za pośrednictwem transmisji z kamery internetowej (bardzo popularnej w całej sieci), umożliwia uczestniczenie w programach pornograficznych i komunikowanie się za pośrednictwem czatu z osobami występującymi w tym czasie [29].

Ostatnie badania naukowe dotyczące uzależnienia seksualnego i pornografii wykazały, że:

1. Używanie pornografii wśród młodych ludzi, którzy masowo jej używają w sieci, wiąże się ze spadkiem pożądania seksualnego i przedwczesnym wytryskiem, a także w niektórych przypadkach z zaburzeniami lęku społecznego, depresją, DOC i ADHD [30-32] .

2. Istnieje wyraźna neurobiologiczna różnica między „pracownikami seksualnymi” a „uzależnionymi od pornografii”: jeśli ten pierwszy ma obniżoną aktywność brzuszną, drugi charakteryzuje się większą reaktywnością brzuszną na sygnały erotyczne i nagrody bez obniżenia aktywności obwodów nagrody. Sugerowałoby to, że pracownicy potrzebują międzyludzkiego kontaktu fizycznego, podczas gdy ci drudzy mają tendencję do samotnej aktywności [33,34]. Ponadto narkomani wykazują większą dezorganizację istoty białej kory przedczołowej [35].

3. Uzależnienie od pornografii, chociaż neurobiologicznie odrębne od uzależnienia seksualnego, jest nadal formą uzależnienia behawioralnego i ta dysfunkcjonalność sprzyja pogorszeniu stanu psychopatologicznego osoby, bezpośrednio i pośrednio obejmując neurobiologiczną modyfikację na poziomie odczulania na funkcjonalny bodziec seksualny, nadwrażliwość na bodziec dysfunkcja seksualna, znaczny poziom stresu mogący wpływać na wartości hormonalne osi przysadka-podwzgórze-nadnercza oraz hipofrontalność obwodów przedczołowych [36].

4. Niską tolerancję na konsumpcję pornografii potwierdzono w badaniu fMRI, które wykazało niższą obecność istoty szarej w układzie nagrody (prążkowiu grzbietowym) w stosunku do ilości konsumowanej pornografii. Odkrył również, że zwiększone wykorzystanie pornografii jest skorelowane z mniejszą aktywacją obwodu nagrody podczas krótkiego oglądania zdjęć seksualnych. Naukowcy są przekonani, że ich wyniki wskazują na odczulanie i prawdopodobnie tolerancję, co oznacza potrzebę większej stymulacji, aby osiągnąć ten sam poziom pobudzenia. Ponadto sygnały o niższym potencjale zostały znalezione w Putamen u osób uzależnionych od pornografii [37].

5. Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, osoby uzależnione od pornografii nie mają wysokiego popędu seksualnego, a praktyki masturbacyjne związane z oglądaniem materiałów pornograficznych zmniejszają pragnienie, sprzyjając również przedwczesnemu wytryskowi, ponieważ podmiot czuje się bardziej komfortowo w działalności solo. Dlatego osoby z większą reaktywnością na pornografię wolą wykonywać samotne czynności seksualne niż wspólne z prawdziwą osobą [38,39].

6. Nagłe zawieszenie uzależnienia od pornografii powoduje negatywne skutki w nastroju, podnieceniu oraz satysfakcji relacyjnej i seksualnej [40,41].

7. Masowe wykorzystanie pornografii sprzyja powstawaniu zaburzeń psychospołecznych i trudności w relacjach [42].

8. Sieci neuronowe zaangażowane w zachowania seksualne są podobne do tych zaangażowanych w przetwarzanie innych nagród, w tym uzależnień. Nakładanie się klasycznych obszarów mózgu nagrody zaangażowanych w podniecenie seksualne, miłość i przywiązanie zostało wyjaśnione, przy czym wspólnym substratem są brzuszny obszar nakrywki, jądro półleżące, ciało migdałowate, zwoje podstawy, kora przedczołowa i kora oczodołowo-czołowa. Model zwany „modelem zespołu deficytu nagrody” (RDS) jest powiązany z uzależnieniem od pornografii i implikuje genetyczne niezadowolenie lub upośledzenie nagrody mózgowej, co skutkuje nienormalną przyjemnością w szukaniu zachowań obejmujących narkotyki, przejadanie się, gry seksualne, hazard i inne zachowania. Tak więc ciągłe uwalnianie dopaminy do układu nagrody zostało potwierdzone, gdy dana osoba kompulsywnie i chronicznie ogląda pornografię, stymuluje zmiany neuroplastyczne, które wzmacniają to doświadczenie. Te zmiany neuroplastyczne tworzą mapy mózgu dla podniecenia seksualnego. Wiadomo, że wszystkie formy uzależnienia obejmują dopaminowy szlak mezolimbiczny (DA), który pochodzi z brzusznego obszaru nakrywki (VTA) i jest rzutowany do jądra półleżącego (NAcc), który tworzy obwód nagrody w uzależnieniu. Ten obwód jest powiązany z przyjemnością, wzmocnieniem, uczeniem się, nagradzaniem i impulsywnością obserwowaną w nałogach. Szlak mezolimbiczny dopaminy jest połączony z trzema regionami mózgu, tworząc rozszerzone obwody nagrody, zwane uzależniającymi układami nagrody. Zaangażowane struktury to ciało migdałowate, które koduje pozytywne i negatywne emocje, strach i pamięć emocjonalną, hipokamp, ​​który zajmuje się przetwarzaniem i odzyskiwaniem wspomnień długoterminowych, oraz kora czołowa, która koordynuje i determinuje zachowanie uzależnienia. Różne klasy leków psychoaktywnych mogą aktywować system nagrody na różne sposoby, jednak uniwersalnym skutkiem jest napływ dopaminy do jądra półleżącego (centrum nagrody). Skutkuje to pozytywnym, silnym wzmocnieniem zachowania, które zapoczątkowało powódź i skojarzenia związane z uczeniem się związanym z nałogami. Gdy zalew dopaminowy zakończy swój przebieg, następuje aktywacja rozszerzonego ciała migdałowatego, obszaru związanego z przetwarzaniem bólu i warunkowaniem lękowym. Prowadzi to do aktywacji mózgowych systemów stresowych i rozregulowania systemów antystresowych z obniżoną wrażliwością na składki i podwyższeniem progu nagrody, który nazywamy tolerancją. Dlatego dochodzi do powtarzania i wzmacniania uzależniających zachowań. Specyficzne obszary kory przedczołowej obejmują grzbietowo-boczną korę przedczołową (DLPFC), odpowiedzialną za kluczowe elementy funkcji poznawczych i wykonawczych (14) oraz brzuszno-przyśrodkową kora przedczołową (VMPFC) odpowiedzialną za składniki hamowania i odpowiedzi emocjonalnej, która wpływa na poznawczy składnik przetwarzania nagrody. Mózg zależny wchodzi w stan „allostatyczny”, gdy układ nagrody nie jest w stanie powrócić do swojego homeostatycznego (normalnego) stanu. System nagród rozwija następnie zmodyfikowaną wartość zadaną, pozostawiając osobę podatną na nawroty i uzależnienie. To właśnie nazywa się „ciemną stroną” uzależnienia. W mózgu osoby uzależnionej od pornografii mapy mózgu wcześniej ustalone dla normalnej seksualności nie mogą pasować do nowo opracowanych i stale wzmacnianych map generowanych przez oglądanie pornografii, a osoba zależna staje się bardziej wyraźna i wykorzystuje graficzną pornografię do utrzymania poziomu wyższego niż podniecenie. Zmiany w gęstości receptorów dopaminowych są powiązane z tym stanem z trwałymi zmianami w układzie nagrody. Zawsze ostatnie badania wykazały, że im dłuższy czas oglądania materiału pornograficznego, tym bardziej zmniejsza się objętość istoty szarej w prawym jądrze ogoniastym; ponadto zmniejsza się łączność między prawym ogoniastym a lewą grzbietowo-boczną korą przedczołową (DLPFC), co stanowi kolejny element połączenia z osobami cierpiącymi na zaburzenia zachowania lub uzależnienia od substancji. Wreszcie, inne badania wykazały, że modyfikacja struktur nerwowych, takich jak kora oczodołowo-czołowa (OFC) i struktury podkorowe, jest bezpośrednio związana ze zmianami neurochemicznymi serotoniny oraz między serotoniną a dopaminą.

Leczenie kliniczne

Zaburzenie, w naturalny sposób wpływające na pole psychologiczne, zwykle zajmuje się psychoterapią indywidualną lub grupową, w ramach której stosuje się nieco inną metodę niż ta stosowana w abstynencji: zabieg, który ma na celu popchnięcie podmiotu do przezwyciężenia obsesyjnego postrzegania potrzeby i powrotu do zdrowego związku z seksualnością. W bardziej złożonych przypadkach, obok psychoterapii poznawczo-behawioralnej lub strategicznej (unikanie psychoterapii dynamicznej ze względu na czas trwania), można stosować leki przeciwlękowe i farmakologiczne, które mogą osłabiać libido, zawsze gdy nie ma potrzeby celowanej terapii lekowej z leki przeciwdepresyjne, stabilizatory nastroju i leki przeciwpsychotyczne w obecności innych psychopatologii, w chorobach współistniejących [5,29,44].

Strategiczne i poznawczo-behawioralne tendencje terapeutyczne w zakresie uzależnienia seksualnego i zachowań dysfunkcyjnych seksualnych ukierunkowane są na cztery bardzo specyficzne działania [45].

a) Zmniejsz popęd seksualny i utrudnij cykl orgazmu; często do tego celu dąży się za pomocą leków przeciwdepresyjnych, które, jeśli z jednej strony mogą zmniejszyć aktywne pożądanie, parcie na mocz, pobudliwość i wydłużyć czas do orgazmu, to zamiast tego mogą również zwiększyć impulsywność i myśli seksualne, tworząc najgorszy stan uzależnienia;

b) Zmniejszyć ogólną impulsywność za pomocą stabilizatorów i leków przeciwdepresyjnych, zmniejszając czas trwania, zakres i nasilenie epizodów maniakalnych;

c) Zwiększyć satysfakcję wewnętrzną, aby chęć szukania była pilniejsza i rzadsza, przynajmniej przy braku silniejszych bodźców;

d) Zakłócać orgazm, aby przyjemność z nadgodzin była mniej intensywna w jej końcowej części.

We Włoszech Cantelmi i Lambiase [46] skoncentrowali terapię na rozmowie motywacyjnej i przywróceniu funkcji metapoznawczych pacjenta. W rzeczywistości, zgodnie z tym podejściem, nadmierne skupienie się na zarządzaniu najbardziej uderzającą i przypadkową symptomatologią wdrażania powtarzalnych, kompulsywnych i / lub obscenicznych zachowań seksualnych, grozi utratą z oczu możliwości ujęcia zaburzenia w bardziej rozbudowanym, która obejmuje symboliczno-egzystencjalną wartość, jaką płeć reprezentuje w tym momencie dla pacjenta. Zaburzenie związane z hiperseksualnością byłoby zatem związane z dezorganizacją systemów motywacyjnych, które podmiot ustrukturyzował w wieku rozwojowym od interakcji z pierwszymi opiekunami. Nawiązując do badań systemów motywacyjnych Liottiego, autorzy integrują teorię deficytu funkcji metapoznawczych Antonio Semerariego z teorią schematów wewnętrznych modeli operacyjnych. Te schematy poznawcze korespondują z wewnętrznymi modelami operacyjnymi zdefiniowanymi już przez psychiatrę i psychoanalityka Johna Bowlby'ego, który uznał, jak bardzo zgadza się z badaniami przeprowadzonymi we Włoszech przez Giovanniego Liottiego i Vittorio Guidano, chociaż ten ostatni miał charakter poznawczy. Wzorce motywacyjne zidentyfikowane przez Liotti są podzielone na trzy poziomy ewolucyjne i polegają na karmieniu, oddychaniu, eksploracji, drapieżnym sprzężeniu seksualnym na najniższym poziomie ewolucji, który gwarantuje przetrwanie. Na drugim poziomie, tym, który dotyczy typowej dla gatunku ludzkiego potrzeby interakcji społecznych, Liotti identyfikuje przywiązanie, współpracę między równymi sobie, związki seksualne ukierunkowane na życie pary, pozycję społeczną; na trzecim poziomie bardziej zaawansowane - język symboliczny, potrzeba wiedzy, potrzeba przypisywania znaczeń, poszukiwanie wartości. Wszystkie te modele motywacji są obecne w każdej osobie i mogą być aktywowane lub nie przez sytuację zewnętrzną. Zdaniem obu autorów system przywiązania jest silnie zaangażowany w aktywację seksualnego układu motywacyjnego u pacjentów cierpiących na zaburzenia hiperseksualności. Zwykle aktywacja pierwszego powinna wykluczać aktywację drugiego, jako należącego do dwóch różnych powodów i celów. Jednak obaj klinicyści zauważyli, że u pacjentów uzależnionych od hiperseksualności zachowania seksualne były często aktywowane w okresie lęku, strachu lub frustracji jako narzędzie radzenia sobie z negatywnymi emocjami. Dzieje się tak, ponieważ opiekun, od którego można otrzymać pocieszenie, nie jest dostępny (emocjonalnie), jednostka nieświadomie „nauczyła się”, jak osiągać emocje dobrego samopoczucia i pozytywnego podniecenia poprzez akt seksualny i orgazm. Potwierdzają to liczne badania, które korelują zaburzenie nałogowe z częstością wcześniejszych silnych traumatycznych przeżyć. Ponieważ ten mechanizm występuje u pacjenta nieświadomie, nie może on zrozumieć i przełamać automatyzmu, który prowadzi go do powtarzania zachowań seksualnych w niewygodnych sytuacjach. Cantelmi i Lambiase uważają, że brak dopracowania na świadomym poziomie procesu chorobotwórczego spowodowany jest deficytem w funkcjach metapoznawczych pacjenta, czyli w jego zdolności do refleksji nad sobą, rozpoznawania emocji, ich konsekwentnego modulowania dla osiągnięcia wyznaczonych celów wprowadzono strategie skutecznego ich regulowania. Funkcje metapoznawcze są nieustannie budowane i reorganizowane przez całe życie jednostki, począwszy od jej pierwszych interakcji z głównym opiekunem. Poprzez proces emocjonalnego tworzenia lustrzanego odbicia, które dziecko wykonuje wobec dziecka, uczy się rozpoznawać własne emocje, które na pierwotnym poziomie rozróżnia jedynie „przyjemne” lub „nieprzyjemne” doznania oraz rozpoznawać emocje innych. Pamięć tych emocji doświadczanych w dzieciństwie jest zapisana w pamięci ukrytej i przedwerbalnej podmiotu; zapisane ślady pamięci zostaną następnie zreorganizowane w ramach systemów motywacyjnych, które będą kierować zachowaniem jednostki, gdy określony system zostanie aktywowany przez sytuację zewnętrzną. Podsumowując, zdaniem dwóch włoskich klinicystów, mechanizmem leżącym u podłoża uzależnienia seksualnego jest właśnie aktywacja niewłaściwego systemu motywacyjnego dotyczącego prośby otoczenia: kiedy sytuacja wymagałaby aktywacji systemu przywiązania, który powinien aktywować serię zachowań mających na celu przywołanie postaci pocieszającej, szukanie pomocy lub wdrażanie innych strategii autonomicznego łagodzenia strachu i lęku, uruchamia się system motywacji seksualnej, skłaniając podmiot do realizacji kompulsywnych zachowań seksualnych. Jednak w szczególności w tej teorii terapia praktyczna ma na celu zwiększenie świadomości pacjenta co do pochodzenia jego zaburzenia i dysfunkcyjnego sposobu, w jaki pobudzenie seksualne jest u niego aktywowane, aby zrekompensować inne funkcje, takie jak radzenie sobie z udręką, nudą, strachem bycia porzuconym. Fundamentalne znaczenie w podejściu obu autorów ma pomóc pacjentowi rozpoznać, które emocje i jakie sytuacje aktywują w nim podniecenie seksualne, aby następnie móc wspólnie opracować alternatywne strategie radzenia sobie.

wnioski

Kliniczna kategoria „dysfunkcyjnych zachowań seksualnych” obejmuje szereg patologicznych hipotez związanych głównie z symptomatologią opisaną w wywiadzie. Tak więc hiperseksualność może być po prostu wynikiem wysokiego poziomu aktywacji lub, stopniowania według objawów, przejawem patologicznego stanu fizycznego lub psychicznego: w pierwszym przypadku będziemy musieli zorientować się na padaczkę, naczynia krwionośne, demencję, nowotwór zaburzenia, układowe lub neuroendokrynne czynniki zakaźne; w drugim przypadku natomiast będziemy musieli skupić się na profilach psychopatologicznych, aż po nałogi i zaburzenia osobowości. Badania neuronaukowe potwierdzają również hipotezę, że za dysfunkcjonalnymi zachowaniami seksualnymi stoi ten sam mechanizm, który utrzymuje uzależnienia behawioralne i / lub uzależnienia od substancji, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru nakrywki brzusznej, jądra półleżącego, ciała migdałowatego, zwojów podstawy, kory kora oczodołowo-czołowa. Poza hipotezami dotyczącymi udziału dopaminy i serotoniny, interesująca wydaje się hipoteza o udziale oksytocyny w procesie nagrody i satysfakcji; jednakże badań nad tą hipotezą jest wciąż niewiele i danych nie można uznać za ostateczne. W przyszłości oczekuje się większej uwagi hipotezy oksytocyny na temat uzależnienia od seksu, hiperseksualności i pornografii.

LITERATURA

Rysunek 2: Procentowy rozkład nastolatków według usług zapobiegania źródłom.

  1. Perrotta G (2019) Psicologia Clinica. Luxco wyd.
  2. AA VV (2019) ICD-11, Waszyngton.
  3. Światowa Organizacja Zdrowia: WHO, Ginevra.
  4. Kraus SW, Krueger RB, Briken P, First MB, Stein DJ, i wsp. (2018) Kompulsywne zaburzenia zachowania seksualnego w ICD-11. World Psychiatry 17: 109–110. Połączyć: https://bit.ly/3iwIm35
  5. APA, DSM-V, 2013.
  6. Perrotta G (2019) Zaburzenia parafilne: definicja, konteksty i strategie kliniczne. Artykuł przeglądowy, Autor. Journal of Addiction Neuro Research 1: 4. Link: https://bit.ly/34iqHHe
  7. Walton MT, Bhullar N (2018) The „Msychology” of Hypersexuality: 40-letni biseksualny mężczyzna korzysta z czatu online, pornografii, masturbacji i seksu pozadyadyjskiego. Archives of Sexual Behavior 47: 2185-2189. Połączyć: https://bit.ly/34nP9Y2
  8. Gwinn AM, Lambert NM, Fincham FD, Maner JK (2013) Pornografia, alternatywy relacji i intymne zachowania pozadadyadyczne. Nauka o psychologii społecznej i osobowości 4. Link: https://bit.ly/36z2zCX
  9. Brancato G (2014) Psicologia dinamica. Psychicznie.
  10. Kandel ER (2014) Principi di Neuroscienze, IV ed. IT, Casa Editrice Ambrosiana. Połączyć: https://bit.ly/36xF7Gv
  11. Gola M, Zasłony M (2018) Brzuszna reaktywność prążkowia w kompulsywnych zachowaniach seksualnych. Front Psychiatry 9:546. Link: https://bit.ly/36vNwdh
  12. Asiff M, Sidi H, Masiran R, Kumar J, Das S, i wsp. (2018) Hiperseksualność jako zaburzenie neuropsychiatryczne: neurobiologia i opcje leczenia. Curr Drug Targets 19: 1391–1401. Połączyć: https://bit.ly/30ygN3q
  13. De Sousa SMC, Baranoff J, Rushworth LR, Butler J, Sorbello J i wsp. (2020) Zaburzenia kontroli impulsów w hiperprolaktynemii leczonej agonistą dopaminy: częstość występowania i czynniki ryzyka. J Clin Endocrinol Metab 105.pii: dgz076. https://bit.ly/36v5Lja
  14. Barake M., Klibański A, Tritos NA (2018) Postępowanie w chorobach endokrynologicznych: Zaburzenia kontroli impulsów u pacjentów z hiperpolaktynemią leczonych agonistami dopaminy: o ile powinniśmy się martwić? Eur J Endocrinol 179: R287-R296. Połączyć: https://bit.ly/33wMcoG
  15. Hammes J., Theis H, Giehl K, Hoenig MC, Greuel A i wsp. (2019) Metabolizm dopaminy w jądrze półleżącym i łączność czołowo-prążkowia modulują kontrolę impulsów. Mózg 142: 733-743. Połączyć: https://bit.ly/33vUKfG
  16. Mouly C, Borsona-Chazota F, Karon P (2017) L'hypophyse et ses traitements: comment peuvent-ils influer sur le comportement ?: Przysadka mózgowa i jej leczenie: jak mogą wpływać na zachowanie? Ann Endocrinol (Paryż) 78: S41-S49. Połączyć: https://bit.ly/30ADS5p
  17. Guaya DR (2019) Farmakoterapia parafilicznych i nieparafilicznych zaburzeń seksualnych. Clin Ther 31: 1-31. Połączyć: https://bit.ly/34tlHja
  18. Bostrom AE, Chatzittofis A, Ciuculete DM, Flanagan JN, Krattinger R, et al. Epigenetyka 15: 145-160. Połączyć: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31542994/
  19. Perrotta G (2020) Oksytocyna i rola regulatora emocji: definicja, konteksty neurobiochemiczne i kliniczne, zastosowania praktyczne i przeciwwskazania. Archiwa depresji i lęku 6: 001-005. Połączyć: https://www.peertechz.com/articles/ADA-6-143.php
  20. Gündüz N, Turan H., Polata A (2019) Hiperseksualność przejawiająca się jako nadmierna masturbacja u pacjentki po operacji padaczki płata skroniowego: rzadki opis przypadku. Noro Psikiyatr Ars 56: 316-318. Połączyć: https://bit.ly/3jxOHwu
  21. Rathore C., Henning Dz.U., Luef G, Radhakrishnan K. (2019) Dysfunkcje seksualne u osób z padaczką. Epilepsja Behav 100:106495. Link: https://bit.ly/3jzP3CT
  22. Chapmana KR, Spitznagel MB (2019) Pomiar odhamowania seksualnego w demencji: przegląd systematyczny. Int J Geriatr Psychiatria 34: 1747-1757. Połączyć: https://bit.ly/3izM77U
  23. Nordvig AS, DJ Goldberga, Hej ED, Miller B.L (2019) Poznawcze aspekty intymności seksualnej u pacjentów z demencją: przegląd neurofizjologiczny. Neurokaza 25: 66-74. Połączyć: https://bit.ly/2Sudl5r
  24. Fuss J, Briken P, Stein DJ, Lochner C (2019) Kompulsywne zaburzenia zachowania seksualnego w zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych: rozpowszechnienie i związane z nimi choroby współistniejące. J Behav Addict 8: 242-248. Połączyć: https://bit.ly/3cXteL0
  25. Bőthe B, Koós M., Tóth-Király I, Orosz G, Demetrovics Z (2019) Badanie powiązań objawów ADHD u dorosłych, hiperseksualności i problematycznego wykorzystania pornografii wśród mężczyzn i kobiet w próbce nieklinicznej na dużą skalę. J Sex Med 16: 489-499. Połączyć: https://bit.ly/2StOsqC
  26. Garcia-Ruiz PJ (2018) Zaburzenia kontroli impulsów i kreatywność związana z dopaminą: patogeneza i mechanizm, krótki przegląd i hipoteza. Neurol przedni 9:1041. Link: https://bit.ly/2SpWOzc
  27. Castellini G, Rellini AH, Appignanesi C, Pinucci I, Fattorini M, i wsp. (2018) Odchylenie czy normalność? Związek między myślami i zachowaniami parafilicznymi, hiperseksualnością i psychopatologią w próbie studentów uniwersytetu. J Sex Med 15: 1824-1825. Połączyć: https://bit.ly/36yXPxk
  28. Jarial KDS, Purkajastha M, Duta P, Mukherjee KK, Bansali A (2018) Hiperseksualność po pęknięciu tętniaka tętnicy łączącej przedniej. Neurol Indie 66: 868-871. Połączyć: https://bit.ly/3lbQrMr
  29. Boccadoro L (1996) SESAMO: Sexuality Evaluation Schedule Assessment Monitoring, Approccio differenziale al profilo idiografico psicosessuale e socioaffettivo. OS Organizzazioni Speciali, Firenze.
  30. Perrotta G (2019) Psicologia generale. Luxco wyd.
  31. Sarkis SA (2014) ADHD i seks: wywiad z Arim Tuckmanem, su psychologytoday.com, Psychology Today. Połączyć: https://bit.ly/2HYlvB5
  32. Park BY, Wilson G, Berger J, Christman M, Reina B i wsp. (2016) Czy pornografia internetowa powoduje zaburzenia seksualne? Przegląd z raportami klinicznymi. Behav Sci (Basel); 6:17. Link: https://bit.ly/3jwzgod
  33. Porto R (2016) Habitudes masturbatoires et dysfonctions sexuelles męskie. Sexologies 25: 160-165. Połączyć: https://bit.ly/3daPXUd
  34. Bute B, Tóth-Király I, Potenza MN, Griffiths MD, Orosz G, et al. (2019) Ponowna wizyta w roli impulsywności i kompulsywności w problematycznych zachowaniach seksualnych. Journal of Sex Research 56: 166-179. Połączyć: https://bit.ly/30wCZuC
  35. Gola M, Draps M (2018) Ventral prążkowia reaktywność w kompulsywnych zachowaniach seksualnych. Frontiers in Psychiatry 9: 546. Link: https://bit.ly/33xFizI
  36. Volkow ND, Koob GF, McLellan T (2016) Neurobiologic progress from the brain disease model of addiction. The New England Journal of Medicine 374: 363-371. Połączyć: https://bit.ly/3iwsf5J
  37. Miner MH, Raymond N, Mueller BA, Lloyd M, Lim KO (2009) Wstępne badanie impulsywnych i neuroanatomicznych cech kompulsywnych zachowań seksualnych. Psychiatry Res 174: 146–151. Połączyć: https://bit.ly/34nPJFc
  38. Kuhna S, Gallinat J. (2014) Struktura mózgu i funkcjonalna łączność związana z konsumpcją pornografii. Mózg na porno JAMA Psychiatry 71: 827-834. Połączyć: https://bit.ly/2GhtSaw
  39. Voon V, Mole TB, Banca P, Porter L, Morris L i wsp. (2014) Neural korelaty reaktywności sygnałów seksualnych u osób z kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi i bez nich. PLoS ONE 9: e102419. Połączyć: https://bit.ly/36wUWwZ
  40. Doran K, Price J (2014) Pornografia i małżeństwo. Journal of Family and Ecomomic Issues 35: 489-498. Połączyć: https://bit.ly/3iwsOwn
  41. Bergner RM, Bridges AJ (2002) Znaczenie poważnego zaangażowania w pornografię dla romantycznych partnerów: badania i implikacje kliniczne. J Sex Marital Ther 28: 193-206. Połączyć: https://bit.ly/2Srwm8v
  42. Boies SC, Cooper A, Osborne CS (2014) Wariacje dotyczące problemów związanych z Internetem i funkcjonowania psychospołecznego w czynnościach seksualnych online: implikacje dla rozwoju społecznego i seksualnego młodych dorosłych. Cyberpsychol Behav 7: 207-230. Połączyć: https://bit.ly/3jIOIO8
  43. De Sousa A, Lodha P (2017) Neurobiologia uzależnienia od pornografii - przegląd kliniczny. Telangana Journal of Psychiatry 3: 66–70. Połączyć: https://www.tjponline.org/articles/Neurobiology-of-pornography-addiction-a-clinical-review/161
  44. Perrotta G (2019) Psicologia dinamica. Luxco wyd.
  45. Boncinelli V, Rossetto M, Veglia F (2018) Sessuologia Clinica, Erickson, I wyd.
  46. Cantelmi T, Lambiase E (2016) Analiza przypadku Borderline Personality Disorder z kompulsywnymi perwersjami seksualnymi według interpersonalnych systemów motywacyjnych i modeli funkcjonowania metapoznawczego. Modele della Mente.