Le tagata le talitonu i le Atua na lapataia le lalolagi e uiga i vaisu porn (Deseret News, 2022)

O Gary Wilson, o se tasi o leo sili ona aoga e tetee atu ai i ponokalafi i luga o le initaneti, na tetee i uiga masani uma

 

O le faiaoga o Saienisi Gary Wilson o se tagata e le talitonu i le Atua ma sa avea muamua ma se tagata e lei fia auai i le tetee i ponokalafi. Sa tosina atu o ia i le galuega a lona toalua.

O le faletua o Wilson o se loia ma se tusitala na suʻesuʻeina le saienisi o le fusia o paga ma feusuaiga. I le taimi na maua ai le tafe mai o porn, na amata ona tuʻu e tamaloloa ni faʻamatalaga i luga o lana upega tafaʻilagi. Sa latou faitio e uiga i le le maua o le faamalieina ma a latou paaga, leai se tosina atu i tagata moni ma le faateleina i tofo uiga ese na latou maua ai le le mautonu. O le to'atele o nei ali'i na lagona le to'a i lana saite ona sa taula'i atu i le faasaienisi o feusuaiga.   

I se taumafaiga e fesoasoani i nei alii, na faasoa atu ai e le faletua o Wilson mea na ia aoaoina mai lona toalua e uiga i le faiʻai palasitika. Na amata ona mafaufau le toʻalua, pe na aʻoaʻoina e le au faʻaoga porn o latou faiʻai e faʻatauvaʻa faʻamalosi faʻafeusuaiga faʻamalosi i le faʻaleagaina o mafutaga moni? 

O nisi o nei alii na amata faʻataʻitaʻi i le faʻaumatiaina o le faʻaogaina o porn i luga o le initaneti. I lo latou ofo, na amata ona latou faamaloloina. E lē gata na faaitiitia a latou faafitauli tau feusuaʻiga, ae na latou maua foʻi isi aogā e leʻi faatalitalia. O le tele na lipotia mai le faʻaleleia atili o le mafaufau, faʻaleleia lagona ma faʻateleina le mautinoa. Na latou matauina foi le malosi o le alofa ma feusuaiga ia latou paaga, faatasi ai ma le itiiti ifo o le manatu i tamaitai ma sili atu le faaaloalo. Na amata foʻi ona mou atu tuʻinanauga i porn mataʻutia. 

Faatasi ai ma ia taunuuga lelei, na fesiligia pea e tagata pe aisea ua le tele ai talanoaga lautele e uiga i aafiaga le lelei o porn i luga o le initaneti, pe a manino mai o nei alii ua na o se microcosm o alii i le salafa o le lalolagi. I le 2010, na faalauiloa ai e Wilson se upega tafaʻilagi, LauBrainOnPorn.com, fa'atasi ai ma su'esu'ega lata mai i le fai'ai palasiti ma vaisu amio. Lua tausaga mulimuli ane, na ia tuuina atu se TEDx tautala, “The Great Porn Experiment,” lea ua sili atu i le 15 miliona taimi na matamata ai. 

E oo atu i le taimi lea, ua amata ona manino o le porn e le na o se mataupu a se alii - ma o tamaitai talavou ua fai ma vaisu na amata ona lipotia ia penefiti tutusa ao latou faʻafeiloaʻi i le suʻesuʻega tutusa. O a latou tauiviga ma le le fiafia i taimi o feusuaiga, faʻaleagaina feusuaʻiga, faʻaogaina o meataalo feusuaʻiga ma faʻalavelave faʻafeusuaiga poʻo mafaufauga faʻafefe na faʻaitiitia, suia i le toe foʻi atu i tuinanau masani mai totonu i fafo, nai lo le faʻaosofia faifaipea mai fafo i totonu. O nisi taimi e alu ai vaiaso poʻo masina mo nei mea. suiga, ae o tamaitai ma alii e masani ona lipotia faʻaleleia i totonu o aso o le tuʻuina o porn.

I ni nai tausaga mulimuli ane, na tusia ai e Wilson "Lou Fai'ai i Ponokalafi: Initaneti Ponokalafi ma le Fa'asaienisi Fa'asaienisi o Vaisu,” lea ua faaliliuina i le gagana Siamani, Iapani, Dutch, Rusia, Arapi ma Hungarian. Royalties mai ana faʻatauga e 125,000 ua foaʻi atu i se alofa faʻavae i Peretania, e ui lava e tele isi faʻapipiʻi mai kopi faomea (o le gagana Arapi naʻo le 150,000 taimi na sii mai ai). Ua avea le tusi ma punaoa e alu i ai mo i latou o loʻo sailia fesoasoani i le lalolagi atoa, faʻapea foʻi ma fomaʻi soifua maloloina e manatu mamafa i le malamalama ma le togafitia o le faʻaaogaina o ponokalafi. 

Ina ua maliu Wilson i le tausaga ua teʻa, na ou Na tusia e e toetoe lava leai se tasi na faia se mea e sili atu e faasaoloto ai tagata mai taunuuga o vaisu o ponokalafi nai lo lenei alii lotomaualalo, o le sa ou laki e manatu o se uo. 
 

O le ā ua faamatalaina ai le lauiloa o lana feʻau? Ou te talitonu o le manino lea na ia faailoa mai ai le ofoofogia o le tumau fa'atosina o su'esu'ega fa'asaienisi pe a oo i aafiaga o ponokalafi.

Atonu o se tala fou lena ia te oe. Atonu o oe o se tasi o le toatele ua faalogo o suesuega i ponokalafi e “fenumiai” pe “tetee” pe “le mautonu.” Afai e faʻamatalaina oe, atonu e faʻaosofia oe e toe iloilo otootoga a Wilson. O lesi foi mea: 

  • Sili atu 85 suesuega fa'afeso'ota'i le fa'aogaina o porn i le soifua maloloina o le mafaufau-lagona ma le fa'aletonu o le mafaufau.
  • Sili atu 80 suesuega feso'ota'i le fa'aogaina o le porn i le fa'aitiitia o le fa'afeusuaiga ma le fa'amalieina o mafutaga - fa'atasi ai ma isi su'esu'ega 40 o lo'o fa'afeso'ota'i fo'i i fa'afitauli tau feusua'iga ma fa'aitiitia ai le fa'aoso i fa'afeusuaiga. 
  • Sili atu 40 suesuega fesoʻotaʻiga fa'aoga pono e uiga i "uiga le tutusa" agai i fafine ma manatu fa'afeusuaiga.
  • Mai le 55 suʻesuʻega a le neuroscience o tagata faʻaoga pono ma vaisu feusuaʻiga, o mea uma ae na o le tasi e maua faamatalaga molimau o vaisu o ponokalafi. O le isi 60 o suʻesuʻega e faʻaalia ai faʻamaoniga o vaisu, e aofia ai faʻailoga o le faʻaogaina o le porn faʻateleina, ma le faʻapalepale e fesoʻotaʻi, masani ma faʻailoga faʻamavae. 

E ui lava i nei mea uma, e masani lava ona faʻalogo tagata i feʻau faʻapenei, “O ponoi e le o se mea e afaina ai le porn—e mautinoa lava e le o se vaisu … e faaleleia atili ai mafutaga ma uiga o alii ma tamaitai… E te le'i iloa ea o le faaaogaina o porn e faaitiitia ai fua o faigaaiga? … E na o tagata lotu e popole e uiga i vaisu o ponoi … E te le iloa ea e na o le maualuga lava o manaoga tau feusuaiga o tagata faaaoga porn?”

E leai se tasi o na mea e moni. O tagi taitasi ua uma aitalafu aitalafu i suʻesuʻega na aoina e Wilson. Faafetai i lenei manino, e le mafaitaulia tupulaga talavou ma tagata matutua i le lalolagi atoa ua uunaia e amata ona maua le saolotoga mai ponokalafi. Ma o loʻo faʻatupulaia le faʻalauiloaina e uiga i le tele o tagata afaina i lenei pisinisi. O ananafi, o se faamasino pule e mafai ona noatia Visa mo le faʻagaioia o totogi mo se nofoaga autu o ponokalafi ua faʻaalia o loʻo maua ai se tupe mama mai vitio laiti i se lipoti suatiaina 2020 saunia e le tusitala o le New York Times Nicholas Kristof.

E oo lava i le lotolotoi o le fa'amauina si'itia i ponoi vaisu i le taimi o le faʻamaʻi COVID-19, tagata taʻutaʻua pei auvaa Terry ma Billie Eilish talu ai nei foi na tatalaina e uiga i le aafiaga o lenei vaisu i o latou olaga ma aoga o le mauaina o se avanoa mai ai. Afai e i ai se masalosalo i le uiga o lenei saolotoga taua i olaga moni, faʻaalu se taimi e toe iloilo ai le silia ma le 5,000. faamatalaga tau tupe o tagata ua alualu i luma i lo latou lava toe faaleleia. 

O le galuega a Wilson e sili ona tetee atu i le talatuu taatele e faapea ua na o popolega tau amio po o tapuaiga e mafua ai ona le fiafia tagata i ponokalafi, ma mo i latou ua tuua le faatuatua, e le tatau ona avea ponokala ma se popolega tele.  

Gary Wilson, i se ata e lei aso na saunia e lona aiga.
 

Gary Wilson, i se ata e lei aso na saunia e lona aiga.

Na ia faʻafesoʻotaʻi le mataupu faʻasaienisi, ma fesili pe o le a le mea na fai mai ai faʻamaoniga. Ma sa ia talitonu saʻo o aʻoaʻoga ma faʻataʻitaʻiga i le faʻaumatiaina o porn o le a faʻamaonia ai ona manatu. Ae ui i lea, na avea o ia ma taulaiga o osofaʻiga mataʻutia i luga o le initaneti e le au faʻasalalauga ponokalafi, ma latalata i le faʻalavelave i aso uma ma le cyberbullying na faasolosolo malie ona faʻaleagaina lona soifua maloloina faʻalagona ma faʻafefe ai ona tiga ogaoga faaletino e fesoʻotaʻi ma le faʻamaʻi Lyme. O lenei mea na saofagā saʻo i lona maliu i le silia ma le tausaga talu ai, ia Me 20, 2021. 

O i latou e sii aʻe o latou leo ​​e lagolagoina upumoni le lelei, e moni, e tetee ma sauaina i taimi uma. E pei ona fai mai Albert Einstein, "O agaga sili e masani ona fetaiai ma teteega sauā mai mafaufau masani."

Ae o le toatele naua o e o loo tulitulimatagauina se misiona maualuga atu e faasoa atu le upumoni e faia ona o le talitonu i se finagalo maualuga atu po o se fuafuaga faalelagi. Na faia uma e Gary Wilson lenei mea e aunoa ma se talitonuga. Vaai faalemafaufau pe o le a le ituaiga lototele uiga ese, malosi ma le alofa o le a manaomia.

O lea, ioe, e iai toe tasi le tagata le talitonu i le Atua i le lagi nei. Faafetai, Gary, mo mea uma na e faia mo le toatele, e aofia ai au. Na e saunia le ala mo le toʻatele e maua ai le saʻolotoga mai ponokalame - ma taʻitaʻia le tele o isi e tautala i le mea moni ma le manino ma le lototele. 

O Jacob Hess o le faatonu o le Public Square Magazine ma sa galue i luga o le laupapa o le National Coalition of Dialogue and Deliberation. Sa galue o ia e faʻalauteleina le malamalama faʻasao-faʻasao talu mai le faʻasalalauga o le "E Le Faʻavalevalea e pei ona Ou Mafaufau (Ae E Sese Pea)" ma Phil Neisser. Faatasi ai ma Carrie Skarda, Kyle Anderson ma Ty Mansfield, na tusia foi e Hess le “O Le Mana o le Filemu: Ola Mafaufau mo le Au Paia o Aso e Gata Ai.”