(L) Le Brain Addicted: Nestler ma Malenka (2004)

Faʻamatalaga: O le mea lenei mo le lautele, ae e mafai ona avea ma mea faʻapitoa. Ae ui i lea, o se tasi o tala sili ona lelei ma sili ona maeʻa na tusia i mea ua fai ma vaisu.


 

E pei lava o mea uma ua fai ma vaisu, o le vaisu o le porn e tulai mai i le faiai

Saunia e Eric J. Nestler ma Robert C. Malenka

Fepuari 09, 2004

Faʻaaogaina o vailaʻau faʻaleagaina suiga i taimi uumi i le vaʻaia taui o le faiʻai. O le malamalama o le telefoni feaveaʻi ma mole molelaʻau o nei fetuutuunaiga e mafai ona taʻitaʻia ai togafitiga fou mo amio faʻamalosi lea e mafua ai le tagofia o mea ua fai ma vaisu.

Laina paʻepaʻe i luga o se faʻata. Se nila ma se sipuni. Mo le tele o tagata faʻaoga, o le vaʻaia o se vailaʻau poʻo se fesoʻotaʻiga ma mea e faʻaaoga e mafai ona faʻaosoina ai le tete o le fiafia faʻamalosi. Ma, faatasi ai ma le lipeaina, sau le moni faanatinati: o le mafanafana, le manino, le vaʻai, le mapusaga, le lagona o le i le ogatotonu o le atulaulau. Mo sina taimi puʻupuʻu, e saʻo mea uma. Ae i ai se mea e tupu pe a uma ona faʻaauau ona faʻailoaina vailaʻau o le sauaina-pe heroin poʻo cocaine, whiskey poʻo le saoasaoa.

Ole aofaʻi na tupu mai ai le fiafia e le galue foi, ma e oʻo mai le au faʻaoga se fana poʻo se mapuea naʻo le lagona masani; A aunoa ma lea, ua latou lotovaivai ma, i le tele o taimi, mamaʻi tino. Ona amata loa lea ona latou faʻaaogaina faʻamalosia le vailaʻau. Ile taimi nei, ua fai ma latou vaisu, ua le toe faʻatonutonu latou faʻaaogaina ma ua matuaʻi manaʻo tele i le manaʻo tusa lava pe ua maeʻa le fiafia ma ua amata ona afaina le latou soifua maloloina, mea tautupe ma le tagata lava ia.

Neurobiologists ua leva ona iloa o le euphoria na faʻaosofia e fualaʻau o le sauaina tulaʻi mai ona o nei vailaʻau mulimuli ane faʻamalosia ai le gaioiga o le faiai taui taui: o se faigata faʻataʻamilosaga o neula sela, poʻo neo, na fesuiaʻi ina ia tatou lagona faʻaigoa pe a uma ona 'aʻai pe feusuaiga – mea e tatau ona tatou faia ia ola ma pasi o tatou genes. Muamua lava, o le kusiina o lenei faiga matou te maua ai le lagona lelei ma faʻamalosia ai i matou e toe faia soʻo se gaioiga na aumaia ia i matou sea fiafia.

Ae o suʻesuʻega fou ua faʻailoa mai ai, o le faʻaaogaina pea o fualaʻau faʻasaina e mafua ai suiga i le fausaga ma le faʻagaioiga o neula o le tino e tumau mo vaiaso, masina poʻo tausaga pe a maeʻa le toe faʻaleleia. O nei fesuiaʻiga, faʻaleagaina, faʻavaivaia ai le auga lelei o se mea masani na faʻasauaina ae faʻateleina foʻi le manaʻoga o loʻo mailei ai le tagata faʻatamaʻi i se faʻataʻitaʻiga faʻateleina o le faʻateleina o le faʻaaoga ma faʻateleina le paʻu i le galuega ma le fale. O le faʻalauteleina o le malamalama i nei suiga i neural e tatau ona fesoasoani e maua ai ni faʻalavelave sili mo le tagofia o mea ua fai ma vaisu, ina ia mafai ai e tagata ua aʻafia i vailaʻau fai-masani ona toe maua o latou faiʻai ma o latou olaga.

Fualaau oona i le Die For

O le iloa o le tele o vailaʻau o faʻamauaʻiga e iu ina oʻo atu ai i le tagofia o mea ua fai ma vaisu e ala i se auala taatele na afua mai i suʻesuʻega o meaola falesuesue na amata ile 40 tausaga talu ai. Tuuina atu le avanoa, kio, maunu ma mea e le masani ai tagata e faʻaaogaina e le tagata lava ia mea tutusa e faʻaleagaina e tagata. I nei suʻega, e fesoʻotaʻi manu i se laina e le afaina. Ona aʻoaʻoina ai lea e faʻasolosolo se tasi o le uila e maua ai le fualaau o fualaau faasaina i le IV, le isi levili e maua ai se vaifofo o le salimalie le lelei, ma le lona tolu o le uili e talosagaina se palu meaai. I totonu o ni nai aso, o manu e faʻatau: latou te faigofie lava ia pule-admin cocaine, heroin, amphetamine ma le tele o isi fua masani masani o fualaau.

O le a le mea e sili atu, latou mulimuli ane faʻaalia eseesega amioga o vaisu. O le a ave e manu taʻitasi fualaʻau e afaina ai gaioiga masani e pei o le 'ai ma le moe, o nisi e oʻo lava i le tulaga e feoti ai ona o le lelava poʻo le lava o mea taumafa. Mo mea e sili ona fai ma vaisu, pei o le cocaine, o le a faʻaalu e manu le tele o latou taimi feala e faigaluega ai ia maua ni mea se tele, e tusa lava pe o lona uiga o le unaʻia o le taumoa i le fiaselau taimi mo le tasi lavea. Ma e pei lava ona masani ai tagata ua fai ma vaisu le tele o manaʻoga pe a latou fetaiaʻi ma vailaʻau oona poʻo nofoaga na latou sikoa ai, o manu foi, e oʻo mai i se siʻosiʻomaga latou te faifaimea faʻatasi ma le vailaʻau - o se vaega i totonu o le pa o le lever fetaomi e masani lava ona maua ai vailaʻau taui. .

A ave loa le vailaʻau, e le o toe umi ae faʻamama le manu mo le faʻamalieina o vailaʻau. Ae o le fiafia e le galo. O le isumu na tumau pea i le mama- e tusa lava mo le tele o masina – o le a vave ona toe foi i lana amio-paomi amioga pe a na o le tofoina o cocaine pe tuu i totonu o se pa e fesoʻotaʻi ma le maualuga fualaʻau. Ma o ni mafatiaga faʻalemafaufau, pei o se vaitau, e leʻi faʻamoemoeina le tete o vae, o le a toe lafoina ai isumu ua sosolo i tua i fualaʻau. O nei lava ituaiga o faʻamalosi tino – faʻaalia i le maualalo o fualaʻau o fualaʻau, faʻatonutonu e fesoʻotaʻi ma fualaʻau poʻo le atuatuvale – faʻaosofia ai le manaʻo ma toe paʻu i tagata ua fai ma vaisu.

I le faʻaaogaina o lenei lava pulega faʻatulagaina-fesoʻotaʻi ma fesoʻotaʻi metotia, tagata suʻesuʻe faʻafanua itulagi o le faiʻai e faʻatonutonu amioga faʻatamaʻi ma maua ai le autu o matafaioi a le faiʻai taui taui. Fualaʻau faʻatonutonu lenei taʻamilosaga, faʻaosofia lona gaioiga ma le malosi ma finafinau sili atu nai lo soʻo se faʻanatura taui.

O le vaega autu o le taui matagaluega o le mesolimbic dopamine system: o se seti o neula sela e mafua mai i le ventral tegmental area (VTA), latalata i le pito i lalo o le faiʻai, ma lafoina vaʻaiga e faʻatatau i itu i luma o le faiʻai – sili aemaise i se fausaga loloto lalo o le frontal cortex ua taʻua o le nucleus accumbens. O na VTA neurons e faʻafesoʻotaʻi e ala i le lafoina o le vailaʻau o le vailaʻau (neurotransmitter) dopamine mai le pito i lalo, poʻo ni fesoasoani, o a latou faʻataliga umi i tali o loʻo i ai i le tumutumu o nusipepa. O le auala o le dopamine mai le VTA i le meaola ninii e taua tele mo vaisu: o manu ma manua i nei vaega o faiʻai e le o toe faʻaalia le fiafia i vailaʻau o le faʻasaua.

Rheostat o le Taui

Taui auala e evolutions anamua. E oʻo lava ile anufe faigofie ole eleele, Caenorhabditis elegans o loʻo iai se faʻamatalaga tuai. I nei anufe, o le le faʻagaoioia o le fa i le valu ki o le dopamine-o loʻo iai ni neurons e mafua ai ona sua e le manu se faʻaputuga o siama, o lana meaʻai e fiafia iai. I mamamals, o le taui matagaluega e sili atu ona faigata, ma ua tuʻufaʻatasia ma tele isi faiʻai itulagi e tautua e valivali se poto masani ma lagona ma faʻatonutonu tali atu a le tagata i faʻamalosia taui, e aofia ai meaai, feusuaiga ma fegalegaleaiga lautele. O le amygdala, mo se faʻataʻitaʻiga, e fesoasoani e iloilo pe o se mea na tupu e faʻafiafiaina pe faʻafefe - ma pe e tatau ona toe faia pe aloese mai-ma fesoasoani e fausia faʻafesoʻotaʻiga i le va o se poto masani ma isi faʻaaliga; le hippocampus auai i le faʻamaumauina o manatuaina o se poto masani, aofia ai le mea ma le taimi ma poʻo ai na tupu ai; ma le pito i luma o le cerebral cortex tuʻufaʻatasia ma faʻagaioia uma nei faʻamatalaga ma fuafua le sili amioga a le tagata. O le auala VTA-accumbens, i le taimi nei, e avea o se rheostat o faʻailoga: e "taʻu" i isi faiʻai faiʻai le taua o se gaioiga. O le sili atu le tauia o se gaioiga ua avea, o le sili atu ono foliga mai o le tino e tatau ona manatuaina lelei ma toe faia.

E ui lava o le tele o le poto o le faiai o le taui faia na mafua mai i manu, faiai-faʻataʻitaʻiga suʻesuʻega faia i le tuanaʻi 10 tausaga ua faaalia ai o tutusa auala pulea faʻanatura ma fualaʻau faʻamanuiaga i tagata. Faʻaaogaina imaging maneta resonance imaging (fMRI) poʻo positron emission tomography (PET) scan (metotia e fua ai suiga i le tafe o le toto e fesoʻotaʻi ma neuronal gaioiga), na vaʻaia e le au suʻesuʻe le vaega o loʻo faʻatumuina i fualaʻau o fualaʻau faʻamalamalamaina pe a ofaina atu ia i latou se lagona. A o tutusa vaʻaiga o loʻo faʻaalia se ata vitio o se tasi e faʻaaogaina cocaine poʻo se ata o laina paʻepaʻe i luga o se faʻata, e tali tutusa lava le au accumbens, faʻatasi ai ma le amygdala ma nisi o vaega o le cortex. Ma o ia lava itulagi e tali atu i tagata faʻamalosi tupe o loʻo faʻaalia ata o masini eletise, o loʻo fautua mai ai o le auala VTA-accumbens o loʻo i ai se tulaga tutusa taua e oʻo lava i le le tagofia o vaisu.

Dopamine, Faamolemole

Faʻafefea e mafai ai o vailaʻau eseʻese vailaʻau-ia e leai ni masani faʻavae foliga ma faia eseese o aʻafiaga i luga o le tino - uma maua tutusa tali i le faiʻai taui taui o le faiʻai? Faʻafefea mafai cocaine, o se stimulant e mafua ai le fatu i tuuga, ma heroin, o se tiga-faʻamafanafanaina faʻamafanafana, faʻamaoni i nisi auala ae tutusa i le taulaʻiina o le taui faʻavasega? O le tali, o vailaʻau uma o le sauaina, e faʻaopoopo i nisi lava aafiaga, mafua ai ona maua e le vaega o meaola le lololo o le dopamine ma o isi taimi e iai foʻi faʻailo o le faʻataʻitaʻiga o le dopamine.

A fiafia se sela o neula i le VTA, na te lafoina se feau eletise i luga o lana au-o le faailo "auala" e oʻo atu i totonu o le tumutumu o loʻo i totonu. O le faʻailo e mafua ai ona faʻasaʻoloto le dopamine mai le tumutumu o le axon i totonu o le tamaʻi avanoa – o le synaptic cleft – e tuueseese ai le laina o le axon mai le neuron i le nucleus accumbens. Mai iina, o le dopamine faʻapipiʻi luga o lona taliaina i luga o le accumbens neuron ma lafoina lana faʻailo i totonu o le sela. I se taimi mulimuli ane tapunia le faʻailo, o le VTA neuron aveʻese le dopamine mai le synaptic cleft ma toe faʻapipiʻi ia toe faʻaaoga pe a manaʻomia.

Cocaine ma isi mea faʻamalosi e faʻaalu sina taimi lē tumau le polotini o loʻo faʻaulufaleina mai le neurotransmitter i vaʻalele VTA, ma tuʻu ai le tele o le dopamine e gaoioi ai i luga o le nucleus accumbens.

Heroin ma isi opiates, i le isi itu, fusifusia i neu i le VTA e masani ona tapunia le faia o le dopamine VTA neu. O le opiates faʻasaʻolotoina lenei sela togafiti, ma faʻasaʻolotoina ai le dopamine-secreting sela e sasaʻa faʻatele dopamine i totonu o le nucleus accumbens. Opiates mafai foi ona faatupuina ai se malosi "taui" savali e ala i le galue saʻo i luga o le nucleus accumbens.

Ae o fualaau faasaina e sili atu nai lo le maua o le dopamine jolt lea e faatosina ai le euphoria ma faʻatalanoa le uluai taui ma le faʻamalosia. I le gasologa o taimi ma le faʻaauau ona faʻaalia, latou te amataina fetuutuunaiga faasolosolo i le faasologa o taui e mafua ai le tagofia o mea ua fai ma vaisu.

Ua Fanau mai se Tusa

O le amataga o vaisu e faʻailoaina i le faʻapalepale ma faʻalagolago. A maeʻa le inuina o fualaʻau, e manaʻomia e le tagata ua fai ma vaisu le tele o vailaʻau e maua ai le aʻafiaga e tasi ile lagona poʻo le faʻasolosolo ma isi. O lenei faapalepale e faaosofia ai le faateteleina o le faaaogaina o fualaau faasaina e mafua ai le faalagolago –o se manaʻoga e aliali mai ia lava o le tiga lagona ma, i taimi, tino faʻaletino pe a fai o le ulufale atu i se vailaʻau ua motusia. O le faapalepale ma le faalagolago e tupu ona o le masani ona faaaoga fualaau faasaina mafai, ironically, taofi vaega o le faiʻai taui taui.

I totonu o le fatu o lenei taofiofi sauā, o loʻo iai se tamaititi lauiloa e lauiloa o le CREB (faʻafesoʻotaʻiga o le CAMP-o loʻo fusia le protein). O le CREB o se faʻailoga tusitusi, o se porotini e faʻasalalau ai le faʻamatalaga, poʻo le gaioiga, o kenera ma o le mea la lea o le amio masani o siama namu. A faʻaaogaina fualaau faasaina, o le toto o le dopamine i luga o le nucleus accumbens e oso aʻe ai, o le aʻafia o le ola o le dopamine e faʻaleleia ai le gaosiga o se mole mole elemene, AMP cyclic (CAMP), lea e faʻagaoioia le CREB. A maeʻa ona faʻaogaina le CREB, e fusifusia i se seti o ituaiga o gaʻo, faʻavaeina le gaosiga o le puluvaʻa o na kenera e fesuiaʻi.

Faʻaaogaina fualaau faʻaaoga e mafua ai le faʻamalosia o le CREB, lea e faʻaleleia le faʻaalia o ona aʻafiaga autu, o nisi o ia numera mo proteins lea na faʻavaivaia ai le matagaluega o taui. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le CREB e puleaina le gaosiga o le dynorphin, o se mole molelaʻau ma le opiumlike taunuuga.

Dynorphin o loʻo faʻatasia e se vaega o neu i totonu o le tumutumu o loʻo faʻasolosolo atu e toe faʻasolosolo i tua ma poloka ai neura i le VTA. O le faʻatonutonuina o le dynorphin e le CREB o le mea lea e taofia ai le faiʻai o le faiʻai, ma faʻamalosia le faʻapalepale e ala i le tutusa fualaʻau o fualaʻau laititi le tauia. O le faʻateleina o le dynorphin e fesoasoani foʻi i le faʻamoemoeina, ona o lona taofiina o le taui auala e tuua ai le tagata, i le toesea o le fualaʻau, faʻanoanoa ma le mafai ona fiafia i gaioiga fiafia muamua.

Ae ole CREB ua naʻo se vaega ole tala. Lenei mea faʻailoga ua tape i totonu o aso talu ona taofia le faʻaogaina o fualaʻau. O le mea lea e le mafai e le CREB ona faʻamaonia le uumau umi o loʻo i ai le soʻona faʻaoga o mea i le faiʻai - mo le faiai o suiga i le faiʻai e mafua ai ona toe foʻi mea ua fai ma vaisu i vailaʻau e tusa lava pe tele tausaga poʻo le fia sefulu o le faʻamamāina. O lea toe solomuli e tuleia i se tele tele e ala i le faʻalauiloaina, o se mea e tupu ai le aʻafiaga o se vailaʻau.

E ui e foliga mai o le a le saʻo, o le fualaau lava lea e tasi e mafai ona fafaguina ai le faapalepale ma le faʻalauiloa.

E leʻi umi talu ona uma le lavelave, o le CREB e maualuga ma faʻafefe tulafono: mo ni nai aso, o le a faʻaaogaina e le tagata faʻaoga le tele o fualaau faasaina i le kosi le matagaluega o taui. Ae afai e taofia le tagata fai mea, o le a faʻaitiitia le galuega a le CREB. I le taimi lena, o le faapalepale e mou ese atu ma faʻafeiloaʻi i totonu, e taofiofia le malosi o le manaʻoga lea e mulimulitaʻia ai le faʻamalosia o amioga faʻatau fualaau o mea ua fai ma vaisu. E na o se tofo po o se manatua e mafai ona toe tosoina ai le mea ua fai ma vaisu. O lenei faanaunauga faifaipea e tumau pea e tusa lava pe ua mavae ni vaitaimi uumi. Ina ia malamalama i aʻa o le faʻalauiloaina, e tatau ona matou vaavaai mo suiga mole mole mole umi nai lo nai aso. Tasi le sui tauva o se tasi lea o faʻaiuga tusia: delta FosB.

Ala i le Toe Faʻafou

O le Delta FosB e foliga mai e matua ese lava ona fai i vaisu nai lo CREB. Suesuega o moa ma rati e faailoa mai ai, o le tali atu i le faʻaaogaina o fualaau oona, o loʻo faʻalauiloa malie ai ma le alualu i luma le faʻamalosi o le Delta FosB i totonu o le tumutumu ma isi vaega o faiʻai. E le gata i lea, talu ai o le polotini e matua mausali lava, o loʻo tumau pea lona malosi i totonu o nei nerve sel mo vaiaso i masina talu le faʻamalosiga o fualaau faʻasaina, o le faʻamalosi pea e mafai ai ona faatumauina le suiga i le faʻagaga o le gaʻo i le leva o le maeʻa o fualaau.

O suʻesuʻega o isumu mutant e maua mai ai le tele o le delta FosB i totonu o le tumutumu o loʻo faʻaalia ai o le faʻaumiumi o le faʻatosinaina o lenei molemole e mafua ai ona oona meaola i vailaʻau. O nei isumu na matele ina toe solomuli ina ua toʻesea vailaʻau ma maua ai avanoa-o se faʻamatalaga o loʻo faʻaalia ai o loʻo faʻatinoina e le delos FosB faʻapitoa e mafai ai ona faʻatuputeleina i se taimi umi i le faʻamalieina o ala o tagata. O le mea e mataʻina ai, o le delta FosB o loʻo gaosia foi i le tumutumu o musumusuga ona o tali atu i le toe faʻafouina o taui e le faʻaaogaina o fualaʻau, e pei o le soʻoga o uili ma le taumafaina o le suka. O le mea lea, ono i ai sona sili lautele lautele matafaioi i le atinaʻeina o amioga faʻamalosi agaʻi atu i le tele o ituaiga o taui faʻamalosia.

Talu ai nei faʻamaoniga molimauina i se auala mo le faʻafefea ona mafai ona faʻaauau pea sensitization e tusa lava pe a maeʻa Delta FosB concentrations toe foʻi i le masani ai. O le faʻaalia masani ile cocaine ma isi fualaʻau o le sauaina e iloa e faʻatosina ai le faʻailo o lala o nusipepa accumbens neurons e totogo sosoʻo faaopoopo, taʻua o dendritic spines, e faʻamalosia ai sela 'fesoʻotaʻiga i isi neo. I isalauti, o lenei tatupu e mafai ona faʻaauau mo ni nai masina pe a maeʻa le inuina o fualaʻau. O lenei sailiga e taʻu mai ai o le delta FosB atonu e gafa ma le faʻaopoopoina o vine.

O le faʻamalosia tele o le faʻamavaeina mai nei taunuʻuga e mafua ai le faʻaopoopoga o fesoʻotaʻiga e faia e le Delta FosB gaoioiga e faʻalauteleina ai le iloa i le va o laina mo le tele o tausaga ma o le maualuga o le faailoilo e mafai ona mafua ai le gaoioi o le faiʻai i fualaau faasaina. O suiga o le dendritic atonu, i le faaiuga, avea ma fetuutuunaiga autu lea e teuina ai le taufaasese o vaisu.

Aoaoina o Vaisu

E oʻo mai i le taimi nei ua matou faʻatauaina suiga o fualaʻau-faʻatosina mai e fesoʻotaʻi ma le dopamine i le faiʻai taui polokalama. Manatua, peitaʻi, o isi faiʻai itumalo – e aofia ai, le amygdala, hippocampus ma frontal cortex – o loʻo aʻafia i mea ua fai ma vaisu ma fesoʻotaʻi i tua ma luma ma le VTA ma le autu accumbens. O na itulagi uma e talanoa i le auala auala e ala i le faʻasaʻolotoina o le neurotransmitter glutamate. A o vailaʻau o le faʻasauā faʻateleina le faʻasaʻolotoina o le dopamine mai le VTA i totonu o le nucleus accumbens, latou te suia ai foʻi le tali atu a le VTA ma le tumutumu o le tumutumu e faʻapipiʻi mo le tele o aso.

O suʻesuʻega a manu e taʻu mai ai o suiga o le lagona lelei i le glutamate i le ala o taui e faaleleia ai le tuʻuina atu o dopamine mai le VTA ma tali atu i le dopamine i le tumutumu, ma faʻaalia ai le CREB ma le Delta FosB ma le le fiafia o nei meaola.

E le gata i lea, e foliga mai o lenei suiga matagofie e faʻamalosia ai auala faʻaogaina e fesoʻotaʻi ai manatuaga o faʻatauga fualaau faʻatau ma le taui maualuga, ma fafagaina ai le manao e saili le fualaau faasaina.

O le auala e faʻavasega ai e fualaʻau le malamalama i le glutamate i neu o le taui auala e leʻi iloa ma le mautinoa, ae o le galue e faʻavae e mafai ona faia e faʻavae i luga o le faʻafitauli o le glutamate i neura i le hippocampus. E i ai ni ituaiga o taimi pupuʻu faʻaosofia e mafai ona faʻalauteleina ai le tali a le sela i le glutamate i le tele o itula. O le mea mataʻutia, ua faʻaigoaina o le umi e mafai ai, fesoasoani i mea e manatuaina e fausia ai ma foliga mai e faʻatalanoa e le tapunia o ni vailaʻau e maua ai le kulimi-faʻatapulaʻaina mai faleoloa, lea e leʻo aoga ai, i le neula sela sela, e mafai ai ona latou tali atu i le faʻasao. tatalaina i totonu o se synaps. Fualaʻau o le faʻasaua faʻamalosia le tapunia o glutamate mauaina i le ala auala. Nisi sailiiliga fautua mai e mafai foi ona latou faʻaosofia le tuʻufaʻatasia o nisi glutamate taliaina.

I le tuufaatasia, o suiga uma o fualaau faasaina i le tau o taui na matou talanoaina o le a faʻamalosia ai le faapalepale, faʻalagolago, naunau, toe faʻafoʻi ma amioga faigata e faʻatasi ma mea faʻaleaga.

Tele faʻamatalaga e tumau pea le le mafaamatalaina, ae mafai ona tatou taʻua ni mea ma le mautinoa. I taimi uumi faʻaaoga fualaʻau, ma i se taimi puʻea ina ua maeʻa faʻaaoga le toe, suiga i le faʻatulagaina o cyclic AMP ma le gaioiga a le CREB i neu i le taui auala muamua. O nei suiga e mafua ai le faʻapalepale ma faʻalagolago, faʻaititia le malamalama i fualaʻau ma faʻavaivaia ai le tagata ua fai ma vaisu le faʻanoanoa ma le leai o se faʻaosofia. Faatasi ai ma le sili atu le umi faʻaletonu, suiga i le delta FosB gaioiga ma glutamate faʻailoga muamua. O nei gaioiga e foliga mai o mea na e tosoina ai se tagata ua fai ma vaisu i tua atu mo le tele o mea-e ala i le faʻateleina o le malamalama i aʻafiaga o fualaʻau pe a fai e toe faʻaaogaina pe a maeʻa le aluʻaga ma ala i le faʻaosofia o tali malolosi i mea e manatua ai taimi ua tuanaʻi ma faʻailo e manatua ai na mea.

O toe teuteuga i le CREB, delta FosB ma le glutamate signaling e totonugalemu i vaisu, ae e mautinoa lava e leʻo le tala atoa. A o faagasolo suʻesuʻega, o le a mautinoa lava e le neuroscientists le faʻamalamalamaina isi suiga mole mole ma le telefoni feaveai i le taufaʻatasiga o taui ma i totonu o vaega o mafaufau e fesootaʻi atu e faʻamalamalamaina ai le natura moni o le tagofia o mea ua fai ma vaisu.

Se Tomaʻi Masani?

I tala atu o le faʻaleleia atili o le malamalamaaga i le faʻavae o mea o loʻo fai ma vaisu vailaʻau, o le mauaina o nei suiga o vailaʻau, o loʻo maua ai ni mea taua mo le faʻatinoina o lenei faʻamaʻi. Ma o le manaʻoga mo fou togafitiga e sili ona tele. I le faʻaopopoga i mea ua fai ma vaisu ua manino lava le faʻaleagaina o le tino ma le mafaufau, o le tulaga o le mafuaʻaga autu o faʻafomaʻi maʻi. O tagata inu ava malosi e maua i le cirrhosis o le ate, o tagata ulaula e aafia gofie i le kanesa o le mama, ma o tagata ua avea ma vailaau oona e faasalalauina le HIV pe a fefaasoaaʻi ma nila. O le aʻafia o le soifua maloloina ma le gaosiaina o oloa i le US ua tusa ma le $ 300 piliona i le tausaga, ma avea ai o se tasi o faʻafitauli matuia o loʻo feagai ma le atunuʻu. Afai o le faʻauigaina o mea ua fai ma vaisu ua faʻalauteleina e aofia ai isi ituaiga o amioga faʻamalosi pathological, e pei o le soona 'ai ma petipeti, o le tau e sili mamao atu. Togafitiga e mafai ona faʻasaʻo ai uiga mataga, faʻatosina ma faʻatosina ai lagona faʻaosofia – tusa pe cocaine poʻo cheesecake poʻo le fiafia o le manumalo i le blackjack - e maua ai se aoga tele i le sosaiete.

O nei aso togafitiga ua le mafai ona faʻamalolo le tele o vaisu. Nisi vailaʻau puipuia le vailaʻau mai le oʻo atu i lona faʻatulagaina. O nei faiga e tuua ai tagata faʻaoga ma le "faiʻai faiʻai" ma le faʻanaunauga malosi i fualaʻau. O isi togafitiga faʻafomaʻi faʻafoliga o aʻafiaga o fualaʻau ma faʻavaivaia ai le manaʻo tele mo se tagata ua fai ma vaisu e kiki le masani. O nei vailaʻau e suia, ae ui i lea, atonu e na ona suia le tasi masani ma le isi. Ma e ui lava e le faʻaaogaina, togafitiga faʻafouina – e pei o le lauiloa 12-laʻasaga polokalame – fesoasoani i le tele o tagata tauivi ma a latou vaisu, tagata auai o loʻo toe paʻu i se maualuga fua faatatau.

Faʻaauupegaina ma le malamalamaʻaga i le biology o mea ua fai ma vaisu, tagata suʻesuʻe atonu i se aso mafai ona faia vailaʻau e fesuiaʻi pe faʻafetaui mo taimi umi aʻafiaga o fualaʻau o le faʻasaunoa i taui vaega i le faiʻai. O vaega e fesoʻotaʻi faʻapitoa ma talipupuni e fusifusia i le glutamate poʻo le dopamine i totonu o le nucleus accumbens, poʻo ni vailaʻau e puipuia ai le CREB poʻo le delta FosB mai le faʻatinoina o latou genes faʻatutuina i lena eria, e ono mafai ona faʻamamaina le tagofia o fualaʻau i se tagata ua fai ma vaisu.

E le gata i lea, e tatau ona tatou aʻoaʻo e iloa na tagata taʻitoʻatasi e sili atu ona leaga i vaisu. E ui lava e taua tele le mafaufau, agafesootai ma le siosiomaga, o suʻesuʻega i aiga e ono faʻavaivaia e fautuaina i totonu o tagata e uiga i le 50 pasene o le lamatiaga mo le tagofia o vailaau faʻasaina o le genetic. O ituaiga patino e aofia ai e le i faailoaina, ae afai e mafai ona vave iloaina tagata taʻitoʻatasi, e ono mafai ona taulaʻi atu i nei tagata vaivai.

Talu ai o lagona ma agafesootai vaega o loʻo faʻatinoina i vaisu, tatou le mafai faʻamoemoe vailaʻau e atoatoa togafitiga o le syndrome o vaisu. Ae e mafai ona tatou faʻamoemoe o lumanaʻi togafitiga o le a faʻavaivaia ai le malosiʻaga malosiʻaga olaola-o le faʻamoemoeina, manaʻoga –ina unaʻia vaisu ma o le a avea ai psychosocial fesoʻotaʻiga faʻamalosia sili atu fesoasoani i le toefausiaina o se tagata ua fai ma vaisu.

ERIC J. NESTLER ma ROBERT C. MALENKA suʻesuʻe le faavae mole fualaau o vailaʻau. Nestler, polofesa i totonu ma le taitai o le matagaluega o fomaʻi i le Iunivesite o Texas Southwestern Medical Center i Dallas, na filifilia i le Institute of Medicine i le 1998. Malenka, polofesa o fomaʻi ma fomai i le Iunivesite a le Iunivesite o Stanford, na auai i le aoga iina ina ua maea ona galue o se faatonu o le Nofoaga Tutotonu mo le Neurobiology of Addiction i le Iunivesite o Kalefonia, San Francisco. Faatasi ai ma Steven E. Hyman, i le Iunivesite o Harvard, Nestler ma Malenka na tusia le tusi Molecular Basis o Neuropharmacology (McGraw-Hill, 2001).