lē faʻatino
tua
Initaneti i luga o le Initaneti (IA) o se faafitauli taatele e maua i le autalavou Asians. O lenei suʻesuʻega na faʻamoemoe e suʻesuʻe le aafiaga ole IA ma gaoioiga i le initaneti e uiga i le soifua maloloina ole soifua maloloina (HRQOL) i Vietnamese talavou. O lenei suʻesuʻega na faʻatusatusaina ai foʻi laina o le atuatuvale, atuatuvale ma isi vaisu a Vietnamese talavou talavou ma aunoa ma le IA.
Metotia
O lenei su'esu'ega na fa'afaigaluegaina 566 talavou Vietnamese (56.7% fafine, 43.3% tane) mai le 15 i le 25 tausaga le matutua e ala i le fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga. Chi-squared, t-su'ega ma au'ili'iliga o feeseesea'iga na fa'aaogaina e fa'atusatusa ai talavou Vietnamese fa'atasi ma le IA. Na faʻaaogaina suʻesuʻega faʻasolosolo e suʻesuʻe ai le fesoʻotaʻiga i le va o uiga faʻaoga initaneti ma HRQOL.
i'uga
O fa'ai'uga mai lenei su'esu'ega tu'ufa'atasi na fa'aalia ai o le 21.2% o tagata auai na mafatia i le IA. O sootaga i luga ole laiga na faʻaalia ai le maualuga o aʻafiaga i amioga ma olaga i tagata auai i le IA nai lo i latou e leai se IA. O tagata auai i le IA e sili atu ona i ai ni faʻafitauli i le tausiga o le tagata lava ia, faigata i le faʻatinoina o masaniga i aso uma, mafatia i le tiga ma le le mautonu, popole ma le atuatuvale. E ese mai i suʻesuʻega talu ai, na matou iloa ai e leai se eseesega i le itupa, sociodemographic, numera o tagata auai i le ulaula tapaa, vai-paipa ulaula ma le ava faʻalagolago i le va o le IA ma le non-IA vaega. O le IA na matua'i feso'ota'i ma HRQOL leaga i Vietnamese talavou.
iʻuga
IA o se faʻafitauli masani i talavou Vietnamese ma o le faʻateleina o le IA e sili ona maualuga pe a faʻatusatusa i isi atunuu Asia. O a matou suʻesuʻega e taʻu mai ai e le mafai e le itupa ona faia se sao taua i le IA. E mafai ona avea lea ma aga fa'atupula'ia pe a tutusa le avanoa o tama'ita'i e lua ile initaneti. E ala i le suʻesuʻeina o le aʻafiaga o le IA i luga o HRQOL, e mafai e fomaʻi soifua maloloina ona mamanuina faʻaoga lelei e faʻaitiitia ai aʻafiaga leaga o le IA i Vietnam.
uputatala
Vaisu i luga ole Initaneti A'afiaga ole tagata Tulaga lelei ole olaga Vietnam Tagata talavou
tua
I le 20 tausaga talu ai, ua avea le initaneti ma se vaega taua oo tatou olaga ma o se meafaigaluega taua mo fegalegaleaiga lautele ma fesoʻotaʻiga [1]. O avanoa i luga ole initaneti e taugofie ma o loʻo i ai le faʻatupulaia vave o tagata faʻaoga i atunuʻu atinaʻe. O le tele o le fa'aogaina o le initaneti ua i'u ai i a'afiaga leaga i le soifua maloloina o tagata fa'aoga [2].
O se tino o suʻesuʻega o loʻo fautua mai ai o faʻafitauli faʻaoga Initaneti e mafai ona vaʻaia o se amioga faʻaoso [3, 4]. Fa'ailoga ma fa'ailoga o vaisu i luga ole Initaneti (IA) e aofia ai le popole, fa'ailoga o lagona e o gatasi ma le fa'amavaeina, sili atu le taimi fa'aalu (fa'apalepale) ma le fa'aletonu o galuega po'o a'afiaga leaga ona o le fa'aoga tele. E mafai e le IA ona aofia ai taaloga i luga ole laiga ma isi ituaiga o faʻaoga initaneti e fai ma vaisu lea e aofia ai le tele o le downloadina, faʻaogaina o upega tafaʻilagi ma faʻatauga i luga ole laiga [5]. E ui o le initaneti o se vaega taua o lo tatou olaga i aso taitasi, o le IA ua sili atu ona taatele i tupulaga talavou ma ua avea ma faʻamaʻi i le lalolagi atoa [6]. Mo tupulaga talavou, o le le lelei o le lagolago faʻaagafesootai ma le faʻaesea o agafesootai ua faʻaalia e mafua ai le IA [7]. E le gata i lea, e mafai foi e le IA ona i ai se aafiaga le lelei i tomai lautele, ma sootaga vavalalata [8]. O le mea lea, e taua tele le iloiloina o le sootaga i le va o aʻafiaga i luga o le initaneti ma le IA ona o tupulaga talavou e mafatia i le IA e masani ona matamumuli [9] ma maualalo tomai fa'aagafesootai [10]. O aʻafiaga leaga o le maualalo o tomai faʻaagafesootai e fesoʻotaʻi ma IA e tumau pea ona le iloa [2]. E leai ni suʻesuʻega e oʻo mai i le taimi nei na suʻesuʻeina le sootaga i le va o le IA ma luga ole laiga i luga ole laiga.
O le IA e oʻo atu i aʻafiaga leaga i le soifua maloloina o le mafaufau. O se suʻesuʻega faʻataʻitaʻiga e aofia ai le 1641 tagata mamaʻi o loʻo mafatia i le IA ma le 11210 faʻataʻitaʻiga maloloina na iloa ai o le IA e matuaʻi fesoʻotaʻi ma le faʻaleagaina o le ava, faʻaletonu o le mafaufau ma le faʻamalosi, atuatuvalega, ma le popole.5]. E mafai ona fesoʻotaʻi le IA ma isi ituaiga o vaisu e aofia ai le ulaula ma le faʻalagolago i le ava [11, 12]. Andrews et al. (2002) na maua ai o faatosinaga a tupulaga na saofagā i le faʻaaogaina o vailaʻau i tupulaga talavou [13]. E ese mai i faʻafitauli leaga o le mafaufau, IA e mafua ai foʻi faʻafitauli faʻaletino e aofia ai le tiga i tua ma manuʻa tiga [14]. Afai e le vave fa'alavelaveina le IA, e ono o'o atu ai i a'afiaga leaga i le soifua maloloina o le tino ma le mafaufau i tupulaga talavou.
I le 2013, na faia ai le suʻesuʻega e ono-malo ma faʻatusatusa le faʻateleina o le IA i talavou Asia i Saina, Hong Kong, Iapani, Korea i Saute, Meleisia, ma Filipaina [15]. O le IA sa taatele i tupulaga talavou i nei atunuu Asia ma o le fa'ateleina o le IA sa maualuga i Filipaina (21%). O le mafuaʻaga o le maualuga o le IA i tupulaga talavou Asia atonu e mafua mai i le mea moni e masani ona latou feagai ma feeseeseaiga i le va o aganuu tuʻufaʻatasia [16] ma le fa'ailogaina o le tagata lava ia [17]. O gaioiga i luga ole laiga e mafai ai e talavou Asia ona aloese mai le iloa o latou lava ma faafitauli moni o le olaga [16]. E mafai e tupulaga Asia ona auai i gaoioiga i luga o le initaneti e pei o taaloga i luga o le initaneti e aloese ai mai feteenaiga i le va o aganuu tuʻufaʻatasia ma lo latou faʻavaeina o latou faasinomaga [16]. I Saina, faʻafitauli faʻaogaina luga ole initaneti na fesoʻotaʻi ma faʻailoga psychosomatic ma le le fiafia i le olaga [14]. I Taiuani, o tulaga lamatia mo le IA o le itupa tane, faʻafitauli o le soifua maloloina o le mafaufau, ma le le lelei o le lagolago lautele [18]. E taua tele le suʻesuʻeina o le IA i tupulaga talavou i isi atunuʻu Asia aua o tupulaga talavou o loʻo aofia ai le tele o tagata faʻaoga initaneti ma o nisi oi latou o loʻo faʻaalia amioga ua fai ma vaisu i luga ole initaneti [18]. O se tasi o atunuu taua e leʻi aofia i le 2013 ono atunuu suʻesuʻega o Vietnam.
Ole faʻateleina ole IA i Vietnam e le o iloa. Son et al. (2012) na maua ai o tama talavou Vietnamese o loʻo fai ma vaisu i le tele o taaloga taʻaloga i luga o le initaneti na maualuga atu togi i luga o le faʻafitauli o le mafaufau [19]. O vaisu i taaloga i luga ole laiga e le faʻatusalia le fusi atoa o IA. O Vietnam o se tasi o tamaoaiga sili ona televave ma o le ituaiga o Kinh e tusa ma le 86% o le faitau aofaʻi. O le tulaga o le IA e tumau pea ona le iloa i le vaega o Kinh lea e faamamafaina le sootaga faaleaiga ma le faaleagaga lea e aofia ai le faiga o le tapuaiga i tuaa. I le 2015, o Vietnam e 44.4 miliona tagata faʻaoga initaneti ma o loʻo fuafua e tupu i le 55.8 miliona tagata faʻaoga initaneti i le 2018 [20]. Ona o le maualuga o fesoʻotaʻiga telefoni feaveaʻi i Vietnam, e leai se masalosalo o le IA ua faʻateleina le faʻafitauli i talavou Vietnamese. IA e itiiti lava suʻesuʻega i Vietnam pe a faʻatusatusa i isi atunuʻu Asia ona o le tausiga o le soifua maloloina e sili atu ona taulaʻi i faʻamaʻi faaletino [19]. E le gata i lea, e leai se faʻamatalaga mo IA i tamaʻitaʻi Vietnamese.
I lenei suʻesuʻega, na matou suʻesuʻeina ai le faʻateleina o le IA ma le soifua maloloina e fesoʻotaʻi ma le soifua maloloina (HRQOL) e ala i luga ole initaneti ma se taulaiga faʻapitoa i talavou Vietnamese o loʻo aʻafia ile IA ona o le avanoa ile initaneti ma le komepiuta. O le faʻamoemoega o lenei suʻesuʻega o le suʻesuʻeina lea o le fesoʻotaʻiga a le IA, faʻasalalauga i luga ole laiga ma HRQOL. Muamua, matou faʻatusatusa le eseesega i le va o Vietnamese talavou ma le leai o le IA. Na sosoo ai, na matou suʻesuʻeina le fesoʻotaʻiga i le va o amioga i luga ole laiga, HRQOL, faʻafitauli o le soifua maloloina o le tino ma le mafaufau. Na matou manatu e iai ni eseesega tele i le va o talavou Vietnamese ma le leai o le IA i (i) uiga faʻaagafesootai-demographic; (ii) vaega eseese o aafiaga i luga o le initaneti; (iii) le tulai mai o faafitauli tau le soifua maloloina o le tino ma le mafaufau; (iv) HRQOL ma (v) tupu mai o isi ituaiga o vaisu. E ala i le faʻailoaina o mea e fesoʻotaʻi ma le HRQOL leaga, o lenei suʻesuʻega e faʻamoemoe e faʻamaonia sini mo faʻalavelave faʻalesoifua maloloina i le lumanaʻi e faʻaleleia ai le HRQOL, soifua maloloina faaletino ma le mafaufau o talavou Vietnamese i le vaitau o le initaneti ma aganuu i luga ole laiga.
Metotia
Tagata auai ma Taualumaga
O se su'esu'ega fa'asaga i le fa'aogaina o su'esu'ega i luga o le upega tafa'ilagi na faia mai ia Aokuso ia Oketopa 2015 i Vietnam. O le suʻesuʻega na faʻamaonia e le Komiti Faʻatonu Iloiloga a le Hanoi Medical University. O ta'iala e aofia ai: 1) Tausaga mai le 15 i le 25 tausaga; 2) O lo'o nofo nei i Vietnam; 3) Maliega e auai i lenei suʻesuʻega e ala i le tuʻuina atu o le faʻatagaga i luga ole laiga. 4) Le i ai o se fa'amatalaga imeli aoga po'o se tala o upegatafa'ilagi feso'ota'iga e fa'afaigaluega ai isi tagata auai e ala i le fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga (RDS). O le faʻataʻitaʻiga tele na fuafuaina e ala i le faʻaaogaina o le fua o Wejnert et al. [21] mo metotia RDS. Faatasi ai ma le faʻamoemoeina o le faʻateleina o talavou ua fai ma vaisu i luga ole Initaneti = 12.3% (e tusa ai ma se suʻesuʻega muamua i Vietnam [22]), Tulaga mautinoa = 95%; pito o mea sese = 0.05 ma le aafiaga o le mamanu mo le RDS = 3, o le laʻititi laʻititi faʻataʻitaʻiga e 498 talavou. Matou te faʻaopoopo le 15% i le faʻataʻitaʻiga tele e totogi ai tagata e le atoatoa tali. Ole tele fa'ata'ita'iga mulimuli e 573. Ina ua mae'a le aoina o fa'amaumauga, 566 talavou na fa'aofiina ile vaega ole su'esu'ega o fa'amaumauga.
O le laasaga muamua o le faʻafaigaluegaina na taulaʻi i le tele o vaega autu mai iunivesite eseese ma aoga maualuga i Vietnam e aofia ai le Hanoi Medical University, Vietnam National University, Hung Yen high school, ma Phan Boi Chau high school. O nei vaega na filifilia e atagia ai le eseese o tagata suʻesuʻe i tausaga, itupa, ma tulaga o aʻoaʻoga. O nei tagata muamua na auai na sili atu ona latou iloa isi talavou Vietnamese, oe na tutusa uiga tutusa na mafai ai ona latou agavaa e ausia tulaga faʻapipiʻi. Fa'avae i luga o le fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga, na talosagaina le au muamua na auai e fa'aulu i le 5 isi sui talafeagai e ala ia latou feso'ota'iga lautele.
Fua
- 1)
Fesili fa'ale-agafesootai e aofia ai tausaga, itupa, a'oa'oga, galuega, tulaga fa'aipoipo, ituaiga ma tapuaiga.
- 2)
O le HRQOL na fuaina i le faʻaaogaina o le EuroQol - lima fua - lima laʻasaga (EQ-5D-5 L) ma le EuroQol -visual analog scale (EQ-VAS). O le EQ-5D-5 L e aofia ai vaega e lima: Feʻaveaʻi, Tausiga o le tagata lava ia, Gaoioiga masani, Paʻu / Faʻanoanoa ma le popole / Faʻanoanoa faʻatasi ma le lima tulaga o le tali atu: leai ni faʻafitauli, faʻafitauli laiti, faʻafitauli feololo, faʻafitauli ogaoga, ma faʻafitauli ogaoga, tuʻuina atu. 3125 setete o le soifua maloloina ma fa'asino igoa ta'itasi. O le EQ-VAS na faʻatagaina le au tali e faʻatatauina lo latou tulaga soifua maloloina i luga o le 20-cm i luga ole fua, ma le faʻaiʻuga e amata mai le 0 i le 100 points, faʻailoga mai 'le soifua maloloina sili ona leaga e mafai ona e mafaufauina' i le 'soifua maloloina sili e mafai ona e mafaufauina. '.
- 3)
O le uluai ituaiga o Suʻega Initaneti (IAT) na fausia e Young et al. [23], e aofia ai mea e 20 ma le fua 5-point mai le 1 ("seasea") i le 5 ("pea") e fua ai vaega eseese o le IA e pei o le leiloa o le puleaina, puleaina o taimi ma le faaletonu o le faatinoga. O le IAT ua faʻaaogaina tele i Asia [24]. I lenei suʻesuʻega, matou faʻafetaui le IAT (puupuu puʻupuʻu) lea na faʻamaonia e Pawlikowski et al. [25]. O le pu'upu'u e aofia ai mea e 12 o lo'o iai mea tau le mafaufau lelei ma le su'esu'eina o vaega taua o le IA e fa'avae i luga o tu'utu'uga fa'apitoa.25]. Na faʻaaogaina e le tagata auai le 5-point Likert scale e faʻaalia ai a latou tali mai le 1 ("seasea") i le 5 ("i taimi uma") ma o togi mai le 12 i le 60 points. O togi maualuluga e ta'u mai ai le maualuga o le IA. O le sikoa tipi o le 36 na faʻaaogaina e iloa ai tagata auai e iai le IA [26]. O lenei fesili sa faaliliuina i le gagana Vietnamese. Ina ia mautinoa le faʻamaonia ma le faʻamaoni o lenei faʻamatalaga, matou te faʻaogaina le taʻiala a le WHO mo le faʻaliliuga ma le fetuunaiga o meafaigaluega [27]. Matou te aofia ai ni tagata atamamai se toʻalua i le Igilisi ma le Vietnamese e faʻaliliu lenei mea faigaluega. O i la'ua uma o ni tagata popoto i le matata o vailaau ma le mafaufau. Na matou faia fa'aliliuga i luma, vaega fa'apitoa ma fa'aliliuga tua e fai ma fautuaga mai ta'iala. Ona matou faataʻitaʻia lea o le meafaifaaili a Vietnamese ma talavou e toʻa 10 ma faasaʻo so o se upu po o faamatalaga e ono iʻu ai i le lē femalamalamaaʻi. O le alpha a Cronbach o lenei meafaifa'aili e 0.8667.
- 4)
Mo le fuaina o le maualuga o le fa'aaogaina o le ava malosi, sa fa'aogaina ai le su'esu'ega o le fa'aaogaina o le Alcohol Use Disorders Identification Test-Consumption (AUDIT-C). O le Vietnamese version o lenei fua na faʻaaogaina ma faʻamaonia i suʻesuʻega muamua [28, 29]. O le AUDIT-C e masani ona faʻaaogaina e fomaʻi tausi maʻi muamua ina ia siaki ai mo le faʻaaogaina o le ava [30]. O le AUDIT-C e iai ni fesili se tolu ma togi mai le 0 i le 12 'ai, pe a maualuga togi e fa'aalia ai le maualuga o le fa'alagolago i le ava malosi. Afai na maua togi ≥ 4 e tali a tama ma togi ≥ 3 e tali mai fafine, e fa'avasegaina o ni tulaga e ono fa'alagolago i le ava [30].
- 5)
Na matou suʻesuʻeina le faʻaogaina o fesoʻotaʻiga i luga o le initaneti i luga o tagata auai e aofia ai le tele o fesoʻotaʻiga ma uo i luga o le initaneti, manatu o le tagata lava ia i aʻafiaga o le va i luga o le initaneti i luga o amioga, olaga ma le manatu, asiasi i nofoaga fautuaina e uo i luga ole laiga ma le auai o gaoioiga fautuaina e uo i luga ole laiga.
- 6)
Na matou aoina isi faʻamatalaga e aofia ai le taimi na faʻaalu e tagata taʻitoʻatasi i luga o le Facebook, tulaga o loʻo i ai nei i le ulaula tapaa, ma le paipa vai (shisha) ulaula.
Suʻega faʻamaumauga
STATA software version 12.0 (Stata Corp. LP, College Station, United States of America) na faʻaaogaina e suʻesuʻe ai faʻamaumauga. T-su'ega, su'ega Mann-Whitney, su'ega Chi-squared ma le su'ega sa'o a Fisher na fa'aaogaina e su'esu'e ai le eseesega i le va o tagata tali mai ma le leai o le IA. Multivariate linear regression na faʻaaogaina e iloa ai mea e fesoʻotaʻi ma le leaga HRQOL, tiga / faʻalavelave ma le popole / atuatuvale. I lenei suʻesuʻega, na matou faʻaogaina se laasaga faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga lea na faʻaaogaina ai le suʻega o le log-likelihood ratio ma le p-value seti i le 0.1 e filifili ai fesuiaiga mo le faʻataʻitaʻiga o le toe faʻaleleia. O se p-taua itiiti ifo i le 0.05 na faʻatulagaina e avea ma tulaga o le taua o fuainumera.
i'uga
Uiga fa'ale-agafesootai o tagata auai
Fa'atusatusaga o uiga fa'ale-agafesootai o tagata auai ma le leai o ni vaisu i luga ole initaneti
Initaneti i vaisu | p | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ioe | leai | Aofai | |||||
n | % | n | % | N | % | ||
Aofaʻi o tagata auai | 120 | 21.2 | 446 | 78.8 | 566 | 100.0 | |
Le matua tausaga (SD) | 21.8 | (3.9) | 21.4 | (3.7) | 21.5 | 3.8 | 0.32 * |
itupa | |||||||
tane | 52 | 23.6 | 168 | 76.4 | 220 | 38.9 | 0.26 ** |
fafine | 68 | 19.7 | 278 | 80.4 | 346 | 61.1 | |
A'oa'oga ausia | |||||||
≤ Aoga Maualuga | 5 | 17.2 | 24 | 82.8 | 29 | 5.1 | 0.59 ** |
> A'oga maualuga | 115 | 21.4 | 422 | 78.6 | 537 | 94.9 | |
le nuu e sau | |||||||
O le ituaiga Kinh | 116 | 21.5 | 424 | 78.5 | 540 | 95.4 | 0.46 ** |
O isi ituaiga | 4 | 15.4 | 22 | 84.6 | 26 | 4.6 | |
lotu | |||||||
Fa'aAtuaa | 109 | 22.5 | 376 | 77.5 | 485 | 85.7 | 0.70 ** |
O isi lotu | 11 | 13.6 | 70 | 86.4 | 81 | 14.3 | |
tulaga o le faaipoipoga | |||||||
nofofua | 94 | 22.0 | 333 | 78.0 | 427 | 75.4 | 0.41 ** |
Nofo ma le to'alua/pa'aga | 26 | 18.7 | 113 | 81.3 | 139 | 24.6 | |
Nofoaga nofo ai nei | |||||||
Totogi se fale talimalo | 62 | 23.4 | 203 | 76.6 | 265 | 46.8 | 0.45 *** |
Nofo i le potu moe | 16 | 22.9 | 54 | 77.1 | 70 | 12.4 | |
Nofo ma aiga | 36 | 20.1 | 143 | 79.9 | 179 | 31.6 | |
Nofo ma aiga | 5 | 11.6 | 38 | 88.4 | 43 | 7.6 | |
Isi fa'atonuga ate | 1 | 11.1 | 8 | 88.9 | 9 | 1.6 | |
Tulaga tau tamaoaiga o le aiga | |||||||
maualuga | 1 | 7.7 | 12 | 92.3 | 13 | 2.3 | 0.09 *** |
lautele | 99 | 20.2 | 392 | 79.8 | 491 | 86.8 | |
maulalo | 18 | 32.7 | 37 | 67.3 | 55 | 9.7 | |
matua maualalo | 2 | 28.6 | 5 | 71.4 | 7 | 1.2 |
*Tamaiti aoga t-suʻega; **Chi-suega faatafafa; ***Fisher's suega sa'o
Tulaga o a'afiaga fa'aletagata mai so'otaga i luga ole laiga
Fa'atusatusaga o a'afiaga i luga ole laiga i luga ole olaga ma gaioiga fa'aagafesootai i le va o tagata auai ma le leai o ni vaisu i luga ole initaneti
Initaneti i vaisu | p | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ioe | leai | Aofai | |||||
N | % | n | % | n | % | ||
Ole tele ole feso'ota'iga ma uo ile initaneti | |||||||
E masani lava | 11 | 9.3 | 29 | 6.7 | 40 | 7.2 | 0.22 * |
soʻo | 32 | 27.1 | 94 | 21.6 | 126 | 22.8 | |
Seasea pe leai foi | 75 | 63.6 | 312 | 71.7 | 387 | 70.0 | |
O le manatu o le tagata lava ia i aafiaga o sootaga i luga o le initaneti i amioga ma olaga | |||||||
Aafiaga maualuga | 14 | 12.0 | 23 | 5.3 | 37 | 6.7 | <0.01* |
Aafiaga masani | 37 | 31.6 | 82 | 19.0 | 119 | 21.7 | |
E itiiti se aafiaga pe leai se aafiaga | 66 | 56.4 | 327 | 75.7 | 393 | 71.6 | |
Asiasi nofoaga fautuaina e uo i luga ole laiga | |||||||
E masani lava | 19 | 16.4 | 47 | 10.8 | 66 | 12.0 | 0.02 * |
soʻo | 65 | 56.0 | 211 | 48.5 | 276 | 50.1 | |
Seasea pe leai foi | 32 | 27.6 | 177 | 40.7 | 209 | 37.9 | |
Auai i gaoioiga fautuaina e uo i luga ole laiga | |||||||
E masani lava | 18 | 15.3 | 23 | 5.3 | 41 | 7.4 | <0.01* |
soʻo | 59 | 50.0 | 217 | 49.7 | 276 | 49.7 | |
Seasea pe leai foi | 41 | 34.8 | 197 | 45.1 | 238 | 42.9 | |
Taimi fa'aalu i luga o fa'asalalauga lautele | Uiga | SD | Uiga | SD | Uiga | SD | |
Taimi e fa'aoga ai le Facebook (itula/aso) | 3.84 | 3.38 | 3.23 | 7.00 | 3.56 | 7.42 | <0.01** |
*Chi-suega faatafafa; ***tagata-Su'ega a Whitney
Fa'afitauli fa'alesoifua maloloina ma tulaga lelei o le soifua maloloina
Fa'atusatusaga o le tupu mai o fa'afitauli o le soifua maloloina o le tino ma le mafaufau ma le lelei o le soifua maloloina i le va o tagata auai ma le leai o ni vaisu i luga ole laiga.
Initaneti i vaisu | p | ||||
ioe | leai | ||||
N | % | n | % | ||
Faigata i le feoai | 28 | 23.3 | 79 | 17.7 | 0.16 * |
Faigata i le tausiga o le tagata lava ia | 19 | 15.8 | 32 | 7.2 | <0.01* |
Faigata i gaioiga masani | 36 | 30.0 | 94 | 21.1 | 0.04 * |
Ma'i tiga po'o le fa'anoanoa | 69 | 57.5 | 207 | 46.4 | 0.03 * |
Mafatia i le popole po o le atuatuvale | 102 | 85.0 | 325 | 72.9 | <0.01* |
Uiga | SD | Uiga | SD | ||
EQ-5D fa'asino igoa | 0.69 | 0.2 | 0.75 | 0.2 | <0.01** |
EQ-5D VAS | 76.7 | 17.2 | 81.1 | 16.0 | <0.01** |
*Chi-suega faatafafa; **Tamaiti aoga t-suʻega
Faʻaalia o isi ituaiga o vaisu i tagata auai
Faatusatusa le tupu mai o isi ituaiga o vaisu i tagata auai uma (n = 566)
Initaneti i vaisu | p | ||||
---|---|---|---|---|---|
ioe | leai | ||||
N | % | n | % | ||
Tagata ulaula tapaa o iai nei | 12 | 10.0 | 43 | 9.9 | 0.96 * |
Tagata ulaula paipa vai (Shisha). | 5 | 4.4 | 21 | 4.9 | 0.81 * |
Fa'alagolago i le taimi nei i le ava malosi | 38 | 31.7 | 110 | 25.2 | 0.15 * |
*Chi-suega faatafafa
Iloiloina o le le atoatoa
Multivariate linear regression analysis suʻesuʻeina le fesoʻotaʻiga i le va o le faʻaogaina o le initaneti, isi ituaiga o vaisu ma le soifua maloloina lelei o le olaga i tagata auai uma (N = 566)
EQ-5D fa'asino igoa | EQ-VAS | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
β | 95% CI | β | 95% CI | |||
Vaisu i luga ole Initaneti (Ioe vs Leai) | -4.23* | -7.76 | -0.70 | -0.061* | -0.102 | -0.019 |
Umi ole fa'aoga Facebook/aso (itula) | -0.05 | -0.27 | 0.16 | -0.002 | -0.004 | 0.001 |
Sisa ulaula (Ioe vs Leai) | -5.78 | -13.10 | 1.54 | |||
Fa'alagolago ile ava (Ioe vs Leai) | -4.93* | -9.02 | -0.84 | |||
Talanoa ma feiloai i uo fou i luga ole laiga (vs Masani) | ||||||
Seasea pe leai foi | 1.85 | -1.68 | 5.38 | |||
Aafiaga o sootaga i luga ole laiga i amioga, olaga ma le manatu (vs Aafiaga maualuga) | ||||||
Fa'aa'afiaga lelei | -3.94* | -7.48 | -0.40 | |||
E maualalo le aafiaga pe leai foi se aafiaga | 0.077* | 0.040 | 0.115 | |||
Asiasi i le nofoaga na faʻalauiloaina e uo i luga ole laiga (vs Masani) | ||||||
Seasea pe leai foi | -2.88 | -5.87 | 0.12 | -0.030 | -0.064 | 0.004 |
*p < 0.05
Talanoaga
O le faʻamoemoe o lenei suʻesuʻega paionia o le malamalama lea i le fegalegaleaiga i le va o le IA, faʻasalalauga i luga ole laiga ma HRQOL i le va o Vietnamese talavou. O manatu e iai se eseesega tele i le va o talavou Vietnamese ma le leai o le IA i vaega eseese o aʻafiaga i luga ole laiga, o le faʻalavelaveina o faʻafitauli o le soifua maloloina faaletino ma le mafaufau ma HRQOL na faʻamaonia. I se faʻatusatusaga, o manatu e iai ni eseesega taua i le va o Vietnamese talavou ma le leai o le IA i uiga faʻale-agaoi-demographic ma le tupu mai o isi ituaiga o vaisu e leʻi faʻamaonia.
I lenei suʻesuʻega, o le faʻateleina o le IA o le 21.2% ma na faʻatuina e se suʻesuʻega faʻamaonia, le IAT lea na mafai ona puʻeina vaega taua o le IA [11]. E maualuga atu pe tutusa foi lo tatou fuainumera nai lo isi suʻesuʻega a Asia (o le faʻateleina o le IA i Filipaina e 21% (Mak et al. 2014); Korea e 20% [31]; Taiuani e 17.9% [18]; Sigapoa e 17.1% [32], Hong Kong e 16.4% [15]; Meleisia e 14.1% [15]; Korea i Saute e 9.7% [15] ma Iapani e 6.2% [15]). O le faʻateleina o le IA i Vietnam e maualuga atu nai lo le faʻateleina o le IA na lipotia i Saina [15, 33]. O le taatele o le IA na lipotia mai e eseese lautele mai suʻesuʻega i suʻesuʻega [14]. O fesuiaiga e mafai ona mafua ona o eseesega i metotia o suʻesuʻega mo le IA, faʻapea foʻi ma eseesega o le atunuʻu i le faʻateleina o le IA ona o eseesega faʻale-aganuʻu ma agafesootai [14]. E iai le avanoa o le IA o se faʻafitauli o loʻo tulaʻi mai ma ua faʻateleina le faʻateleina o le IA talu mai le 2009. E sili ona taua mo atunuu taʻitasi le faia o suʻesuʻega e fua ai le faʻateleina o le IA i taimi masani.
E ese mai i suʻesuʻega mai suʻesuʻega a Asia talu ai, e leai se eseesega tele i le va o le IA ma le non-IA vaega i le vaega o le itupa e ui o suʻesuʻega a Asia talu ai na lipotia mai o le itupa tane o se tulaga lamatia mo IA [14, 18]. Na faʻaalia atili e le au suʻesuʻe o taʻaloga i luga o le initaneti ma ponokalafi o mafuaʻaga autu ia e mafua ai le IA i alii talavou. O a matou su'esu'ega o lo'o fautua mai ai o tama'ita'i talavou e tutusa lava le fa'afitauli i le IA. O lenei matauga e mafai ona mafua ona o le mea moni o alii ma tamaitai talavou e masani ona tutusa i le tele o itu o le olaga e aofia ai le avanoa i luga ole initaneti. O isi suʻesuʻega e manaʻomia e mataʻituina ai le eseesega o itupa i IA i isi atunuʻu. O talavou Vietnamese ma IA e le'o sili atu ona avea ma tagata ulaula sikaleti, ulaula paipa vai ma 'ava malosi pe a fa'atusatusa i latou e leai se IA. E mafai ona faʻamatalaina i le mea moni e faʻapea o le vaega a Kinh e vaʻavaʻai i paipa vai ulaula o se vaega o a latou aganuu ae le o fesoʻotaʻi ma IA.
E tusa ai ma ituaiga o aʻafiaga a le tagata lava ia mai sootaga i luga ole laiga, sootaga i luga ole laiga na faʻaalia ai le maualuga o aʻafiaga i amioga ma olaga i talavou Vietnamese ma IA. O lenei suʻesuʻega na faʻaalia ai foi o talavou Vietnamese ma IA e sili atu ona asiasi atu i nofoaga ma auai i gaoioiga fautuaina e a latou uo i luga ole laiga. O ni su'esu'ega mata'ina talu ai e leai ni su'esu'ega e o'o mai i le taimi nei na su'esu'eina ai i luga ole laiga o a'afiaga fa'aletagata i olaga ma amioga i tupulaga talavou o lo'o mafatia ile IA. O nei su'esu'ega e fai ma fa'asinomaga ma e mana'omia ai nisi fa'asologa i isi atunu'u. Ose su'esu'ega fa'amoemoeina ona o talavou Vietnamese ma IA o lo'o fa'aalu le tele o taimi i luga ole initaneti. O le Initaneti e na o le pau lea o le auala mo fegalegaleaiga aua o le leai o se lagolago faʻaagafesootai mai aiga ma uo e le o ni initaneti o le mafuaʻaga autu lea o le IA [7]. Mai le vaaiga faalemafaufau, o tagata ei ai le IA e manaʻomia ni taumafaiga sili atu le mafaufau e fai ai filifiliga [34]. O le iʻuga, atonu latou te manaʻo e suʻe ni fautuaga mai uo i luga ole laiga e fesoasoani ia i latou e filifili i gaoioiga poʻo nofoaga asiasi. Mai le va'aiga fa'aagafesootai, o le tasi fa'amatalaga o le tupulaga talavou e iai le IA latou te lagona e sili atu le saogalemu pe sili atu le fa'alelei i feso'otaiga i luga ole laiga [2], aemaise lava i latou e mafatia i le IA ma le tuulafoaiina [18]. O se taunuuga, o tupulaga talavou e iai le IA e sili atu ona tatala i fautuaga mai a latou uo i luga ole laiga. E le o se mea e ofo ai, o talavou Vietnamese ma IA na faʻaaluina le tele o taimi i luga o faʻasalalauga lautele e pei o Facebook i aso taʻitasi.
O talavou Vietnamese ma le IA na sili atu ona lipotia le tupu mai o faʻafitauli i le tausiga o le tagata lava ia ma gaioiga masani, tiga poʻo le le mautonu, popole poʻo le atuatuvale. O nei faʻaiʻuga e ogatusa ma suʻesuʻega talu ai na faʻaalia ai fesoʻotaʻiga i le va o le IA ma le faʻafitauli o le soifua maloloina o le mafaufau [11, 14, 18]. O a matou suʻesuʻega e faʻamaonia ai e mafai e le IA ona faʻaleagaina le soifua manuia o le mafaufau o talavou Vietnamese. Cao et al. (2009) na fautua mai o le tele o le faʻaogaina o le initaneti e masani ona taʻitaʻia ai le faʻaosofia o le mafaufau ma mafua ai faʻafitauli tau soifua maloloina [14]. E mana'omia e foma'i tausi tulaga muamua ona iloilo le tulaga o le soifua maloloina o le tino ma le mafaufau o tupulaga talavou ma le IA i atunuu tau atia'e. E le gata i lea, e tusa ai ma le HRQOL, talavou Vietnamese ma le IA na matua maualalo togi i le EQ-5D index ma le EQ-5D VAS. O nei suʻesuʻega e fetaui ma lipoti muamua ile IA ma le le fiafia i le olaga [14]. O suʻesuʻega o loʻo iai nei e faʻamaonia ai taunuʻuga o suʻesuʻega talu ai na maua ai o le umi o le faʻaogaina o le initaneti e mafua ai le faʻaletonu o galuega [18]. O le su'esu'ega fa'aletonu na fa'aalia ai o le IA ma le fa'alagolago i le ava malosi e saofagā i le leaga o HRQOL i talavou Vietnamese. O lenei su'esu'ega e ta'u mai ai e ono afaina le IA e pei o le ava malosi.
Faigamaʻi i aʻafiaga
O su'esu'ega o lo'o iai nei e taua tele mo su'esu'ega i le lumana'i ile IA i atunu'u tau atia'e. O a matou taunuʻuga e fesoasoani i le atinaʻeina o sini mo faʻamatalaga faʻavae faʻamaoniga e foia ai aʻafiaga leaga o le initaneti i talavou Vietnamese. Muamua, e tatau ona taulaʻi le polokalame faʻasaga i tamaʻitaʻi ma tamaʻitaʻi mamaʻi o loʻo mafatia i le IA ona o tamaʻitaʻi e lua e vaivai ile IA. Lona lua, o le polokalame fa'asagaga e tatau ona fa'aulu uma i socio-economic sectors i Vietnam ona e leai ni eseesega fa'ale-agaoi-tamaoaiga i le va o talavou Vietnamese ma le IA. Lona tolu, interpersonal psychotherapy e aoga e fesoasoani ai i talavou Vietnamese o loʻo mafatia mai le IA e ala i le faʻaitiitia o aʻafiaga faʻafesoʻotaʻi i luga ole laiga i luga oa latou amioga ma olaga. O a'oa'oga tomai fa'aagafesootai ma fa'atinoga e tutusa le taua e fa'aleleia atili ai feso'ota'iga ma so'otaga i fafo. O le togafitiga o amioga ma le faʻatulagaina o gaioiga o le a fesoasoani i le Vietnamese talavou ma le IA e toe faʻatūina masani i aso uma. Lona fa, e tatau i foma'i ona su'esu'eina fa'afitauli o le soifua maloloina o le tino (fa'ata'ita'iga tiga i tua) ma fa'afitauli o le soifua maloloina o le mafaufau (fa'ata'ita'iga o le popole ma le atuatuvale) i talavou Vietnamese o lo'o maua IA. Lima, e tatau i le pulega o le soifua maloloina ona faʻaalu punaoa e foia ai le IA ona o le aʻafiaga leaga o le IA ile HRQOL e mafai ona ogaoga e pei o isi ituaiga o vaisu.
tapulaa
O lenei suʻesuʻega e tele ni tapulaʻa. Muamua, o le faiga fa'ata'ita'iga e fa'aoso le tali e iai lona tapula'a. O lenei fa'ata'ita'iga e fa'alagolago i tagata muamua na auai e fa'amauina le fa'ata'ita'iga mulimuli ane ma e la'ititi lava le pule a le au su'esu'e ile auala e fai ai fa'ata'ita'iga. O lenei faiga e le fa'afuase'i ma e o'o atu ai i le fa'aituau o fa'ata'ita'iga. Ae ui i lea, o le auala faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga e iai ona lava lelei. O lenei metotia e mafai ai e tagata suʻesuʻe ona oʻo atu i tagata natia poʻo tagata ei ai se tulaga faʻapitoa e pei ole IA. Lona lua, o lenei su'esu'ega fa'asaga i le fa'aogaina o su'esu'ega i luga ole laiga e le'i fa'atagaina ai ni fa'ai'uga e fa'ailoa mai ma e ono fa'aletonu le soifua maloloina e o'o atu ai ile tele ole fa'aogaina ole initaneti. Tolu, ona o le taofiofia o le umi ole su'esu'ega i luga ole laiga, e le mafai ona tatou fuaina mea e aofia ai uiga ma iloilo sootaga i fafo.
iʻuga
O lenei suʻesuʻega na maua ai o le IA o se faʻafitauli masani i talavou Vietnamese ma o le faʻateleina o le IA o loʻo sili ona maualuga pe a faʻatusatusa i isi atunuu Asia. O itupa uma e lua e lamatia mo IA. O a matou suʻesuʻega na fesoasoani i le malamalama i fegalegaleaiga taua i le va o le IA, faʻasalalauga i luga ole laiga ma HRQOL i Vietnamese talavou. O suʻesuʻega e fesoasoani i fomaʻi soifua maloloina e mamanuina faʻamatalaga faʻavae faʻamaoniga e foia ai aʻafiaga leaga i luga ole laiga e fesoʻotaʻi ma le IA i Vietnamese talavou.
faapuupuuga
- AUDIT-C:
Fa'ailoaga fa'aletonu ole fa'aaogāina ole 'ava Su'ega-su'ega
- EQ-5D-5 L:
EuroQol - lima itu - lima tulaga
- EQ-VAS:
EuroQol - fua fa'atusa fa'atusa
- HRQOL:
Tulaga lelei ole soifua maloloina
- AI:
Initaneti i vaisu
- IAT:
Su'ega o vaisu i luga ole Initaneti
- RDS:
Fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iina e tagata tali
Tautinoga
Faʻafetai
E fia faailoa atu e le au tusitala le lagolago a le Vietnam Authority of HIV/AIDS Control mo le faatinoina o le suesuega.
faatupeina
E leai se fa'atupega mo lea su'esu'ega.
Faʻamatalaga o faʻamatalaga ma mea faʻaoga
O faʻamaumauga e lagolagoina ai suʻesuʻega o lenei suʻesuʻega o loʻo maua mai le Vietnam Authority of HIV/AIDS Control ae o tapulaʻa e faʻatatau i le maua o nei faʻamaumauga, lea na faʻaaogaina i lalo o le laisene mo le suʻesuʻega o loʻo iai nei, ma e le o avanoa lautele. Ae ui i lea, o faʻamatalaga e maua mai le tusitala i luga o se talosaga talafeagai ma faʻatasi ai ma le faʻatagaga a le Vietnam Authority of HIV/AIDS Control.
Fesoasoani a le au tusitala
BXT, CAL, LTH, NDH, LHN, BNL, VMN, TDT, MWBZ, RCMH na mafaufauina le suʻesuʻega, ma auai i lona mamanu ma le faʻatinoga ma tusia le tusitusiga. LHN, BXT suʻesuʻeina faʻamaumauga. O tusitala uma na faitau ma faamaonia le tusitusiga mulimuli.
Tauvaga fiafia
Fai mai tusitala e leai ni a latou mea e fiafia i ai.
Maliega mo le lolomiina
E le agavaa ai.
Fa'atagaga ma le fa'atagaga e auai
O le talosaga o lenei suʻesuʻega na faʻamaonia e le IRB a le Vietnam Authority of HIV/AIDS Control. Na talosagaina tagata auai e tuʻuina atu le faʻatagaga E-faʻamatalaga ma na logoina e mafai ona latou faʻauʻu i soʻo se taimi. O latou fa'amatalaga fa'afeso'ota'i sa fa'ailogaina ma fa'amautinoa e le faalauaiteleina.
Tatala avanoaO lenei tusiga o loʻo tufatufa atu i lalo o tuutuuga o le Creative Commons Attribution 4.0 International License (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/), lea e fa'ataga ai le fa'aogaina e le fa'atapula'aina, tufatufaina, ma le toe gaosia i so'o se ala, pe afai e te tu'uina atu le fa'afetai talafeagai i le ulua'i tusitala (s) ma le puna, tu'uina atu se feso'ota'iga i le laisene Creative Commons, ma fa'ailoa pe na faia ni suiga. Le fa'amavaega a le Creative Commons Public Domain Dedication (http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/) e fa'atatau i fa'amaumauga o lo'o avanoa i lenei tusiga, se'i vagana ua fa'ailoa mai.
mau faasino
- Tsitsika A, Critselis E, Kormas G, Filippopoulou A, Tounissidou D, Freskou A, Spiliopoulou T, Louizou A, Konstantoulaki E, Kafetzis D. Faʻaogaina o le Initaneti ma faʻaoga sese: o se suʻesuʻega faʻasolosolo faʻasolosolo o mea faʻapitoa o le faʻaogaina o le initaneti i le va o talavou Eleni. Eur J Pediatr. 2009;168(6):655–65.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Casale S, Lecchi S, Fioravanti G. Le fesoʻotaʻiga i le va o le soifua manuia o le mafaufau ma le faʻafitauli o le faʻaogaina o fesoʻotaʻiga Initaneti i tupulaga talavou. J Psychol. 2015;149(5):480–97.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Aboujaoude E. Faʻafitauli faʻaoga initaneti: o se vaʻaiga lautele. Fa'afoma'i Fa'afoma'i a le Lalolagi. 2010;9(2):85–90.Faʻaaliga MataupuPubMedPubMed CentralScholar Google
- KS talavou. Vaisu i luga ole Initaneti: o le tulaʻi mai o se maʻi fou ile falemaʻi. Cyber Psychol Behav. 1998;1(3):237–44.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Ho RC, Zhang MW, Tsang TY, Toh AH, Pan F, Lu Y, Cheng C, Yip PS, Lam LT, Lai CM, et al. Le fesoʻotaʻiga i le va o vaisu i luga ole laiga ma faʻamaʻi faʻapitoa ole mafaufau: o se faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga. BMC Psychiatry. 2014;14:183.Faʻaaliga MataupuPubMedPubMed CentralScholar Google
- poloka JJ. Mataupu mo DSM-V: vaisu i luga ole initaneti. Am J Psychiatry. 2008;165(3):306–7.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Davis RA. O se faʻataʻitaʻiga faʻapitoa-amio o le faʻaogaina ole Initaneti ole pathological. Comput Hum Behav. 2001;17(2):187–95.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Engelberg E, Sjoberg L. Fa'aoga Initaneti, tomai fa'aagafesootai, ma fetuunaiga. Cyberpsychology Amioga. 2004;7(1):41–7.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Chak K, Leung L. Matamuli ma le nofoaga e pulea e avea ma tagata vavalo o vaisu i luga ole initaneti ma le faʻaogaina ole initaneti. Cyberpsychology Behav Impact Int Multimed Virtual Real Behav Soc. 2004;7(5):559–70.Scholar Google
- Caplan SE. Ose tomai fa'aagafesootai tala o fa'afitauli fa'aoga initaneti. J Commun. 2005;55(4):721–36.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Morrison CM, Gore H. Le sootaga i le va o le tele o le faʻaogaina o le initaneti ma le atuatuvale: o se suʻesuʻega faʻavae fesili a le 1,319 talavou ma tagata matutua. Psychopathology. 2010;43(2):121–6.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Frangos CC, Frangos CC, Sotiropoulos I. Faʻafitauli faʻaoga i luga ole laiga i le va o tamaiti aʻoga i le iunivesite Eleni: o se faʻasologa o mea faʻapitoa faʻatasi ma tulaga lamatia o talitonuga le lelei o le mafaufau, nofoaga ponokalafi, ma taaloga i luga ole laiga. Cyberpsychology Behav Social Network. 2011;14(1–2):51–8.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Andrews JA, Tildesley E, Hops H, Li F. O le faatosinaga a tupulaga i le faʻaaogaina o vailaʻau a talavou matutua. Health Psychol Off J Vaega Soifua Maloloina Psychol American Psychol Assoc. 2002;21(4):349–57.Scholar Google
- Cao H, Sun Y, Wan Y, Hao J, Tao F. Faʻafitauli faʻaoga i luga ole initaneti i talavou Saina ma lona fesoʻotaʻiga i faʻailoga psychosomatic ma le faamalieina o le olaga. BMC Soifua Maloloina. 2011;11(1):1–8.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Mak KK, Lai CM, Watanabe H, Kim DI, Bahar N, Ramos M, Young KS, Ho RC, Aum NR, Cheng C. Epidemiology o amioga i luga ole laiga ma vaisu i tupulaga talavou i atunuu Asia e ono. Cyberpsychology Behav Social Network. 2014;17(11):720–8.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Li D, Liau A, Khoo A. Su'esu'eina le a'afiaga o le fa'aletonu o le tagata lava ia, atuatuvalega, ma le sola ese, i luga o ta'aloga fa'ama'i i le va o tagata ta'alo talavou i luga o le initaneti. Cyberpsychology Behav Social Network. 2011;14(9):535–9.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Woo BS, Chang WC, Fung DS, Koh JB, Leong JS, Kee CH, Seah CK. Atina'e ma le fa'amaoniaina o se fua fa'anoanoa mo tupulaga Asia. J talavou. 2004;27(6):677–89.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Tsai HF, Cheng SH, Yeh TL, Shih CC, Chen KC, Yang YC, Yang YK. O a'afiaga o vaisu i luga ole initaneti-o se su'esu'ega o tagata fou i le iunivesite. Psychiatry Res. 2009;167(3):294–9.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Son DT, Yasuoka J, Poudel KC, Otsuka K, Jimba M. Massively multiplayer online role-playing games (MMORPG): fegalegaleai i le va o ona vaisu, pulea e le tagata lava ia ma faaletonu o le mafaufau i tupulaga talavou i Vietnam. Int J Social Psychiatry. 2013;59(6):570–7.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Numera o tagata faʻaoga initaneti i Vietnam mai le 2014 i le 2019 (i le miliona) [http://www.statista.com/statistics/369732/internet-users-vietnam/]. Na maua i le aso 1 Tesema 2016.
- Wejnert C. PH, krishna N., et al.: faʻatusatusaina o le faʻataʻitaʻiga o le mamanu ma le faʻatusatusaina o le tele o faʻataʻitaʻiga mo suʻesuʻega faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga o tagata faʻaoga vailaʻau tui i le Iunaite Setete. Amioga AIDS. 2012;16(4):797–806.Faʻaaliga MataupuPubMedPubMed CentralScholar Google
- Cong LM. O vaisu i luga ole Initaneti i tamaiti aoga i aoga maualuga i Bien Hoa, itumalo o Dong Nai. Soifua Maloloina J. 2011;28:70–8.Scholar Google
- KS talavou. Pu'eina i le upega: Fa'afefea ona iloa fa'ailoga o vaisu Initaneti - Ma se fuafuaga manumalo mo le toe fa'aleleia. Niu Ioka: Wiley; 1998.Scholar Google
- CC F, IS: O se Meta-suʻesuʻega o le Faʻatuatuaina o Suʻega o Vaisu Initaneti a Young. I: WCE 2012; Konekeresi a le Lalolagi i Inisinia. Lonetona, Peretania.
- Pawlikowski M, Altstötter-Gleich C, Brand M. Faʻamaoniga ma meatotino psychometric o se faʻataʻitaʻiga puupuu o suʻega a le Initaneti a le Young. Comput Hum Behav. 2013;29(3):1212–23.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Meerkerk GJ. Faʻasalalau i luga ole initaneti. Su'esu'ega su'esu'e ile mafua'aga ma i'uga ole fa'aoga fa'amalosi ole initaneti. Rotterdam: IVO; 2007.Scholar Google
- Fa'agasologa o le fa'aliliuga ma le fetuuna'iga o meafaigāluega [http://www.who.int/substance_abuse/research_tools/translation/en/]. Na maua i le aso 1 Tesema 2016.
- Tran BX, Nguyen N, Ohinmaa A, Duong AT, Nguyen LT, Van Hoang M, Vu PX, Veugelers PJ. Fa'ateleina ma fa'amaopoopoina fa'aletonu le fa'aaogaina o le ava i le taimi o togafitiga fa'ama'i fa'ama'i fa'ama'i fa'ama'i HIV i Vietnam. Fualaau Ava Faalagolago. 2013;127(1–3):39–44.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Tran BX, Nguyen LT, Do CD, Nguyen QL, Maher RM. Feso'ota'iga i le va o le fa'aaogaina o le 'ava mālosi ma le usita'ia o togafitiga fa'ama'i fa'ama'i ma le lelei o le olaga i tagata e maua i le HIV/AIDS. BMC Soifua Maloloina. 2014;14(1):27.Faʻaaliga MataupuPubMedPubMed CentralScholar Google
- Bradley KA, DeBenedetti AF, Volk RJ, Williams EC, Frank D, Kivlahan DR. AUDIT-C e fai ma fa'amatalaga pu'upu'u mo le fa'aaoga sese o le ava i le tausiga muamua. Alcohol Clin Exp Res. 2007;31(7):1208–17.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google
- Ha JH, Yoo HJ, Cho IH, Chin B, Shin D, Kim JH. Fa'ata'ita'iga o le mafaufau e su'esu'eina i tamaiti Korea ma tupulaga talavou o lo'o su'esu'eina lelei mo vaisu i luga ole Initaneti. J Tomai Fa'afoma'i. 2006;67(5):821–6.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Mythily S, Qiu S, Winslow M. Prevalence ma fa'amaopoopoina o le fa'aogaina tele o le Initaneti i tupulaga talavou i Sigapoa. Ann Acad Med Singap. 2008;37(1):9–14.PubMedScholar Google
- Ni X, Yan H, Chen S, Liu Z. Fa'ailoga e a'afia ai vaisu i luga ole laiga i se fa'ata'ita'iga o tamaiti a'oga iunivesete fou i Saina. Cyberpsychology Amioga. 2009;12(3):327–30.Faʻaaliga MataupuScholar Google
- Dong G, Huang J, Du X. Faʻaleleia le faʻaogaina o taui ma faʻaititia le gau o le lagona i vaisu i luga ole initaneti: suʻesuʻega fMRI i le taimi o se galuega taumatemate. J Foma'i Fa'afoma'i Res. 2011;45(11):1525–9.Faʻaaliga MataupuPubMedScholar Google