Initaneti o Taʻaloga i luga ole Initaneti (IGD): O se Lipoti o le Faʻafitauli o le Agafesootai (2019)

Tatala Avanoa Maced J Med Sci. 2019 Aukuso 30; 7(16): 2664–2666.

Lomia i luga o le initaneti 2019 Aug 27. Tui: 10.3889/oamjms.2019.398

PMCID: PMC6876823

PMID: 31777629

Fachrul A. Nasution,* Elmeida Effendy, ma Mustafa M. Amin

lē faʻatino

FAʻAMATALAGA:

O le faaletonu o taaloga i luga o le initaneti (IGD) ua aofia i le 5th lomiga o The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). I le taimi nei, e tele mataupu o loʻo feagai ona o le faʻalavelaveina o lenei taʻaloga initaneti, e aofia ai i vaega eseese o tausaga. O vaisu ta'aloga i luga ole laiga o se fa'alavelave masani ma e masani ona fa'atasi ma le atuatuvale, feitaga'i ma popolega lautele.

LIPOTI FA'AALIGA:

Na matou mauaina se tulaga o le popole popole i tagata e taaalo i taaloga i luga o le upega tafailagi ma le faitioga sili e le mafai ona momoe. O se alii e 28 tausaga le matua, o se ituaiga Javanese ma se galuega o se faufale na o mai ma lona faletua i le (Universitas Sumatera Utara) USU hospital psychiatric clinic. A'afiaga e le ma'i ile tusa ma le tasi le tausaga.

FAAIUGA:

Mai le mataupu o loʻo taʻua i luga, matou te lipotia o faʻalavelave taʻaloga i luga ole laiga e tupu i vaitausaga uma ma tulaga lautele.

uputatala: Lipoti o mataupu, Fa'aletonu o Ta'aloga i luga ole Initaneti, Ave'esea, Vaisu i luga ole Initaneti, Popole Fa'aagafesootai

faʻatomuaga

O le faaletonu o taaloga i luga o le initaneti ua aloaia e le American Psychiatric Association (APA) o se faaletonu le tumau i le toe iloiloga lona lima lata mai o le Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). Ina ia faʻagasolo suʻesuʻega i luga ole Initaneti Gaming Disorder, ua fautuaina e le APA nisi suʻesuʻega mai suʻesuʻega suʻesuʻega eseese i luga o le iva Internet Gaming Disorder tulaga e suʻesuʻe ai le falemaʻi ma le faʻaogaina talafeagai e manaʻomia. O taaloga vitio i luga o le initaneti ua manatu lautele nei o ni gaioiga e mafai ona fesoʻotaʻi ma amioga ua fai ma vaisu, o lea o le suʻesuʻega o le Initaneti Gaming Disorder ua aofia nei i le DSM-5 ma le ICD 11; ae o loʻo iai pea felafolafoaiga e uiga i nisi o vaega faʻapitoa o le maʻi, o se tasi itu o loʻo finauina o le taimi e faʻaalu i taʻaloga. O faʻalavelave faʻainitaneti i luga o le initaneti o loʻo faʻamatalaina e ala i le faʻaauau pea ma le faʻaauau pea ona auai i taaloga vitio, e masani ona taʻitaʻia i aso taʻitasi, galuega ma / poʻo faʻalavelave faʻaleaʻoaʻoga ma ua fautuaina e le American Psychiatric Association (APA) o se faʻafitauli faʻapitoa ole mafaufau e manaʻomia ai suʻesuʻega atili (Diagnostic and Statistical). Tusi Taiala o Fa'afitauli o le Mafaufau (DSM-5) [1], [2], [3], [4], [5].

E tusa ai ma le DSM-5, Internet Gaming Disorder o loʻo faʻaalia e ala i le lagolago a le itiiti ifo ma le lima faʻailoga autu (mai le iva) i luga o le tasi le 12 masina. Aemaise lava, o tulaga faʻamaonia o le Initaneti Gaming Disorder, e aofia ai faʻamaoniga faʻapitoa e iva: (1) faʻalavelave i taaloga vitio (ie "popole"); (2) o'o i fa'ailoga le lelei pe a ta'alo i ta'aloga vitiō (fa'aa'oa'o i tua"); (3) o le mana'oga e fa'aalu se taimi fa'aopoopo e aofia ai i ta'aloga vitiō (fa'atusa o le “faapalepale”); (4) le manuia taumafaiga e pulea le auai i taaloga vitio (ie “le pulea”); (5) le maua o le fiafia i mea e fiafia i ai ma fa'afiafiaga talu ai ona o, ma se'i vaganā ai, ta'aloga vitiō (ie, “tuu atu mai isi gaioiga”); (6) fa'aauau le fa'aogaina o ta'aloga vitiō e ui ina iai le malamalama i fa'afitauli fa'ale-mafaufau (fa'apena "fa'aauau"); (7) fa'asese tagata o le aiga, foma'i po'o isi e uiga i le aofa'i o ta'aloga vitiō (e pei o le “fa'asese”) (8) fa'aaogaina ta'aloga vitiō e sola ese ai pe fa'aumatia ai lagona le lelei (ie, "sola ese") ma le (9) fa'aleagaina pe mou atu mafutaga, galuega, poʻo aʻoaʻoga poʻo avanoa faigaluega taua ona o le auai i taaloga vitio (e pei o "aʻafiaga leaga") [2]. O tagata e maua i lenei tulaga e lamatia ai a latou aʻoga poʻo galuega faigaluega ona o le tele o le taimi latou te faʻaaluina [3]. O le a latou o'o i se tasi o fa'ailoga masani o le alu ese, popole, ma le popole e le mafai ona pulea ma e feso'ota'i ma fa'ailoga somatic, e pei o le tete'e o maso, itaitagofie, faigata ona moe, ma le popole. E le itiiti ifo i le ono masina. O le ata taua o lenei faʻafitauli o le i ai lea o le popole lautele ma le faʻaauau pea, ae le faʻatapulaʻaina pe naʻo le iloga i soʻo se tulaga faʻapitoa o le siosiomaga. (popole opeopea fua). O suʻesuʻega e faʻaalia ai pe a ova tagata i le taʻaloga i luga o fesoʻotaʻiga, o auala patino i totonu o latou faiʻai e faʻaosoina i le auala tuusaʻo ma le malosi e pei o le faiʻai o vaisu nakoti (amphetamines) e aʻafia i nisi o mea. O lenei taʻaloga e faʻamalosia ai tali neurological e aʻafia ai lagona o le fiafia ma i tulaga ogaoga e faʻaalia e pei o amioga ua fai ma vaisu [3], [4], [5], [6], [7], [8], [9], [10].

Tulaga Lipoti

O se tamaloa, A, 28 tausaga, o se ituaiga Javanese na faaipoipo ma maua le fanau e toalua, o se afafine e lima tausaga le matua ma se atalii e tasi le tausaga. O lo'o iai fa'afitauli o Mr A i lona olaga i aso faisoo i fegalegaleaiga fa'aagafesootai. Alloanamnese lea e sau mai le faletua o Mr A, Mr A e masani ona taalo i taaloga i luga o le initaneti, e masani ona faaalu lona taimi na o le taalo i taaloga initaneti. E fa'alavelave ai fo'i mea fai i aso uma e pei o le 'ai, ta'ele ma le tausiga o le aiga; e masani ona ia mafaufau i le auala e maua ai le initaneti taaloga. O Mr A e faigata ona moe i le po ma tau le moe i nai vaiaso talu ai. E lagona e Mr A le leai o se aoga ma e i ai se lagona nofosala i totonu o le aiga, faigata ona mafaufau ma faia filifiliga e toetoe lava o aso uma na te oo i ai. Fai mai Mr A e toetoe lava o aso uma e taʻalo ai i luga o le initaneti, e silia ma le 10 itula i le aso, mo le tausaga e tasi. Ae mo taaloga e pei o le DOTA-2, GTA-San Andreas, ma isi, ua taumafai Mr A e taofi ana gaoioiga masani ae ua le manuia. Seia oo i le taimi mulimuli, na taumafai le faletua o A e aumai Mr A mo togafitiga. O le talaʻaga o le faʻaaogaina o le ava malosi poʻo mea faʻaopoopo e faʻamaonia. E lei mafatia foi Mr A i se manua o le ulu. E lei mafaufau Mr A e pule i le ola.

I le tala faasolopito o le mafaufau o le faaiuga o faatalanoaga, na maua ai le le mafai ona moe Mr A mo le itiiti ifo ma le tasi le tausaga, ma sa mamafa i le ono masina talu ai. Na amata lea ia Mr A mo le toeitiiti atoa le lua tausaga o taalo i taaloga i luga o le initaneti. Afai lava e leai se avanoa o Mr A, e lagona e Mr A lagona o le fefe, popole, popole, le mautonu, le fiafia, popole, atuatuvale, ma le faanoanoa. Sa i ai le fa'alavelave, lagona fa'aletonu, a'afiaga talafeagai, ma le isi lagona o le popole. O le tautala ma le mamafa o le tautala e masani lava; e leai se mativa i le tautala po'o le logorrhea. E faʻapea foʻi, e leai se sola ese o manatu, faʻatasi, faʻalavelave, ma leiloa mafutaga. E le maua ni fa'afoliga ma mafaufauga. E le mafai ona faʻamaonia faʻasesega, ae o loʻo i ai popolega ma mafaufauga faʻapitoa e mafai ai ona faʻaauau le avanoa i le taaloga i luga ole laiga. Fa'ato'ilalo vaivai ua feagai. O manatuaga pupuu e motusia, ae o manatuaga vave, feololo ma umi e sili ona lelei. O le tomai e faitau, tusitusi ma visuospatial e lelei. Mafai ona mafaufau sa'o ma manino. E leai se toe fo'i po'o le anterograde amnesia po'o se paramecia. O le miti e leai se mea faapitoa; O faʻataʻitaʻiga mai tagata gasegase e manaʻo e taʻutaʻua ma iloa e le tele o tagata. V tikeri o le va'aiga ma le fa'amasinoga otometi iloiloga.

O le tagata maʻi na faʻafeiloaʻi i Taaloga i luga o le Initaneti e se uo vavalalata i le aoga tulagalua seia oʻo ina avea ma vaisu ma ua le mafai ona sola ese. I le su'esu'ega lautele o le tino, o se tulaga lautele e maua i totonu o tapulaa masani. O faʻailoga faʻapitoa ma faʻailoga taua i foliga o le toto toto, fatu, vevela, ma le manava o loʻo i totonu o tapulaa masani. E leai se fa'alautelega ole lauroid gland ile pa'i. Leo manava vesicular, leai ni leo faaopoopo. Leo masani o le fatu o le 90 x/I, leai se muimui, tamo'e ma isi leo fa'aopoopo. Sa i ai le peristaltic masani; e le'i maua le organomegaly. Mata magoto, ae leai ni fa'ailoga o le anemics po'o le jaundice. E lelei le faʻaogaina o le pito, e leai se paresis poʻo se paʻu: paʻu enaena, turgor, ma le lelei o le paʻu. E leai se isi su'esu'ega o lo'o faia i le tagata ma'i, na'o le Su'esu'ega o le toto fa'atasi ma le 126 mg/dl. Matou te faia se su'esu'ega o Fa'aletonu Taaloga Initaneti, GAF Fua 50-41.

Talanoaga

I le fa'atuina o se su'esu'ega mo se fa'aletonu i le tulaga o lo'o ta'ua i luga, o fa'atonuga o le fua o Fa'aletonu Taaloga Initaneti Fua 9-Puupuu (IGDS9-SF) faʻavae ile DSM-5. Afai e fa'aauau pea ma fa'aauau le fa'aogaina o ta'aloga i luga ole laiga e auai i ta'aloga, e masani lava ma isi ta'aalo, e mafua ai le fa'aitiitia po'o le mamafa fa'apitoa e pei ona fa'ailoa mai e le 6 o le iva ta'iala o lo'o i lalo mo le silia ma le 12 masina [1].

I lenei tulaga, a maeʻa ona faia se tala faʻasolopito atoa o le mafaufau, suʻesuʻega o le mafaufau ma le tulaga o le mafaufau ma faʻasino i le faʻataʻitaʻiga, e iloa ai o le tagata maʻi o loʻo i luga o loʻo ausia tulaga faʻataʻitaʻiga e pei o amioga ua fai ma vaisu.

Afai e toe faʻavasegaina e faʻavae i luga ole DSM-5 ma le ICD-11, o maʻi o loʻo taʻua i luga e mafai ona faʻamaonia o se maʻi popole popole ona o faʻafitauli i luga ole initaneti. Afai e toe faʻavasegaina e faʻavae i luga ole DSM-5 ma le ICD-11, o tagata maʻi o loʻo i luga e mafai ona faʻamaonia o se maʻi popole popole ona o faʻafitauli i luga ole initaneti. E oo mai i le taimi nei, o lipoti o mataupu ua na o le aafia ai o le faaletonu o taaloga i luga o le initaneti ma sootaga vavalalata a se tasi ma le olaga lautele. I le lipoti pito i luga, ina ua maeʻa se talaʻaga, faʻatalanoaga faʻapitoa, suʻesuʻega o le mafaufau, ma le faʻaogaina o le initaneti o le 9-Short Form Disorder Scale 9 na maua ai faʻalavelave popole i tagata taʻalo i taʻaloga fesoʻotaʻiga e faitioina le le mafai ona moe. A'o su'esu'ega muamua na na'o le fa'asalalauina o mafutaga ma le olaga fa'aagafesootai. O le faaletonu o taaloga i luga o le initaneti o se suʻesuʻega fou lea e manaʻomia ai suʻesuʻega ma mataupu e mafai ona avea ai le faaletonu o taaloga i luga o le initaneti ma se maʻi faʻamaʻi [1], [4].

I le aotelega, i lenei tulaga, o le Initaneti Gaming Disorder e aofia ai i le DSM-5 ua uma ona i ai i se taimi ua mavae. Faatasi ai ma le alii sili ona pule. O le iva o fa'ailoga ua fa'atonuina e lua mea fa'avae, o le mamafa o le auai i le ta'alo i ta'aloga e fa'amaonia e fai si taatele ma leaga i'uga ta'aloga e seasea. O faʻailoga masani e lua o le aʻafiaga ogaoga, faʻapalepale ma taumafaiga e le mafai ona pulea le taʻaloga, e leʻo faʻapitoa mo le Initaneti Gaming Disorder. O fa'ailoga o le fa'aui i tua e feso'ota'i vaivai i le Initaneti Gaming Disorder, e le gata o se fa'ama'i ma o se fa'aauau pea. E taua tele le su'esu'eina atili o fa'ailoga o le Initaneti Gaming Disorder e faigofie ona fa'atasi ma isi fa'ailoga o fa'afitauli o le mafaufau. E ui lava i le tele o le gafatia o fanau a le aiga ma le iloiloga o le faitau aofaʻi o tagata, naʻo le maualalo o le agavaʻa faʻaagafesootai ma le faʻatonutonuina o tomai faʻalagona le lelei e vaʻai atili ai faʻamaoniga o le Initaneti Gaming Disorder.

Faamatalaga Faʻamatalaga

Faatupeina: O lenei su'esu'ega e le'i maua se fesoasoani tau tupe

Faʻateleina Aiaiga: Ua faailoa mai e le au tusitala e leai ni aia faatauva o iai

Alu i le:

mau faasino

  1. American Psychiatric Association.Tulaga mo Su'esu'ega Fa'aopoopo. Tusi Taiala Fa'ata'ita'i ma Fa'amaumauga o Fa'afitauli o le Mafaufau. American Psychiatric Association Publishing. Lomiga lona 5, toe teuteuga o tusitusiga. 2013. itulau 795–98. [Scholar Google]
  2. Pontes HM, Griffiths MD. Fuaina o le DSM-5 Initaneti taʻaloga taʻaloga: Atinaʻe ma le faʻamaoniaina o se fua faʻatatau psychometric. Komepiuta i Amio a Tagata. 2015;45:137–43. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.12.006. [Scholar Google]
  3. KS talavou. Vaisu i luga ole Initaneti: Le tulaʻi mai o se maʻi fou ile falemaʻi. Cyberpsychology & amio. 1998;1(3):237–44. https://doi.org/10.1089/cpb.1998.1.237. [Scholar Google]
  4. Sadock BJ, Saddock VA. Kaplan & saddock's fa'asologa o le Psychiatry Behavioral Science/Clinical Psychiatry. lomiga lona 11. Philladelphia: wolters kluwer health; 2015. Fa'alavelave Fa'alavelave; itulau 804–75. [Scholar Google]
  5. Directorate General of Medical Services a le Matagaluega o le Soifua Maloloina a le Malo o Initonesia. Neurotic disorders, Somatoform disorders and stress related disorders. Ta'iala mo le Fa'avasegaina ma le Su'esu'eina o Fa'aletonu o le Mafaufau i Initonesia III. Matagaluega o le Soifua Maloloina a le Malo o Initonesia. 1993:171–225. [Scholar Google]
  6. Tejeiro R, Chen A, Gomez-Vallecillo JL. Fuaina o faaletonu o taaloga i luga o le initaneti i tamaiti aʻoga faavaomalo Saina i Peretania. British Journal of Education, Sosaiete & Saienisi Amio. 2016;17(1):1–11. https://doi.org/10.9734/BJESBS/2016/27855. [Scholar Google]
  7. Jap T, Tiatri S, Jaya E, Suteja M. O le Atinaʻeina o Initonesia Online Game Addiction Questionnaire. PLOS LASI. 2013;8(4):1–5. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0061098 PMid:23560113 PMCid:PMC3616163. [PMC free article] [PubMed] [Scholar Google]
  8. Pontes HM, Andreassen CS, Griffiths MD. Faʻamaonia Potukale o le Bergen Facebook Addiction Scale: o se suʻesuʻega faʻapitoa. International Journal of Mental Health and Addiction. 2016;14(6):1062–73. https://doi.org/10.1007/s11469-016-9694-y. [Scholar Google]
  9. Pontes HM, Kuss DJ, Griffiths MD. Su'esu'ega fa'afoma'i o vaisu i luga ole Initaneti: o se toe iloiloga o lona fa'ata'ita'iga, fa'ateleina, fa'agasologa o le neuronal, ma a'afiaga mo togafitiga. Neuroscience & Neuroeconomics. 2015;4:11–23. https://doi.org/10.2147/NAN.S60982. [Scholar Google]
  10. Rücker J, Akre C, Berchtold A, Suris JC. Fa'afitauli fa'aoga initaneti e feso'ota'i ma le fa'aogaina o vaila'au i tupulaga talavou. Acta Paediatrica. 2015;10(5):504–07. https://doi.org/10.1111/apa.12971 PMid:25662370. [PubMed] [Scholar Google]