Faʻafaigofie le Initaneti i le Aʻoga Maualuga i le Nofoaga Autu o Isparta ma Faʻatasi Faʻamatalaga: O se Suʻesuʻega Faʻasalalau (2013)

LINK

Turk J Pediatr. 2013 Jul-Aug;55(4):417-25.

Evrim Aktepe1, Nihal Olgaç-Dündar2, Özgen Soyöz2, Yonca Sönmez3
Matagaluega o 1Tamaiti ma Tamaiti Psychiatry, ma 3Soifua Maloloina lautele, Süleyman Demirel University Faculty of Medicine, Isparta ma 2Matagaluega o Pediatrics, Katip Çelebi Iunivesite faiaoga o vailaau, İzmir, Turkey. Imeli:[imeli puipuia]
aotelega
O le faʻamoemoe o lenei suʻesuʻega o le sailia lea o mea uma tau sociodemographic e fesoʻotaʻi ma ono mafai ai ona fai ma vaisu Initaneti ma le taatele o lenei vaisu, faʻapea foi ma le fuafuaina o le va i le va o le Initaneti ono fai ma vaisu leaga, amio faʻamalieina, ma le tulaga o le tuua toʻatasi i talavou auai i le aʻoga maualuga i le taulaga taulaga o Isparta. O se koluse-vaega auiliiliga suʻesuʻega na fuafuaina mo tamaiti aʻoga maualuga. O se faʻamatalaga e uiga i le Initaneti faʻaaogaina ma fesoʻotaʻiga lautele fesoʻotaʻiga, Initaneti Faʻataua Fua, Faʻamalieina i le Olaga Fua, ma le UCLA Loneliness Scale- Pepa Pepa na faʻatatau i tamaiti aʻoga. O le taatele o mea ua fai ma vaisu i Initaneti na maua e 14.4%. O talavou e iai le ono fai ma vaisu i le Initaneti na maua e maualalo le tulaga o le tuʻulafoaʻi ma le maualuga o le olaga faʻamalieina. O iʻuga e talanoaina i le malamalamaaga o tusitusiga e fesoʻotaʻi.
uputatala: talavou, ono fai ma vaisu i luga ole initaneti, faʻatiga e oe lava, tuua toʻatasi.
faʻatomuaga
O le Initaneti o se fesoʻotaʻiga fesoʻotaʻiga e maua ai taua taua i le olaga o tagata e ala i le mafai ai e tagata ona vave maua le tele o faʻamatalaga faʻapea foi ma fesoʻotaʻi ma isi.1]. Talavou ua amata ona avea ma sili ona masani ona faʻaaogaina le Initaneti. O manaʻoga tuputupu aʻe o talavou e avea ma mea taua i le faʻaaogaina o le Initaneti.1]. Faʻapitoa foliga mo talavou, pei o le le lava o le mafaufau matua, uiga faʻaosofia fiafiaga, ma le malosi o aʻoaʻoga faatosina, faia latou sili atu vaivai i ono ono maua Initaneti (PIA) [1], [2]. O tusitusiga e oʻo mai i le taimi nei ua faʻaalia mai ai ni faʻamatalaga autu se lua e uiga i le Initaneti. O nei faʻauigaga na mafua mai i le fetuʻunaʻiina o le Diagnostic ma le Statistics Manual of Mental Disorder (DSM) -IV diagnosticiteria mo vailaʻau vailaʻau ma petipolo faʻapitoa3. Na fautuaina e Goldberg o le Initaneti o se mea ua fai ma vaisu [4]. Na faʻamatalaina e Goldberg le Initaneti o mea ua fai ma vaisu o se masaniga o amioga o loʻo avea ma auala faʻataʻitaʻi, faʻavaeina ana faʻavae i le DSM-IV vailaʻau o mea ua fai ma vaisu. Na faia e Young le faʻauiga lona lua o vaisu i luga ole Initaneti e ala i le fetuʻunaʻi o le DSM-IV faʻamalositino faʻataʻitaʻi faʻataʻitaʻi faʻataʻitaʻi i le Initaneti. O lenei faʻamatalaga e manaʻomia ai le faʻataunuʻuina o le lima i le valu taiala mo le faʻailoaina o se tagata e pei ona fai ma ona vaisu, pei ona taʻua i lalo: 1. Faʻamalosi mafaufau tele ma le initaneti, 2. Le manaʻoga mo se taimi uumi taimi i luga ole laiga, 3. Faʻaauau taumafaiga e faʻaititia le initaneti, 4. Aveʻesea faʻailoga pe a faʻaititia le initaneti, 5. Taimi puleaina mataupu, 6. Siosiomaga faʻanoanoa (aiga , uo, aʻoga, galuega), 7. Pepelo e uiga i taimi faʻaalu i luga o le upega tafailagi, ma le 8. Suʻesuʻega o lagona e ala i le initaneti faʻaaogaina [3]. Griffiths [5] finau e ono uiga faʻailoga e tatau ona i ai ina ia mafai ai ona faʻailoa se amioga o vaisu: fesuiaʻiga o lagona, salience, toe paʻu, faapalepale, toʻesea, ma feteʻenaʻiga.

Tele o tagata ua fai ma vaisu ua maua e iai fegalegaleaiga lautele i le pito i luma, filifilia auaunaga e aofia ai fegalegaleaiga, ma le fesuiaiga o le tuua toatasi na suesueina soo. O nisi suʻesuʻega o le Initaneti faʻaaogaina na mauaina ai o i latou o loʻo faʻaaogaina le Initaneti i se tulaga faʻasolosolo tulaga e tuulafoaiina6]. Ae peitai, o isi suʻesuʻega, e leai se eseesega na maua [7].

E ui lava o nisi suʻesuʻega ua fautuaina e faapea o le Initaneti o mea ua fai ma vaisu e fesoasoani i le faaitiitia o le soifua manuia lautele ma le olaga faamalieina, ua maua foi, i se isi itu, o le faateleina o le Initaneti faaaogaina mafai ona taitai atu ai i le faateleina o le mafaufau manuia8], [9].

I tusitusiga, amioga faʻaleaga-tagata (SIB) o loʻo faʻamatalaina o se amioga mataʻutia leaga o soʻo se ituaiga e faʻatatau saʻo lava i se tasi tino e aunoa ma le faʻamoemoe o le oti [10]. Ua maua se fesoʻotaʻiga i le va o le SIB ma le tuaʻoi o uiga o le tagata. E tusa ai ma leisi manatu, o le faia faʻasolitulafono o le tagata lava ia-manuʻa tatau ona avea o se amioga ma vaisu foliga. I le talitonuga, ua lipotia mai o tagata taʻitoʻatasi ma le Initaneti o mea ua fai ma vaisu e maualuga atu le lamatiaga o latou lava manua. Peitai, o le numera o suʻesuʻega i lenei mataupu e faʻatapulaʻaina [11].

O sini o le taimi nei suʻesuʻega o le:

1. Faʻailoa igoa o fesoʻotaʻiga e fesoʻotaʻi ma le PIA i talavou o loʻo aʻoga i aoga maualuluga i le taulaga o Isparta ma le faʻateleina o lenei vaisu.

2. Faamautu va fesoʻotaʻiga i le va o le PIA ma le SIB, faʻamalieina o le olaga, tulaga o le tuua toʻatasi, ma le moe faafitauli; ma

3. Faʻailoa iloga uiga faʻaaogaina Initaneti o tamaiti aʻoga maualuga.

Mea ma Metotia
O se suʻesuʻega o le koluse-vaega o le aʻai, na fuafuaina e suʻesuʻeina le PIA i talavou e auai i aʻoga maualuluga. Faʻatagaina mo le suʻesuʻega na maua mai le Süleyman Demirel University School of Medicine Scientific Research Projects Advisory Board, Isparta Bureau of National Education, ma Isparta Governorship. O le faitau aofaʻi o le faitau aofai o le aofaʻi o 12,179 tamaiti aʻoga na lesitalaina i aʻoga maualuga i le taulaga taulaga o Isparta. O le masani ai na taliaina o le 25% ma le mimilo e pei o le 2% (saʻo 23% -27%), ae o le faʻataʻitaʻiga lapoʻa ma 95% talitonuina tulaga na fuafuaina e 1,569 tamaiti aʻoga. Ina ia mafai ona aofia ai tamaiti aʻoga o eseese socioeconomic tulaga i le vaega suʻesuʻega, aʻoga pulega ma taʻiala fesoasoani na feutagai. Ina ua stratified aoga e tusa ma o latou socioeconomic tulaga ogatusa ma le faamatalaga na mauaina, na mamafa mamafa. O le mea lea, o se aʻoga mai tulaga taʻitasi na filifilia faʻafuasei e ala i cluster sampling. Le aofaʻi o tamaiti aʻoga aofaʻi i aʻoga aofia ai le suʻesuʻega na faailoaina o 1,992. Ina ua maeʻa le tuʻufaʻatasia o tamaiti aʻoga na toʻesea pe na mamaʻi i le aso o le suʻesuʻega, o tamaiti na totoe 1,897 na aofia i le suʻesuʻega. Lua selau limasefulu-lua tamaiti aʻoga na faʻatumuina sese pepa pe le lava foʻi e leʻi faʻaaogaina i le suʻesuʻega. I le iuga, 1,645 tamaiti aʻoga maualuga aʻoga maeʻa le suʻesuʻega. O le avanoa ulufale na maua e 82.5%. Ae le i faʻaogaina le fomu ma fua, na taʻu atu i tamaiti aʻoga e uiga i le suʻesuʻega, ma latou tuʻuina mai la latou maliega.  

Laulau I Faʻatusatusaga o Talavou Faʻatasi ma Le Aunoa Ma Masani Faʻafitauli Initaneti i Tuutuuga oa Latou Faʻamoemoega e Faʻaaoga le Initaneti
Lisi II. Faʻatusatusaga o Talavou Faʻapea ma Le Le Mafai Ona Masani I Vaisu I Initaneti i Tuutuuga o a Latou Initaneti Faʻaaogaina Uiga ma Isi Fesoʻotaʻiga Moni

Fua

Muamua lava, na tuʻuina atu i tamaiti aʻoga se suʻega fomu e faatatau i le initaneti ma fesoʻotaʻiga lautele. Lenei fomu, fausia e le taimi nei tusitala tusitala, fesili tamaiti aʻoga e uiga: le tausaga na latou amata faʻaaogaina ai le initaneti (amataga o Initaneti faʻaaogaina); o latou tausaga, itupa, mafuaʻaga o le initaneti faʻaaogaina, ma le aofaʻi o itula i le vaiaso faʻaalu i luga o le initaneti; faia o uo fou e ala i luga o le initoneti talatalanoaga ma feiloaʻi nei uo i le tagata lava ia; taalo i taʻaloga i luga ole laiga; latou te faʻaaogaina ai le initaneti; alu i initaneti kafe; sikaleti faʻaaogaina; fausaga o aiga; tulaga aʻoaʻoina o latou matua; le iai ma le tele o taimi ole SIB, ma afai o iai, le ituaiga SIB; le faʻaaogaina o vailaʻau tiga o le ulu; le iai o faʻafitauli tau moe; ma le umi atoa o le moe i le po.

I le suʻesuʻega, na avea ai le SIB o se taumafaiga e faia ma le lotomalie i le tino o se tagata (e aunoa ma le faamoemoe o le oti) i totonu o le ono masina ua tuanaʻi, ma ono manuʻa ai i le tino. O ituaiga o le SIB o le tipiina e oe lava po o le valu, susunuina, uʻuina, taina, faaofiina o se mea totino, veleina o lauulu, puipuia o manuʻa mai le faamaloloina, ma le laveaina o se mea faigata i le ulu po o se isi vaega o le tino. O tagata na auai na tali atu i aitema taʻitasi e ala i le faʻailoa mai pe na latou auai i le amioga faʻapitoa. Mo se faʻataʻitaʻiga, na fesili: Ua e tipiina se itulagi o lou tino ina ia mafai ai ona faʻaleagaina tino (ae le fasioti) oe lava i totonu o le ono masina talu ai? O i latou na tuʻuina atu na tuʻuina iai i ai le filifiliga o le ioe pe leai. Fesili e uiga i le le moe i le masina ua teʻa na aofia ai: (i) "E i ai ni faigata ia te oe le moe i le po?" (faigata i le amataina o le moe); (ii) "E te ala i le po pe a maeʻa ona e moe ma e faigata ona e toe moe?" (faigata i le taofiofia o le moe); ma (iii) "E te alapo i le taeao?" (alaala i le vaveao). O le i ai o faigata i le amataina poʻo le faʻatumauina o le moe po o le vave ala i luga na faʻamatalaina o le tupu ≥3 taimi i le vaiaso. O le i ai o le le mautonu na faʻamatalaina o le tupu mai o le insomnia subtypes. O le faʻatulagaina e faʻatatau i faʻafitauli tau moe ma le le maua ai se moe i luga o le tusitusiga na tusia e Choi et al.12] iloiloina le soʻona faʻaogaina o le Initaneti ma le moe faʻafitauli. Na fesiligia foʻi tamaiti aʻoga pe na latou ave fualaʻau tiga mo le tiga o le ulu i le masina talu ai. Afai o fualaʻau na inuina faʻatasi pe sili atu foʻi taimi, o le mataupu na taʻua o le inuina o le ulu tiga.

 

Laulau III. Faʻatusatusaga o Talavou Faʻatasi ma Le Aunoa Mautinoa Masani Faʻafitauli Initaneti i Tuutuuga o le Mautinoa Vaitau o le Amataina o Initaneti Faʻaoga ma Faʻailoga Autu Na Maua mai le Faʻamalieina i le Life Scale ma UCLA Loneliness Scale-Short Form

Lona lua, o le Initaneti Faʻataua Fua faatatau na faʻaaogaina i tamaiti aʻoga [13]. O lenei fua sa faʻaaoga na fausia i luga o le faʻavae o le DSM-IV vailaʻau o loʻo avea ai ma vaisu faʻapea foi ma lua tuʻutuʻuga (salience, lagona fesuiaʻi) fautuaina e Griffiths [14]. O le aoga ma le faʻatuatuaina suʻesuʻega na faia i Turkey e Canan et al. [14] luga o tamaiti talavou Turki 14-19 tausaga le matua, ma le aveʻesea o mea e 4, na lipotia le faʻaaogaina (Cronbach α = 0.94). O le fua e aofia ai aitema 27. Fua o aitema na togiina ile 5-point Likert scale (1: leai, 2: seasea, 3: o nisi taimi, 4: masani, 5: taimi uma). I le aoga ma le faʻatuatuaina suʻesuʻega na faia e Canan et al. [14], o le motusia laina o le fua na faʻailoa mai e 81. Faʻapea foi, i la matou suʻesuʻega, o talavou na maua togi 81 pe sili atu i le Initaneti Faʻataua Fuaina na manatu e ono ono initaneti.

Lona tolu, o le Faʻamalieina ma le Fuataga Fua (SWLS) na faʻaaogaina i tamaiti aʻoga. O le fua e aofia ai 5 aitema ma 7 togi (1 = sese atoa, 7 = matua moni) [15]. Faʻailogaina maualalo luga o le fua ua amanaʻia e faʻailoa ai le maualalo o le olaga faʻamalieina. O le fetuunaiga o le SWLS i le Take ma lona aoga ma le faʻatuatuaina o suʻega na faia e Köker [16] (Cronbach α = 0.79).

I le iuga, o le UCLA Loneliness Scale-Short Form (ULS-SF) na faʻaaogaina i tamaiti aʻoga. E aofia ai mea e 4, vaevaeina i le 2 lelei ma le 2 le lelei17. Na tali e tamaiti le 4 mea i le fua o le 4 e pei ona taʻua i lalo: (1) aua, (2) seasea, (3) o nisi taimi, ma le (4) masani. Maualuga maualuga luga o le fua faʻailoa mai o le tulaga o le tuʻulafoaʻi e maualuga. O se suʻega e faʻatatau i le moni ma le faʻatuatuaina o lenei fua mo tamaiti aʻoga maualuluga i le tatou atunuʻu na faia e Eskin18 (Cronbach α = 0.58).

Fuainumera Faamaumauga

O faʻamatalaga na suʻesuʻeina e faʻaaogaina ai le polokalame Statistics Package for the Social Science (SPSS) 15.0. O faʻamatalaga o loʻo tuʻuina mai i numera, pasene, averesi, ma tulaga masani faʻafuaseʻi o fuainumera faʻamatalaina fuainumera. I faʻatusatusaga o tagata taʻitoʻatasi ma ma aunoa ma le PIA, suʻega chi-sikuea ma tutoʻatasi faʻataʻitaʻiga t tofotofoga na faʻaaogaina e pei o le auiliiliina o auiliiliga, ae o le logistic regression analysis e faʻaaogaina ai le enter auala na faʻaaogaina o multivariate analysis. O fesuiaʻiga na maua e taua tele i le univariate auiliiliga na faʻaopopoina i le ata na fausia mo le suʻesuʻega o loʻo faʻatonuina. Ina ua maeʻa iloiloina le faʻafetauiina o fesuiaʻiga, na maitauina e leai se malosi o iai i le va o suiga. O le tapulaʻa aoga mo taua na avea e p <0.05.

i'uga
Uiga o le Initaneti Faʻaaogaina i le Lautele TagataO le averesi o tausaga o tagata na auai o le 16.32 ± 1.08 (14-19 tausaga); 42.6% (n = 700) o fafine ma 57.4% (n = 945) o aliʻi. Ole averesi ole tausaga ole amataga ole faʻaaogaina ole Initaneti ole 10.7 ± 2.4 (3-17 tausaga). Tamaiti talavou na masani ona masani ona faʻaaogaina le Initaneti e aoina faʻamatalaga (n = 1363, 82.8%). I se faʻaopopoga, na maua ai o le 59.7% o talavou (n = 982) faʻaaogaina le Initaneti mo 1-8 itula i le vaiaso, ma o le 41.2% o latou (n = 678) taʻalo i luga o le initoneti taʻaloga. Na maua ane toeititi lua vaetolu o tali na faʻaaluina le tele o latou taimi i luga ole Initaneti ile fale (n = 1178, 71.6%), ma o le tele (n = 1102, 67%) e seasea alu i Initaneti cafe. 36.6% o talavou (n = 602) na faʻaalia na faia le SIB i totonu o le ono masina ua tuanaʻi, e pei ona taʻua i lalo: 34.1% (n = 561) faia SIB 1-5 taimi, ae 2.5% o latou (n = 41) na faia. 6 pe sili atu taimi.

Faʻatusatusaga o Talavou ma le leai o le PIA i Tuutuuga o le Initaneti Faʻaaʻoga Uiga ma Isi Fesoʻotaʻiga Vaega

Ole faʻateleina ole PIA ole matou suʻesuʻega na maua ile 14.4% (n = 237). Ole faʻateleina ole PIA na faʻamaonia e 13.1% (n = 92) ma le 15.3% (n = 145) i fafine ma aliʻi, e leai se eseesega tele na matauina (p = 0.209). Leai se faʻamaoniga na maua i le va o le faʻateleina o le PIA ma aʻoga o maualalo (n = 71, 14.7%), ogatotonu (n = 83, 14.2%), poʻo le maualuga (n = 83, 14.4%) tulaga faʻaagafesoʻotaʻi (χ2 = 0.055, p = 0.973). O se faʻatusatusaga o talavou ma e aunoa ma le PIA e tusa ai ma a latou mafuaʻaga mo le faʻaaogaina o Initaneti o loʻo maua i le Laulau I. O talavou ma le PIA na maua e faʻaaoga tele i le faia o ni uo fou i luga ole laiga (n = 171, 72.2%), feiloaʻiga ma nei uo i luga ole laiga i tagata (n = 107, 45.1%) ma taʻalo i luga o le initoneti taʻaloga (n = 152, 64.1%) faʻatusatusa i talavou e aunoa ma PIA (faʻatulagaina, p <0.001, p <0.001, p <0.001). Ole matauina ole PIA na maitauina le sili atu le maualuga ile talavou na faia le SIB nai lo i latou e le (p <0.001).

E leai se eseesega tele na maua i le va o talavou ma e aunoa ma le PIA e uiga i le faʻaaogaina o vailaʻau o le ulu, tulaga o aʻoaʻoga a latou matua, poʻo fua o teteʻaga a matua (faʻatulagaina, p = 0.064, p = 0.223, p = 0.511, p = 0.847). Faʻatusatusaga o talavou ma le leai o le PIA i tuʻaiga o latou uiga faʻaaogaina i Initaneti ma isi mea fesoʻotaʻi o loʻo maua i le Laulau II. E tusa ai ma nei faʻamaumauga, a o vaiaso taʻitasi faʻaaogaina initaneti taimi, vaiaso masani o asiasiga i initaneti kafe, ma le aofaʻi o le ulaula ua faʻatupulaia, PIA fua faʻateleina maualuga siitia. Ole maualuga ole PIA na maua e sili atu le maualuga ile talavou o loʻo faia ni manuʻa ia latou lava, e le maua se moe, ma e le atoa le 6 itula ile moe ile po. Ina ua suʻesuʻe le fesoʻotaʻiga i le va o vaiaso taʻitasi taimi faʻaoga ma taimi moe i talavou ma PIA, na aliaʻe mai o le mauaina o lalo ifo o le 6 itula o le moe i le po e matua faateleina lava a o faʻaititia le taimi e faʻaaoga ai le initaneti (for2 mo aga = 45062, p <0.001). O le fua faatatau o le moe e le atoa le 6 itula e 8.1% i talavou o loʻo faʻaaogaina le Initaneti mo le <1 itula, 10% ia i latou e faʻaaogaina le Initaneti mo le 1-8 itula, ma le 24% ia i latou e faʻaaogaina mo le 9 itula pe sili atu.

Faʻatusatusaga o talavou ma le aunoa ma le PIA i le uiga o le matutua tausaga o le amataga o le Initaneti faʻaaogaina ma i tulaga o togi averesi maua mai SWLS ma ULS-SF o loʻo maua i le Laulau III.

Faʻatusatusaga o Teine ma Tama ma le PIA i Tuutuuga o le Initaneti Faʻaaoga uiga

O le suʻesuʻega na maua ai o le faʻaaogaina o le Initaneti mo 9 itula pe sili atu i le vaiaso e sili atu le maualuga i tama ma PIA (n = 92, 63.4%) nai lo i teine ​​ma PIA (n = 43, 46.7%) (p = 0.038). O fua o feiloaiga ma tagata na latou masani i luga ole laiga (n = 77, 53.1%) ma taʻalo i luga ole laiga (n = 105, 72.4%) na sili atu foi le maualuga i tama ma PIA nai lo teine ​​ile PIA (faʻatulagaina, p = 0.002, p = 0.001). E leai se eseesega taua na maua i le va o tama ma teine ​​ma le PIA e uiga i le faia o uo fou luga o le initoneti (p = 0.058).

Suʻesuʻega Multivariate Suʻega Iʻuga

O se faʻataʻitaʻiga o le toe faʻatonuina o le logistic na fausiaina e faʻaaoga ai fesuiaʻiga e maitauina e eseʻese eseʻesega i le va o kulupu ma e aunoa ma le PIA i le auiliiliga auiliili (Laulau IV).

I iloiloga univariate ma multivariate uma, o le tausaga o le muamua Initaneti faaaogaina na maitauina e matua paʻu maualalo i talavou ma PIA. O togi na mauaina mai le SWLS i iloiloga uma e lua ma eseesega na sili atu ona maualuga i talavou ma le PIA, ma o latou ULS-SF manatu na maua e sili atu le maualalo.

 

Lisi IV. Faʻatusatusaga o Talavou Faʻatasi ma Le Aunoa Ma Masani Faʻafitauli Initaneti Faʻatatau i le Logistic Regression Analysis§
Talanoaga
I suʻesuʻega na faia i fafo atu o Turkey, o le tulaga masani ole PIA i le va o le 18.4-53.7%[12], [19], [20] faʻatusatusa i le 11.6-28.4% i Turkey[14], [21], [22]. I le matou suʻesuʻega, o lenei fua faatatau na matauina o le 14.4% Atonu e i ai ni mafuaʻaga eseʻese mo lenei eseʻesega, eg eseesega i le faʻauigaina o ono mafai vaisu i suʻesuʻega o loʻo fesiligia, eseʻese i le fua faʻataʻitaʻi na faʻaaogaina i le iloiloga, ma eseʻesega sosaiete faʻaleaganuʻu i atunuʻu eseʻese.  

E ui e leai se eseesega tele o itupa na maitauina i nisi o suʻesuʻega o le PIA [12], [19], [23], [24], o isi suʻesuʻega fautua mai o le PIA e matua maualuga tele i tama tane [22], 25]. E ui o le initaneti faʻaaogaina na masani ona maua e sili atu i aliʻi, talu ai nei suʻesuʻega na maua ai lenei eseesega vave faʻaitiitia [26]. I totonu o sosaiete e pei o Turkey e toʻatele ai tagata taʻitoʻatasi ma teineiti ma tama e aʻoaʻo ai i tu ma aga eseese, e mafai ona avea le Initaneti ma auala e faʻaali saoloto ai e teineiti o latou manatu [27]. Atonu o le mafuaʻaga lea na le maua ai se eseesega tele itupa i tulaga o le PIA taimi. Peitai, aʻo fai le matou suʻesuʻega, e leai se eseʻesega taua na vaʻaia i le va o tama ma teine ​​ma le PIA e uiga i le faia o ni uo fou i luga o le upega tafailagi, o le feiloaʻi ma nei uo i luga o le upega tafailagi na maua ai e sili atu le maualuga i tama. Atonu e finau e ui o le masani a teine ​​e faʻaaoga le Initaneti e taʻitaʻia ai i latou e faia ni uo fou i luga o le initaneti, latou te le mafai ona feiloaʻi ma na tagata i le tagata ona o le faʻatapulaʻaina o tu ma aga i luga o fesoʻotaʻiga o tagata latou te manaʻo ai.

O le tele o le Initaneti faʻaaogaina ua maua e avea ma sili faʻailoga ma taua faʻauigaina ia faʻaaogaina o vaisu. O leisi itu taua o le mafuaʻaga mo le faʻaaluina o lena taimi i luga o le Initaneti [28]. I suʻesuʻega e oʻo mai i le taimi nei, na maua ai o tagata ua fai ma vaisu le faʻaaogaina tele o le initaneti mo fesoʻotaʻiga ma latou faʻaaluina tele taimi i luga o 'upega tafaʻilagi ma musika, taʻaloga, ma talanoaga mataupu [28] - [30]. O gaioiga i luga ole laiga ma gaioiga ua maua foi o ni mea taua ile sailia o vaisu i luga ole initaneti [22]. I le matou suʻesuʻega, taʻalo i taʻaloga i luga ole laiga, taʻalo i taʻaloga, faʻalogologo i musika, faia o ni uo fou, ma talanoaga i luga ole laiga na maua ai e sili atu le maualuga i le ono avea ma vaisu talavou. I le matou suʻesuʻega, o talavou ma le PIA e iai o latou uiga e tutusa ma le vaega o mea ua fai ma vaisu i tulaga o latou faaaogaina i le initaneti.

Talanoa i tagata ese i le siosiomaga tafailagi ma feiloaʻiga ma nei tagata i le tagata lava ia e masani ona manatu e lamatia Initaneti amioga, pei o na amioga tuua ai tagata vaivai i feusuaiga faʻamalosi ma / poʻo cybervictimization31. Uo tafao e ono nanaina o latou faʻamaoniga moni ma amio le faʻamaoni, ma e masani ona le faia latou e avea ma tiute mo a latou amioga. O le faigauo faʻauo e manatu foi e afaina ai le soifua maloloina lelei atinaʻe [32]. O la matou suʻesuʻega na maua ai o le ono ono fai ma vaʻai kulupu e feiloaʻi soʻo i le tagata ma tagata na latou iloaina e ala i le Initaneti ma faʻateleina foʻi faʻauoina faʻauooga ala i luga o le initoneti talanoaga. Pe a fai o nei uiga e amanaʻia, e foliga mai o talavou ma ono mafai ona fai ma vaisu e ono lamatia o le soifua maloloina lautele atinae ma cybervictimization.

O le tuua toatasi e fesootai vavalalata ma fesootaiga tomai faapea foi le faauo ma aiga sootaga i talavou. O talavou e le lava nei tomai ma faʻatauaina ua maua e lagona le tuua toatasi [33]. I se tasi suʻesuʻega na maua ai e tagata taʻitoʻatasi mafaufau i le initaneti o se mea faigaluega e fesoasoani faʻamama ai le tuʻulafoaʻi, ae o se mea faigaluega foi e mafai ona faʻasolosolo malie atu ai i vaisu [34]. O faʻafitauli i luga ole initaneti na maua ai e foliga mai o tamaiti talavou o loʻo faʻaaogaina le initaneti e faʻaitiitia ai le tuʻulafoaʻi o latou tagata35]. O le tuua toʻatasi o se mea taua taua e le lelei ai le olaga faʻamalieina o le talavou [36]. O le olaga faʻamalieina e faʻasino i le tulaga o le soifua lelei faʻaalia e lagona eseese eseese pei o le fiafia ma le amio lelei faʻapea foi ma le lagona lelei e uiga i aso uma mafutaga [37]. I le tapulaʻa numera o suʻesuʻega na faia i Turkey ma fafo, o le olaga faamalieina tulaga o tagata faʻafitauli Initaneti ua maua e maualalo [8], [35], [37]. I le matou suʻesuʻega, i se isi tulaga, o le ono ono vaʻaia vaega na maua e i ai maualuga tulaga o le olaga faʻamalieina ma maualalo tulaga o le tuʻulafoaʻi. E le gata i lea, masalo o talavou ua fai ma vaisu ua maua e faʻaaoga le initaneti tele mo fesoʻotaʻiga, mo se faʻataʻitaʻiga e talanoa i luga o le initaneti ma faia ni uo fou. Faʻaaogaina i luga ole initaneti faʻaoga fesoʻotaʻiga i le ono ono fai mavaega kulupu atonu e manatu e tuʻu i lalo tuʻua toʻatasi, ma ono aʻafia ai le olaga faʻamalieina. Pe a fai o le tutusa i le va o talavou talavou ua fai ma vaisu ma tagata ua fai ma vaisu tagata i tulaga o le faaaogaina o le initaneti ma le auala latou te faia ai se tulaga lamatia vaega mo vaisu ua amanaia, e mafai ona tatou fai atu o nei foliga mai lelei gaioiga ono i ai taimi e tautua e faʻavave ai le suiga mai ono mafai vaisu i vaisu. O loʻo iai foʻi suʻesuʻega e faʻapea mai o le initaneti e le afaina ai le siʻosiʻomaga o tagata taʻitoʻatasi ma e tuʻuina ai le tuʻulafoaʻi tulaga i le faʻateleina o le lagolago lautele [38], [39]. Peitaʻi, i le alu o le taimi, o fesoʻotaʻiga tafailagi e mafai ona faʻaititia ai manaʻoga ma taumafaiga e faʻatutu ni fesoʻotaʻiga moni. O le le tumau fesoasoaniga lagolago maua e ala i le initaneti ono le faʻaauau i le moni olaga [40]. O le le lava o malosi, lelei fegalegaleaʻiga i luga ole laiga fesoʻotaʻiga ono mafua ai le vavalalata lautelen[41]. O le mea lea, e talafeagai le faʻateleina o fesoʻotaʻiga ma agafesoʻotaʻi agavaʻa a le ono ono vaʻaia vaega ina ia aloese ai mai le initaneti o aʻafiaga leaga i fegalegaleaiga lautele. Afai e mafai e talavou ona maua le fesoasoaniga lautele latou te manaʻomia mai a latou uo ma aiga, latou te le manaʻomia le fesoʻotaʻiga i le tafaoga masani o le initaneti.

Tagata taʻitoʻatasi ma uiga ua fai ma vaisu ua maua e sili atu lamatiaga o le faia o ia lava-manua. O le sili ona taua o mafuaʻaga uma ma galuega a le SIB i talavou ua maua o le faʻaititia o le feteʻenaʻi poʻo lagona faʻaosofia, ma o lenei uiga e tutusa ma faʻailoga o vaisu [11]. O suʻesuʻega e oʻo mai i le taimi nei ua iloa ai o le Initaneti o mea ua fai ma vaisu ma le faʻaaogaina o le initaneti faʻapitoa e fesoʻotaʻi tele ma le SIB [11], [42]. O la matou suʻesuʻega na maua ai foi o le PIA ma le SIB e fesoʻotaʻi tele, o se sailiiliga e lagolagoina tusitusiga. I le iloiloina o tusitusiga, leai seisi suʻesuʻega iloiloina SIB i ono ono aʻoga tamaiti aʻoga maualuga aoga maua. O suʻesuʻega maeʻaeʻa iloiloina o mafuaʻaga-aʻafiaga sootaga i le va o PIA ma SIB e manaʻomia.

O se suʻesuʻega na faia e Yang43 na maua ai o le moe i le ao e sili atu le maualuga i le tele o tagata e faaaogaina le initaneti. O se tasi suʻesuʻega iloiloina amioga faʻatamaʻi fesoʻotaʻi i le initaneti mauaina o le 40% o tagata auai auai momoe itiiti ifo i le 4 itula i le po ona o le Initaneti faʻaaogaina, ma le isi suʻesuʻega maua ai o Initaneti mea inu maua laiti aofaiga o moe [44], [45]. O la matou suʻesuʻega na maua ai o le PIA taimi e sili atu le maualuga i talavou oe momoe laititi ifo i le 6 itula po. E le gata i lea, a o taimi e faʻaaoga ai Initaneti ua faʻateleina, o le masani ai o le moe i lalo o le 6 itula i le po e faʻateleina tele. Ole moe umi talu ai le faʻateleina ole Initaneti o taimi o talavou o iai le PIA e ono mafua ai le faʻaititia ole umi ole moe.

E tele tapulaʻa o lenei suʻesuʻega e tatau ona mafaufau iai. O le mea e sili ona taua, i le avea ai o se suʻesuʻega felavasaʻi, o a matou taunuʻuga e leʻo faʻamaonia mai ai pe o uiga faʻalemafaufau i lenei suʻesuʻega na muamua mai i le atinaʻeina o le PIA pe o se iʻuga o le Initaneti faʻaaogaina. O suʻesuʻega i le lumanaʻi e tatau ona taumafai e faʻamautinoa mea vaʻai i le faʻailoaina o mafuaʻaga mafuaʻaga i le va o le PIA ma le mafaufau uiga o talavou. Faʻamatalaga e fesoʻotaʻi ma le PIA ono fesuiaʻi i suʻesuʻega eseese faʻalagolago i le faʻataʻitaʻiga kulupu. O le mea lea, o faʻaiuga maua i la matou suʻesuʻega e mafai ona faʻateleina ma faʻamatalaina i na o talavou o loʻo aʻoga i le aʻoga maualuga i Isparta. O le isi faʻatapulaʻaina o le suʻesuʻega o fua faʻataʻitaʻi a le tagata lava ia ma fomu e iloilo ai naʻo mea na faʻaaoga. E le gata i lea, talu ai na umi se taimi e faʻatumu ai nei fua ma fomu, o isi talavou atonu na faʻatumuina fomu i se faʻavavevave ma le papaʻu. I suʻesuʻega i le lumanaʻi, sili atu faʻamatalaga e uiga i le PIA mafai ona aoina e ala i le faʻaaogaina o faʻatalanoaga faʻafomaʻi faʻatasi ai ma fesili fesili faʻapea foi ma le mauaina o faʻamaumauga mai isi punaoa pei o faiaoga poʻo aiga.

Nisi ituaiga Initaneti faʻaaogaina (faʻateleina i vaiaso taʻitasi Initaneti taimi faʻaaogaina, alu i Initaneti cafe i aso uma) ono ono avea ma mafuaʻaga lamatia mo PIA. Poʻo le, i se isi itu, o nei ituaiga faʻaaogaga atonu na atiaʻe o se iʻuga o le ono fai ma vaisu. Talu ai o le ono mafai ona fai ma vaisu vaega faʻaalia amioga lamatia Initaneti, ua manatu o talavou ma ono mafai ona fai ma vaisu e ono lamatia o le soifua maloloina lautele atinae ma cybervictimization. PIA ma le SIB ua maua e fesoʻotaʻi tele. O talavou ma le PIA ua maua e i ai o latou uiga tutusa ma le vaega o vaisu i tulaga o latou Initaneti faʻaaogaina mafuaʻaga. Puipuiga faʻapitoa e manaʻomia e atiaʻe mo masalomia masalosalo talavou. Aiga tatau foi ona aofia i totonu o puipuiga auala. E tatau ona faʻailoa i aiga e uiga i le soifua maloloina ma le faʻaaogaina o le initaneti, ma le faʻatonutonu a le aiga i le initaneti a tamaiti. O la matou suʻesuʻega na maua ai o le ono ono fai ma vaisu vaega na i ai maualuga tulaga o le olaga faamalieina ma maualalo tulaga o le tuuatoatasi. Peitaʻi, o nei uiga o mea e ono avea ma vaisu e ono avea ma fesoasoani taua i le faifai malie o suiga o nei talavou i le Initaneti. E ui o lenei tulaga e foliga mai e lelei i se taimi puʻupuʻu, ae mafai ona faʻatelevaveina le feʻaveaʻi o talavou mai le ono fai ma vaisu i vaisu. E le lava suʻesuʻega e oʻo mai i le taimi nei i le umi o aʻafiaga o le PIA i le olaga faʻamalieina ma le tuulafoaiina tulaga. O le mea lea, o suʻesuʻega e fesiligia ai le fegasoloaʻiga umi i le va o nei mea taua ma le PIA e manaʻomia.

Tusitaiala
1. Ceyhan E. Mea lamatia mo le mafaufau talavou talavou: initaneti mea fai ma vaisu. Turk J Tamaititi Fanau Talavou Soifua Maloloina 2008; 15: 109-116.  

2. Lin SSJ, Tsai CC. Sailiiliga saili ma le initaneti faʻamoemoeina o Taiwanese aoga maualuga talavou. Comput Human Behav 2002; 18: 411-426.

3. Hall AS, Parsons J. Initaneti mea fai ma vaisu: kolisi tamaiti aʻoga tulaga suʻesuʻega faʻaaogaina sili ona lelei metotia i le mafaufau amioga togafitiga. J Ment Soifua Maloloina Fautuaga 2001; 23: 312-327.

4. Batıgün AD, Kılıç N. O fesoʻotaʻiga i le va o vaisu i luga o le initaneti, lagolago lautele, faʻailoga o le mafaufau ma nisi suiga lautele o le soifuaga lautele. Turk J Psychol 2011; 26: 11-13.

5. Griffiths M. Vaisu amioga. O se mataupu mo tagata uma ?. Fautuaina o Tagata Faigaluega I Le Aso 1996 8: 19-25.

6. Morahan-Martin J, Schumacher P. Faʻalavelave ma faʻafesoʻotaʻiga o faʻafitauli i luga ole initaneti faʻaogaina e tagata aʻoga o le kolisi. Comput Tagata Behav 2000; 16: 13-29.

7. Subrahmanyam K, Lin G. Tagata talavou i luga o le upega: Initaneti faʻaoga ma le soifua lelei. Tauleʻaleʻa 2007; 42: 659-677.

8. Durak ES, Durak M. O le puluvaga matafaioi o le olaga faʻamalieina ma le talitonuina o oe lava i le va o le afaina vaega o le mafaufau manuia ma le mafaufau faʻailoga o le faʻafitauli initaneti faʻaaogaina. Suesuega Faʻailoga Lautele 2011; 103: 23-32.

9. Whitty MT, McLaughlin D. Faʻafiafiaga i luga ole laiga: o le fesoʻotaʻiga i le va o le tuʻulafoaʻi, faia o oe lava i le initaneti ma le faʻaaogaina o le initaneti mo faʻafiafiaga faʻamoemoe. Comput Human Behav 2007; 23: 1435-1446.

10. Demirel S, Canat S. O se suʻesuʻega i amioga le lelei a le tagata lava ia i le lima aʻoaʻoga i Ankara. J Faʻalavelave 2003; 12: 1-9.

11. Lam LT, Peng Z, Mai J, Jing J. O le fesoʻotaʻiga i le va o vaisu i luga o le initaneti ma amioga leaga a le tagata lava ia i le va o talavou. Faʻamatalaga Muamua 2009; 15: 403-408.

12. Choi K, Son H, Park M, et al. Initaneti soʻona faʻaaoga ma le soʻona moe o tamaiti i le ao. Psychiatry Clinic Neurosci 2009; 63: 455-462.

13. Nichols LA, Nicki RM. Atinaʻeina o se psychometrically leo initaneti fua faatatau vaisu: o se muamua laʻasaga. Psychol Addict Behav 2004; 18: 381-384.

14. Canan F, Ataoğlu A, Nichols LA, et al. Iloiloina o psychometric meatotino o le initaneti fua faʻafitauli i se faʻataʻitaʻiga o tamaiti aʻoga maualuga Turkey. Cyberpsychol Behav Soc Netw 2010; 13: 317-329.

15. Diener E, Emmons RA, Larsen RJ, Griffin S. Le faʻamalieina i le olaga fua. J Pers iloiloina 1991; 49: 71-75.

16. Köker S. Le faʻatusatusaga o le maualuga o le olaga faʻamalieina i faʻafitauli ma masani ai talavou (le lolomiina aʻoaʻoina aʻoaʻoga). Ankara: Matagaluega o le Mafaufau Auaunaga i Aʻoga, Ankara Iunivesite; 1991.

17. Russel D, Peplau LA, Cutrona CE. O le toe teuteuina o le tulaga tuua toatasi o le UCLA: molimau tutusa ma le faailoga tagata. J Pers Soc Psychol 1980; 39: 472-480.

18. Eskin M. Tuʻulafoaʻi o le tuʻulafoaʻi, auala faʻafetauiaʻi ma le faiā o le tuʻulafoaʻi i amioga o le pule i le ola. J Clin Psychiatry 2001; 4: 5-11.

19. Kim K, Ryu E, Chon MY, et al. Initaneti ua fai ma vaisu i talavou Korea ma lona faʻatatau i le faʻanoanoa ma le pule i le ola: o se fesili fesili. Int J Tausisoifua Stud 2006; 43: 185-192.

20. Whang LS, Lee S, Chang G. Initaneti i luga o le Initaneti faʻamatalaga o le mafaufau: o se amio faʻataʻitaʻi auiliiliga luga o initaneti mea ua fai ma vaisu. Cyber ​​Psychol Behav 2003; 6: 143-150.

21. Balcı Ş, Gülnar B. Talafaʻasolopito o tamaiti aʻoga iunivesite o e na avea ma vaisu i le initaneti ma vaisu i le initaneti i tamaiti aʻoga iunivesite. J Selçuk Fesootaʻiga 2009; 6: 5-22.

22. Canbaz S, Sunter AT, Peksen Y, Canbaz M. Faʻateleina le faʻaogaina o le initaneti faʻaoga i se faʻataʻitaʻiga o tamaiti aʻoga a Take. Iran J Soifua Maloloina a le Malo 2009; 38: 64-71.

23. Jang KS, Hwang SY, Choi JY. Initaneti ua fai ma vaisu ma faʻamaʻi o le mafaufau i talavou Korea. J Sch Soifua Maloloina 2008; 78: 165-171.

24. Ozcınar Z. Le fesoʻotaʻiga i le va o vaisu i luga o le initaneti ma fesoʻotaʻiga, aʻoaʻoga ma faʻafitauli tino o talavou i North Cyprus. Ausetalia J Taʻiala Fautuaga 2011; 2: 22-32.

25. Kormas G, Critselis E, Janikian M, Kafetsiz D, Tsitsika A. Faʻafitauli lamatia ma psychosocial uiga o ono ono faʻafitauli ma faʻafitauli initaneti faʻaaogaina i totonu o talavou: o se cross-sectional suesuega. BMC Soifua Maloloina a le Malo 2011; 11: 595.

26. Weiser EB. Tulaga eseese o itupa i le initaneti faʻaaogaina mamanu ma initaneti polokalama fiafia i ai: o se lua faʻataʻitaʻiga faʻatusatusaga. Cyberpsychol Behav 2000; 3: 167-178.

27. Doğan H, Işıklar A, Eroğlu SE. O le maitauina o faʻafitauli faʻafitauli i luga o le initaneti a tagata talavou e tusa ma nisi suiga. J Kazım Karabekir Aʻoga aʻoga 2008; 18: 106-124.

28. Günüç S, Kayri M. O le talaaga o le initaneti faʻalagolago i Turkey ma atinaʻe o initaneti fua o mea ua fai ma vaisu: suʻesuʻega o le moni ma le faʻatuatuaina. Tusi Faʻamaonia a le Iunivesite o Hacettepe 2010; 39: 220-232.

29. Kheirkhah F, Juibary AG, Gouran A. Initaneti o mea ua fai ma vaisu, faʻateleina ma faʻamaʻi pipisi i le itumalo o Mazandaran, Northern Iran. Iran Red Crescent Med J 2010; 12: 133-137.

30. Tahiroğlu AY, Celik GG, Fettahoğlu C, et al. Faʻafitauli Initaneti faʻaaogaina i le psychiatric sample faʻatusatusa faʻataʻitaʻiga vaiʻaiga. Turk Neuropsychiatric Society 2010; 47: 241-246.

31. Mitchell KJ, Finkelhor D, Wolak J. Faʻaleagaina o talavou i luga o le initaneti. J Aggression Maltreatment Trauma 2003; 8: 1-39.

32. Tahiroğlu AY, Celik GG, Uzel M, Ozcan N, Avcı A. Initaneti faʻaaogaina i talavou Turki. Cyberpsychol Behav 2008; 11: 537-543.

33. Çağır G, Gürgan U. Le faʻafesoʻotaʻiga i le va o tulaga o le aʻoga maualuga ma tamaiti aʻoga i le faʻaaogaina faʻafitauli o le initaneti ma o latou lagona lelei ma tulaga tuʻulafoaʻi. Balikesir University Journal of Social Science Institute 2010; 13: 75-85.

34. Roshoe B, Skomski GG. Tuʻulafoaʻi i le tuai o talavou. J Adolesc 1989; 24: 947-955.

35. Cao H, Sun Y, Wan Y, Hao J, Tao F. Faʻaletonu le initaneti faʻaaogaina i Saina talavou ma lona fesoʻotaʻiga i psychosomatic faʻailoga ma le olaga faʻamalieina. BMC Soifua Maloloina a le Malo 2011; 11: 802.

36. Kapkıran Ş, Yağcı U. Tuʻulafoaʻi ma le olaga faʻamalieina o talavou: o le puluvaga ma faʻatonu matafaioi o le taina o mea fai musika ma auai i se faʻaili. Elementary Education Online 2012; 11: 738-747.

37. Serin NB. O se suʻesuʻega o vaʻaiga vavalo mo le faʻaogaina o le initaneti. TOJET 2011; 10: 54-62.

38. Franzen A. E faʻapea e tuʻufua toʻatasi e le initaneti?. European Sociological Review 2000; 16: 427-438.

39. Shaw LH, Gant LM. I le puipuiga o le initaneti: o le sootaga i le va o initaneti fesootaiga ma le lotomafatia, tuuatoatasi, manatu o le tagata ia te ia lava, ma le vaʻaia o fesoasoaniga lautele. Cyberpsychol Behav 2002; 5: 157-171.

40. Esen BK, Gündoğdu M. Le faiā i le va o vaisu i luga ole initaneti, omiga a tupulaga ma le lagolagosua ile va fealofani o talavou. Int J Educ Res 2010; 2: 29-36.

41. Erdoğan Y. Suʻesuʻeina o fegalegaleaiga i le initaneti faʻaaogaina, initaneti uiga ma le tuʻulafoaʻi o talavou Turki. Cyberpsychology. Tusi o talaaga ole Psychosocial Research ile Cyberspace 2008; 2: 11-20.

42. Fischer G, Brunner R, Parzer P, et al. Faʻaletonu, mafaufauina e oe lava ma afaina ai amioga e pule i le ola i talavou o loʻo aʻafia i ni tulaga le mautinoa i le initaneti. Praxis Der Kinderpsychologie und Kinderpsychiatrie 2012; 61: 16-31.

43. Yang CK. Sociopsychiatric uiga o talavou oe faʻaaogaina komipiuta i sili atu. Acta Psychiatr Scand 2001; 104: 217-222.

44. Brenner V. Psychology o le faʻaaogaina o komupiuta: XLVII. Le faataʻitaʻiga o le initaneti faʻaaogaina, saua ma le tagofia o mea ua fai ma vaisu: o le 90 aso muamua o le initaneti faʻaaogaina suʻesuʻega. Lipoti ole Mafaufau 1997; 80: 879-882.

45. Nalwa K, Anand AP. Initaneti i totonu o tamaiti aʻoga: o se mafuaʻaga o le popole. Cyberpsychology & Amioga 2003; 6: 653-656.