George, Manju, Shreemit Maheshwari, Suhas Chandran, Suman S. Rao, J. Shivanand Manohar, ma TS Sathyanarayana Rao.
Indian Journal of Psychiatry 60, nu. 8 (2018): 510.
lē faʻatino
O mea ua fai ma vaisu o le faaupuga lea e le gata mo le tele o le faʻaaogaina o vailaʻau, ae faʻapea foi mo amioga faʻaletonu e pei o le le 'ai o meaʻai, gasegase faʻaleagaina, vaisu i komepiuta ma mafaufauga faʻapitoa i taaloga vitio ma amioga feusuai. Leai se faʻamaonia manino faʻamaonia ua faʻamautuina ma le faʻamaonia mo vaisu amioga. O le tagofia o feusuaiga, e aofia ai le tagofia o vaisu i ponokalafi e le o aofia ai o se isi faalapotopotoga ona o le leai o se malosi malosi faʻamalosi i lenei vaega. O fua eseese e mafai ona faʻaaoga mo le suʻesuʻeina o vaisu feusuaiga. Talu ai o loʻo i ai le leai o ni faʻamaumauga o faʻamaonia, o le taua o le aoga o nei fua o loʻo masalomia. Ole tele o fesili o loʻo i totonu o nei fua e le maua ai faʻamatalaga e uiga i le faʻamalieina poʻo le leai o tulaga o faʻamaʻi. O le Pharmacotherapy, faatasi ai ma le psychotherapy e faamaonia ai le i ai o se taunuuga lelei i ia ituaiga o gasegase aua e fesoasoani e tuufaatasia le matafaioi o le alualu i luma o le atinae, faaitiitia le popole, atuatuvale, tausalaina ma faaleleia atili le fetuunaiga o le olaga.
uputatala: Faʻaleagaina o le mafaufau, Faʻafeusuaiga i feusuaiga, vaisu i luga o Initaneti, faʻasalalauga faʻapitoa
Auala e taua ai lenei tusiga: Siaosi M, Maheshwari S, Chandran S, Rao SS, Manohar JS, Sathyanarayana Rao T S. Lafoaiga agaalofa mo le tagofia o feusuaiga. Indian J Psychiatry 2018; 60, Atunuʻu S2: 510-3 |
Faʻafefea ona faʻapipiʻi lenei URL: George M, Maheshwari S, Chandran S, Rao SS, Manohar JS, Sathyanarayana Rao T S. Psychosocial fesoasoani mo vaisu feusuaiga. Initia J Psychiatry [serial online] 2018 [taʻua 2018 Feb 10]; 60, Suppl S2: 510-3. Avanoa mai: http://www.indianjpsychiatry.org/text.asp?2018/60/8/510/224695 |
faʻatomuaga |
O mea ua fai ma vaisu ua faauigaina o se tulaga muamua ma le tumau o le faiʻai lea e faaosofia ai le taui, faaosofiaga ma le mafaufau e fesootai. O le American Society of Addiction Medicine na tuuina mai lenei faauigaina i le 2011 e aofia ai mea uma ma amioga.[1] O le faaupuga "vaisu" e masani lava ona faatatau i le le pulea lelei o le faaaogaina o mea e pei o fualaau faasaina po o le ava malosi, tagofiaina o feusuaiga, amioga leaga e pei o le ai o meaai, le fiafia i mea tau tupe, vaisu i komepiuta ma le le mafaufau i taaloga vitio. E le gata i lea, o se tasi o mea ua fai ma vaisu e tele naua ua tele naua le vaʻaia o le fai ma vaisu i ponokalafi, lea e fesoʻotaʻi ma le taua o le faʻaleagaina o le soʻotaga ma le mafaufau.[2] O se tagata e tuliloa faʻamalosi le taui ma / poʻo le toomaga e ala i le faʻaaogaina o vailaʻau poʻo isi amioga e atagia ai le le mautonu i le failaina o taui i le faiʻai. O amioga e ono afaina ai le faasologa o taui i mafaufauga o tagata e taitai atu ai i le le lava o le pulea ma isi faailoga o le tagofia o mea ua fai ma vaisu, i ni nai tagata taitoatasi. Ua faaalia i suʻesuʻega e faapea i vaisu amioga, o faʻatulagaga o le neuro autu e tutusa ma vaisu o vailaʻau.[3] Tuuina atu tusitusiga ma sailiiliga ia faamamafaina e faapea, ina ia mafai ona faia se suesuega o mea ua fai ma vaisu, e tatau ona i ai i le galuega galuega, i fegalegaleaiga lautele, poo isi tulaga faaleagafesootai. O le toʻatele o tagata atamamai e talitonu o vaisu amioga e mafai ona pasi (eg televise) poʻo le gaioiga (faʻataʻitaʻiga taaloga komepiuta), ma e masani ona aofia ai le faatosinaina ma le faʻamalosia o foliga e mafai ona fesoasoani i le faʻaleleia o tuinanau.[4]
O le i ai o le initaneti o mea na fai ma vaisu na muai fuafuaina e Ivan Goldberg, o le psychiatrist Niu Ioka i le 1995 ma o le taimi e pei ona faia e Kimberly Young o le Iunivesite o Pittsburgh. O le faʻalagolago i luga o le initaneti e masani lava ona faʻamalamalamaina e avea o se vaisu faʻafeusuaiga, lea e galue i luga o se faʻataʻitaʻiga faʻavae o faʻataʻitaʻiga masani o vaisu.[5] O igoa 'Initaneti Faʻafitauli', 'Initaneti Mea Tonu Maʻi', 'Faʻaaogaina Initaneti Faʻaoga' ma 'Faʻamalosi Initaneti Faʻaoga' na faʻaaogaina uma e faamatala ai ma le tele o se uiga tutusa. Lua tolauapiga ua fausia i le vaega o Initaneti suʻesuʻega - 1. Initaneti o mea ua fai ma vaisu o, pe tatau foi, ona faavaeina o se psychiatric maʻi i lana ia lava aia. 2. O tagata ua fai ma vaisu i le Initaneti e faʻamoemoe lava i nisi itu tauia poʻo gaioiga o amioga e fesoʻotaʻi ma le Initaneti e mafai ona i ai i le 'moni' lalolagi, e pei o faʻalagolago pe fai ma vaisu amioga faʻatatau i tupe poʻo feusuaiga. E toʻaitiiti tagata suʻesuʻe na fesiligia le iai o vaisu i luga o Initaneti o se vaega eseʻese ona e le o mautinoa pe o lona atinaʻeina o lana ia lava filifiliga, pe na mafua mai i se mafuaʻaga co-morbid psychiatric maʻi.[6]
O ponokalafi e manatu foi o se isi ituaiga o vaisu amioga. Ua fai mai o le mea muamua lea e iloa ai e tama e uiga i feusuaiga ma maua ai se malamalamaga io latou lava manaʻoga ma manaoga. O se suʻesuʻega sa faia i le 2004 e le MSNBC.com ma le mekasini a Elle na suʻesuʻeina le 15,246 alii ma tamaitai. Na latou iloa ai o le tolu-vaefa o tamaloloa na latou fai mai ua latou sii maia ata ma ata vitio mai le initaneti ma le 41% o le faitau aofaʻi o tagata. O ponokarafi e manatu saʻo i luma ma faigofie. E maua ai se sulufaʻiga mai le faʻalavelave o feusuaʻiga e feagai ma tupulaga talavou i le lalolagi moni. Faatasi ai ma tamaitai ua liliu atu i ponokalafi, o le auala e fausia ai o latou manatu i la latou lava tafaoga masani o le suiga autu.[7] E tele suʻesuʻega na faʻatautaia i le salafa o le lalolagi e tusa ai ma le tauleʻaleʻa ma vaisu.
Taiala mo le Faʻamatalaina o le tagofiaina o feusuaiga |
O le faaupuga o le tagofia o mea ua fai ma vaisu e le o iai i le Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) Faʻasili lona fa, Faʻamatalaga o Tusitusiga poʻo Faʻasalalauga Faʻavaomalo mo 10 (ICD10) faʻamaʻi: O se faʻamatalaga lautele o le "tagofia o feusuaiga" ua faʻamatalaina, ae e le ogatasi taʻiala na tuʻuina atu e tagata suʻesuʻe eseese.[1] O se tasi o mafuaaga autū e le aofia ai le DSM-5 i mea e fai ma vaisu i feusuaiga e le o malosi i lenei vaega. E leʻi i ai ni suʻesuʻega a le atunuʻu e faʻaaoga ai faʻaaogaina faʻamaonia. E tutusa ma le Initaneti o le Gaming Disorder lea ua aofia nei i le faaopoopoga o le DSM-5, e le mafai ona faaaofia le tagofiaina o feusuaiga sei vagana ua mauaina ni faamatalaga taua e uiga i uiga taua, faatuatuaina ma le aoga o le taiala ma fua faatatau masani i le salafa o le lalolagi. Ua talitonu nei tagata suʻesuʻe e tusa lava pe o le tagofiaina o feusuaiga e iu lava ina faia i lomiga i le lumanaʻi o le DSM, o le a avea ma se tasi o vaega laiti o le Initaneti o mea e fai ma vaisu nai lo se isi itutino.[8]
Faʻamatalaga Faʻamatalaga Faʻasalaga Faʻafeusuaiga[9]
A. A itiiti ifo i le tolu taiala na faʻatonuina i le vaitaimi ole 12-masina:
- O le le toe faʻaaogaina o le manaʻoga e auai i amioga tatau tau feusuaiga.
- Faʻaauau ona auai i nei amioga i se taimi sili atu pe umi atu nai lo le mea na fuafuaina.
- Manaʻo faifaipea poʻo taumafaiga lē manuia e taofi, faʻaitiitia, pe pulea amioga.
- Le tele o le taimi na faʻaaluina i le mauaina o feusuaiga, faʻafeusuaiga, poʻo le toe faʻafoʻiina mai aafiaga tau feusuaiga.
- Fafaga i le amio poʻo gaoioiga sauniuni.
- Faʻaauau le auai i le amio pe a faʻamoemoe e faʻamalieina galuega, aʻoga, i totonu o le lotoifale, poʻo le vafealoaloai.
- Faʻaauauina o le amio e ui lava i le malamalama o le i ai o se faʻaauau pe faʻaauau pea le va fealoai, tulaga tautupe, mafaufau, poʻo le faʻafitauli faʻapitoa lea e mafua pe faʻateleina e le amio.
- Manaomia le faateleina o le malosi, taimi, fuainumera, poʻo se tulaga lamatia o amioga e ausia ai le manaʻoga e manaʻomia poʻo le faʻaitiitia o aoga i amioga faifaipea i le tulaga tutusa o le malosi, taimi, numera, poʻo le lamatiaga.
- Tuuina atu po o le faatapulaaina o gaoioiga, fegalegaleaiga, po o mea faafiafia.
- Faʻanoanoa, atuatuvalega, le mautonu, poʻo le le fiafia pe afai e le mafai ona auai i amioga.
B. E i ai ni taunuuga patino ma agafesootai (e pei o le leiloa o le paaga, galuega, po o aafiaga faaletulafono).
Tulaga faʻamaonia mo vaisu amioga e pei ona fuafuaina e Goodman 1990 i se faatulagaga e tutusa ma DSM III R:[10]
- Faʻateleina le le mafai ona tetee atu i manaʻoga e auai i se amio maoti.
- Faʻateleina le lagona o le popole i le taimi lava lea ao le i amataina le amio.
- Fiafia poʻo se toomaga i le taimi o le auai i le amio.
- O se lagona o le le lava o le pulea aʻo e auai i le amio.
- O le sili atu ma le lima o mea nei: (1) faʻaauau ona masani i le amio poʻo le gaioiga lea e sauniuni ai i le amio (2) e masani ona auai i le amioga i se taimi sili atu pe sili atu foi nai lo le taimi na fuafuaina (3) e faʻaitiitia ai , pulea poʻo taofi le amio (4) tele le taimi e faʻaalu i gaoioiga talafeagai mo le amio, auai i le amio poʻo le toe maua mai ona aafiaga (5) faʻaauau ona auai i le amio pe a faʻatali e faʻatino galuega, aʻoaʻoga, faʻaleiga poʻo le faʻalapotopotoga matafaioi (6) taua tele, agavaʻa poʻo faʻafiafiaga na tuʻuina atu pe faʻaititia ona o le amio (7) faʻaauauina o le amio e ui lava i le malamalama o le i ai pea o le faʻaaloalo, faʻaletupe, mafaufau poʻo le faʻaletonu o le tino lea e tupu pe faʻateleina e le amio (8) faʻapalepale: manaʻomia le faʻaleleia o le malosi poʻo le tele o le amio ina ia mafai ai ona ausia le mea e manaʻomia pe faʻaitiitia le eff e faʻatasi ai ma amioga faifaipea o le malosi lava lea (9) leai se faʻalavelave poʻo le le fiafia pe afai e le mafai ona auai i le amio.
- (F) O nisi o faʻamaoniga o le faʻalavelave faʻaauau pea mo le masina 1, pe na tupu faʻafia i se umi umi.
O faailoga faaletino o le tagofia o fualaau oona ua le o iai i vaisu amioga. O se tasi o muamua o le tagofia o amioga e fai ma vaisu o le i ai o mafaufauga o le mafaufau e pei o le atuatuvale, le faalagolago o le tino po o le tuumuli, ma popolega lautele faapea foi ma le leai o se lagolago lautele.[11]
Mamalu o le Faafitauli
I le 2007, na amataina e Saina le faʻatagaina o le faʻaaogaina o komepiuta: o tulafono oi ai nei e faʻavaivaia ai le sili atu i le 3 itula o le taʻaloga i aso taʻitasi. I le faʻaaogaina o faʻamatalaga mai le 2006, o le fuafuaga a le malo o Korea i Saute e aafia 210,000 tamaiti i tausaga o 6-19 tausaga ma manaʻomia togafitiga. 80% o i latou e manaomia le togafitiga atonu e manaʻomia ni vailaʻau o le mafaufau, ma atonu o 20-24% e manaʻomia le falemaʻi. Talu ai o le au aoga maualuga a Korea i Saute e faaaluina le 23 itula i vaiaso taitasi, o le isi 1.2 miliona ua talitonu e lamatia i mea ua fai ma vaisu ma manaomia ai fautuaga masani.[12] Ua popole le au togafitiga i le faateleina o le numera o tagata ua toesea mai le aʻoga, faigaluega e faʻaalu le taimi i luga o komepiuta poʻo le oʻo atu i faʻafitauli faaletulafono. E pei o Iuni 2007, Korea i Saute ua aʻoaʻoina 1,043 fesoasoani i le togafitiga o vaisu i luga o le Initaneti ma auai i luga o falemaʻi 190 ma falemaʻi togafitiga. O le tele o nei mea ua fai ma vaisu e oo atu i fesootaiga i luga o le cyber ma cybersex.[13] E tusa ai ma suʻesuʻega sa faia i totonu o le faitau aofaʻi o le faitau aofaʻi o tagata, na maua ai i le 3% le faʻamalosi o feusuaiga i le 3%, faʻamalositino i 6%, ma vaisu faatau i 1.6% i le faitau aofaʻi o tagata. I totonu o Initia, o se suʻesuʻega faʻatupeina a le ICMR ua iloagofie ai mea taumafa (2%; 1.2% male ma 4% tamaitai), Faʻatauga o Vaa (3.2%; male-4.8% ma le female-2%), Vaʻaia o feusuaiga (0.3%; 0.1% male 5.6% tamaitai) ma le tagofiaina o le tino (7.5%; 3.8% tane ma XNUMX% tamaitai).[14]
O se faʻataʻitaʻiga o suʻesuʻega o loʻo aofia ai le 987 tamaiti aʻoga o matata eseese i le aʻai o Mumbai na faʻatautaia ma na suʻesuʻeina tamaiti aʻoga ma se faʻapitoa na fausia faʻapitoa ma le Initaneti Faʻataʻitaʻiga Suʻega (IAT; Young, 1998). Mai le 987 talavou na auai i le suʻesuʻega, 681 (68.9%) o fafine ma 306 (31.1%) o aliʻi. Mai le aofaʻi, tusa o le 74.5% sa feololo (averesi) tagata faʻaoga. O le faʻaaogaina o faʻavae muamua a Young, o le 0.7% na maua o ni tagata ua fai ma vaisu. O i latou na soʻona faʻaaogaina le initaneti na i ai togi maualuluga luga o le popole, faʻanoanoa, ma le popole faʻanoanoa[15]
Mea e siaki ai
O fua eseese e mafai ona faʻaaoga mo suʻesuʻega o mea faʻafeusuaiga e aofia ai:
θ O le suʻeina o le tagofia o mea e fai ma vaisu
θ Le fua o le faʻamalosia o feusuaiga
θ Faʻamatalaga o le faalagolago i feusuaiga - toe teuteuina
θ O le faʻafeusuaiga e fai ma vaisu e le o taʻua igoa
θ Faʻamalosia o amioga tau feusuaiga
Talu ai o loʻo i ai le leai o ni faʻamaumauga o faʻamaonia, o le taua o le aoga o nei fua o loʻo masalomia. Ole tele o fesili o loʻo i totonu o nei fua e le maua ai faʻamatalaga e uiga i le faʻamalieina poʻo le leai o tulaga o faʻamaʻi.
O le fua o le faʻamalosia o feusuaiga e masani ona faʻaaogaina mo le gaosia o le iai o le tagofia o feusuaiga. E aofia uma ai vaega autu o le tagofia o mea ua fai ma vaisu (le lelei le pulea ma aʻafiaga leaga). O le numera o mea ole 10 e mafua mai le 1-4. O le tāua o le tau o 24.[16]
pulega
O togafitiga faʻamaloilo e maualalo lona lelei ma le tumau-tumau. O le tagata poto masani i le taimi nei, o se tuufaatasiga o le vailaʻau mo togafitiga ma le psychotherapy o se fuafuaga lelei mo le pulea o soʻo se ituaiga o mea ua fai ma vaisu.
θ O vailaʻau faʻapitoa e aofia ai 1. Endocrinological agents: Anti androgenslike Medroxy progesterone acetate e galue e ala i le taofiofia o le testosterone reductase. O loʻo faʻaaogaina foi lenei i Paraphilias. I se faʻaopopoga nei vailaʻau faʻaititia faʻaititia aveina feusuaʻi ma amioga faʻamalosi feusuaiga. O isi vailaʻau falemaʻi e aofia ai le Cyproterone acetate, Analogues of GNRH (leuprolide acetate) ma aafia ai tulafono faʻatonutonu pei o leSSRI's, TCA's, lithium, carbamazepine, buspirone. O nei sooupu ei ai le lelei tali tali o 50-90%. Latou te faʻaititia le taʻavale mo le tele o amioga faʻafeusuaiga e aunoa ma le faʻaititia o le aveina mo maloloina amioga. Latou mafua ai foi le faʻaititia o le tele o taimi o faʻanaunauga a tagata taʻitoʻatasi auga faʻamalosi feusuaʻiga, masturbation, ma le faʻaaogaina o ponokalafi, ae leai se taua aʻafiaga i feusuaʻiga feusuaʻi amioga.[17]
Non Pharmacological:
O le psychotherapy psychotherapy e fesoasoani e faʻamaopoopoina le matafaioi o le alualu i luma, faʻaitiitia le popolega, atuatuvale, tausalaina ma faʻaleleia suiga faʻalapotopotoga. E leai se faʻamaoniga mo lenei mea o se togafitiga faʻapitoa. O le tuʻuina atu i se vaega o le fesoasoani a le tagata lava ia o se tasi lea o togafitiga sili ona taatele e fesoʻotaʻi ma le manuia manuia. Ua faʻamalamalamaina i 12-Laasaga ma e iai sona aafiaga loloto i le faagasologa o le toe faʻaleleia.[18] O le faʻaaogaina o le puipuiga ma le faʻaaogaina o tomai faʻapitoa-amio ma agafesootai e masani lava ona faʻaaogaina i polokalama faʻapitoa o togafitiga o le faʻafeusuaiga i le Iunaite Setete ma Kanata. E leai se faʻamaumauga ua lolomiina i luga o lenei auala lautele i le togafitiga o mea ua fai ma vaisu.
Ua faamatalaina e le autalavou auala e fitu o le tagofiaina o vaisu i luga o le initaneti, o le tolu muamua o taʻiala tau pulega taimi. O nei metotia ua uma ona auiliiliina i totonu o le tusiga e uiga i vaisu tekonolosi.[19]
Orzack ma Orzack ua fautuaina ni fuafuaga se lua mo togafitiga. 1) Faʻamālōlōina Faʻamālōlōina Faʻamālōlōina lea e aofia ai le toe fetuʻunaʻiina o mafaufauga e uiga i le initaneti o loʻo faʻaaoga e tagata taitoatasi le tele o taimi, o amioga faʻaletino ma faʻamalositino faʻasalalau lea e nofo ai le tagata le tuusao mo le faʻateleina o le umi. 2) Faʻamālōlōina o le Faʻaleleia o Mea Faʻatino: E mafai ai e vaisu ma a latou fofo ona galulue faʻatasi i fuafuaga tau togafitiga ma seti sini ausia. E manaʻomia se faiga e le faʻafefeteina ma e sili atu ona fou.[20]
O loʻo i ai le tele o faʻalavelave mafaufau faʻapitoa e pei o le Polokalame Faufautua Faʻavaomalo (MLC), Suʻega Faʻafesoʻotaʻi Faʻapitoa (SoCo), Faʻamatalaga Faʻamatalaga Faʻamatalaga (SFBT), Suʻesuʻega Faʻamalosi (CT) ma le Reality Therapy (RT) na faʻaaogaina mo togafitiga o amioga vaisu.[21]
iʻuga |
O le faateleina o le avanoa i luga o le initaneti e tupulaga talavou ua fatuina ai ni avanoa e le masani ai mo aʻoaʻoga tau feusuaiga, aʻoaʻoga, ma le alualu i luma. I le isi itu, o le a oʻo atu ai foi i le tulaʻi mai o amioga eseese e faʻateleina ai le taui; faaosofia ma le manatuaina o matagaluega o vaega uma ia o le faʻamaʻi o mea ua fai ma vaisu. O le tasi o na amioga e fai ma vaisu e aofia ai ponokalafi. Suesuega o loʻo fautua mai ai o talavou e faʻaaogaina ponokalafi, aemaise lava i luga o le initaneti, ei ai tikeri maualalo o fegalegaleaiga lautele, faateleina i faafitauli o amio, tulaga maualuga o amio le taupulea, tulaga maualuga o faʻafitauli faʻafitauli, ma tausi. O le togafitiga o le tagofiaina o feusuaiga e iai ona lava luitau tulaga ese e mafai e le tele o vaisu lautele ma tagata tomai faapitoa i le mafaufau ona le amanaʻiaina pe afai latou te leʻi tele ni tomai faʻapitoa i togafitiga o le maʻi. E ui lava o loʻo i ai se le atoatoa i le aofaʻi o suʻesuʻega e uiga i togafitiga o togafitiga, ua iloa ai o le tuufaatasiga o le vailaʻau faʻamalosi faʻatasi ma le psychotherapy e sili atu ona lelei le puipuia o le toe foʻi mai mo nei maʻi.
Lagolago tupe ma le lagolagoina
Nil.
Feeseeseaiga o tului
E leai ni feteʻenaʻiga.
mau faasino |
1. | |
2. | Darshan MS, Sathyanarayana Rao TS, Manickam S, Tandon A, Ram D. O se lipoti lipoti o vaisu o ponokalafi ma le Dhat syndrome. Indian J Psychiatry 2014; 56: 385-7. [PUBMED] [Faʻamatalaga atoa] |
3. | |
4. | |
5. | |
6. | |
7. | |
8. | |
9. | |
10. | |
11. | |
12. | |
13. | |
14. | |
15. | |
16. | |
17. | |
18. | |
19. | |
20. | |
21. |