1. faʻatomuaga
O suiga fa'atekonolosi ua mafua ai le fa'ateleina o le fa'aogaina o Fa'amatalaga ma Feso'ota'iga Tekonolosi (ICT) e le faitau aofa'i o tupulaga [
1[
2]. O le mea moni, o nisi o tupulaga talavou e sili atu i fesootaiga i luga o le initaneti nai lo fesootaiga faafesagai [
3]. O le mea lea, o le fa'aogaina o le initaneti, fa'asalalauga fa'aagafesootai, ma fe'au fa'avavevave o meafaigaluega ia e masani ona fa'aogaina e tama ma teine i a latou uo ma tafaoga faamasani [
4,
5]. O lo latou faʻatupulaia o aʻafiaga i tupulaga talavou ua avea ma popolega tele mo faiaoga ma tagata suʻesuʻe i tausaga talu ai nei [
6]. A'o i ai le tupulaga i se tulaga taua o le atina'eina o latou olaga lea e masani ai ituaiga fou o le va fealoa'i ma le alofa, e pei o le alofa, o mea fou e fiafia i ai ma mana'oga e tula'i mai, fa'apea ma ulua'i mafutaga, fa'apea fo'i ma ulua'i mafutaga fa'afeusuaiga. [
7].
O suʻesuʻega ua faʻaalia ai le lalolagi faʻapitoa e avea o se avanoa fou e faʻaalia ai le tele o tulaga sauā i totonu o le tupulaga [
8] ma i tafaoga faamasani [
9]. O le mea lea, o le fa'aogaina e tupulaga o ICT e ala i talosaga i luga o le initaneti, taaloga vitio, ma isi, e tatau ona manatu e aoga e puipuia ai sauaga ma, aemaise lava, sauaga i paaga [
10]. Mulimuli i le iloiloga na faia e Navarro-Pérez et al. [
11] i luga ole ICT-based intervention tools, o mea nei e tu matilatila mo le puipuia ma le fa'alavelave ole Teen Dating Violence (TDV): Teen Choices program [
12]; Su'esu'eAmor [
13] ma isi telefoni feaveaʻi e maualuga le maualuga o le aoga e pei o le Liad@s app [
11,
14], o se natura faʻafiafia ma aʻoaʻoga, lea e faʻamoemoe e fesoasoani i tupulaga talavou ia maua le tutusa ma le le faʻaleagaina o ulugalii, ma e aofia ai le faʻaitiitia o uiga faʻafeusuaiga, faʻamaonia tala faʻasolopito e uiga i le alofa, ma faʻaitiitia tulaga o sauaga i a latou mafutaga.
1.1. Feso'ota'iga Va'aiga Pa'aga Cyberstalking i Atalavou
O le Cyberstalking e mafua mai i le faʻalavelave masani poʻo le faʻafefe. E faauigaina o se ituaiga o faiga faakomepiuta lea e fa'atino ai e le tagata fa'asagatau le pule i le tagata manu'a po'o ē na afaina e ala i le fa'alavelave i o latou olaga vavalalata. O lenei fa'alavelave e fai soo, fa'alavelave, ma faia e le tusa ai ma le loto o le tagata manu'a [
15]. O lenei faʻalavelave e aofia ai tuuaiga sese, mataʻituina, faʻamataʻu, gaoi e iloagofie ai, feʻau taufaaleaga, ma isi, e mafua ai le fefe i tagata afaina [
15]. O vaega muamua ole cyberstalking e tupu ile va ole 12 ma le 17 tausaga [
16]. O le fa'ata'ita'iga o paaga vavalalata cyberstalking (IPCS) o lo'o i ai se fa'ailoga fa'apitoa ma/po'o feusua'iga [
15], ona e foliga mai e faia faasaga i le paaga poʻo le avea o se auala faʻataʻitaʻiga agai i le paaga muamua [
17,
18]. O le IPCS ua manatu o se ituaiga o sauaga fa'avae i tama'ita'i i tupulaga talavou, aua e aofia ai amioga ia, e ala i auala fa'atekinolosi, e fa'amoemoe i le pule, fa'ailoga tagata, ma, mulimuli ane, fa'aleagaina le tulaga o le pule lea na i ai pe na i ai se a'afiaga a le tagata fa'atauva'a. ma/po'o faiga fa'afeusuaiga ma le tagata fa'asāuaina [
15]. O suʻesuʻega na taulaʻi i le IPCS i tupulaga talavou o loʻo faʻaalia ai o amioga masani e masani lava ona pulea i luga ole laiga, mataʻituina paaga i luga ole laiga poʻo le mataʻituina i luga ole laiga [
19,
20], o manatu e fa'aaogaina i nisi taimi i su'esu'ega eseese [
21,
22]. Ae ui i lea, o le pulea i luga ole laiga o se amioga e sili atu ona ogaoga nai lo le mataʻituina i luga ole laiga poʻo le mataʻituina i luga ole laiga. O le mata'ituina i luga ole laiga po'o le mata'ituina i luga ole laiga e fa'avae ile mata'ituina po'o le mata'ituina ma le toto'a o le paaga po'o le paaga muamua e maua ai fa'amatalaga ona o le le talitonuina ma le le saogalemu [
23], (faʻataʻitaʻiga, "Ou te maua le tele o faʻamatalaga e uiga i gaioiga a laʻu paaga ma faauoga mai le tilotilo i ana itulau faʻasalalau lautele"), ae o le pulea o le alu i le isi laasaga, aua o le faʻamoemoe o le pulea ma pulea le olaga o le paaga poʻo le paaga muamua (faʻataʻitaʻiga, "Sa ou fai atu i laʻu paaga e aveese pe poloka nisi tagata mai a latou fesoʻotaʻiga [telefoni poʻo faʻasalalauga faʻasalalau], ona ou te le fiafia i le tagata, pe na ou faia lava e aʻu [aveese// poloka le tagata”]) [
24]. E masani ona iloa e le paaga le pulea o latou mafatia e le la uo tama poʻo le uo teine, e le pei o le mataʻituina, lea e sili atu ona faʻaeteete [
24,
25]. O lea la, o suʻesuʻega faʻavaomalo ua faʻamaonia mai i le va o le 42 ma le 49.9% o tupulaga talavou e masani ona siaki pe o le paaga o loʻo i luga o le initaneti i luga o ala o fesoʻotaʻiga lautele poʻo polokalama feʻau vave [
26,
27], i le va o le 19.5 ma le 48.8% o tupulaga talavou e lafo atu feʻau faifaipea pe faʻateleina e iloa ai poʻo fea o loʻo i ai a latou paaga, mea o loʻo latou faia, poʻo ai foi o loʻo i ai a latou paaga [
27,
28], ma i le va o le 32.6 ma le 45% o tupulaga talavou latou te pulea po o ai o loo talanoa i ai a latou paaga ma latou uo [
26,
28]. O suʻesuʻega faʻapitoa e faʻaalia ai foi e faʻaalia manino e tupulaga talavou e masani ona latou siakia le telefoni feaveaʻi a latou paaga [
25,
29], latou te faʻasoa a latou upu faʻamaonia e fai ma faʻailoga o le tautinoga ma le faʻatuatuaina, ma e masani ona latou faia faʻamatalaga pepelo i luga o ala o faasalalauga lautele e pulea ai a latou paaga [
19,
30]. O nei amioga pulea i luga ole laiga o loʻo faʻaalia ai e manatu talavou e talafeagai pe talia, o lona uiga, o nei amioga IPCS e masani ma e masani lava ona faʻamaonia e tupulaga talavou [
19,
25].
E tusa ai ma fua faatatau masani o le faia o le IPCS i tupulaga talavou, o suʻesuʻega faʻavaomalo o loʻo faʻaalia ai le tele o fesuiaiga i le tagata faʻalavelave. O suʻesuʻega muamua na faʻaalia ai tama o le tele o taimi e osofaʻia le IPCS [
31,
32]. Ae ui i lea, o suʻesuʻega sili ona lata mai o loʻo faʻaalia ai o tagata faʻalavelave IPCS o teineiti e masani ona pulea ma mataʻituina a latou paaga faʻafefe i luga ole laiga [
25,
27,
30]. I lenei tulaga, o loʻo finau mai suʻesuʻega e faʻapea o tama e matele atu i le faʻamataʻu ma le faʻamalosia o a latou paaga, aemaise lava pe a latou fia feusuaʻi; ae o teineiti e sili atu ona latou pulea amioga e maua ai le vavalalata ma le faʻapitoa i la latou mafutaga [
2,
30] po o le faasaoina foi o la latou mafutaga [
31].
I Sepania, o le suʻesuʻeina o le IPCS i tupulaga talavou o se laina amata o suʻesuʻega. O nai suʻesuʻega o loʻo i ai nei e leʻo faʻamaonia ai le tagata na faia le IPCS. O loʻo i ai se fesuiaiga tele i fua faatatau masani ole IPCS; i le va o le 10% [
33,
34] ma le 83.5% [
35,
36] o tupulaga talavou latou te ioe latou te pulea ma mataʻituina a latou paaga i luga o le initaneti. I tulaga o taimi, e tusa ai ma suʻesuʻega a Donoso, Rubio, ma Vilà [
37], 27% o talavou fai mai o nisi taimi latou te pulea a latou paaga, ma 14% o nisi taimi e asiasia le telefoni feaveai a le paaga. O le mea moni, 12.9% o talavou e fai atu i a latou paaga e tesi atu ia i latou e lipoti mai po o fea o latou i ai i minute uma [
38]. I lenei tulaga, o le suʻesuʻega a Rodríguez-Castro et al. [
4] o loʻo faʻaalia ai o amioga e pei o le "puleaina o le taimi o le fesoʻotaʻiga mulimuli" e masani lava i mafutaga a paaga talavou, e aunoa ma lo latou iloa o nei amioga e le lelei. O le mea lea, o se tasi o faʻamoemoega o lenei suʻesuʻega o le iloiloina lea o le faʻateleina o le IPCS, faʻamaonia le tagata osofaʻi.
1.2. Paaga vavalalata Cyberstalkxing i tupulaga talavou
Ina ia faʻalauteleina lo tatou malamalama i le tulaga o le IPCS i tupulaga talavou, pe a maeʻa ona iloiloina tusitusiga o loʻo i ai, o isi sini o lenei suʻesuʻega o le faʻamaonia lea o le sootaga i le va o le IPCS ma fesuiaiga e pei o feusuaiga faʻafeusuaiga, amioga faʻafeusuaiga, ma ponokalafi taumafa, faʻapea foʻi ma le vavalo. o fea fesuiaiga e sili ona faʻamatalaina IPCS.
1.2.1. Fa'afeusuaiga ma le IPCS
Matou te maua le talitonuga o le Ambivalent Sexism [
39], o loʻo faʻamatalaina ai le faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga o se faʻavae lua-faʻavae e fausia i uiga faʻafefe ma agalelei. O fa'afeusuaiga uma e lua e fa'atino o ni manatu fa'atasi ma o se taui ma fa'asalaga faiga. Fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga, fa'atasi ai ma se leo le lelei, e manatu i fafine e fa'atauva'a nai lo ali'i. O ia faiga fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga ua fa'aaogaina e fai ma fa'asalaga i tama'ita'i e le'o fa'ataunu'uina tiute masani o le ava, tina, ma le tausi ma'i [
40] I se eseesega, o feusuaiga agalelei, faatasi ai ma se leo lelei-alofa, e manatu o tamaitai e ese ma, o lea, e tatau ona tausia ma puipuia i latou, o lea e tauia ai tamaitai masani i feusuaiga agalelei [
41].
E pei ona fa'aalia i su'esu'ega fa'ava-o-malo ma le atunu'u, o tupulaga talavou o lo'o fa'aalia uiga fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga, fa'atasi ai ma tama e sili atu ona fa'afeagai ma uiga fa'afeusuaiga alofa nai lo teine [
42,
43]. E le gata i lea, o le tele o tama'ita'i fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga e fa'aalia uiga sili atu ona lelei e uiga i sauaga fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga [
44]. O le mea moni, o suʻesuʻega ua faʻaalia ai o feusuaiga faʻafeusuaiga uma [
45] ma feusuaiga agalelei [
46,
47] fesoasoani e fa'amatala sauaga fa'atama'ita'i i le va o talavou ma tagata matutua [
48,
49].
I luga o le initaneti, ua maua e le autalavou se auala fou e toe gaosia ma faʻaauau ai feusuaiga [
50]. E ui lava na matou maua ni nai suʻesuʻega e fesoʻotaʻi faʻatasi ai le IPCS i tupulaga talavou i uiga faʻafeusuaiga, e mafai ona matou faʻamaonia le suʻesuʻega talu ai nei a Cava et al. [
33].
1.2.2. Sexting ma IPCS
O le fefaʻasoaʻiga o mea faʻafeusuaiga / feusuaʻiga ma feusuaʻiga e pei o feʻau tusitusia, ata, ma / poʻo vitio e ala i fesoʻotaʻiga lautele poʻo isi punaoa faʻaeletoroni - sexting - o se mea moni masani i mafutaga a talavou i totonu ma fafo atu o Sepania [
4,
27]. O lea la, o fuainumera o loʻo faʻasino atu i le tele o faʻateleina o amioga faʻafeusuaiga i le va o le 14.4 ma le 61% mo tupulaga talavou, i le lalolagi faʻavaomalo ma le atunuʻu [
51,
52].
O amioga fa'afeusuaiga o se vaega o ta'iala o sauaga fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga e faia e ala i faiga fa'afeusuaiga [
53]. Sextortion e aofia ai le taufaamataʻu o se tagata e ala i se ata vavalalata o latou lava na latou faʻasoa i luga o le Initaneti e ala i feusuaiga. O le fa'amoemoega o lenei faiga fa'amata'u e masani lava o le pulea o le mana'o o lē ua afaina [
53]. O le mea moni, o amioga fa'afeusuaiga ona o le fa'amalosi a le paaga ua avea ma mafua'aga autu o le auai o talavou i lea amioga, ae maise lava teine [
6]. O suʻesuʻega talu ai nei o loʻo faʻaalia ai le sootaga i le va o faiga faʻafeusuaiga i tupulaga talavou ma sauaga faʻafeusuaiga vavalalata [
54] ae faʻapea foʻi, e sili atu ona faʻapitoa, taʻiala e pulea i luga ole initaneti i mafutaga faʻa-paaga [
55], o se faiga ua toe faia i suʻesuʻega faaSipaniolo, e faaalia ai le fesootaʻi atu o faiga feusuaʻiga i le ulugalii i le faia o faiga sauā i luga o le initaneti [
56,
57]. O le mea lea, o teine e fa'ata'ita'i feusua'iga ma a latou pa'aga e masani lava ona pagatia i nisi ituaiga o fa'amata'u i luga ole laiga i la latou mafutaga [
57].
1.2.3. Fa'aaogāina o Ponokalafi ma IPCS
O ponokalafi masani ua avea ma meafaigaluega faʻaagafesootai taua mo le faʻaauauina o le faiga faʻapeteriaka aua e fesoasoani e faʻavaeina feusuaiga a fafine mai le vaʻaiga o le manaʻoga o tama. E ala mai i lea mea, ua toe gaosia ai le pule faapeteriaka, e faamaonia ai le uiga o se natura le mautonu ma le leoa i tamaitai, ma se natura malosi i alii [
58]. E ala i lo latou avanoa saoloto i ICTs, ua avea ai o tatou talavou ma tagata faʻatau i mea faʻaoga ponokalafi. O su'esu'ega fa'ava-o-malo ma le atunu'u ua fa'amauina ai le fa'ateleina o ponokalafi i le va o le 27 ma le 70.3% [
59,
60,
61,
62], faatasi ai ma tama e sili atu le pornophile nai lo teine [
63,
64]. Ole fua ole tausaga e amata ai ile taumafaina o ponokalafi ile va ole 12 ma le 17 tausaga [
61,
64], e ui lava o nisi suʻesuʻega o loʻo faʻaalia ai o tamaiti o loʻo mauaina ponokalafi i le faʻatupulaia o tausaga laiti, ma tuʻuina le matamata muamua i le 8 tausaga [
60].
E pei o Cobo [
58] fai mai, o le totonugalemu o ponokalafi e fesoʻotaʻi ai fiafiaga faʻatagata, pule, ma sauāga. Ua faailoa mai e talavou o ponokalafi e sauā, ma e 54% ua ioeina ua aafia i latou i a latou aafiaga tau feusuaʻiga.
61]. O le mea moni, ua maua o tama e faia amioga fa'amalosi ma sauaga fa'afeusuaiga i a latou paaga e masani ona matamata i ata mataga [
64]. Ae ui i lea, matou te leʻi mauaina ni suʻesuʻega e faʻatatau tonu i ponokalafi le taumafaina i le IPCS.
I le amanaia ai o lenei tulaga fou o loʻo faʻafesoʻotaʻi ai a tatou tupulaga talavou, o le faʻamoemoega o lenei suʻesuʻega e tolu: I. Ia iloa tagata faʻaleagaina IPCS i le faitau aofaʻi o tupulaga; II. Ia au'ili'ili le sootaga i le va o le IPCS ma le itupa, tausaga, amioga fa'afeusuaiga, fa'aaogāina o ponokalafi, ma fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga; ma III. Le suʻesuʻeina o aʻafiaga o fesuiaiga (itupa, tausaga, amioga faʻafeusuaiga, faʻaaogaina ponokalafi, ma faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga) e fai ma faʻamatalaga o le IPCS i le faitau aofaʻi o tupulaga.
3. Iʻuga
Muamua, matou te faʻatusatusaina le eseesega i auala o le IPCS, amioga faʻafeusuaiga, faʻaaogaina o ponokalafi, ma faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga ma agalelei o se galuega a le itupa. E pei ona mafai ona matauina i , sa i ai se eseesega tele i fua uma / subscales, faʻatasi ai ma le fesuiaiga o le tele o aafiaga. Na faia e tama le tele o amioga fa'afeusuaiga (t = 8.07, p <0.001, d = 0.61), fa'aaogaina le tele o fa'amatalaga ponokalafi (t = 11.19, p <0.001, d = 0.84), sa sili atu ona fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga (t = 6.89, p <0.001, d = 0.52), ma sa sili atu fo'i fa'afeusuaiga alofa (t = 3.97, p <0.001, d = 0.30) nai lo a latou tama'ita'i vasega. Ae ui i lea, o teine na faia le tele o le IPCS nai lo tama.
Laulau 1. Eseesega i auala o fua / fa'avae i le itupa.
O fesoʻotaʻiga lua uma i le va o fua ma faʻavae o le suʻesuʻega (vaʻai ) sa taua. Na maua le itupa e fetaui lelei ma le IPCS (r = 0.10, p <0.01) ma le leaga ile fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga (r = -0.2510, p <0.001), fa'afeusuaiga agalelei (r = -0.15, p <0.001), amioga fa'afeusuaiga (r = -0.29, p <0.001), ma le taumafaina o ponokalafi (r = -0.38, p <0.001). O lona uiga, na faia e teineiti le tele o amioga fa'atauva'a i luga o le initaneti i a latou paaga, ae o tama o tama'ita'i sili ona fa'afeagai ma fa'afeusuaiga alofa na faia le tele o feusua'iga ma fa'aaoga le tele o ata mataga.
Laulau 2. Fa'atasiga a Pearson i le va o fua eseese.
Na maua foi o le IPCS e fesoʻotaʻi lelei ma faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga (r = 0.32, p <0.01), fa'afeusuaiga alofa (r = 0.39, p <0.01), amioga fa'afeusuaiga (r = 0.32, p <0.01), ma le taumafaina o ponokalafi (r = 0.33, p <0.01). O lona uiga, o tagata e maualuga le IPCS sa i ai se maualuga maualuga o feusuaiga faʻafeusuaiga ma agalelei, faʻataʻitaʻiina le tele o feusuaiga, ma faʻaaogaina le tele o mea ponokalafi.
E le gata i lea, o amioga faʻafeusuaiga ma le faʻaaogaina o ponokalafi e fetaui lelei ma le matua (r = 0.10, p <0.01; r = 0.11, p <0.01), fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga (r = 0.33, p <0.01; r = 0.36, p <0.01), fa'afeusuaiga alofa (r = 0.32, p <0.01; r = 0.34, p <0.01), ma le IPCS (r = 0.32, p <0.01; r = 0.33, p <0.01) a'o latou feso'ota'i le lelei ma le itupa (r = -0.29, p <0.001; r = -0.38, p <0.001). O lona uiga, o tagata na faia le tele o feusuaiga ma faʻaaogaina le tele o ponokalafi e matutua atu, sili ona faʻafeusuaiga (feteʻenaʻi ma agalelei), ma faia le tele o cyberstalking a latou paaga; fa'apena fo'i, sa fa'ata'ita'i e tama le tele o faiga fa'afeusuaiga ma fa'aaoga atili ponokalafi. Na maua foʻi se fesoʻotaʻiga lelei ma malosi i le va o feusuaiga ma ponokalafi (r = 0.64, p <0.01), o lea o i latou na matamata atili i ponokalafi sa sili atu ona toaga i amioga feusuai.
O le isi, o le faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga na faʻataʻitaʻiina e faʻaaoga ai le tele o faʻasologa e faʻatusatusa ai le malosi o faʻatusatusaga faʻatusatusaga o fesuiaiga (tagata auai 'itupa, tausaga, sexting, ma ponokalafi taumafa) mo le IPCS (vaai ). O fesuiaiga e tolu na tuʻuina i le Laasaga 1 o le auiliiliga, faʻamauina mo se 20.3% taua o le eseesega i le IPCS.
Laulau 3. Su'esu'ega fa'asologa fa'asologa fa'asolosolo e va'ai ai le cyberstalking paaga vavalalata.
I le Laasaga 2, o le lua va'aiga va'aiga (feusuaiga fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga) na tu'uina i le su'esu'ega o le toe fa'afo'i, lea na maua ai le aofa'i o le 29.5% o le eseesega i le fa'ata'ita'iga atoa. O le faʻaopoopoga o fesuiaiga o le vaʻaia na maua ai le 9.2% faaopoopo o le eseesega i le IPCS, ΔR.2 = 0.092, F(2, 674) = 46.90, p <0.001. I le faʻataʻitaʻiga mulimuli, faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga (β = 0.12, t = 2.83, p = 0.01)) sa taua tele.
O faaupuga fegalegaleai e lua i le va o le Itupa × Ponokalafi Consumption ma le Benevolent Sexism × Sexting, na tuʻu tutoʻatasi i le Laasaga 3 o le faʻataʻitaʻiga e faʻaaoga ai se fesuiaiga o fegalegaleaiga (Predictor × Predictor). E lua ni va'aiga i le tu'ufa'atasia o aafiaga ole Itupa × Ponokalafi Fa'aaogāina (β = 0.34, t = 2.01, p = 0.001) ma Fa'afeusuaiga Fa'afeusuaiga × Fa'afeusuaiga (β = 0.15, t = 1.69, p = 0.01) sa taua. O isi tu'ufa'atasiga uma o feso'ota'iga e le'i taua.
Ina ia faʻamalamalamaina le uiga o nei fegalegaleaiga taua e lua o le faʻasologa o le faʻasologa, o se auiliiliga auiliili o le aofaʻi o sikoa i le fua ole IPCS na maua e vaega taʻitasi i fegalegaleaiga taʻitasi. O fua fa'atatau mo vaega ta'itasi o lo'o tu'uina atu i totonu ma .
Ata 1. Fa'ata'ita'iga a'afiaga o le fa'afeusuaiga alofa (BS) i le va o amioga fa'afeusuaiga ma le cyberstalking paaga vavalalata.
Ata 2. Fa'ata'ita'iga a'afiaga o le itupa i luga o ponokalafi fa'atau ma faiga fa'afeusuaiga cyberstalking.
E pei ona faʻaalia i , na matou fa'atusatusaina le fua fa'atatau i taitoalua ma le a t-suega. O nei faʻatusatusaga na faʻaalia ai o tamaiti aʻoga e maualuga le faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga na faʻatinoina le tele o amioga a le IPCS nai lo i latou e maualalo le tulaga o le faʻafeusuaiga alofa, i latou uma e leʻi faia feusuaʻiga (t = -3.45, p <0.001) ma i latou na faia feusua'iga (t = -6.29, p <0.001). E faʻapea foʻi, o tamaiti aʻoga na faʻataʻitaʻiina feusuaʻiga na sili atu le maualuga i le IPCS nai lo i latou e leʻi faʻataʻitaʻiina, i latou uma e maualuga le faʻafeusuaiga (t = -4.92, p <0.001) ma i latou e maualalo le fa'afeusuaiga (t = -2.56, p <0.001). O le mea lea, o tamaiti aʻoga faʻafeusuaiga agalelei na faia amioga faʻafeusuaiga na maua maualuga i le IPCS nai lo isi vaega uma (e leʻi faʻataʻitaʻiina feusuaiga). O le mea lea, o faʻaiʻuga e faʻaalia ai o le sootaga i le va o faiga faʻafeusuaiga ma le faʻatinoina o le IPCS na faʻatautaia e le maualuga o feusuaiga agalelei.
E fa'apena fo'i, na matou fa'atusatusaina fa'ailoga fa'aoga t-suega i totonu . Matou te maitauina na maua e teineiti togi maualuga mo le IPCS nai lo tama, oi latou uma e leʻi faʻaaogaina ponokalafi (t = -7.32, p <0.001) ma i latou na taumafaina (t = -5.77, p <0.001). E le gata i lea, o tamaiti aʻoga na faʻaaogaina ponokalafi, pe o latou o tama (t = -9.70, p <0.001) po'o teine (t = -9.80, p <0.001), na faia le tele o amioga IPCS nai lo i latou e leʻi faʻaaogaina ponokalafi. E le gata i lea, o teineiti na faʻaaogaina ponokalafi na togi maualuga nai lo isi vaega uma i le IPCS. O le mea lea, o faʻaiʻuga e faʻaalia ai o le sootaga taua i le va o ponokalafi faʻaaogaina ma le IPCS na faʻatautaia e le itupa.
4. Talanoaga
E tele suʻesuʻega ua faʻaalia ai le aʻafiaga o fesuiaiga tuʻufua e pei o le itupa [
24], uiga tauleleia [
18], fa'afeusuaiga [
67,
68], talitonuga e uiga i le alofa [
68], fa'afeusuaiga [
57], po o le taumafaina o ponokalafi [
69] i sauaga po'o sauaga i luga ole laiga ile va o ulugali'i, e ui ile tele o tagata matutua ma tamaiti a'oga iunivesete. I lo matou iloa, e leai se suʻesuʻega na tuʻufaʻatasia suiga o lenei suʻesuʻega ma faʻamalamalamaina lo latou faʻaogaina o aʻafiaga i tupulaga talavou e uiga i le IPCS.
I le taimi muamua, o lenei suʻesuʻega na suʻesuʻeina le faʻateleina o le IPCS i tupulaga talavou e faʻavae i luga o le itupa. E ui lava ina maualalo auala na maua i le IPCS, na fai mai teine talavou latou te faia le tele o amioga faʻafefe i luga o le initaneti ia latou paaga ma fai mai foi o le a latou toe faia nei amioga faʻafefe i luga ole laiga pe a iai so latou masalosaloga e uiga ia latou paaga. O fa'ai'uga nei e ogatasi ma fa'ava-o-malo [
27,
30] ma le atunuu [
4,
57] suʻesuʻega o loʻo faʻaalia ai e faia e teineiti le tele o le pulea o le initaneti a latou paaga. O nei fa'ai'uga o lo'o fa'aalia ai se suiga i le talaaga o le fa'atupu fa'alavelave fa'akomepiuta i ulugali'i pe a fa'atusatusa i sauaga fa'aleaganu'u fa'avae i tama'ita'i i le taimi o talavou a'o avea tama ma tagata fa'atupu fa'alavelave [
31,
70]. I le taimi nei, e sili atu le vevesi o teine nai lo tama.
O isi fa'ai'uga mata'ina o lenei su'esu'ega e tusa ai ma su'esu'ega fa'ava-o-malo ma su'esu'ega a le atunu'u, e sili atu le tele o amioga fa'afeusuaiga a tama nai lo teine [
63,
65,
71] ma latou faʻaaogaina foi le tele o ata ponokalafi pe a faʻatusatusa i teine [
60,
64]. Na matou iloa foi o tama ma teine matutua e faia le tele o feusuaiga [
65] ma fa'aaoga le tele o ata mataga i luga ole initaneti [
60,
61]. E pei ona fa'aalia e a matou fa'ai'uga, o le taumafaina o ponokalafi ma le fa'afeusuaiga e matua'i feso'ota'i, e pei o le tele o mea leaga e 'ai e tama ma teine, o le tele fo'i lea o amioga fa'afeusuaiga latou te faia. E ui lava o nai suʻesuʻega na suʻesuʻeina lenei mafutaga, o le suʻesuʻega a Stanley et al. [
64], e aofia ai talavou mai atunuu Europa e lima, o loʻo faʻaalia ai foi lenei sootaga malosi. O suʻesuʻega a Romito ma Beltramini [
72] na oʻo atu i le manatu o feusuaiga o se auala e gaosia ai e talavou a latou lava ata mataga na latou lafoina mulimuli ane i isi.
O a matou fa'ai'uga o lo'o fa'aalia ai o lo'o fa'aauau pea ona fa'aalia e tupulaga uiga fa'afeusuaiga. E maualuga atu fo'i tulaga o tama'ita'i fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga (fa'aleaga ma le agalelei) nai lo teine. Ae ui i lea, o le eseesega sili e faatatau i feusuaiga faʻafeusuaiga. O nei taunuuga e fetaui lelei ma le tele o suʻesuʻega [
42,
47]. E manaia foi le matauina, e ui lava i eseesega o se galuega a le itupa, o tama ma teine ua faateleina lo latou tulaga o feusuaiga sili atu ona maaleale (agalelei), lea, ona o lona leo lelei-alofa, ufimata tulaga o le faailoga tagata faasaga i tamaitai, ma mafua ai le toatele. talavou ina ia le mafai ona iloa. Na matou iloa foi o feusuaiga faʻafeagai ma le agalelei e fesoʻotaʻi lelei ma le taumafaina o ponokalafi ma amioga faʻafeusuaiga. O le mea lea, o tama ma teine e tele atu uiga fa'afeusuaiga na latou 'aina le tele o ponokalafi ma fa'atinoina amioga fa'afeusuaiga.
Ina ua matou suʻesuʻeina le sootaga i le va o le IPCS ma amioga faʻafeusuaiga, faʻaaogaina ponokalafi, ma le faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga, na matou iloa ai o le IPCS e fesoʻotaʻi lelei ma i latou uma. O le mea lea, o tama ma teine na faʻaaogaina le tele o le pulea o a latou paaga i luga o le initaneti, na sili atu le faʻafeusuaiga (feita ma le agalelei), faia le tele o amioga faʻafeusuaiga, ma faʻaaogaina le tele o ata ponokalafi. O su'esu'ega 'ese'ese e manatu i faiga fa'afeusuaiga, aemaise lava fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga, o se va'aiga o sauaga po'o sauaga i luga ole laiga i le ulugali'i [
33,
73]. O lo'o feso'ota'i fo'i tusitusiga fa'ava-o-malo faiga fa'afeusuaiga i le cyberstalking i ulugalii [
6], ae o le suʻesuʻega muamua lea e faʻafesoʻotaʻi uma nei fesuiaiga.
Mulimuli ane, o la matou taulaiga o le fuafuaina lea o le aafiaga o le itupa, tausaga, amioga tau feusuaiga, faʻaaogaina ponokalafi, ma le faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga e fai ma vaʻaiga o le IPCS faʻapea foʻi ma le faʻamaonia o la latou matafaioi faʻapitoa i tupulaga talavou. Ole su'esu'ega muamua lea e su'esu'eina le tu'ufa'atasiga o nei fesuiaiga. O taunuʻuga na maua na faʻaalia ai le faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga ma fegalegaleaiga e tuʻufaʻatasia ai le aʻafiaga o le faʻaaogaina o le itupa ma ponokalafi ma le aʻafiaga o feusuaiga alofa faʻatasi ma feusuaiga e fai ma faʻamatalaga o le IPCS. Ua toe faʻamaonia ai o le maualuga o le faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga ua avea ma se fesuiaiga autu e vavalo ai le pulea o le initaneti o le paaga. O le mea lea, o talavou sili ona faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga e sili atu ona latou faia amioga IPCS. I lenei tulaga, o le itupa ma le tulaga o feusuaiga agalelei e faʻafetaui ai amioga faʻatau i luga ole laiga i le ulugalii. O le mea lea, o a matou faʻaiʻuga o loʻo faʻaalia ai o teineiti na faʻaaogaina le tele o ponokalafi i luga o le cyberstalked a latou paaga. E le gata i lea, o le tele o tama ma teine fa'afeusuaiga agalelei na faia le tele o amioga fa'afeusuaiga na matele atu i luga ole initaneti-mata'ituina a latou paaga.
O fa'ai'uga nei e fa'amalosia ai i tatou e la'a atili ma mafaufau i le mafua'aga e sili atu ai ona fa'atinoina e tupulaga fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga le tele o faiga fa'afeusuaiga ma fa'apea fo'i i luga ole laiga-mata'ituina atili a latou paaga, ma pe aisea e fa'ateleina ai teine—tagata fa'atau ponokalafi e sili atu—i le tele o le cyberstalking i a latou mafutaga nai lo tama. E manino lava o le faʻaaliga numera ua avea ma avanoa fou e faʻaalia ai sauaga e ala i le pulea i luga ole laiga ma le mataʻituina o le paaga [
2]. E ui lava na ioe uma tama ma teine e pulea a latou paaga i le vateatea, na matou iloa ai o teineiti i luga ole laiga e sili atu ona mataʻituina a latou paaga ma faʻaaoga atili ata ponokalafi. I le taimi lava e tasi, o alii ma tamaitai talavou o loo i ai uiga le mautonu (faitaaga ma le agalelei)—faatasi ai ma tama e sili atu le feusuai ma le faia o feusuaiga [
65]—sipesi-mataitu a latou paaga.
Tu'uina atu i nei fa'ai'uga, o le fa'amatalaga sili ona talafeagai o lo'o taoto i le va fealoa'i eseese. O tama ma teine uma e a'oa'oina e fa'atatau i tu'aiga fa'atagata [
74]. O le mea lea, o tama e aʻoaʻoina e avea o se "tagata tutoʻatasi", faʻamalosia le tutoʻatasi, malosi, ma faʻatatau i le tauvaga. O teine e aʻoaʻoina i le amio pulea, faʻalagona, ma le faʻalagolago, ma latou fausia lo latou faasinomaga e faʻavae i luga o se "I faʻatatau" i isi, i luga o le tautinoga i le paaga, tuʻuina atu le alofa o se nofoaga tutotonu i o latou olaga [
75,
76]. O le mea lea e faananau ai teine e fai se paaga aua e maua ai e i latou se lagona o le saogalemu ma se tulaga, faʻaaloalogia faʻaagafesootai, ma le puipuiga i totonu o le tupulaga [
77]. O lea la, e iloa lelei e teine talavou le taua o le “avea ma uo teine a se tasi” ma fefefe i le aveesea o “le tulaga o le uo teine” i le vaega a tupulaga [
77] (itulau 208). O loʻo faʻaalia ai o mafutaga o loʻo faʻatumauina pea e le peteriaka ma se manatu o feusuaiga androcentric e faʻaalia ai o teineiti "e aunoa ma se paaga" e mafai ona osofaia, teena, pe le amanaiaina e le tupulaga [
77]. I le tasi itu, o le fefe i le toesea o a latou paaga atonu e unaʻia ai teine e avea ma tagata faʻatau i ponokalafi, ina ia mafai ai ona toe faʻaalia lo latou tuuto atoatoa i le manaʻoga o tama ia latou faiga faʻafeusuaiga. I le isi itu, o le faʻalagolago faʻalagona i a latou paaga, faʻatasi ai ma le lotoleaga ma le le talitonuina, e mafua ai ona faʻaalia sauaga e ala i le latou pulea initaneti [
4,
19,
30,
53]. O le mea moni, e manatu uma tama ma teine o le pulea i luga o le initaneti e le afaina, ae le o se ituaiga o sauaga, ma e mafai foi ona latou manatu o se taaloga [
25]. O lea la, latou te vaai i le pulea o amioga o se auala e faailoa atu ai le alofa, tausiga, ma le alofa i se paaga ma o se meafaigaluega "aoga" e faatumauina ai le la mafutaga faaleulugalii [
24,
31]. O le mea lea, e mana'omia le tu'uina atu o a tatou fanau i mea faigaluega talafeagai e fa'ailoa ai nei amioga i luga ole laiga ua latou fa'amanino i a latou mafutaga.
O le tapulaa autu o lenei suʻesuʻega e fesoʻotaʻi ma le faʻataʻitaʻiga, lea e aofia ai tamaiti aʻoga Maualuga mai nofoaga faʻale-aʻoaʻoga lautele ma lay, faʻateʻaina tamaiti aʻoga o le tulaga faʻaleaʻoaʻoga tutusa oe na lesitala i aʻoga tumaoti ma aʻoga faʻalelotu. O le a manaia foi le tuʻufaʻatasia o suiga fou e fesoʻotaʻi ma le umiaina ma le faʻaogaina o tekinolosi ma ia aofia ai foʻi fua o le cyber-violence i totonu o le ulugalii e mafai ona iloa patino ni amioga e pei o le pulea, fuā i luga ole laiga, ma taufaʻatau, ma isi. I le lumanaʻi, o le faʻalauteleina atili o le suʻesuʻega o le cyberstalking paaga vavalalata i le faitau aofaʻi o tupulaga talavou e tatau ona faʻatalanoaina mai se vaʻaiga lelei lea e talanoaina ai e tama ma teine ia latou lava upu o latou talitonuga, uiga, ma amioga e uiga i le cyberstalking i a latou mafutaga.
5. Faaiuga
E tusa ai ma taunuuga e maua i tupulaga talavou o loʻo faʻaalia uiga faʻafeusuaiga, faʻaaogaina ponokalafi, faʻataʻitaʻi feusuaʻiga, ma faia amioga o le mataʻituina o le initaneti o le paaga-faʻaalia ai le faʻateleina o le auai o teine i lenei ituaiga o sauaga-, o loʻo tatou feagai ma le manaʻoga e a'oa'oina tupulaga talavou i le tulaga o a'oa'oga fa'afeusuaiga. I Sepania, o le Tulafono Faʻaletino o loʻo i ai nei mo le Faʻaleleia o le Tulaga Aʻoaʻoga [
78] fa'atumauina aloa'ia le taua o le sa'olotoga ma le fa'apalepale e fa'alauiloa ai le fa'aaloalo ma le tutusa, e ui lava, i se tulaga fa'atino, o se fa'aletonu ona ua fa'aumatia mataupu tau a'oa'oga e fa'atatau i mea o lo'o i totonu o a'oa'oga fa'afeusuaiga [
79].
I Sepania, o le faʻataʻitaʻiga sili ona taatele o aʻoaʻoga faʻafeusuaiga o loʻo taula i se faʻataʻitaʻiga mama / faʻasao e faʻaleagaina ai feusuaiga ma se faʻataʻitaʻiga lamatia / puipuia e faʻaaoga ai le fefe ma faʻamaʻi e fai ma ki i le aʻoaʻoina. O nei faʻataʻitaʻiga uma e lua e toe faʻaleleia ai le masani, faʻafeusuaiga, ma le heteronormative vaʻaiga o fegalegaleaiga faʻafefe-feusuaiga [
80]. O le faʻamoemoega o aʻoaʻoga faʻafeusuaiga e tatau ona faia se faʻataʻitaʻiga o le faʻasaʻoloto, faitio, ma le faʻasaʻolotoina o feusuaiga; mo lea fa'amoemoe, e mana'omia le lava atoatoa o a'oa'oga fa'afeusuaiga [
81].
E pei ona faaalia i iʻuga o lenei suʻesuʻega, e le mafai ona galo ia i tatou le tulaga o loʻo nonofo ai tupulaga talavou i le taimi nei ua matua suia [
82]. O le mea lea, faatasi ai ma le tuufaatasia o ICTs-le Initoneti, fesoʻotaʻiga lautele, ma isi-i le tasi itu, o se avanoa e tatalaina i avanoa fou mo le faʻalauiloaina o feusuaiga ma le soifua maloloina o fanau, ae, i le isi itu, e tulaʻi mai foi ni mea fou. (e pei o feusuaiga, mata'itusi i luga ole laiga, ma isi) e mafai ona fa'aaafia ai tupulaga [
25,
65]. O le mea lea, o ICTs, lea na faʻamalosia ai le faʻasalalauina o faʻamatalaga, ua avea ma tagata fai manatu o le faitau aofaʻi laiti [
83], ma ose fa'asalalauina mamana o fe'au, o le tele oi latou e sese pe fa'aituau, e uiga i feusuaiga, ma fa'atatau tonu i le fa'afefea ona faia feusua'iga i le va o tane ma fafine [
79]. O ponokalafi o le taʻavale autu lea mo le faʻasalalauina o se faʻataʻitaʻiga o le androcentric ma feusuaiga sauā mo tagata talavou [
58]. O le faʻateleina o aʻafiaga o lona taumafaina e aʻafia ai a latou mafutaga, faʻafeiloaʻi nisi tulaga o sauaga i faiga faʻafeusuaiga ma faʻamalosia ai mafaufauga faapeteriaka o le le tutusa i le va o alii ma tamaitai [
60], tu'u le fiafia o tane i le ogatotonu, ma fa'ate'aina le fiafia o fafine [
58].
I se faapuupuuga, e taua tele le faʻatinoina o polokalame faʻaleaʻoaʻoga tau feusuaiga i totonu o aʻoga e aofia ai ICTs mo lo latou faʻaogaina saogalemu ma faʻatatau [
84]. E tele suʻesuʻega ua faʻataʻitaʻia ai le maualuga o le aoga o meafaigaluega faʻafaiaoga i le version 4.0 (mea faʻalogo, telefoni feaveaʻi, ma isi) e taulaʻi i le puipuia o sauaga faʻavae i itupa, o loʻo i le tautua a le aʻoga aʻoga (faiaoga, tina / tama, ma tamaiti aoga) [
10], e pei o le Liad@s mobile app e galue mai se vaaiga malie e pei o itu taua e pei o feusuaiga faʻafeusuaiga (faʻafefe ma agalelei), tala faʻasolopito e uiga i le alofa, ma mafutaga tutusa [
10,
11]. O polokalame a'oa'oga tau feusuaiga e tatau ona tu'ufa'atasia i totonu o a'oa'oga i la'asaga uma o a'oa'oga e na'o le tasi lava mata'upu [
79], fa'atalanoaina mea taua e pei o: fa'asinomaga o le tino, fa'asinomaga fa'afeusuaiga (fa'afeusuaiga, fa'ata'ita'iga fa'afeusuaiga, fa'afeusuaiga, ma isi), manatu fa'aletagata ma le manatu o le tagata lava ia, lagona, va'aiga fa'ale-agafesoota'i (alofa, fa'auoga, ma isi. ), amioga tau feusuaiga, ma le soifua maloloina tau feusuaiga [
85] ma fa'alagolago i mea faigaluega ICT eseese o lena tu'ufa'atasiga a'oa'oga, fa'aosofiaga, ma le fiafia [
14]. Na'o le auala lava lea e mafai ai e le faiga o a'oa'oga o lo'o i ai nei ona tali atu i nei mea moni fa'aagafesootai fou ua fa'atupuina i luga o le initaneti ma le tuusao e fa'ataga ai tama ma teine e ola ma fa'aalia a latou mafutaga fa'aletagata ma ulugali'i i se auala tutusa ma leai ni sauaga.