Dtsch Arztebl Int. Jun 2013; 110 (25): 425-431.
nkịtị
Mụrụ
Oge ntorobịa bụ oge ndụ n'etiti oge nwata na okenye. Dịkarị, ndị na-eto eto na-achọ ntụgharị, ahụmahụ ọhụrụ, na mmetụta dị ike, mgbe ụfọdụ itinye ahụ ike ha n'ihe ize ndụ. Dị ka ihe atụ, na Germany, dịka ọmụmaatụ, 62% nke ọnwụ niile n'etiti ndị nọ na 15 ruo 20 bụ n'ihi mmerụ ahụ ọnyá. Ajuju nke uzo di iche iche abughi ihe ndi ozo; jiri nkọwa ndị a n'uche, otu nwere ike inweta ụzọ kwesịrị ekwesị maka ịlụ ndị na-eto eto.
Method
Anyị na-eji nlezianya nyochaa isiokwu bara uru nke sitere na PubMed nchekwa data banyere usoro mmepe na arụ ọrụ nke ụbụrụ n'oge uto.
Results
Nchoputa ohuru na mmekorita mmadu na mmekorita ahuhu na-egosiputa na isi nchighari nke ụbụrụ na-ewere ọnọdụ n'oge uto. N'ọmụmụ ụbụrụ postnatal, a na-ebute ọtụtụ njupụta nke isi awọ na mbụ na cortex sensorimotor mbụ, na cortex mbụ na-etolite. Ngalaba ụbụrụ na-edozi ahụ, karịsịa usoro limbic na usoro nkwụghachi ụgwọ, mepee tupu oge eruo, nke mere na enweghi aha n'oge ntorobịa n'etiti ebe ndị ọzọ tozuru etozu na obere ebe ndị toro eto. Nke a nwere ike ịchọrọ maka àgwà omume ụmụaka, gụnyere ịnwe ihe ize ndụ.
mmechi
Mmetụta dị elu nke ụbụrụ na-eto eto na-ekwe ka mmetụta gburugburu ebe obibi nwee mmetụta siri ike na circuitry cortical. Ọ bụ ezie na nke a na-eme ka ikike ọgụgụ isi na nke mmetụta uche kwe omume, ọ na-emeghere ọnụ ụzọ nwere mmetụta ndị na-emerụ ahụ.
Oge ntorobịa bụ oge ndụ n'etiti oge nwata na okenye. Ọ bụ oge ọ bụghị naanị maka ịka nká, kamakwa nke ịzụlite uche na nke mmetụta uche dịka onye tozuru etozu, nke nwere nsogbu. Ihe mmepe mmepe nke oge ntorobịa gụnyere ntọala na nụlite mmekọrịta chiri anya na mmepe nke njirimara, ọdịnihu, nnwere onwe, obi ike onwe onye, njide onwe onye, na mmekọrịta mmadụ na ibe ya (1).
Mee ka omume ize ndụ dịkwuo elu
Ọtụtụ ndị na-eto eto na ndị na-eto eto na-adịkarị mfe ịnweta ihe ize ndụ na inwe obi ụtọ (2, 3). E gosipụtara nke a na ọnụ ọgụgụ na - egosi na nsogbu dị ize ndụ n'oge uto na njikọ dị elu nke ahụike (4). Dị ka ihe atụ, na Germany, dịka ọmụmaatụ, 62% nke ọnwụ niile n'etiti ndị nọ na 15 ruo 20 bụ n'ihi mmerụ ahụ ọnyá. Ihe kachasị akpata ọnwụ bụ ihe mberede ụgbọala, ihe mberede ndị ọzọ, ime ihe ike, na mmerụ onwe onye (5). Ọnwụ dị elu bụ ịkọ onye aṅụrụma, ịnya ụgbọala n'ejighị oche, ebu ngwá agha, ịṅụ ọgwụ ọjọọ, na mmekọahụ na-enweghị nchebe (4).
Ụmụ nwoke na ụmụ nwanyị iji tụnyere ya
Dị ka a pụrụ ịhụ na Isiokwu, ụmụ nwoke na ụmụ agbọghọ na-etinye aka n'ihe ize ndụ n'otu oge ahụ. Dị ka ihe atụ, n'ime afọ ndị na-adịbeghị anya, njupụta na-ese anwụrụ ọkụ n'etiti ụmụ nwoke na ụmụ agbọghọ aghọwo ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu, ọ bụ ezie na ụfọdụ di iche iche dị iche iche na-ese: Ụmụaka na-aṅụ sịga ka ukwuu, ha na-aṅụkwa sịga sịga "siri ike" dịka sịga, nri siga. Ụmụ nwoke na ụmụ nwanyị na-aṅụkwa ihe ọṅụṅụ na-aba n'anya dị iche iche: Ụmụ nwoke na-aṅụ mmanya na mmanya na-aba n'anya, mgbe ụmụ agbọghọ na-aṅụ mmanya, mmanya na-egbu egbu, wdg. Ha na-aṅụkwa ọgwụ ọjọọ karịa ọtụtụ ụmụ agbọghọ. Ụmụaka na-enwekarị ihe mberede, ha na-etinyekwu ihe ize ndụ mgbe ha na-akwọ ụgbọala. Ụmụ agbọghọ, n'aka nke ọzọ, ga-enwe ike itinye aka n'ihe ize ndụ ahụike na mpaghara nri (dịka, iri nri, nsogbu iri nri).
Method
Ntụle a na - emetụta ọhụụ ọhụrụ neurobiological na - enwe mmetụta nke nwata na ihe ha pụtara maka ụzọ kachasị mma isi mesoo ndị nọ n'afọ iri na ụma. Anyị na-amụ akwụkwọ ndị a site n'ịchọpụta akwụkwọ ndị dị mkpa na German Library Catalogs, na PubMed nchekwa data na-eji okwu ọchụchọ "ntorobịa / ogo," "ụbụrụ / neural," na "mmepe." A tụlekwara akwụkwọ ndị e depụtara. Enwere nlezianya anya maka nchọpụta neuro-imaging ụmụ mmadụ.
Mụrụ
Ruo afọ ole na ole gara aga, e nwere nkwenkwe zuru ezu na nkà mmụta uche na ahụike na-emepe emepe na mgbanwe dị ukwuu na nhazi na ịrụ ọrụ nke ụbụrụ bụ nanị oge mmemme na afọ ise ma ọ bụ isii nke ndụ. (Maka nyocha akụkọ ihe mere eme, lee [6].) Ka ọ dị, ka ọ dịgodị, nchọpụta sayensị ọhụrụ emeela ka a gbanwee echiche a.
Nnyocha ọmụmụ ogologo oge na-egosi na mmalite ụbụrụ nke ụbụrụ na-eme n'oge uto (7). A na-ewepụ ọtụtụ synapses (8) ma, n'otu oge ahụ, enwere mmụba na ihe ọcha (9, 10), enwerekwa mgbanwe na usoro ntanetransmitter (11, e1, e2). Ya mere, usoro ihe omumu na usoro omumu ihe omumu nke na-eme n'oge uto bu ihe kariri echiche nke mbu. Enwere ike kwubie na nhazi usoro cortical na-ewere ọnọdụ n'oge uto ma gosiputa na mgbanwe nke ịrụ ọrụ na-emetụta ụbụrụ ma na-emetụta ụkpụrụ ndị dị n'oge nke ndụ a (12).
N'ụzọ na-akpali mmasị, usoro a nke ụbụrụ mmadụ na-etolite dị iche na nke primates na-abụghị ndị mmadụ. Ọ bụ ezie na, dịka ọmụmaatụ, anụ ọhịa rhesus na chimpanzees (dị ka ụmụ mmadụ) ka a mụrụ site na nkwonkwo ụbụrụ, ụbụrụ ụbụrụ nile dị na macaques tozuru okè n'otu ọnụego (13). N'ime mmadu, omopsy ọmụmụ ihe egosiwo na synaptogenesis ruru ogo kachasị na cortices anya na ọnwa ole na ole mgbe a mụsịrị nwa, ebe a na-emepụta synapses n'ụzọ dị nwayọ na cortex mbụ. Ya mere, na mmalite nke mmalite mmadụ, e nwere mgbagwoju anya site na njikọta na usoro hétérochronous nke mmepụta ọdịda (8). Usoro mmepe a na-emepụta ihe ga-eme ka mmepe nke ndị mmadụ na-emepụta, karịsịa ndị nweta site na itinye ya na gburugburu ebe obibi na-akpali akpali, dịka, site na ịga akwụkwọ, egwu, nkwupụta okwu, na mmekọrịta mmadụ na ibe ya (14) (Nyocha 1).
Nghọta ugbu a banyere mmepe ụbụrụ n'oge uto
Ụdị ugbo
Ụbụrụ na-eto eto n'oge na-adịghị anya mgbe a mụsịrị ya, n'echiche bụ na ụbụrụ ụbụrụ na-abịa n'oge na-adịghị anya. Ka o sina dị, usoro nrụpụta ihe dị mkpa na-aga n'ihu na-eme n'oge uto, dị ka nchọpụta ima ihe nhazi gosipụtara (15, e3- e5). Na ụbụrụ, ihe isi awọ na-esi na azụ gaa n'ihu, ya mere ị ga - ekwu: A na - ebutekarị njupụta nke isi awọ na isi ụbụrụ sensorimotor na nke ikpeazụ na mpaghara ndị ọzọ dị elu dịka ụbụrụ na - ahụkarị, nke dị ala na - ndị na-ahụ elu nke anụ ahụ. Nke a pụtara na, karịsịa, akụkụ ụbụrụ dịka cortex mbụ-nke na-akwado ọrụ ndị dị elu dị ka ịchịkwa ịchịkwa omume, atụmatụ, na ịtụle ihe ize ndụ nke mkpebi-ndị tozuru okè n'oge na-adịghị anya karịa ebe ọnyà na-arụkọtara ọrụ ndị na-eme nchọpụta na nke moto (16) (Nyocha 2).
Nchọpụta ịchọpụta ihe na-egosi na ihe isi awọ a gbanwere bụ nke synaptic kwachaa (17). A na-eme ọtụtụ synapses mgbe ha bụ ụmụaka bụ ndị a na-emesị wepụ n'oge uto. Nke a na-eme na ntinye ahụmahụ, dịka ya, synapses ndị na-adị ndụ bụ ndị na-ejikarị "eme ihe." E nwekwara usoro ndị ọzọ dị na cellular nke nwere ike ịkọwa mgbanwe mgbanwe isi awọ n'oge a, dịka, mgbatị na ọnụ ọgụgụ nke mkpụrụ ndụ na-agba ọsọ na mmụba nke mmelite (18).
Ka isi awọ na-ebelata olu, ihe ọcha ahụ na-abawanye na olu. Ihe na-acha ọcha bụ nke jupụtara na axons nke na-eme ka ihe ọmụma dị na mbara igwe dị ngwa ngwa. Olu nke ihe ọcha na-etowanye site na nwata ruo n'ịbụ okenye (19). Mgbasaa a na-eche na ọ bụ ya ruru, na nnukwu akụkụ, iji mee ka axons na-aga n'ihu site n'aka oligodendrocytes (10). Mkpụrụ obi na-aga n'ihu site n'ọnọdụ dị ala karịa ebe ụbụrụ dị elu, na site n'azụ na azụ.
Ọrụ Brain
Usoro nhazi usoro ihe omumu nke ụbụrụ na-eto eto nke a kọwara n'elu na-emetụta mgbanwe mgbanwe nke mmetụta uche na nke uche. Karịsịa, enwere ọganihu n'ihu nke ọrụ ndị isi, ntụgharị, usoro ntụgharị uche nke na-achịkwa echiche na omume ma si otú a mee ka onye ahụ nwee ike ime mgbanwe maka ọrụ ọhụrụ,20). N'oge ntorobịa, n'otu oge ahụ na nkà ndị a bụ isi na-eto eto, enwekwara mgbanwe na ikike mmekọrịta mmadụ na ibe ya dị ka ịma ihu, ihe a na-akpọ echiche nke uche (ya bụ, ike itinye onwe gị n'ọnọdụ ọzọ), na ọmịiko (21).
N'ebe a na-ahụ maka mmepụta ụbụrụ, nyocha ihe ọmụma nke mmepụta ụbụrụ egosiwo na ụmụaka na ndị na-eto eto nwere usoro mmezi nke na-anaghị emetụtakwu karịa ndị toro eto, nakwa na nchịkọta dị mma nke ihe ndị na-eme ka ọ dịkwuo ogologo oge, nke mere na mmechi ahụ na-ebelata na ụbụrụ ndị ọzọ karịa ndị dị mkpa maka ọrụ ahụ dị na ya (22). Ogobeghi uzo a na-eme ka usoro a na-eto eto na-adabere na mmetụta ndị nwere ahụmahụ ma ọ bụ nke na-ahụ maka ọdịnihu. Nnyocha ihe omimi egosiwokwa na ndị na-eto eto emewo ka ọrụ dịkwuo elu na mpaghara limbic na ọnọdụ uche: Dịka ọmụmaatụ, Galvan et al. (23) chọpụtara na atụmanya nke ụgwọ ọrụ na-ejikọta ya na ntinye aka akara karịa na ụmụaka na ndị okenye. N'ụzọ na-akpali mmasị, ndị a na-eme nnyocha chọpụtakwara mmekọrịta dị mma n'etiti ịmalite ọrụ na ngwangwa ahụ na nsogbu ndị na - eto eto na -24).
Ọzọkwa, ma nchọpụta nke usoro ihe omuma na nke arụmọrụ egosiwo na cortex mbụ na-aghọwanye njikọ chiri anya na akụkụ ndị dị egwu na nke na-enweghị isi n'oge uto (25, 26, e6). Nke a na-egosi mmetụta dị ukwuu nke mpaghara ụbụrụ ihu n'ihu na usoro ntụgharị uche na mmetụta. Ọ dịghị mkpa ka e wee hụ na mmepe nke ikuku na-enwe mmetụta na-emetụ n'ahụ ma na-emetụta emetụ dịka nyocha nke mmezu nke neurobiological; kama nke ahụ, ọ dị ka enwere mmekọrịta siri ike nke mkpụrụ ndụ ihe nketa na-achọ ihe gburugburu ebe obibi. Dịka ọmụmaatụ, iwu na-emetụta ụbụrụ na ụbụrụ na-enye ya ikikere site na mmekọrịta nne na nna na ụmụaka (27).
Ihe nchoputa ndi ozo gosiri na nhazi omimi nke eriri neural na-eme n'oge uto sitere na nnyocha nke electrophysiological, gụnyere nke electroencephalographic (EEG) omumu banyere mgbanwe na ebili mmiri na ebili elu (28). A na-ejikọta ọkpụkpụ azụ n'ime oge uto na nkwụsị nke ọrụ oscillatory na izu ike na delta (0-3 Hz) na bandi (4-7 Hz), na mmụba na alpha (8-12 Hz) na beta bands (13 -30 Hz). Na oscillations na-arụ ọrụ, nkenke nke mmekọrịta nke oscillatory ọrụ na theta, alpha, na beta ìgwè na-abawanye. Ọgwụgwụ mmepe nke oscillations na-arụ ọrụ n'oge uto bụ njikọ chiri anya na usoro nhazi usoro (usoro ọdịdị) na usoro mgbanwe nke usoro ntanetransmitter, bụ nke e meworo nchọpụta siri ike n'ime afọ ole na ole gara aga.
Ihe nkowa nke neurobiological maka omume nke nwata
Otu n'ime ihe ndị ọzọ na-adọrọ mmasị neurobio n'ahụ iji kọwaa àgwà nke nwata bụ Casey na New York (29, e7) (Nyocha 3).
Ihe kachasị mma nke ihe nlereanya a, dabere na nchọpụta neuroanatomics na data site na nyocha ihe gbasara ọrụ (23, 24, 30, 31), bụ na oge uto bụ oge nke enweghị nlezianya nke anụ ahụ kpatara site na mmalite mmalite nke ụbụrụ ụbụrụ na-adịghị ahụ anya nakwa na ọ dịtụghị egbu oge nke ụbụrụ na -Nyocha 3), ya na na, na ọnọdụ mmetụta uche, usoro nchịkwa na ụgwọ ọrụ ndị ka tozuru etozu na-enweta aka dị elu, dị ka a pụrụ isi kwuo ya, na usoro nchịkwa nke mbido na-adịbeghị anya. E kwesịghị iji nke a gosi na ndị nọ n'afọ iri na ụma bụ ihe okike na-enweghị ike ime mkpebi ziri ezi. Kama nke ahụ, na ọnọdụ ndị kachasị mmetụta uche (dịka, n'ihu ndị ọzọ na-eto eto ma ọ bụ mgbe e nwere atụmanya nke ụgwọ ọrụ), enwere ike inwe ụgwọ ọrụ ahụ na mmetụta uche ga-emetụta omume karịa ike usoro mkpebi (ezi uche)23, 24, 32). A nwalere ihe nlereanya a na usoro ọmụmụ ihe (Box).
Box
Mmetụta nke ndị ọgbọ na-enwe mmetụta ọjọọ
Ndị nchọpụta natara ndị nọ n'afọ atọ dị iche iche (13 ruo 16 afọ, 18 ruo 22 afọ, na karịa 24 afọ) iji nyochaa ma mmetụta nke ndị ọgbọ (ndị ọgbọ) na mkpebi ndị dị ize ndụ dabeere na afọ nke probands. E tinyere ndị na-eso ụzọ n'ụdị ụdị ụgbọala na-akwọ ụgbọ ala nke ha ga-ebugharị dịka o kwere mee ruo mgbe okporo ụzọ na-acha uhie uhie
na mgbidi pụtara. Ọ bụrụ na ụgbọ ala akwụsịghị n'oge na-adịghị anya, ọ dabara n'ime mgbidi ahụ, onye ọkwọ ụgbọala ahụ furu efu. Ndị na-eso ya nọ naanị ma ọ bụ na ìgwè nke mmadụ atọ na simulator. A chọpụtara na ndị 13 - nke 16 dị afọ na-eme mkpebi dị ize ndụ karịa ndị sonyere na ndị ọzọ nọ n'afọ ndụ, ma na ọnụnọ ndị ọgbọ ha. Ọkwọ ụgbọala na-eme ka ndị okenye nwee onwe ha ma ọ bụrụ na ndị ọgbọ ha nọ ma ọ bụ na ha enweghị (33).
Dịka ọmụmaatụ, achọpụtawo na ndị na-eto eto nwere ike ịchọpụta ihe ize ndụ nke omume ụfọdụ ma ndị okenye nwere ike mgbe a jụrụ ha ajụjụ gbasara ha. N'aka nke ọzọ, nyocha nke omume na-egosi n'ụzọ doro anya na ndị nọ n'afọ iri na ụma na-eme mkpebi dị ize ndụ n'ime ìgwè dị iche iche karịa ka ha mere mgbe naanị ha (33). Ihe kpatara ya bụ na, na afọ a, abamuru nke nsogbu dị ize ndụ-nkwado mmadụ na-akwado ndị ọgbọ-na-atụle nke ukwuu karịa ihe ize ndụ. Nke a nwere ike jikọta ya na usoro mmechi nke ụbụrụ na-ebute ụbụrụ. Dika atumatu a, nchoputa banyere mmechi gbochie egosiputa na mmemme ndi dabere n'inye ndi mmadu ihe omuma banyere ihe ize ndụ adighi nma karia ndi na-eleba anya na uru ndi mmadu na n '34).
Ọ bụ ihe na-akpali mmasị ịjụ ihe uru dị irè, ọ bụrụ na ọ bụla, nwere ike ime ka onye ahụ nwekwuo ahaghị ya n'etiti oge ụbụrụ ụbụrụ na ụbụrụ. Site n'echiche evolushọn, oge uto bụ oge mmepe nke onye ntorobịa na-enweta nnwere onwe. Usoro a abụghị nke ụmụ mmadụ; enwere ike ịchọpụta ihe ọhụụ na ịmụba mmekọrịta mmekọrịta mmadụ na ndị ọzọ na otu afọ ahụ nwere ike ịhụ na ọtụtụ ụdị ndị ọzọ (35). Àgwà dị njọ n'etiti ndị nọ n'afọ iri na ụma nwere ike ịhụ dịka ihe sitere na nhụjuanya dị ndụ n'etiti ọchụchọ maka ntụgharị na ahụmịhe ọhụrụ ("ịchọpụta ihe ịchọpụta") n'otu akụkụ, ma ka enweghi ike ịchịkwa onwe ya na ibe (2); nzube ya nwere ike inyere ndị na-eto eto aka ịhapụ mpaghara nchebe ezinụlọ, ka ha wee nweta, dịka ọmụmaatụ, chọta onye ọlụlụ na-abụghị ndị ezinụlọ ha. Ịdị ọcha nke cortex mbụ na-egosi na ọ na-ele ụfọdụ ụdị mmụta na mgbanwe anya (1).
N'ezie, n'oge ndụ mmadụ, ọ nwere ike ịbụ windo ọtụtụ mmepe nke ụbụrụ na-edozi nke ọma maka ụfọdụ ụdị ahụmịhe mmụta. Site n'echiche nke evolushọn, ụdị àgwà nke oge uto, bụ nke na-enwe mmetụta nke ọma na mmepụta mmekọrịta mmadụ na ibe ya na mgbanwe na ọrụ nke ihe mgbaru ọsọ na-ebute ụzọ, nwere ike bụrụ ihe kachasị mma maka ọrụ ịzụlite mmekọrịta mmadụ na ibe ya. Nke a na-egosikwa na enweghi ike iwere ụbụrụ tozuru etozu dịka usoro arụmọrụ kasị mma n'ụzọ zuru oke, nakwa na eto eto ekwesịghị ka e weere dị ka ụbụrụ nke ụbụrụ.
Mmetụta nke hormones pubertal na-eto eto ụbụrụ mmepe
A na-ejikọta maturation nke usoro ịmụ nwa mgbe ọ na-etolite na nrịta elu nke ụmịnyọn steroid. Ụbụrụ nwere oke njiri nke ndị na-anabata steroid, ọ bụkwa ya mere o ji dị mma na hormones na-emetụta ihe na netwọk dị na nwata. Sisk and Foster (36, e8) ekwuola na okpukpu abụọ nke mmezi ụbụrụ nke ụbụrụ na-eme n'oge uto, na-arụ ọrụ na mbụ, nke na-eme ka ndị mmadụ nwee mmekọahụ. Dị ka ihe atụ a si dị, hormones nke na-eto eto na-emetụta ọganihu ọzọ nke ụbụrụ na-eto eto, nke mere na nhazi nke ụbụrụ na-ebighechi mgbe nile, na-enwe mmetụta na netwọk ntanetịpụtara na-eme ka mmetụta hormonal rụọ ọrụ. Ọnụ ọgụgụ dị elu nke hormones na-emepụta ihe nwere mmetụta dịgasị iche iche n'ikike hypothalamic-pituitary-adrenal (HPA) na ụmụ nwoke na ụmụ agbọghọ: Ọganihu na androgens na ụmụ nwoke na-egbochi njikwa hypothalamic nke corticotropin-na-atọhapụ hormone (CRH), mgbe estrogens na ụmụ agbọghọ dozie oghere HPA elu. Estrogens nwere ike ime ka ụmụ agbọghọ nwekwuo nrụgide, ebe androgens na-eme ka ụmụ nwoke nwekwuo ike ime ya (37).
Overview
Ruo ugbu a, nchọpụta banyere nwata abụrụwo ihe kachasị anya site na ndị ọkà mmụta sayensị na mgbasa ozi. Nchoputa nke ugbua gosiri na odi n'iru na mgbanwe nke ndu nke oge uto nwere ike imetuta uzo na aru. Ụbụrụ nke nwatakịrị ahụ na-agafe ọhụụ ọhụrụ nke plasticity nke ihe ndị gburugburu ebe obibi pụrụ inwe nnukwu, mmetụta na-adịgide adịgide na circuitry cortical. Nke a na-emeghe ohere ọhụrụ maka agụmakwụkwọ. Dịka ọmụmaatụ, maka ihe mere ndị na-eto eto ji enwe mmetụta uche ngwa ngwa, ha na-enweta uru site na ahụmahụ ndị na-ewere ọnọdụ na ọnọdụ mmetụta uche dị mma nke e bu n'uche iji zụlite ụkpụrụ mmetụta uche. N'iburu na omume ahụ dị ize ndụ na-eto eto na-enwe ihe mgbakwasị ụkwụ na-adịghị na ya, ịgbalị igbochi àgwà dị otú ahụ yiri ka ọ ga-adaba. Ọ ga-abụ ihe ezi uche dị na ya iji mee ka ndị na-eto eto nwee ahụmahụ mmetụta uche na gburugburu ebe obibi dị nchebe, na imewanye ụgwọ ọrụ mmadụ na-ejikọta na omume ndị na-adịghị emerụ ahụ site na iwu usoro iwu (dịka, igbochi ụfọdụ ụdị mgbasa ozi) na inye ụdị nke mmetụta uche. Dịka ọmụmaatụ, àgwà onye na-eto eto nọ na telivishọn nwere ike ikpebi ịpụ na nkwanye mmanya nke ndị enyi kwadoro.
Ozokwa, oge a na-emepụta nke plasticity nke na-eto eto na-eto eto na-emekwa ka ndị na-eto eto bụrụ ndị na-enweghị ike imetụta mmetụta ndị na-emerụ ahụ gburugburu ebe obibi, dịka ọgwụ. Nchoputa ihe omumu umu mmadu na ihe omuma nke mmadu na-enye aka, dika ima atu, na ojiji nke cannabis n'oge uto nwere ike ime mgbanwe mgbanwe na-agbanwe agbanwe na uzo di iche iche karia ndi a huru n'oru ndi okenye (38).
Nchoputa nke nchoputa banyere mmepe uzo kwesiri ekwesiri ikwuputa ihe di mkpa nke ihe banyere gburugburu ebe obibi na nhazi nke uzu.
Ruo ugbu a, nyocha na-adịghị ahụ anya echefughị nnọọ mmetụta nke mmekọrịta mmadụ na omenala na usoro mmegharị na mmetụta na mmepe ha. Ya mere, nghọta anyị ugbu a na oge uto bụ akụkụ dị oke ụbụrụ na ụbụrụ ụbụrụ, na ụbụrụ ụbụrụ ahụ nwere ike ịdị na-arụ ọrụ ruo afọ iri abụọ, ma ọ bụ ọbụna karịa, nwekwara ihe dị mkpa maka iwu mmụta na nke mmadụ. Mkpebi ọ bụla na-emetụta ọganihu nke ụmụaka na ndị nọ n'afọ iri na ụma kwesịrị ịghaba ihe ndị a na-ahụ anya na-adịghị. Ihe ndị dị ugbu a na-agụnye ajụjụ gbasara ịṅụ mmanya na-edozi iwu na ịgbaso iwu mmejọ ụmụaka na-eto eto.
Ozi di oke
-
N'oge uto, nhazi ụbụrụ dị mkpa nke na-aga n'ihu na mmalite afọ iri nke ndụ.
-
Ọganihu ụbụrụ nke na-eto eto na-egosi ọdịiche dị n'etiti usoro ịba ụba na ụgwọ ọrụ, bụ nke tozuru okè n'oge gara aga, na usoro nchịkwa na-amalitebeghị ịmalite. Nchecha aha a nwere ike ịbụ mkpụrụ osisi na-adịghị ahụ maka nsụgharị mmetụta uche nke oge uto, ọ pụkwara ịkpalite àgwà ọjọọ.
-
Ụdị omume ụmụaka na-emekarị bụ ihe ndabere maka mmepe nke nnwere onwe na-eto eto ma na-akwalite nnwere onwe ha site na ezinụlọ mbụ.
-
Hụmmoni nke na-eto eto na-emetụta mmezigharị mmezigharị nke mmekọahụ nke ụbụrụ na-eto eto.
-
Nchighari nke ụbụrụ nwa na-eme ka ọ bụrụ ihe kachasị emetụta mmetụta gburugburu ebe obibi, ma nke ọma ma dị njọ.
Ihe odide ala
Nkwupụta mgbasa ozi mkparịta ụka
Ọkachamara Konrad anatawo nkwakọba ihe ọmụma site na Medice, Lilly, na ụlọ ọrụ Novartis na nkwado nyocha (n'èzí ego) site na Vifor Pharma Ltd.
Ndị ọzọ edepụtara na-ekwu na enweghị esemokwu dị.
;