December 18, 2012
Otu ihe puru iche nke uche mmadu bu ike ya n’ileghari ihe omuma ya na ihe ndi n’ile anya dika onodu n’agbanwe ma ihe omuma ohuru bilitere. Nke a na - eme mgbe ị kagburu njem ụgbọ mmiri etinyere maka ịchọrọ ego iji rụzie ụgbọ ala gị mebiri emebi, ma ọ bụ mgbe ị kwụsịrị ọ joụ ụtụtụ gị n'ihi na ekwentị gị na-akụ gị n'akpa.
na a ọmụmụ ọhụrụ bipụtara na Omume nke National Academy of Sciences (PNAS), ndị nyocha si Mahadum Princeton na-ekwu na ha achọpụtala ụzọ na-ejikwa etu ụbụrụ anyị si eji ozi ọhụrụ iji gbanwee ihe anyị na-ebute ụzọ.
Ìgwè ndị nyocha na Mahadum Neuroscience Princeton (PNI) iji ihe ngosipụta ndọta (fMRI) rụọ ọrụ wee nyocha isiokwu ma chọpụta ebe na etu ụbụrụ mmadụ si enyocha ihe mgbaru ọsọ. N’aghọghị uche, ha chọpụtara na ịgbanye ebumnuche na-ewere ọnọdụ na cortex prefrontal, mpaghara ụbụrụ nke amaara na-ejikọta ya na ụdị omume dị elu. Ha chọpụtara na dopamine dị ike neurotransmitter - nke a makwaara dị ka “kemịkalụ ụtọ” - na-arụ ọrụ dị mkpa na usoro a.
N'iji usoro ikuku magnes na-enweghị mmerụ ahụ, ndị ọkà mmụta sayensị ahụ kwụsịrị ọrụ na prefrontal cortex nke ndị bịaranụ ka ha na-egwu egwuregwu ma chọpụta na ha enweghị ike ịgbanye aka na ọrụ dị iche na egwuregwu ahụ.
Anyị achọpụtala otu ihe dị mkpa na-enyere ụbụrụ aka itinye uche n'otu ọrụ ma jiri nwayọọ gbanwee ọrụ ọzọ, " Jonathan Cohen, onye isi ngalaba PNI na Robert Bendheim nke mahadum na Lynn Bendheim Thoman Prọfesọ na Neuroscience.
“Mmebi ahụ n’usoro a bụ isi ihe na-akpata ọtụtụ nsogbu dị egwu nke ọgụgụ isi dịka ndị nke a chọpụtara na nsogbu nke schizophrenia na ọrịa aghara.
Ihe nyocha gara aga egosiworị na mgbe ụbụrụ jiri ozi ọhụrụ iji gbanwee ebumnuche ya ma ọ bụ akparamagwa ya, a na-etinye ihe omuma a nwa oge na ebe nchekwa ụbụrụ na-arụ ọrụ, ụdị nke obere oge nchekwa. Ka ọ dị ugbu a, ndị ọkà mmụta sayensị aghọtabeghị ụzọ ha si ejikwa etu esi emelite ozi a.
Iji egwuregwu mee ihe nkedo
Ya na onye isi ndu nyocha Kimberlee D'Ardenne nke Virginia Tech yana ndị nyocha ibe ya Neir Eshel, Joseph Luka, Agatha Lenartowicz na Leight Nystrom, Cohen na ndị otu ya chepụtara ọmụmụ ga-enyere ha aka inyocha ụbụrụ nke isiokwu ha mgbe ha na-egwu egwuregwu. Egwuregwu a chọrọ ndị sonyere ka ha pịa bọtịnụ dị iche iche dabere na ihe ngosipụta dị iche iche. Ọ bụrụ na egosiri ha leta A tupu mkpụrụ edemede X, a gwara ha ka ha pịa bọtịnụ akpọrọ “1”. Agbanyeghị, ọ bụrụ na ha hụrụ leta B tupu X, ha ga-pịa bọtịnụ akpọrọ “2”.
Na ụdị ọrụ mbụ, ka aga-ebu ụzọ gwa ndị sonyere ka ha pịa bọtịnụ 1 mgbe ha hụrụ X n'agbanyeghị akwụkwọ ozi ndị bu ya ụzọ. Otu a usoro iwu A na B nke ewebatala n’agba nke abụọ rụrụ ọrụ dịka ‘ozi ọhụrụ’ nke ndị sonyere ya kwesịrị iji mee ka ebumnuche ha nke ikpebi bọtịnụ ị ga-pịa.
Na-enyocha fMRI mgbe nke ahụ gasịrị, ndị nchọpụta ahụ chọtara ọrụ dị elu na cortex ziri ezi prefrontal mgbe ndị sonyere na-emecha ọrụ dị mgbagwoju anya nke gụnyere eme mkpebi n'etiti etiti bọtịnụ abụọ dabere na ihe ngosi A na B. Nke a abụghị ikpe, mana maka ụdị dị mfe nke ọrụ ahụ.
Nsonaazụ Cohen na-ekwupụta ihe nchoputa nke oru nyocha ya nke gara aga sitere na 2010 nke ji ụzọ nyocha dị iche iji tụta oge ọrụ ụbụrụ.
N'ime ọmụmụ ihe ugbu a, ndị ọrụ nyocha ahụ nyefekwara mkpụkọ ndọta dị mkpirikpi na cortex prefrontal iji gosipụta na nke a bụ mpaghara ụbụrụ sonyere na nwelite ebe nchekwa. Site na iwelata oge ngụgụ ahụ na nyocha nke gara aga, ndị sayensị nyere ikike ndọta ahụ kpọmkwem n'oge ha kwenyere na cortex ziri ezi kwesịrị ịdị na-emelite ncheta. Ha choputara na oburu na ha weputa igwe otu oge sekọnd 0.15 mgbe ndị sonyere hụrụ mkpụrụedemede A ma ọ bụ B, ha enweghị ike pịa bọtịnụ ziri ezi. Ha si otú a nwee ike iji igwe magnetik megharia usoro ncheta ihe.
"Anyị buru amụma na ọ bụrụ na ekesara ọsịsa ahụ akụkụ nke nri prefrontal cortex ahụ jiri fMRI, ma n'oge ụbụrụ na - emelite ozi ya dịka EEG kpughere, mgbe ahụ isiokwu ahụ agaghị ejide ozi banyere A na B, Cohen kọwara ya ma ọ bụ ọrụ ya na bọtịnụ eji arụ ọrụ bọtịnụ, ”ka Cohen kọwara.
DOPAMINE AS GATEKEEPER NA ANY M NA-EGO
Na akụkụ ikpeazụ nke nnwale ahụ, ndị otu Cohen chọrọ ịnwale echiche ha na neurotransmitter dopamine bụ maka itinye akara ozi ọhụrụ yana ihe dị mkpa maka imelite ebe nchekwa na ihe mgbaru ọsọ dị ka ọ na-abanye cortex prefrontal. Dopamine bụ kemịkal na-ewere ọnọdụ na amaara ama na arụ ọrụ dị mkpa n'ọtụtụ ụzọ iche echiche dịka ndị nke na-emetụta mkpali na ụgwọ ọrụ.
Iji mee nke a, ndị otu ahụ jikwa fMRI wee nyochaa mpaghara akpọrọ midbrain nke nwere mkpụrụ ndụ akwara ndị pụrụ iche - akpọrọ dopaminergic nuclei - ndị nwere ọrụ maka imepụta ọtụtụ akara akara dopamine ụbụrụ. Ndị nyocha ahụ nyochara ọrụ nke mkpụrụ ndụ akwara dopamine-na-ewepụta akwara ebe ndị sonyere na-arụ ọrụ ahụ wee chọta njikọ dị ukwuu n'etiti ọrụ ụbụrụ na mpaghara ndị a na cortex prefrontal ziri ezi.
Cohen kọwara, “Ihe dị oke mkpa bụ na akara ngosi nke dopamine na ya na omume nke ndị ọrụ afọ ofufo anyị na ọrụ ụbụrụ ha na prertalal cortex,” kọwara.
"Nchikota ihe omumu a na - enye ihe akaebe siri ike na dopaminergic nuclei na - enyere cortex prefrontal aka ijigide ozi bara uru maka omume mmeghari, mana obughi ozi nke na - adighi."
Prọfesọ David Badre nke Mahadum Brown, bụ ọkachamara na ọgụgụ isi, asụsụ na sayensị nke sayensị, kwenyere na ọrụ ndị otu Cohen na-anọchite anya nnukwu nzọụkwụ na-achọ na sayensị iji ghọta otú ụbụrụ anyị si eme ka ebe nchekwa ya na-arụ ọrụ.
;