November 15th, 2011 na Neuroscience
Nnyocha ọhụrụ na-egosi na mmekọahụ n'oge uto nwere ike inwe mmetụta ọjọọ na-adịgide adịgide na ahụ na ọnọdụ nke ọma ruo n'oge dimkpa, o yikarịrị ka ọrụ ahụ na-eme mgbe usoro ụjọ ahụ ka na-etolite.
Ọ bụ ezie na nyocha ahụ na-eji anụmanụ ụlọ nyocha, ihe nchoputa ahụ na-enye ozi nke nwere ike ịdị irè iji ghọta mmepe mmekọahụ mmadụ.
Ndị na-eme nchọpụta jikọtara hamsters ndị toro eto na ụmụ nwoke hamsters mgbe ụmụ nwoke dị ụbọchị 40, nke nhata n'etiti oge uto mmadụ. Ha chọpụtara na ụmụ anụmanụ ndị a nwere ahụmahụ mmekọahụ n'oge ndụ mechara gosi ihe ịrịba ama nke ịda mbà n'obi-dị ka omume yana obere ahụ dị ala, obere anụ ahụ na-amụ nwa na mgbanwe na mkpụrụ ndụ na ụbụrụ karịa ka hamsters nke mbụ kpugheere mmekọahụ mgbe e mesịrị. ndụ ma ọ bụ enweghị mmekọahụ ma ọlị.
Otu n'ime mgbanwe mkpụrụ ndụ a hụrụ na anụmanụ ndị nwere mmekọahụ n'oge uto bụ ọkwa dị elu nke mkpụrụ ndụ ihe nketa metụtara mbufụt na anụ ahụ ụbụrụ ha na akụkụ sel ndị na-adịchaghị mgbagwoju anya n'akụkụ ụbụrụ ụbụrụ.
Ha gosikwara ihe ịrịba ama nke nzaghachi mgbochi siri ike na nyocha nke uche, na-atụ aro ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ nọ n'ọnọdụ dị elu nke ịdị njikere ọbụna na-enweghị ọnụnọ nke ọrịa - ihe ịrịba ama nke nsogbu autoimmune.
Nchikota nzaghachi physiologic n'oge dimkpa abụghị ihe kpatara mmerụ ahụ, ma na-atụ aro na mmekọ nwoke na nwanyị n'oge mmepe nke usoro ụjọ ahụ nwere ike ịkọwa ya dị ka ihe mgbagwoju anya, ndị nchọpụta na-ekwu.
"Ịnwe ahụmahụ mmekọahụ n'oge a, mmalite nke ndụ, ọ bụghị na-enweghị ihe kpatara ya," ka John Morris, onye na-ede akwụkwọ nke ọmụmụ ihe na nwa akwụkwọ doctoral na nkà mmụta uche na Ohio State University kwuru. "Ọ nwere ike na-emetụta ohere ụmụ nwoke nwere na mgbaàmà ịda mbà n'obi, ma nwee ike ikpughe ụmụ nwoke na mmụba ụfọdụ na mbufụt n'oge ntorobịa."
Morris gosipụtara nyocha Tuesday (11/15) na nzukọ kwa afọ nke Society for Neuroscience na Washington, DC O duziri ọmụmụ ihe na Zachary Weil, onye na-enyere aka nyocha nyocha, na Randy Nelson, prọfesọ na oche, ha abụọ sitere na Ngalaba Neuroscience nke Ohio State.
Nnyocha ndị gara aga enyochawokarị mmetụta mmekọahụ na-eto eto na-enwe n'ahụ ụmụ agbọghọ, na n'ihi ụkpụrụ omume, a ghaghị ime n'ime ụmụ mmadụ dịka nyochaghachi omume. Ndị ọkà mmụta sayensị steeti Ohio jiri hamsters, nke nwere myirịta physiologic na ụmụ mmadụ, iji mụta kpọmkwem otú ahụ si emeghachi omume mmekọahụ na mmalite nke ndụ.
"Enwere oge na mmepe nke usoro ụjọ ahụ mgbe ihe na-agbanwe ngwa ngwa, na akụkụ nke mgbanwe ndị ahụ bụ nkwadebe maka omume ọmụmụ ndị okenye na physiology," Weil kwuru. "Enwere ike ịbụ na ahụmahụ gburugburu ebe obibi na akara ngosi nwere ike ime ka mmetụta dịkwuo elu ma ọ bụrụ na ha emee tupu usoro ụjọ ahụ eruo ruo n'oge."
Ndị ọkà mmụta sayensị na-arụ ọrụ na otu ise nke nwoke hamsters: ìgwè abụọ nwere mmekọahụ na afọ 40 ụbọchị ma na-enyocha ya na ụbọchị 40 na ụbọchị 80 mgbe ikpughe mmekọahụ, ìgwè abụọ nwere mmekọahụ na-enwe mmekọahụ na afọ 80 ụbọchị ma nyochaa n'otu oge. etiti oge, na hamsters na-enweghị ahụmahụ mmekọahụ. Ụmụ nwoke hamsters na-eru ntozu na afọ 21 ụbọchị.
Ndị nyocha ahụ debere ndị nọ n'afọ iri na ụma na ndị okenye nọ na gburugburu ebe ụmụ nwanyị na-ekpo ọkụ na-ekpo ọkụ ruo awa isii wee dekọọ ihe ha zutere iji hụ na mmekọahụ mere.
E lere anụmanụ ndị ahụ ule dị iche iche mgbe ha nile toruru ogo mmadụ. A na-etinye ha na mazes nwere nhọrọ iji chọpụta ebe ndị mepere emepe ma ọ bụ zoo na iche; ndị na-ahọrọ ịghara inyocha na-egosi ihe ịrịba ama nke nchegbu. Anụmanụ ndị a na-etinye n'ime mmiri gosipụtara ihe mgbaàmà nke omume ịda mbà n'obi ma ọ bụrụ na ha akwụsị igwu mmiri nke ọma.
"Ndị otu abụọ nke hamsters na-enwe mmekọahụ gosipụtara mmụba nke omume nchegbu ma e jiri ya tụnyere ndị na-achịkwa, ma mmụba nke nzaghachi ịda mbà n'obi bụ kpọmkwem maka ndị na-eto eto na-enwe mmekọahụ," Morris kwuru.
Nnwale nyocha nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ tụrụ aro na hamsters nwere ahụmahụ mmekọahụ nke ndị nọ n'afọ iri na ụma nọ n'ihe ize ndụ maka mbufụt dị ukwuu dị ka akụkụ nke nzaghachi mgbochi ọrịa. Na mgbakwunye, otu hamsters ndị a nwere ọkwa dị elu nke cytokine pro-inflammatory nke a na-akpọ interleukin-1, ma ọ bụ IL-1, na ụbụrụ ụbụrụ ha karịa ka ndị ọzọ hamsters. IL-1 bụ otu n'ime ọtụtụ ndị ozi kemịkalụ na-ebute mbufụt, ọtụtụ mgbe iji lụso ọrịa ọgụ ma ọ bụ rụkwaa mmerụ ahụ; mgbe ọ na-ekesa n'enweghị ọrịa ịlụ ọgụ, ahụ na-enweta oke mbufụt.
Ahụrụ okwu mkpụrụ ndụ ihe nketa a n'akụkụ ụbụrụ amaghi ama na ọ gaghị eru ntozu ruo mgbe o tolitere - gụnyere amygdala, cortex prefrontal, hippocampus na striatum. N'ụfọdụ n'ime otu akụkụ ụbụrụ ndị a, ụmụ anụmanụ nwere ahụmahụ mmekọahụ na-eto eto gosikwara obere mgbagwoju anya na dendrites, akụkụ ndị na-emepụta site na mkpụrụ ndụ akwara nke na-etinye synapses, nke na-ebuga ụbụrụ ụbụrụ site na akụkụ ahụ ọzọ.
Enweghị nyocha ọzọ, ndị ọkà mmụta sayensị amataghị kpọmkwem ihe ọdịiche ụbụrụ ndị a pụtara. Ma n’ihi na a na-ahụ ha nke ọma n’anụmanụ ndị a na-enwe mmekọahụ n’oge uto, ndị ọkà mmụta sayensị na-ekwu na e nwere njikọ doro anya na omume ahụ. "Mmekọahụ na-eme ihe gbasara ahụike nke mkpụrụ ndụ ndị a na-atụgharị ma na-aza dendrites dị mkpụmkpụ," Weil kwuru.
N'ikpeazụ, hamsters ndị nwere mmekọahụ na-eto eto nwere ntakịrị mkpokọta ahụ yana mbelata nke anụ ahụ na-amụ nwa, gụnyere seminal vesicles, vas deferens na epididymis, dị ka ndị okenye.
"Nke a na-egosi anyị na ikekwe usoro a na-eme ka ụmụ anụmanụ nwee mmeghachi omume na-adịghị mma na ịmụ nwa," Morris kwuru.
Ọ bụ Ohio State University nyere ya
"Mmekọahụ nke ndị nọ n'oge uto jikọtara ya na ahụ ndị toro eto, nsogbu ọnọdụ uche, na ọmụmụ anụmanụ." Ọnwa Iri na Abụọ 15, 2011.
http://medicalxpress.com/news/2011-11-adolescent-sex-linked-adult-body.html
;