[Kwuru: Ndị ntorobịa hà ga-egosipụta nzaghachi ụgwọ ọrụ ka ukwuu n'ihe banyere ụgwọ ọrụ mmekọrịta ọha na eze na nke mmekọahụ?]
Ndị ọkà mmụta sayensị achọpụtala akụkụ pụrụ iche nke ụbụrụ ndị nọ n'afọ iri na ụma bụ́ nke na-eme ka ndị nọ n'afọ iri na ụma nwee ike ịmụta na imepụta ihe ncheta: ọrụ a haziri ahazi nke mpaghara ụbụrụ abụọ dị iche iche. Nlebanya a, nke dị iche n'ụbụrụ ndị okenye, nwere ike jikọta ya na mmekọrita nke ndị ntorobịa na-akparị maka omume ịchọ ụgwọ ọrụ. Nchọpụta ndị a na-egosi na omume dị otú ahụ abụghị ihe na-emerụ ahụ, kama ọ nwere ike bụrụ akụkụ dị oke mkpa nke oge uto na ụbụrụ na-eto eto.
E bipụtara nsonaazụ nyocha a taa na Neuron.
“Nnyocha nke ụbụrụ ndị nọ n'afọ iri na ụma na-elekwasịkarị anya na mmetụta ọjọọ nke na-eto eto' omume na-achọ ụgwọ ọrụ. Agbanyeghị, anyị chere na a ga-ejikọta omume a na mmụta ka mma,” Daphna Shohamy, PhD, onye isi nyocha na Columbia's Mortimer B. Zuckerman Mind Brain Behavior Institute na osote prọfesọ nke akparamaagwa na Columbia kwuru. "N'iji nchikota nke ọrụ mmụta na onyonyo ụbụrụ na ndị nọ n'afọ iri na ụma na ndị okenye, anyị chọpụtara usoro nke ọrụ ụbụrụ na ndị nọ n'afọ iri na ụma na-akwado mmụta - na-eje ozi iji duzie ha nke ọma ruo n'ịbụ ndị toro eto."
Maka ọmụmụ ihe a, nke metụtara ndị ntorobịa 41 na ndị okenye 31, ndị odee lekwasịrị anya na mbụ mpaghara ụbụrụ a na-akpọ striatum. Nnyocha gara aga egosila na striatum na-ahazi ọtụtụ akụkụ nke ọrụ ụbụrụ dị elu, site na ime atụmatụ ruo ime mkpebi. Mana a kacha mara ya nke ọma maka ọrụ ya na ihe a na-akpọ imesi ike mmụta.
Juliet Davidow, PhD, onye edemede mbụ nke akwụkwọ akụkọ ahụ, kwuru, "N'okwu ndị dị mfe, mmụta nkwado na-eche echiche, na-agwa gị ma ị dị mma ma ọ bụ na-ezighị ezi, na iji ozi ahụ mee ka a mara nke ọma oge ọzọ." mgbe ọ na-enweta akara ugo mmụta doctorate na akparamaagwa na Columbia ma ugbu a bụ onye ọrụ postdoctoral na Mahadum Harvard.
Dịka ọmụmaatụ, were ya na enyere gị usoro kaadị nwere ọnụọgụ na ha wee gwa gị ka ị maa nọmba na-esote n'usoro.
"Ọ bụrụ na ị chere nke ọma, striatum na-egosi ọrụ kwekọrọ na nzaghachi ahụ dị mma, si otú a na-eme ka nhọrọ gị sie ike," Dr. Davidow kọwara. "N'ezie, ọ bụ mgbama ụgwọ ọrụ na-enyere ụbụrụ aka ịmụta ka esi emeghachi nhọrọ na-aga nke ọma ọzọ."
N'ihi ọchịchọ ndị ntorobịa nwere n'omume ịchọ ụgwọ ọrụ, ndị nchọpụta ahụ tụrụ aro na ọgbọ a ga-aka ndị okenye n'ihe gbasara mmụta nkwado site n'igosi mmekọrịta ka ukwuu maka ụgwọ ọrụ. Ekwenyere echiche a ka ha rịọchara otu abụọ ahụ ka ha rụọ ọtụtụ ọrụ mmụta.
Iji hụ ihe na-eme na ụbụrụ, Dr. Shohamy jikọtara ya na Adriana Galván, PhD. Dr. Galván, onye bụ osote prọfesọ nke nkà mmụta uche na onye nkụzi nke Brain Research Institute na Mahadum California, Los Angeles, bụ ọkachamara n'ịchọpụta ụbụrụ ụbụrụ na ndị nọ n'afọ iri na ụma. Ọnụ, ha na-enyocha ụbụrụ nke onye ọ bụla so na ya na-arụ ọrụ magnetik resonance imaging (fMRI) mgbe ha na-arụ ọrụ mmụta. Ndị ode akwụkwọ chere na ikike dị elu nke ndị nọ n'afọ iri na ụma bụ n'ihi striatum hyperactive.
"Ma n'ụzọ dị ịtụnanya, mgbe anyị jiri ụbụrụ ndị nọ n'afọ iri na ụma tụnyere nke ndị toro eto, anyị ahụghị ihe ọ bụla dị iche iche n'ọrụ striatal metụtara ụgwọ ọrụ n'etiti otu abụọ," Dr. Davidow kwuru. "Anyị chọpụtara na ọdịiche dị n'etiti ndị okenye na ndị nọ n'afọ iri na ụma adịghị na striatum kama na mpaghara dị nso: hippocampus."
Hippocampus bụ isi ụlọ ọrụ ebe nchekwa ụbụrụ. Ma ọ bụ ezie na ọ dị mkpa maka ichekwa ihe omume, ebe ma ọ bụ ndị mmadụ n'otu n'otu, ọ naghị ejikọta ya na mmụta nkwado. Mana n'ime ọmụmụ ihe a, nyocha fMRI nke ndị ode akwụkwọ gosipụtara mmụba na ọrụ hippocampal maka ndị nọ n'afọ iri na ụma-ma ọ bụghị ndị okenye-n'oge mmụta nkwado. Ọzọkwa, ọrụ ahụ yiri ka a na-ahazi nke ọma yana ọrụ dị na striatum.
Iji nyochaa njikọ a, ndị nyocha ahụ dabara na foto ndị na-adịghị mkpa nke ihe n'ime ọrụ mmụta, dị ka globe ma ọ bụ pensụl. Onyonyo ndị a-nke na-enweghị ihe ọ bụla gbasara ma ndị sonyere chere ihe ziri ezi ma ọ bụ na-ezighị ezi- jere ozi dị ka ụdị mkpọtụ ndabere n'oge ọrụ ahụ. Mgbe a jụrụ ya mgbe e mesịrị, ma ndị okenye ma ndị nọ n'afọ iri na ụma chetara ịhụ ụfọdụ n'ime ihe ndị ahụ, ma ọ bụghị ndị ọzọ. Otú ọ dị, nanị na ndị nọ n'afọ iri na ụma bụ ebe nchekwa nke ihe ndị metụtara mmụta nkwado, ihe nleba anya nke metụtara njikọta n'etiti hippocampus na striatum na ụbụrụ ndị ntorobịa.
"Ihe anyị nwere ike isi na nsonaazụ ndị a pụta abụghị na ndị nọ n'afọ iri na ụma ga-enwerịrị ikike ncheta ka mma, n'ozuzu ha, kama kama ụzọ ha si echeta dị iche," Dr. Shohamy, onye bụkwa onye so na Columbia's Kavli Institute for Brain Science kwuru. . "Site na ijikọ ihe abụọ na-enweghị njikọ chiri anya, nke ụbụrụ nwa nwere ike na-agbalị ịzụlite nghọta ka ukwuu nke gburugburu ya n'oge oge dị mkpa ná ndụ.”
N'ezie, ọmụmụ egosila na oge uto bụ oge dị mkpa mgbe a na-emepụta ihe ncheta siri ike, nke ndị edemede na-arụ ụka nwere ike ịbụ n'ihi njikọ a na-abawanye n'etiti hippocampus na striatum.
"N'ikwu ya n'ụzọ sara mbara, oge uto bụ oge ndị ntorobịa na-amalite ịzụlite nnwere onwe ha," ka Dr. Shohamy kwuru. "Olee ihe ọzọ ụbụrụ ga-achọ ime n'ime oge a karịa ịmaba n'ịmụta ịkwọ ụgbọala? O nwere ike ịbụ na ihe dị iche iche nke nwata ụbụrụ nwere ike ịkwọ ụgbọala ọ bụghị naanị otú ha si amụta, kama otú ha si eji ozi eme onwe ha ka ha tozuo okè.”
More ọmụma: Akpọrọ akwụkwọ akụkọ a: "Ntugharị na-akwụghachi ụgwọ uche: Hippocampus na-akwado nkwalite mmụta nkwalite n'oge uto." DOI: 10.1016/j.neuron.2016.08.031 ,
;