Faʻafitauli faʻatasi ai ma mea e aʻafia ai mea e aʻafia ai faʻataʻitaʻiga ma amioga: O se faʻalapotopotoga faʻapitoa, faʻataʻotoga o le epidemiology (2016)

J Behav Addict. 2016 Dec; 5 (4): 614-622. Pule: 10.1556 / 2006.5.2016.079. Epub 2016 Nov 10.

Konkol' Thege B1,2, Hodgins DC1, Wild TC3.

FAIA: http://dx.doi.org/10.1556/2006.5.2016.079

lē faʻatino

Faʻamatalaga ma sini

O faʻamoemoe o lenei suʻesuʻega o le (a) faʻamatalaina o le faʻateleina o le tasi faʻatasi ma le tele o faʻafitauli i vaisu i se vaega tele o sui ma le (b) faʻailoa mai ai ni vaega toʻatele o tagata o loʻo feagai ma faʻafitauli o mea ua fai ma vaisu ma amioga.

Metotia

O se faʻataʻitaʻiga faʻapitoa o 6,000 tali mai Alberta, Kanata, ua maeʻa suʻesuʻega e suʻesuʻeina faafitauli na faʻaalia i le tausaga talu ai ma mea e fa (ava malosi, tapaa, mariuana, ma cocaine) ma amioga e ono (petipetupe, taumafa, faʻatau, feusuaiga, ata taaloga, ma galuega). O suʻesuʻega faʻapitoa faʻapitoa na faʻaaogaina e faʻavasegaina ai mamanu o faʻatasi ai ma faʻafitauli o mea ua fai ma vaisu i se vaega o le auiliiliga o tali a 2,728 (1,696 fafine ma 1032 tagata; Mtausaga = 45.1 tausaga, SDtausaga = 13.5 tausaga) o ai na lipotia faʻafitauli ma le tasi poʻo le sili atu o amioga ua fai ma vaisu i le tausaga ua tuanaʻi.

i'uga

I le faʻataʻitaʻiga, 49.2% o le au tali na lipotia mai zero, 29.8% na lipotia se tasi, 13.1% na lipotia lua, ma 7.9% na lipotia ni faafitauli se tolu pe sili atu i le tausaga talu ai. O fua o le kulupu-analytic na tuʻuina atu ai se tali a le 7-kulupu. O sui o le tele o fuifui sa faʻaalia e le tele o faafitauli o mea ua fai ma vaisu; o le fuainumera o amioga ua fai ma vaisu i tausaga ua tuanaʻi i totonu o le kulupu o le kulupu i le va o 1 (Cluster II: taumafa tele) ma le 2.5 (Cluster VII: tele taaloga vitio e taaalo faatasi ma le masani ai o le ulaula tapaa, taumafa tele ma le galue).

Talanoaga ma faaiuga

O a matou sailiga na faʻaalia ai faʻamatalaga ua mavae e taʻu mai ai e tusa ma le afa o tagata matutua matutua o tauivi ma le itiiti ifo ma le tasi le tele o amioga i totonu o le tausaga; ae ui i lea, oa tatou auiliiliga na faʻaalia ai le maualuga o numera o feteʻenaʻiga o mea na fai ma vaisu nai lo le masani ona maua i suʻesuʻega talu ai.

faʻatomuaga

O mea ua fai ma vaisu e masani ona toe faafouina tulaga tau soifua maloloina e fesootai ma le tele o taunuuga le lelei i tagata taitoatasi ma le faitau aofaʻi. O nei mea e aofia ai, ae le gata mai i, maualuga maualuga o le maʻi ma le soifua maloloina mo le tagata ua fai ma vaisu, soifua maloloina ma mea tau tupe mo tagata o le aiga poo tagata o le afioaga, ma le faateleina o tau o le tamaoaiga ma agafesootai mo tagata lautele (Effertz & Mann, 2013; McGinnis & Foege, 1999; Nofofua, Robson, Xie, & Rehm, 1998). O mea ua fai ma vaisu o nisi o mafaufauga masani o le mafaufau, aemaise lava pe a mafaufauina amioga ua fai ma vaisu (Sussman, Lisha, & Griffiths, 2011). E ui o le faʻamatalaga, faʻavae, ma vaega o vaisu amioga e matua faʻatalanoaina, o loʻo i ai le maliega faʻaalia e tutusa ma faafitauli o mea ua fai ma vaisu e tusa ai ma le latou gaosia o taui mo taimi pupuu e siitia ai le faʻaauau pea o le amio, e ui i le iloa o aʻafiaga leaga (Demetrovics & Griffiths, 2012; Grant, Potenza, Weinstein, & Gorelick, 2010; Karim & Chaudhri, 2012; Mudry et al., 2011).

O le faʻateleina o le tele o amioga ua avea ma mea ua fai ma vaisu le faʻalauteleina o le fanua. O nei mea e amata mai i amioga ua vaʻaia lautele e avea o ni vaisu talafeagai [faʻataʻitaʻiga, petipetiga ma luga o le initaneti taʻaloga faʻasologaHellman, Schoenmakers, Nordstrom, & van Holst, 2013; Wong & Hodgins, 2014)] e ala i amioga feteʻenaʻi [eg, televise, feusuaiga, ma ponokalafi vaisuClarkson & Kopaczewski, 2013; Garcia & Thibaut, 2010; Sussman & Moran, 2013)], i le masalosalo masalosalo "vaisu" [eg, alofa, tanning, po o le shoplifting vaisu (Kourosh, Harrington, & Adinoff, 2010; Shulman, 2003; Sussman, 2010)]. Mai i se vaaiga faʻapitoa, o le le lava o le puleaina o nei amioga e mafai ona taʻitaʻia ai le faʻatinoina o matafaioi ma amioga faʻa-soifua maloloina faʻapea foʻi le feteʻenaʻiga ma / poʻo le faʻamalositino faaletino. O le tulaga o le faʻaitiitia o le pulea o le tagata lava ia e ui lava i taunuuga le lelei, o se tasi lea o uiga autu e faʻaopoopoina ai lenei mafaufau lautele, ma avea ai o se mea lelei le matamata i nei gaioiga eseese e pei o amioga (poo gaioiga)Mudry et al., 2011).

O vaisu e le masani ona tupu taʻitasi. Ua maitauina e fomaʻi e faapea o le tagofia o mea ua fai ma vaisu e masani ona felagolagomaʻi i le tagata lava ia ma e ono i ai se alualu i luma faasolosolo mai le i ai o faigata i se tasi o amioga sili atu e tauivi ai ma le isi (Gossop, 2001; Haylett, Stephenson, & Lefever, 2004). E le gata i lea, pe a faʻatusatusa atu i tagata e na o se faʻafitauli faʻafefete faʻafitauli, o tagata taʻitoʻatasi e fai ma sui o mea ua fai ma vaisu o loʻo i ai le tele o aʻafiaga mo aʻafiaga leaga - aofia ai le faʻaleagaina, tulaga le atoatoa o le soifua maloloina,Rush, Urbanoski, Bassani, Castel, & Vao, 2010). E le gata i lea, pe afai o le tagofia o mea ua fai ma vaisu e tupu, e mafai ona latou fegalegaleai ma le tasi ma le isi, faʻamalosia ai le saʻo atoatoa o iloiloga ma togafitiga lelei; mo se faʻataʻitaʻiga, o se tasi o amioga e sili atu e ono masalomia ai se isi vaisu poʻo ni vaisu atonu e fefaʻasoaaʻi ma isi (Freimuth et al., 2008).

E ui lava i nei iloiloga, e masani lava ona le suʻesuʻeina e le aufaasālalau ma faʻasolosolo faʻasalalauga mataupu faʻaletulafono (aemaise lava faʻatafunaga e aʻafia ai ma faʻafeusuaiga) ma o se taunuuga e le tuʻufaʻatasia ai ni fesoʻotaʻiga vavalalata e tusa lava pe sili atu le lelei nai lo auaunaga e ofoina atu pe tutusa (Rush et al., 2010). E le gata i lea, e ui lava o le maualuga o le faʻaaogaina o mea ua fai ma vaisu ua faʻatalanoaina i tusitusiga faʻapitoa, o le tele o lenei galuega o loʻo faʻamalosia ai le feteʻenaʻi o faafitauli ma mea e masani ai ma masani ai ona aʻafia ai le tagofia o mea ua fai ma vaisu.

Naʻo se vaega toʻatele o suʻesuʻega ua faʻatatauina le tuʻufaʻatasia o vailaʻau-ma faʻafitauli i amioga. Faʻaaogaina le fesuiaʻi-faʻatotonu (ie, itu-analytic) auala, Stephenson, Maggi, Lefever, ma Morojele (1995) suʻesuʻe faʻatasi mea tutupu i le 16 sili atu amioga i se faʻataʻitaʻi falemaʻi. O tusitala na faailoaina le "faafailelega" vaega (eg, soona 'ai, faʻatauga, faʻamalositino, galuega, poʻo le faʻaaogaina o le kafeini) ma le "hedonism" vaega (eg, faʻaaogaina o le' ava malosi, nikotini, faʻafiafiaga fualaʻau, poʻo le taʻalo tupe ma tele faʻafeusuaiga amioga). Haylett et al. (2004) taumafai e toe faʻataʻitaʻia nei mea na maua i le faʻaaogaga tutusa o amioga faʻatamaʻi ma lipotia ni vaega se fa: o le "faʻatauaina oe lava ia" (eg, soʻona 'ai, faʻatauga, poʻo le faʻaaogaina o le kafeini), o se "isi-e uiga i le faʻafaileleina" (faʻataʻitaʻiga, tele tele galuega ma fesoasoani faʻamalosi), o le "lagona loloto-sailia hedonism" (eg, faʻaaogaina o faʻafiafiaga fualaʻau, talavai vailaʻau, ma nikotini), ma le "puleʻaga-fesoʻotaʻi hedonism" (eg, tele feusuaʻiga amioga ma petipeti) vaega. Lochner et al. (2005) suʻesuʻeina le isi ituaiga o amioga / faʻaletonu i se falemaʻi faʻataʻitaʻiga ma faʻailoa mai ni vaega se tolu e faʻaalia e le "le lava le taui" (eg, trichotillomania, faʻataʻitaʻi faʻafitauli tau tupe, ma faʻafitauli tau feusuaʻiga), "impulsivity" (eg, faatauanau faatauanau, kleptomania, ma le soona 'ai) , ma le "somatic" faafitauli (aofia ai ma le somatoform disorders). O isi na faʻailoaina naʻo le lua kulupu i se faʻataʻitaʻi e le o falemaʻi o le autalavou pe a suʻesuʻeina le tuʻufaʻatasia o 11 sili atu amioga: o le "masani lava e leʻo avea ma vaisu" ma le "galue malosi, taʻalo malosi" kulupu (eg, tele feusuaʻiga amioga, faʻamalositino, poʻo le Initaneti faʻaaogaina) (Sussman et al., 2014).

O suʻesuʻega faʻapitoa i lenei vaega e gata mai ona o le faʻaaogaina o mea laiti ma / poʻo tausaga faʻapitoa (Sussman et al., 2014; Villella et al., 2011; Willoughby, Chalmers, & Busseri, 2004), faʻatapulaaina le faʻasalalau o vailaau e aʻafia ai ma vailaau faʻasaina (Freimuth et al., 2008; Sussman et al., 2011), ma fesuiaʻiga-ogatotonu (ie, itu-analytic) ese mai i tagata-totonugalemu (eg, faʻavasega auʻiliʻili) auala. Ina ia foʻia nei faʻatapulaʻaina, o le faʻamoemoe muamua o lenei suʻesuʻega o le faʻamatalaina o le faʻateleina o le tasi ma le tele o faʻafitauli o mea ua fai ma vaisu le faʻaaogaina o se tele, sui faʻataʻitaʻi ma se lautele lautele o amioga ma vailaʻau. I le faia o lea, sa matou taliaina a faataatia le epidemiology faʻalatalata i le faʻalagolago i amioga faʻafeusuaiga (Konkolÿ Thege et al., 2015). Fai mai le epidemiology e faapea "... o togalaau o faʻamaoniga, faʻasosoʻo, aioioio, ma le epidemiology o loʻo iai faʻamaoniga e iloagofie i mafaufauga ma gaoioiga a tagata i fafo atu o le faʻalapotopotoga faʻapitoa o le soifua maloloina" (Davison, Smith, & Frankel, 1991, i. 6). Mai lenei manatu, o suʻesuʻega faʻaletausaga o faʻamatalaga na faia e tagata lautele e uiga i tulaga tau soifua maloloina e mafai ona maua ai ni manatu taua i le auala e avea ai i latou ma faʻalavelave ma faʻafefea ona faʻaaogaina togafitiga (Lawlor, Frankel, Shaw, Ebrahim, & Smith, 2003). O le sini lona lua o lenei suʻesuʻega o le faailoaina lea o vaega o vaega eseese o tagata o loʻo feagai ma se tasi poʻo le sili atu faʻafitauli ma faʻataʻitaʻiga o mea ua fai ma vaisu ma ia suʻesuʻe pe faapefea ona ese eseesega o tagata eseese o le tagofia o mea ua fai ma vaisu e fesoʻotaʻi ma uiga o le sociodemographic ma le soifua manuia o le mafaufau.

Metotia

Tagata auai ma taualumaga

O le 2009 Alberta Addiction Survey na aofia ai ni vaega se lua, o taʻitasi e faʻatulaga mea e tutusa ma le suʻega. Muamua, o se suesuega i le initaneti o 4,000 Alberta (Kanata) tagata matutua (18 + tausaga) o se komiti suʻesuʻeina (Ipsos Canadian Online Panel) na faʻafaigaluegaina. Faʻamaumauga autu, faʻavae i luga o le 2006 Canadian Census data, na faʻatulagaina mo le matua, kenera ma le itulagi, ma o se tasi o sui o sui auai o le komiti na tuʻuina atu ni valaaulia e auai i le suʻesuʻega. Ina ia faʻalauteleina le lisi o auala na faʻaaogaina, ma le paleniina o le faʻafitauli e ono mafai ona maua mai le aoina o faʻamaumauga i luga o le initaneti (Granello & Wheaton, 2004), o se suʻesuʻega telefoni fesoasoani a le telefoni o se faʻaopoopoga faʻaopoʻopo o tagata o 2,000 Alberta tagata matutua na faʻatautaia foi i le 2010. O isi auiliiliga o le auiliiliga o suesuega ua faamatalaina i isi mea (Konkolÿ Thege et al., 2015).

Ina ia faʻatautaia la matou uluai suʻesuʻega, o le tuʻufaʻatasiga tuʻufaʻatasi i le initaneti ma telefoni (N = 6,000) sa faʻaaogaina. O fuainumera muamua faʻamaumauga tulaga sa tutoʻatasi mamafa e faʻamautinoa ai o itulagi, tausaga, ma itupa faʻatulagaina atagia mai ai o le moni Alberta faitau aofai o tagata 18 tausaga pe sili atu e tusa ai ma 2006 Census faʻamaumauga. E ui lava o uiga faʻaagafesoʻotaʻi (seʻi vagana ai itupa ma tupe maua) ma le aliaʻe mai o faʻafitauli faʻafitauli (seʻi vagana ai le soona faʻatau ma galuega) na eseʻese mai i faʻamaumauga e lua, o le tele o nei eseesega na paʻuʻu i lalo o le taua. na o le pau le mea na o le sili atu feusuaiga amioga lea o Cramer's V (0.11) naʻo luga aʻe o le tuaoi o le laʻititi ma le itiiti o le aʻafiaga o le aafiaga. O se auiliiliga auiliili o le eseesega o tulaga o fuainumera i nei faataitaiga ua lipotia i isi nofoaga (Konkolÿ Thege et al., 2015).

Ina ia faʻatautaia la tatou sailiga suʻesuʻega lona lua, ua tatou faia se vaega o auiliiliga e aofia ai tagata tetee na lipotia mai se tasi pe sili atu faafitauli o mea ua fai ma vaisu i le tausaga talu ai. Le aofaʻi faʻataʻitaʻiga (N = 6,000) ma le faʻavae na faʻaaoga mo faʻaputuga (n = 2,728; 45.5%) eseʻese i soʻo se uiga faʻa-sociodemographic; ae ui i lea, o le tele o le eseʻesega na paʻu'ū i le le amanaʻia poʻo le laʻititi (Laulau 1). E le gata i lea, i le sub-Subsisting analytic, 1,850 tagata taitoatasi (67.8% o le vaega laiti) na faʻaaogaina e avea o se vaega o le suesuega i le initaneti ma 878 tagata taitoatasi (32.2% o le vaega) na auai i le suesuega telefoni, lea - mafaufau i le uluai faʻataʻitaʻiga tele o le telefoni (n = 2,000, 33.3%) ma luga ole laiga (n = 4,000, 66.6%) faʻataʻitaʻiga - o loʻo faʻailoa mai ai o telefoni ma lugalaina faʻataʻitaʻiga sa masani lava ona faʻatusatusa i tuʻuga o mea ua fai ma vaisu. Sociodemographic uiga o le aofaʻi o faʻataʻitaʻiga ma le suʻesuʻega faʻavasegaina faʻaaogaina mo le faʻavasegaina auiliiliga o aotelega i le Laulau 1.

  

laulau

Laulau 1. Sociodemographic uiga o faʻataʻitaʻiga

 

 

 

Laulau 1 o 6

Laulau 1. Sociodemographic uiga o faʻataʻitaʻiga

 Aofaʻi faʻataʻitaʻiga (faʻamamaina)Faʻapipiʻi ma le itiiti ifo i le tasi le faafitauli o vaisu (le faʻamoemoe) 
 N (%) /M (SD)N (%) /M (SD) 
N6,000 (100.0)2,728 (100.0) 
itūʻaiga  χ2 = 123.6, p <.001, Cramer's V = 0.12
 tane2,994 (49.9)1,032 (37.8) 
 fafine3,006 (50.1)1,696 (62.2) 
tausaga44.5 (15.1)44.1 (13.5)U = 8741865.5, p = .679, r <.01
Faʻaauau aʻoaʻoga  U = 8468646.5, p <.001, r = .04
 Vasega 9 pe itiiti ifo (1)63 (1.1)30 (1.1) 
 O nisi aʻoga maualuga (2)309 (5.2)160 (5.9) 
 Tipiloma Maualuga (3)915 (15.3)454 (16.6) 
 O nisi o iunivesite, kolisi poʻo matata faʻapitoa / faʻapitoa (4)1,358 (22.7)660 (24.2) 
 Kolisi poʻo le atunuʻu maualuga / tipiloma faʻapitoa (5)1,537 (25.6)731 (26.8) 
 Faʻaiʻuina le iunivesite i lalo o le kolisi (6)1,110 (18.5)427 (15.7) 
 Ua maeʻa le iunivesite poʻo le tikeri faʻapitoa (7)701 (11.7)265 (9.7) 
tulaga o le faaipoipoga  χ2 = 25.5, p <.001, Cramer's V = 0.05
 Faʻaipoipo / tulafono masani3,995 (66.9)1,773 (65.2) 
 Vavaeeseina / teteʻa624 (10.5)378 (13.9) 
 Ta'u lana tane192 (3.2)87 (3.2) 
 Nofofua / leʻi faaipoipo1,155 (19.4)480 (17.7) 
Tulaga faigaluega  χ2 = 49.4, p <.001, Cramer's V = 0.07
 Faigaluega ile 30 itula ile vaiaso pe sili atu3,285 (55.1)1,474 (54.2) 
 Fa'faigaluega i lalo ole 30 itula ile vaiaso637 (10.7)308 (11.3) 
 Le faigaluega355 (5.9)187 (6.9) 
 Tamaiti Aoga246 (4.1)91 (3.3) 
 litaea782 (13.1)287 (10.6) 
 Le galue ona o le le atoatoa242 (4.1)184 (6.8) 
 ese417 (7.0)188 (6.9) 
Tupe maua a le aiga i tausaga taʻitasi ao leʻi faia lafoga  U = 6340414.5, p = .067, r = .02
 I lalo ole $ 20,000 (1)302 (5.9)148 (6.3) 
 $ 20,000- $ 29,999 (2)318 (6.2)160 (6.8) 
 $ 30,000- $ 39,999 (3)421 (8.2)200 (8.6) 
 $ 40,000- $ 49,999 (4)485 (9.4)230 (9.8) 
 $ 50,000- $ 59,999 (5)504 (9.8)235 (10.1) 
 $ 60,000- $ 69,999 (6)416 (8.1)176 (7.5) 
 $ 70,000- $ 79,999 (7)417 (8.1)185 (7.9) 
 $ 80,000- $ 89,999 (8)406 (7.9)194 (8.3) 
 $ 90,000- $ 99,999 (9)406 (7.9)174 (7.4) 
 $ 100,000 pe sili atu (10)1,459 (28.4)636 (27.2) 
Fua

O le suʻesuʻega na aofia ai mea e faʻavasegaina ai tagata o loʻo auai, o tausaga, tausaga faʻaleaʻoaʻoga, tulaga o le ulugalii, galuega, ma tupe maua (Ripoti 1 e faʻamatala ai tali mo filifiliga taʻitasi o nei sosaiete faʻapitoa). I nisi o suʻega, na faʻaaogaina ai le tele o fesuiaiga o sociodemographic i totonu o vaega laiti ina ia faʻalauteleina ai le manino (Ripoti 3). O le suʻesuʻega na aofia ai foi fesili e uiga i mea e fa (ava malosi, tapaa, mariuana, ma le cocaine) ma amioga e ono (faʻalavelave tau petipeti, taumafa, faʻatauga, amioga tau feusuaiga, taaloga vitio, ma galuega) na tuʻuina atu i soo se itu o le fuaina o fuainumera. E ogatusa ma la tatou faamamafa i le taotoga o le epidemiology, o lona uiga, manatu i tagata lautele e uiga i vaisu faafitauli ae le o faailoga taualoa ma faailoga taualoa (Konkolÿ Thege et al., 2015), o se faʻamatalaga na tuʻuina atu mo faafitauli taʻitasi (Ripoti 2), lea na faamoemoe e faʻalauteleina ai le uiga o le "faafitauli" mo le gaʻo ma amioga e aunoa ma le faʻaaogaina o le faaupuga "vaisu" e aloese ai mai le tali atu i le gaioiga faʻaalia. Ina ia iloilo le tupuga o le tele o amioga e aofia ai, o se fesili se tasi ("Mafaufau i tua i lou olaga, pe na e feagai ma se faafitauli i [faafitauli faafitauli]?") Ma ni vaega avanoa e tolu ("leai"; "Ioe" , ae le o le 12 masina talu ai "ma le" Ioe, i le 12 masina talu ai "). Talu ai, i lenei suʻesuʻega matou te taulai atu ai i le faʻataunuʻuina o amioga o tausaga ua tuanaʻi, na paʻu'ū muamua ia tali muamua e lua.

 

 

 

   

laulau

Laulau 2. Faʻamatalaina o amioga faʻafitauli ua tuʻuina atu i tali

 

 

 


   

Laulau 2 o 6

Laulau 2. Faʻamatalaina o amioga faʻafitauli ua tuʻuina atu i tali

Faʻafitauli faʻafitauliFaamatalaina
avaO le "ava malosi" o lona uiga o le faʻaaogaina o pia, uaina, ma / poo le malosi malosi.
TapaaO se "faafitauli i le tapaa" o lona uiga o le faʻaaoga sese o sikaleti, sikaleti, chew, cigarillos, ma soʻo se isi lava tapaa.
MarijuanaA "faafitauli i le Marijuana" o lona uiga o le faaaoga sese o le cannabis, o le gasegase, o le suka, o le vao, vao, po o le fagu.
CocaineO le "Cocaine faafitauli" o lona uiga o le faʻaaoga sese o le meaʻai, cocaine paʻu, feʻalo, kiona, poʻo le gaogao.
Taaloga FaitupeO se "faafitauli taufefaatauaiga" o lona uiga o le taaalo i masini slot, gaioiga i luga o le initaneti, taaloga kasino, lotoa, tiketi, ma isi fefaatauaiga mo tupe e mafua ai faafitauli i le olaga.
'aiO se "faafitauli e 'ai" o lona uiga o soʻo se faafitauli e fesoʻotaʻi ma le' ai, pe tele pe laʻitiiti foi.
faataugaO le "Faʻatauga Faʻafitauli" o lona uiga o le faʻatau i se auala e faatupu ai faafitauli i le olaga.
itūʻaigaO le "Faʻafitauli i feusuaiga" o lona uiga o le faia o feusuaiga i se auala e mafua ai faafitauli i le olaga, ma / poʻo le faʻaaoga tatau foi o ponokalafi, tusa lava pe o le initaneti pe leai foi.
Taaloga vitioO se "faafitauli vitio vitio" o lona uiga o le taaalo i taaloga vitio e pei o le X-Box, Wii, PlayStation, ma isi tafaoga i luga o le initaneti pe leai foi i se auala e faatupu ai faafitauli i le olaga.
galueO se "Faʻafitauli i le galue" o lona uiga o le galue i se auala e mafua ai faafitauli i le olaga.

 

 

 

   

laulau

Laulau 3. Sociodemographic characteristics e fesootaʻi atu i le numera o faafitauli a le tagata lava ia na lipotia mai i mea na fai ma vaisu i le tausaga talu ai (N = 6,000)

 

 

 


   

Laulau 3 o 6

Laulau 3. Sociodemographic characteristics e fesootaʻi atu i le numera o faafitauli a le tagata lava ia na lipotia mai i mea na fai ma vaisu i le tausaga talu ai (N = 6,000)

 leai se isiOneLuaTolu pe sili atu 
Feusuaiga, N (%)
 tane1,306 (48.6)791 (48.1)358 (50.6)228 (55.3)χ2 = 8.0, p = .047, Cramer's V = 0.04
 fafine1,382 (51.4)854 (51.9)350 (49.4)184 (44.7) 
Tausaga, M (SD)46.7 (15.9)44.5 (14.3)41.7 (13.2)36.9 (12.4)Kruskal-Wallis χ2 = 195.6, p <.001
Tulaga tau faaipoipo, N (%)     
 Faʻatasi1,925 (72.0)1,071 (65.4)442 (62.6)245 (59.5)χ2 = 60.7, p <.001, Cramer's V = 0.08
 Vavaeese pe tetea318 (11.9)257 (15.7)107 (15.2)52 (12.6) 
 nofofua432 (16.1)309 (18.9)157 (22.2)115 (27.9) 
Aoga, N (%)     
 Aoga Maualuga pe itiiti521 (19.4)363 (22.1)157 (22.2)132 (32.0)χ2 = 34.7, p <.001, Cramer's V = 0.08
 Kolisi pe sili atu2,167 (80.6)1,283 (77.9)551 (77.8)280 (68.0) 
Galuega, N (%)     
 Taimi taimi poʻo se taimi-taimi1,709 (63.8)1,092 (66.6)470 (66.6)297 (71.9)χ2 = 12.0, p = .007, Cramer's V = 0.05
 O isi uma968 (36.2)547 (33.4)236 (33.4)116 (28.1) 
Tupe Maua, M (SD)6.8 (2.9)6.5 (3.0)6.2 (3.1)5.9 (3.2)Kruskal-Wallis χ2 = 49.1, p <.001
Soifua manuia, M (SD)60.8 (11.2)55.6 (12.4)52.2 (12.7)48.0 (14.4)Kruskal-Wallis χ2 = 623.8, p <.001

Ina ia iloilo le soifua manuia lautele o le au tali, o le valu-mea a le Personal Wellbeing Index (International Wellbeing Group, 2006) sa faia. O le fuataga e aofia ai vaega e valu o le faamalieina, e tofu i luga o le 11-scale scale (0 = matua le faamalieina, 5 = neutral, 10 = matua faamalieina): tulaga o le ola, soifua maloloina, ausia i le olaga, mafutaga, saogalemu, saogalemu i le lumanai, ma le faaleagaga. O le lotogatasi i le lotoifale o le fua sa sili ona lelei i le faataitaiga o loʻo i ai nei (Cronbach's α = 0.88).

Suʻega faʻamaumauga

O suʻesuʻega faʻafuainumera na faʻatinoina SPSS 23.0 (SPSS, Chicago, IL, USA). Chi-sikuea suʻega na faʻafaigaluegaina e faʻatusatusa tali na lipotia leai, tasi, lua, ma le tolu pe sili atu i le tausaga-tausaga faʻafitauli amioga i soʻo se ituaiga sociodemographic fesuiaʻiga (eg, feusuaʻiga ma ulugaliʻi tulaga) faʻaaogaina Cramer's V e faʻatatau ai le tele o le aoga. Ordinal ma le-masani tufatufaina faifai pea sociodemographic uiga (eg, tausaga ma tupemaua) ma le soifua lelei togi o vaega na faʻatusatusa faʻaaogaina le leai-parametric Kruskal-Wallis tofotofoga. O le multinomial logistic regression analysis na faʻapea foi ona tamoʻe i faʻataʻitaʻiga fegasoloaʻiga i le va o fesuiaʻiga o le vafealoaʻi ma togi o le soifua manuia ma le avea ai ma sui o le aufaipisinisi.

Faʻataʻitaʻiga faʻatasi ma le faʻaaogaina o le metotia a Ward i le sikuea sikuea o Euclide e pei o le fefaʻatauaʻiga o metric na faʻafaigaluegaina e suʻeina ai mamanu o le faʻatasi ai ma vaisu. O le faʻatagaina mo lenei auʻiliʻiliga, o vailaau 10 ia o loʻo faʻaalia ai le i ai o le tausaga talu ai ma le toesea o amioga taʻitasi na suʻesuʻeina. Ole numera o fuifui e taofi ai na faʻavae i luga o le faiga o le sailia o le tele aupito tele o suiga i le aofaʻi o aofaʻiga o faʻasologa o fuainumera [cf. "Taofi tulafono" (Clatworthy, Buick, Hankins, Weinman, & Horne, 2005)]. Na faʻatusatusaina foi sui o le kulupu i le va o le sociodemographic ma le soifua manuia o uiga e faʻaaoga ai suega sikuea sikuea ma Kruskal-Wallis.

Amio Taualoa

O suʻesuʻega na faia e tusa ai ma le Tautinoga a Helsinki. Na faamaonia e le Komiti o Amio Taualoa a le Iunivesite o Alberta le suesuega. O mataupu uma sa logoina e uiga i suʻesuʻega ma i latou uma ua tuʻuina mai faʻatagaga faʻamaonia.

i'uga

Faʻasalaga ma faʻasologa o faafitauli ole vaisu e tele

E sili atu ma le afa (50.8%) o tagata auai i le faʻataʻitaʻiga atoa o tali a le 6,000 na lipotia mai o loʻo feagai ma se faʻafitauli i se tasi poʻo le sili atu foi o mea ma amioga na suʻesuʻeina i masina 12 muamua atu i le suʻesuʻega (fua faʻatatau mo amio a tagata taʻitoʻatasi i lenei faʻataʻitaʻiga na faamatalaina i se isi mea, vaai Konkolÿ Thege et al., 2015). E tusa ma le tasi vaetolu (29.8%) na lipotia se faafitauli i se tasi o mea po o amioga i le tausaga talu ai, ao 13.1% na lipotia mai ni faafitauli se lua, ma 7.9% na lipotia faafitauli i ni mea se tolu pe sili atu i le tausaga aʻo lei faia le suʻesuʻega. O sui o nei kulupu na ese le eseesega i soʻo se aganuʻu o le sosaiete faʻapitoa faapea foi ma le aofaʻiga (Laulau 3).

Pe a ulufale atu i suiga eseese o le sosaiete ma le soifua manuia i totonu o se lisi ole televise o le lisiina ole lisi o mea e fai pe a tali mai tagata tali mai, e lua, pe tolu pe sili atu foi faafitauli (kulupu o le kulupu = Tali e le lipotia ni faafitauli i mea ua fai ma vaisu i le tausaga ua tuanaʻi), tausaga ma le soifua manuia na o le taua lava o tagata iloga (faʻatasi ma le faʻaititia o le tulaga e ono tulai mai ai le tele o amioga); fefaʻatauaʻiga, faʻaaoaoga aʻoga, ma le tulaga o le ulugalii e naʻo le faʻavaeina o le kulupu i nisi o taimi, e ui lava e le i ai se matafaioi a le tupe maua ma le faʻafaigaluegaina i le va o vaega o tagata taʻitoʻatasi e leai, tasi, lua, ma le tolu pe sili atu foʻi vaisu (Table 4).

   

laulau

Laulau 4. Faʻaiʻuga o le faʻaogaina o le logistic multicomial suʻesuʻeina suʻesuʻega ole lipoti ole lipoti e tasi, lua, poʻo le tolu pe sili atu ole vaisu (faʻafitauli tutusa ma vaitau malupuipuia o 95%


   

Laulau 4 o 6

Laulau 4. Iʻuga o le faʻaogaina o le faʻaogaina o le logistic multinomial e suʻeina ai le sao o le lipotia e leai se faafitauli e lua, lua, tolu pe sili atu foi o vaisu (faʻafitauli tutusa ma le 95% vaʻavaʻai faʻalagolago)

 Tasi se faafitauli o vaisuLua faafitauli tau vaisuTolu pe sili atu faafitauli tau vaisu
itūʻaiga   
 tane0.97 (0.84 - 1.12)a1.17 (0.97 - 1.41)a1.34 (0.97-1.41) *
 fafine1.001.001.00
tausaga0.99 (0.99-1.00) ***0.98 (0.97-0.99) ***0.95 (0.94-0.96) ***
tulaga o le faaipoipoga   
 Faʻatasi1.09 (0.88 - 1.34)a1.07 (0.82 - 1.39)a1.30 (0.95 - 1.78)a
 Vavaeese pe tetea1.50 (1.14-1.96) **1.32 (0.93 - 1.87)a1.36 (0.86 - 2.14)a
 nofofua1.001.001.00
A'oa'oga   
 Aoga Maualuga pe itiiti1.04 (0.87 - 1.25)a1.10 (0.87 - 1.38)a1.67 (1.28-2.19) ***
 Kolisi pe sili atu1.001.001.00
gāluega   
 Taimi taimi poʻo se taimi-taimi1.10 (0.94 - 1.29)a1.05 (0.85 - 1.30)a1.25 (0.95 - 1.64)a
 O isi uma1.001.001.00
tupe maua1.00 (0.97 - 1.03)a0.98 (0.95 - 1.02)a0.98 (0.93 - 1.02)a
Soifua manuia0.96 (0.96-0.97) ***0.94 (0.94-0.95) ***0.92 (0.91-0.93) ***

aE le taua.

*p <.05, **p <.01, ***p <.001.

Faʻavasegaina faʻatasi faafitauli o vaisu

O taunuuga o le auiliiliga o le kulupu na fautuaina ai se fofo e fitu-fluster. E pei ona faʻaalia i le Laulau 5, o le kulupu muamua (26.0% o le faʻataʻitaʻiga na faʻaaogaina pe a taitaia le fusi) o loʻo faʻatusalia ai tagata taʻitoʻatasi ma le ulaula e pei o a latou amio faʻafitauli faʻatasi. O le fuālāʻau lona lua (21.8%) na aofia ai tagata auai o lo o lipotia le tele o le 'ai e na o le pau lava o latou amioga faʻafitauli. O le lona tolu o le kulupu (16.2%) o loʻo faʻatusalia ai tagata taitoatasi i faafitauli tau galuega, aʻo le lona fa (13.0%) na aofia ai tagata auai e tele naua faafitauli eseese o vaisu e aunoa ma se amio manino. O le faʻatonuga lona lima (9.5%) o loʻo faʻatusalia ai tagata taitoatasi e lipotia le tele o amio feusuai, ae o le ono (8.9%) ma le fitu (4.7%) faʻapipiʻi na aofia ai tagata auai i faʻatauga ma ata vitio ao latou fefaʻasoaaʻi amio faʻaletonu, taʻitasi. O le numera aupito sili ona maualuga o amioga ua fai ma vaisu i tausaga ua tuanaʻi na matauina i le tele o tagata taaalo i taaloga vitio (Cluster VII), ae o le pito sili ona maualalo na maua i le tele o tagata 'ai (Cluster II). O faʻamatalaga auiliili o uiga o mea ua fai ma vaisu o fualaau taʻitasi o loʻo faʻamatalaina i le Laulau 5.

 
 

laulau

Laulau 5. Faʻaauau (%) o faʻafitauli taʻitasi i le faʻaaogaina o vailaau oona (n = 2,728)

 

Laulau 5 o 6

Laulau 5. Faʻaauau (%) o faʻafitauli taʻitasi i le faʻaaogaina o vailaau oona (n = 2,728)

 AlcTogMarFaleTalofafaleʻoloaVitioTaumafaitūʻaigagalueNumera o amioga ua fai ma vaisua
Fuapuʻau I (n = 708)0.0100.00.00.00.00.00.019.10.017.71.4 (0.6)
Fusi II (n = 596)0.00.00.00.00.00.00.0100.00.00.01.0 (0.0)
Fusiusi III (n = 441)0.00.00.00.00.00.00.025.30.0100.01.3 (0.4)
Flusili IV (n = 354)54.742.228.97.823.29.44.926.06.224.52.3 (1.1)
Fusiusi V (n = 259)13.622.95.84.45.815.34.435.499.738.62.3 (1.6)
Flusili VI (n = 243)0.920.30.00.06.0100.07.350.92.231.92.1 (1.0)
Cluster VII (n = 127)1.231.113.50.612.34.9100.036.614.037.22.5 (1.3)

Manatua. Alc: faafitauli faʻaaogaina ava malosi, Tob: faafitauli tau tapaa, Mar: faʻafitauli i le mariuana, faʻaaogaina o le tapaa, faʻafitauli o le koko, faʻaaogaina o mariuana, meaʻai: amioga, ma Galuega: galuega tele.

aNumera o amioga ua fai ma vaisu ua tuanaʻi ua tuʻuina atu M (SD).

Sociodemographic ma le soifua manuia uiga o tagata o le kulupu

O faʻamatalaga faʻapitoa o le sociodemographic o fualaau taʻitasi o loʻo faʻamatalaina i le Laulau 6. O le faʻaaogaina o le kulupu e matua taua tele i le feusuaiga: o le fuainumera o tane o 34.9%, 27.7%, 40.6%, 47.7%, 64.1%, 20.6%, ma le 44.1% i fusi e fitu. O galuega ma le tulaga o le ulugalii e fesoʻotai foi i le avea ma sui auai. O tulaga uma o aʻoaʻoga (faʻaaogaina aʻoaʻoga) poʻo le faʻaauau o tufatufa faʻasalalauga faʻavaomalo (tausaga ma tupe maua) e faʻapitoa foi ma le avea ma sui auai. O le mea mulimuli, o sui o le kulupu e matua ese lava i le tulaga o le soifua manuia lelei: o sui auai o le "tagata e sili atu le malosi," "ulaula," "tisaua fualaau," ma le "polyaddict" - togi e sili atu nai lo "tagata e fai mea leaga" ma "tagata 'ai tele" (Ata 1).


 

laulau

Laulau 6. Sociodemographic uiga e fesoʻotai i le avea ma sui auai (n = 2,728)


 

Laulau 6 o 6

Laulau 6. Sociodemographic uiga e fesoʻotai i le avea ma sui auai (n = 2,728)

 Fuatini IFlusili IIFualaau IIIFlusili IVFualaau V. VFlusili VIFuaiupu VII 
Feusuaiga, N (%)        
 tane247 (34.9)165 (27.7)179 (40.6)169 (47.7)166 (64.1)50 (20.6)56 (44.1)χ2 = 153.7, p <.001, Cramer's V = 0.24
 fafine461 (65.1)431 (72.3)262 (59.4)185 (52.3)93 (35.9)193 (79.4)71 (55.9) 
Tausaga, M (SD)45.9 (12.5)49.4 (13.4)42.9 (12.1)42.8 (13.8)46.9 (13.6)41.1 (14.1)38.1 (14.3)Kruskal-Wallis χ2 = 130.0, p <.001
Tulaga tau faaipoipo, N (%)        
 Faʻatasi465 (65.9)413 (69.5)283 (64.5)197 (56.1)181 (69.9)157 (64.6)77 (61.1)χ2 = 50.6, p <.001, Cramer's V = 0.10
 Vavaeese pe tetea138 (19.5)99 (16.7)77 (17.5)72 (20.5)37 (14.3)30 (12.3)12 (9.5) 
 nofofua103 (14.6)82 (13.8)79 (18.0)82 (23.4)41 (15.8)56 (23.0)37 (29.4) 
Aoga, N (%)        
 Aoga Maualuga pe itiiti204 (28.8)128 (21.5)66 (15.0)114 (32.2)55 (21.2)44 (18.1)33 (26.0)χ2 = 50.2, p <.001, Cramer's V = 0.14
 Kolisi pe sili atu504 (71.2)468 (78.5)375 (85.0)240 (67.8)204 (78.8)199 (81.9)94 (74.0) 
Galuega, N (%)        
 Taimi taimi poʻo se taimi-taimi459 (64.9)350 (59.0)354 (80.8)239 (67.5)171 (66.0)145 (59.7)64 (51.2)χ2 = 72.3, p <.001, Cramer's V = 0.16
 O isi uma248 (35.1)243 (41.0)84 (19.2)115 (32.5)88 (34.0)98 (40.3)61 (48.8) 
Tupe Maua, M (SD)a6.1 (2.9)6.6 (3.0)7.0 (3.0)6.2 (3.2)6.5 (2.9)6.4 (3.2)5.6 (3.0)Kruskal-Wallis χ2 = 33.8, p <.001
Soifua manuia, M (SD)52.7 (12.8)56.7 (13.1)55.5 (11.8)49.7 (13.9)52.0 (14.6)50.9 (14.9)52.4 (12.5)Kruskal-Wallis χ2 = 96.0, p <.001

aO auiliiliga i le fuaina o tupe maua e mafai ona maua i le Laulau 1.

ata   

Ata 1. Tausaga ma 95% vaitau o le talitonuina o le Personal Wellbeing Index i totonu o fualaau e fitu

Talanoaga ma Faaiuga

O togafitiga faʻapitoa mo le tele o faʻafitauli o le tagofia o mea ua fai ma vaisu e taua aua o le le mafai ona iloa ma togafitia faafitauli faʻapitoa o vaisu e fesoʻotai ma mea le manuia (Faʻasologa o le faʻaaogaina ma le faʻaleleia o le mafaufau, 2009). O le mea e leaga ai, o tagata e togafitia togafitiga e sili ona faigofie ona latou iloaina le le atoatoa e fetaui lelei ma a latou aoaoga, lea e seasea aofia ai ma vaisu amioga (Freimuth et al., 2008). O le mea lea, o le sini o le suʻesuʻega nei o le tuʻuina atu lea o faʻamatalaga atili i le auala e faʻaoga ai se fuainumera tele o vailaʻau ma amioga faʻafeusuaiga e fai ma vaisu e fesoasoani e faʻamatalaina ai tagata e tuʻuina atu togafitiga ma fuafuaga o le auʻaunaga e uiga i faʻapotopotoga masani o vaisu.

O a matou sailiga e uiga i le tulaga lautele o faafitauli o mea ua fai ma vaisu e ogatusa ma faamatalaga a le US e faailoa ai e tusa ma le afa o tagata matutua matutua o tauivi ma le itiiti ifo ma le tasi le tele o amioga i se tausaga (Sussman et al., 2011). Iʻuga o lenei suʻesuʻega na faʻaalia ai foi e uiga i le 30 pasene o le faitau aofaʻi o tagata matutua na i ai faigata i se tasi o amioga faʻafeusuai, ae o nisi faʻaopoopoga 21% na lipotia mai faafitauli i le lua pe sili atu amioga ma / poʻo mea. E ui o le toʻatele e finau e faapea, o le masani ona faʻatasi ai ma nisi ituaiga o mea ua fai ma vaisu, e taʻu mai ai o le i ai o se tagata e le o se mea ua fai ma vaisu faapitoa, e tatau ona faʻatuatuaina (Shaffer et al., 2004), faʻamatalaga o loʻo i ai nei - faʻaalia e toetoe lava o 60% o na aʻafiaga o mea e fai ma vaisu o loʻo i ai faafitauli i le tasi amioga - e le maua ai se lagolago manino mo lenei faʻasologa o mea faʻaleagaina. Ae peitai, e mafai foi e le toatele o tagata na lipotia naʻo le tasi le tele o amioga i le tausaga talu ai na i ai pe o le ai ai foi faafitauli i isi eria ae mulimuli ane nai lo le taimi lava e tasi (faʻafesoʻotaʻi le sui o mea ua fai ma vaisu; Johnson, 1999).

I le faʻaopoopoga, oa matou faʻamaumauga na faʻaalia ai o le mamanu o amioga sili atu na suʻesuʻeina lelei sili atu i se fofo e fitu-fluster, lea e sili atu nai lo le numera o vaega poʻo le tele (2-4) e masani ona lipotia i suʻesuʻega muamua (Haylett et al., 2004; Lochner et al., 2005; MacLaren & Sili, 2010; Stephenson et al., 1995; Sussman et al., 2014). Ae peitaʻi, o le faʻatusatusa tuusaʻo o taunuʻuga i suʻesuʻega uma, o se faʻafitauli ona o le tele o fesuiaiga o suʻesuʻega e aofia ai le numera ma le ituaiga o mea na fai ma vaisu o loʻo suʻesuʻeina ma metotia faʻafuainumera ua faʻaaogaina (iloiloga o fuainumera, iloiloga o fuataga, suʻesuʻega faʻavasegaina, ma Faʻasaoga i totonu o fua e fua ai vaisu).

E tasi le malosi o lenei suʻesuʻega o le faʻaaogaina lea o ni tagata se toʻalua tutoʻatasi, o le toʻatele o tagata Kanata o loʻo avea ma sui o tagata matua o Alberta i le itupa, vaitausaga, ma le itulagi. O le isi malosi o le iloiloga tutusa o se fuainumera tele o vailaʻau e lua e aʻafia ai ma mea faʻafeusuai, e maua ai le avanoa e faʻatautaia atili ai le tulaga atoa o vaisu. I le isi itu, sa i ai le tele o tapulaa o suʻesuʻega nei e tatau ona faamamafa. Muamua, o tali na maualalo na maualalo i auala uma e lua, o loʻo faʻavaivaia ai le tele o mea na matou maua (Konkolÿ Thege et al., 2015). E le gata i lea, e ui o le auala e tasi le fesili mo le iloiloina o amioga faʻafefete faʻafitauli e masani ona faʻaaogaina i suʻesuʻega faʻamaʻi (epidemiological surveys)Bowling, 2005; Cook, 1987), o le faʻamaoni o fua faʻatau mea e tasi-e sili atu le vaivai nai lo le fua o mea e tele-mea. E le gata i lea, e ui o sailiiliga na muamua atu na faailoa mai ai o le faailoaina e ala i se fesili se tasi mo le tele o amioga o se mea aoga ma aoga i le faailoaina o tagata ua i ai ni faaletonu o mea ua fai ma vaisu, o nei suesuega ua taulai atu i vaisu o mea, gaioiga le fiafia, ma taaloga vitio (Cook, 1987; Tupu, Delfabbro, & Griffiths, 2013; Widyanto, Griffiths, & Brunsden, 2011). O le le mautonu o le talafeagai o le auala o lenei auala suʻesuʻega i mea uma ua fai ma vaisu, o le mea lea, e ono fesiligia.

O le faʻamaoni o le faʻamatalaga o mea e tasi e le manino foi. O le matou sini o le tuʻuina atu lea o faʻamatalaga manino o amio taʻitasi na faʻamalosia ai le faʻaleagaina ma aloese mai le faʻaaogaina o faaupuga e pei o le tagofia o mea ua fai ma vaisu e faaitiitia ai le tali atu o le tali. O le a le uiga o tagata na faʻamatalaina nei mea e leʻi suesueina i lenei suʻesuʻega, ma e ono mafai ona faʻamalamalamaina le faʻaleagaina lautele i nisi taimi. Mo se faʻataʻitaʻiga, "faʻafitauli faigata" e pei ona faʻamalamalamaina mo ē ua teteʻe, e le gata ina aofia ai le tele o le 'ai o meaʻai meaʻai, ae faʻapea foi ma mamanu faʻafeusuaiga o mea e le o iai ni meaʻai, e ui lava i lona natura faʻaleagaina e le o faʻamatalaina o se vaisu i le taimi nei.

E ui lava i nei tapulaa, o lenei suʻesuʻega e taulai atu ai lo tatou gauai atu i le toatele o tagata o loʻo feagai ma faʻafitauli o le vaisu i le taimi lava e tasi, ma e manaʻomia ai se iloiloga faʻapitoa ma le faʻaogaina o togafitiga faʻapitoa faʻataʻitaʻi pe a mauaina auaunaga tau le mafaufau. Matou te faʻamoemoe o lenei galuega o le a fesoasoani i le saʻo ma le faʻamautinoaina o tagata gasegase o loʻo tuʻuina atu faʻamatalaga o mea ua fai ma vaisu, e faʻamalosia ai tagata tomai faapitoa e mafaufau i le ono mafai ona tupu faʻatasi ai mea ma vailaau faʻatusa i luga aʻe o na faʻamuamua na faʻamaonia e le au faipisinisi.

Fesoasoani a le au tusitala

Na fuafuaina e le TCW ma le DCH le suʻesuʻega ma tusia le maliega. BKT na faʻatautaia le suʻesuʻeina o tusitusiga ma tuʻuina atu ni aotelega o suʻesuʻega suʻesuʻe muamua, faʻatautaia suʻesuʻega fuainumera, ma tusia le ata muamua o le tusitusiga. O tusitala uma sa fesoasoani ma faamaonia le tusitusiga mulimuli. O tusitala uma sa i ai le avanoa atoa i faʻamaumauga uma i totonu o le suʻesuʻega ma ave matafaioi mo le faʻamaoni o faʻamaumauga ma le sao o le auiliiliga o faʻamaumauga.

Feeseeseaiga o tului

Fai mai tusitala e leai se feteenaʻiga tului.

mau faasino

 
Vaega muamua
 Bowling, A. (2005). Na o le tasi le fesili: Afai e tasi le fesili e fesili, aisea e fesili ai i nisi? Journal of Epidemiology and Community Health, 59 (5), 342-345. Pule: 10.1136 / jech.2004.021204 CrossRef, Medline
 Clarkson, J., & Kopaczewski, S. (2013). Ponokalafi vaisu ma le fomai o saoloto tautala. American Journal of Clinical Pathology, 37 (2), 128–148. faia: 10.1177 / 0196859913482330
 Clatworthy, J., Buick, D., Hankins, M., Weinman, J., & Horne, R. (2005). O le faʻaaogaina ma le lipotia o faʻavasega auʻiliʻiliga i le soifua maloloina mafaufauga: O se toe iloiloga. British Journal of Health Psychology, 10 (3), 329–358. faia: 10.1348 / 135910705X25697 CrossRef, Medline
 Cook, D.R. (1987). Oe lava-faʻailoaina vaisu ma faʻalavelave lagona i se faʻataʻitaʻiga o kolisi tamaiti aʻoga. Psychology o amioga ua fai ma vaisu, 1 (1), 55-61. faia: 10.1037 / h0080429 CrossRef
 Davison, C., Smith, G. D., & Frankel, S. (1991). Lay epidemiology ma le puipuiga mai feteʻenaʻiga: O le aʻafiaga o le coronary candidacy mo soifua maloloina aʻoga. Sociology o le Soifua Maloloina ma maʻi, 13 (1), 1–19. faia: 10.1111 / 1467-9566.ep11340301 CrossRef
 Demetrovics, Z., & Griffiths, M. (2012). Vaisu amioga: Ua tuanaʻi, taimi nei ma le lumanaʻi. Tusi o mea ua fai ma vaisu amioga, 1 (1), 1-2. faia: 10.1556 / JBA.1.2012.1.0 fesoʻotaʻiga
 Effertz, T., & Mann, K. (2013). O le avega ma le tau o faʻafitauli o le faiʻai i Europa ma le aofia ai o le faʻaaogaina o le 'ava malosi ma le tagofia o le nikotini. Europa Neuropsychopharmacology, 23 (7), 742-748. fai: 10.1016 / j.euroneuro.2012.07.010 CrossRef, Medline
 Freimuth, M., Waddell, M., Stannard, J., Kelley, S., Kipper, A., Richardson, A., & Szuromi, I. (2008). Faalauteleina o le lautele o lua lua faʻamaoniga ma co-vaisu: Amio amioga. Tusi faʻamaonia o kulupu i le tagofia o mea ua fai ma vaisu ma le toe faʻaleleia, 3 (3–4), 137-160. faia: 10.1080 / 15560350802424944 CrossRef
 Garcia, F. D., & Thibaut, F. (2010). Feusuaiga i feusuaiga. American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36 (5), 254-260. faia: 10.3109 / 00952990.2010.503823 CrossRef, Medline
 Gossop, M. (2001). Se 'upega tafaʻilagi o le faʻalagolago. Togafitiga, 96 (5), 677-678. Pule: 10.1046 / j.1360-0443.2001.9656771.x CrossRef, Medline
 Granello, D. H., & Wheaton, J. E. (2004). Luga o faʻamatalaga i luga ole laiga: Taʻiala mo suʻesuʻega. Tusi o Talafaʻasolopito ma Atinaʻe, 82 (4), 387–393. fai: 10.1002 / j.1556-6678.2004.tb00325.x CrossRef
 Grant, J. E., Potenza, M. N., Weinstein, A., & Gorelick, D. A. (2010). Folasaga i amioga ua fai ma vaisu. O le American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36 (5), 233-241. faia: 10.3109 / 00952990.2010.491884 CrossRef, Medline
 Haylett, S. A., Stephenson, G. M., & Lefever, R. M. H. (2004). Faʻaleaʻoga i amioga faʻatamaʻi: O se suʻesuʻega o mea ua fai ma vaisu e faʻaaoga ai le Fesili FOMAI PAIA. O amioga ua fai ma vaisu, 29 (1), 61–71. faia: 10.1016 / S0306-4603 (03) 00083-2 CrossRef, Medline
 Hellman, M., Schoenmakers, T. M., Nordstrom, B. R., & van Holst, R. J. (2013). E i ai se mea e pei o luga o le initaneti vitio taʻaloga mausa? O se iloiloga o faʻasalaga. Suesuega ma Togafiti mo Togafitiga, 21 (2), 102–112. faia: 10.3109 / 16066359.2012.693222 CrossRef
 International Wellbeing Group. (2006). Faʻamaumauga o le soifua manuia o le tagata lava ia (4th ed.) Maua mai mai http://www.deakin.edu.au/research/acqol/instruments/wellbeing-index/pwi-a-english.pdf
 Johnson, M. C. (1999). Koluse-fai ma vaisu: O le natia lamatiaga o le tele o vaisu. Niu Ioka, NY: Le Rosen Publishing Group.
 Karim, R., & Chaudhri, P. (2012). Vaisu amioga: O se aotelega. Tusi o Fualaʻau ole Psychoactive, 44 (1), 5-17. fai: 10.1080 / 02791072.2012.662859 CrossRef, Medline
 King, D. L., Delfabbro, P. H., & Griffiths, M. D. (2013). Auala o faʻafitauli o taʻaloga vitio i tagata matutua e masani ona taʻalo: O se 18-masina suʻesuʻe umi. Cyberpsychology, Amioga ma Fesoʻotaʻiga Lautele, 16 (1), 72-76. fai: 10.1089 / cyber.2012.0062 CrossRef, Medline
 Konkolÿ Thege, B., Colman, I., El-guebaly, N., Hodgins, D. C., Patten, S. B., Schopflocher, D., Wolfe, J., & Cameron Wild, T. (2015). Faʻafitauli e fesoʻotaʻi ma faʻafitauli i mea ua fai ma vaisu: Lua suesuega o Kanata matutua. Togafitiga Suesuega & Teori, 23 (1), 34–42. faia: 10.3109 / 16066359.2014.923408 CrossRef
 Kourosh, A. S., Harrington, C. R., & Adinoff, B. (2010). Tanning o se amioga vaisu. American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36 (5), 284-290. faia: 10.3109 / 00952990.2010.491883 CrossRef, Medline
 Lawlor, D. A., Frankel, S., Shaw, M., Ebrahim, S., & Smith, G. D. (2003). Ulaula ma le soifua maloloina: O faʻamaʻi faʻamaʻi faʻamatalaina le le manuia o le ulaula polokalame taofia i totonu o tagata le tagolima? American Journal of Public Health, 93 (2), 266-270. faia: 10.2105 / AJPH.93.2.266 CrossRef, Medline
 Lochner, C., Hemmings, S. M. J., Kinnear, C. J., Niehaus, D. J. H., Nel, D. G., Corfield, V. A., Moolman-Smook, J. C., Seedat, S., & Stein, D. J. (2005). Suʻesuʻega o fualaʻau o faʻalavelave o le fusi o alaleo i tagata mamaʻi e maua i se maʻi o le mafaufau: O faʻamaʻi ma faʻafitauli masani. Mautinoa le mafaufau, 46 (1), 14-19. fai: 10.1016 / j.comppsych.2004.07.020 CrossRef, Medline
 MacLaren, V. V., & Best, L. A. (2010). Tele amioga fai ma vaisu i talavou matutua: Tulaga masani a tamaiti aʻoga mo le Pepa Fesili Fesili Fesili. O amioga ua fai ma vaisu, 35 (3), 252-255. fai: 10.1016 / j.addbeh.2009.09.023 CrossRef, Medline
 McGinnis, J. M., & Foege, W. H. (1999). Maliu ma le faʻamaʻi mafua mai i le faʻaaogaina o vailaʻau oona i le Iunaite Setete. Taualumaga a le Asosi a Amerika Fomaʻi, 111 (2), 109-118. fai: 10.1046 / j.1525-1381.1999.09256.x CrossRef, Medline
 Mudry, T. E., Hodgins, D. C., el-Guebaly, N., Cameron, W. T., Colman, I., Patten, S. B., & Schopflocher, D. (2011). Faʻataʻitaʻiga sili atu amioga amioga faʻasolosolo: O se faʻavasega iloiloga. Iloiloga ole mafaufau ole mafaufau ile taimi nei, 7 (2), 138-151. faia: 10.2174 / 157340011796391201 CrossRef
 Rush, B., Urbanoski, K., Bassani, D., Castel, S., & Wild, T. (2010). Le faʻamaʻi o le tuʻufaʻatasia o vailaʻau faʻaaoga ma isi faʻaletonu mafaufau i Kanata: Faʻateleina, tautua faʻaaoga ma le manaʻomia manaʻoga. I le J. Cairney & D. L. Streiner (Eds.), Faʻaletonu o le mafaufau i Kanata: O se vaʻaiga faʻamaʻi (i. 170–204). Toronto, Kanata: Iunivesite o Toronto Press.
 Shaffer, H. J., LaPlante, D. A., LaBrie, R. A., Kidman, R. C., Donato, A. N., & Stanton, M. V. (2004). I le agai atu i se syndrome faataitaiga o vaisu: Tele faaupuga, masani masani. Harvard Iloiloga o le Psychiatry, 12 (6), 367–374. faia: 10.1080 / 10673220490905705 CrossRef, Medline
 Shulman, T. D. (2003). Se mea mo leai se mea: Faʻatauga faleoloa ma toe faʻaleleia. Haverford, PA: Lomiga Faʻasalalau.
 Nofofua, E., Robson, L., Xie, X., & Rehm, J. (1998). O le tamaoaiga tau o le ava malosi, tapaa ma vailaʻau faasaina i Kanata, 1992. Togafitiga, 93 (7), 991-1006. fai: 10.1046 / j.1360-0443.1998.9379914.x CrossRef, Medline
 Stephenson, G. M., Maggi, P., Lefever, R. M. H., & Morojele, N. K. (1995). Faʻatele amioga: O se archival suʻesuʻega o amioga masani na lipotia mai e 471 tagata gasegase na taliaina i se vaisu togafitiga nofoaga. Suesuega ma Togafiti o Vaisu, 3 (3), 245-265. faia: 10.3109 / 16066359509005241 CrossRef
 Faʻaaogaina o le faʻaaogaina o le soifua maloloina o mafaufau. (2009). Fausiaina o lau polokalama. Faʻatinoga faʻamalosia mo faʻalavelave faʻatasi ai. Rockville, MD: US Department of Health and Human Services, Faʻasologa o Faʻasalaga Faʻapitoa ma Auaunaga Faʻalesoifua Maloloina, Centre mo Auaunaga Faʻalesoifua Maloloina. Toe aumai mai https://store.samhsa.gov/shin/content/SMA08-4367/BuildingYourProgram-ITC.pdf
 Sussman, S. (2010). Alofa vaisu: Faauiga, aga masani, togafitiga. Feusuaiga feusuaiga & Faamalosia, 17 (1), 31–45. faia: 10.1080 / 10720161003604095 CrossRef
 Sussman, S., Arpawong, T., Sun, P., Tsai, J., Rohrbach, L., & Spruijt-Metz, D. (2014). Faʻatele ma le tutupu faʻatasi o amioga ua fai ma vaisu i isi sa avea ma isi aoga maualuga talavou. Tusi o mea ua fai ma vaisu amioga, 3 (1), 33–40. faia: 10.1556 / JBA.3.2014.005 fesoʻotaʻiga
 Sussman, S., Lisha, N., & Griffiths, M. (2011). Faʻateleina o vaisu: O se faʻafitauli o le toʻatele poʻo le toʻaitiiti? Iloiloga ma le Soifua Maloloina Tomai, 34 (1), 3-56. faia: 10.1177 / 0163278710380124 CrossRef, Medline
 Sussman, S., & Moran, M. (2013). Nisi nana: Televise. Tusi o mea ua fai ma vaisu amioga, 2 (3), 125–132. faia: 10.1556 / JBA.2.2013.008 fesoʻotaʻiga
 Villella, C., Martinotti, G., Di Nicola, M., Cassano, M., La Torre, G., Gliubizzi, M., Messeri, I., Petruccelli, F., Bria, P., Janiri, L ., & Conte, G. (2011). Faʻafeagai amioga i talavou ma talavou matutua: Iʻuga mai le faʻateleina suʻesuʻega. Tusi o Talaaga o Suesuega o Taaloga Faitupe, 27 (2), 203-214. faia: 10.1007 / s10899-010-9206-0 CrossRef, Medline
 Widyanto, L., Griffiths, M. D., & Brunsden, V. (2011). O se psychometric faʻatusatusaga o le Initaneti Togafitiga Suʻega, o le Initaneti-Fesoʻotaʻi Faʻafitauli Fua, ma oe lava faʻamaoniga Cyberpsychology, Amioga ma Fesoʻotaʻiga Lautele, 14 (3), 141-149. fai: 10.1089 / cyber.2010.0151 CrossRef, Medline
 Willoughby, T., Chalmers, H., & Busseri, M. A. (2004). Fea le faʻamaʻi? Suʻesuʻega o le tutupu faʻatasi i le tele o faʻafitauli amio i le talavou. Tusi o tala o le faufautua ma le mafaufau togafitiga, 72 (6), 1022-1037. faia: 10.1037 / 0022-006x.72.6.1022 CrossRef, Medline
 Wong, U., & Hodgins, D. C. (2014). Atinaʻeina o le taʻaloga o mea ua fai ma vaisu mo tagata matutua (GAIA). Suʻesuʻega ma Togafiti mo Togafitiga, 22 (3), 195–209. faia: 10.3109 / 16066359.2013.824565 CrossRef