Curr Behav Neurosci Rep. 2016; 3: 49-57.
Lomia i luga o le initaneti 2016 Feb 20. Tui: 10.1007/s40473-016-0068-3
PMCID: PMC4769313
lē faʻatino
O fausaga faʻamalosi e tuʻuina atu ai faʻamatalaga faʻavae mo le faʻasologa o mea faʻapitoa ma faʻaleleia atili le faʻapenaina o vaega faʻapitoa o le mafaufau. O lenei auala e mafai ona faʻaaogaina i le suʻega o tagata taʻitoʻatasi e fai ma vaisu amioga, mo se faʻataʻitaʻiga, i taaloga, taaloga vitio, initaneti, meaʻai, ma feusuaiga, faʻatagaina le faʻatinoina o le tino paʻu. Matou te faʻaogaina lenei auala e iloilo ai mea e pei o le le mautonu, faʻamalosi, ma le faʻatonutonuina o tulafono faatonutonu, lea atonu e sili ona talafeagai, talafeagai, ma manuia mo le malamalama ma togafitiga mulimuli ane o mea ua fai ma vaisu.
faʻatomuaga
O le amanaiaina o mea e fai ma vaisu e le o ni vailaʻau, mo se faataitaiga, i taaloga, taaloga vitio, initaneti, meaai, ma feusuaiga, ua vave ona tuputupu ae ona o le faateleina o faamaoniga o faaletonu masani e fesootai ma le le atoatoa o mea (SUD) [1, 2]. O le suʻesuʻeina o le faʻamalamalamaga i vaisu o amioga e mafai ai ona faʻataʻitaʻiina le faʻaleagaina o mea e le atoatoa e faʻamaonia ai faʻamaʻi ma mea faʻapitoa, e maua ai se auala ma faigofie ona faʻavasegaina ma togafitia ni vaega e le mautonu.
O se manaʻoga e faʻamatala ma vavae ese ia faʻafitauli ma faʻafitauli faʻapitoa mo le mafaufau e avea ma mea taua mo se auala lelei i le faʻamautinoaina ma togafitiga o vaisu amioga. O se ala e mafai ona faʻamalosia ai i lea ituaiga faʻataʻitaʻiga, e ala mai i faʻauigaga o le mafaufau, o faʻatulagaga faʻavae e sili atu i vaega o le le atoatoa mo le taua o le faʻamaʻiina [3]. O lenei faiga, faʻaaogaina o faʻauigaga e pei o le le mautonu, faʻamalosi, ma le faʻatonutonuina o tulafono, atonu e sili ona talafeagai, talafeagai, ma manuia mo vaisu [3-5]. O le taulaiga o le pepa o loʻo i ai nei o le toe iloiloina lea o nei suʻesuʻega faʻamalosi i vaisu o amio, faʻatasi ai ma faʻatusatusaga i le SUD, ina ia mafai ai ona faʻaalia soo se mea e talitutusa faʻapea ma soʻo se tulaga e eseese ai.
Sa taitaia se suʻesuʻega o Pubmed (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/) faʻatasi ai ma faʻamatalaga o loʻo mulimuli mai: gaioiga faʻaletonu po o taaloga faʻaleagaina poʻo taaloga faʻaletonu, ma cognition, manatua galuega, aʻoaʻoga, manatua, fuafuaga. O amioga mataga tau feusuaʻiga na suʻeina eseese, ma le faʻamautuina o le leʻoina o meaʻai e faʻatalanoaina puupuu.
faʻavasegaga
Ole taʻavale faʻaletonu (PG) o le muamua lea o mea ua fai ma vaisu e aofia ai le faʻamaʻi pipisi i totonu o le Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) i 1994. Uluai suʻesuʻega na vaʻaia le PG e pei o se faʻafitauli o le manava malosi [6], maʻi le mautonu-faamalosi (OC), poʻo le faʻasolosolo o mea e fai ma vaisu e le o faʻamalositisi [7], ae o suʻesuʻega na mulimuli ane na faʻaalia ai mea e talitutusa ma le faʻaaogaina o vailaʻau (SUD) [8] i luga o faafitauli o alaleo OC [9]. O se faʻatalanoaga-faʻataʻitaʻiga na faʻaalia ai le malolosi o fegalegaleaiga i le va o uiga o le PG ma le OC nai lo le OC maʻi (OCD) [10], ma faʻamaonia lona faʻavasegaina faʻatulagaga o se vaisu amioga [8]. O le mea moni, talu ai nei lava, na aofia ai e le DSM-5 le faʻaletonu o mea tau tupe i lalo o vailaʻau ma mea faʻafefete.
Initaneti-ma amioga e fesoʻotai i taaloga e faʻateleina le amanaiaina ae leʻi aofia ai i le DSM-5 ao faʻateleina faʻamatalaga manaʻomia [11]. Ae ui i lea, a o le initaneti-ma le faʻaaogaina o mea tau faʻafememeaiga e itiiti le lauiloa, o lo latou aafiaga o loʻo i ai nei e maualuga. O se suʻesuʻega faʻafomaʻi o le initaneti faʻaaogaina i Amerika na faʻaalia ai i le va o le 3.7 ma le 13% o i latou na tali atu na latou ausia tulaga faʻatulagaina mo le faʻaaogaina o le initaneti. [12]. O le faʻaaogaina o taaloga vitio e faʻaalia e sili atu ona taatele i le faitau aofaʻi o tagata, e tusa ma le tolu tausaga o le taatele i tupulaga talavou [13], oo atu i le 8–9.3% o talavou / talavou matutua i Amerika ma Siamani [14, 15]. Ona o le sologa lelei i le va o vaisu i luga o le initaneti, vaisu i luga o le initaneti, ma vaisu o taaloga vitio, o nei amioga e talanoaina faatasi i lenei iloiloga.
Tausiga malosi i meaʻai ma feusuaiga i se taui e masani ona i ai i le siosiomaga. Talu ai ona o le matauina o le gaioiga o loʻo faʻaosoosoina ai le ogatotonu o le faiʻai ma le neurotransmitter system e avea o fualaau faasaunoa, o le tagofia o feusuaiga na manatu o se maʻi o le faalagolago i le vave [16, 17] ae o nisi o ituaiga, e pei o le "cyber-sex" (lea e sili atu ona afaina i vaisu o feusuaiga [18]), fetaui lelei ma faaupuga o mea ua fai ma vaisu [19]. O le faaupuga amioga mataga faʻafeusuaiga (CSB) na faia i le 1985 [20] ma maua ai o se uiga mausali [21], e mafai ona vaʻaia mai le faʻagasolo lelei o feusuaiga e mafai ona faʻaleleia lelei ma le mafaufau [20]. E ui ina leai se maliega a le lalolagi atoa o le CSB [22], o nisi o suʻesuʻega faʻataʻitaʻiga ua faʻamatalaina, e aofia ai feusuaiga faifai pea ma faʻamalosi e taʻitaʻia ai le faʻalavelave faʻaletino poʻo le soifua maloloina, agafesootai, poʻo le tamaoaigas [22-25]. Ma le mea mulimuli, o le malosi o le amio i se isi taui faalenatura, meaʻai, faʻaalia i le faʻamaʻiina o le pinge eating (BED), lea e faʻaalia i taimi o le vave ai o mea taumafa e aunoa ma le faʻamamaina ma masani ai ae e le o taimi uma e fesootaʻi ai ma le oona. Faʻatautaia o gaioiga i le BED talu ai nei ua toe iloiloina [26] ae o loʻo maua i ai iinei ia sailiiliga autu.
Faailoga Faanatinati o Mea Tete
O faailoga o le tino o mea ua fai ma vaisu e pei o le faapalepale ma le tuumuli ese o ni vaega taua o le SUD, ma o le tuuina atu o ia ituaiga o mea ua fai ma vaisu e ono aafia ai le fefaasoaai o mataupu faavae o le ola o le tino ma le mafaufau. Ae ui i lea, e tumau pea le itiiti o ni faʻamaoniga e faʻaalia ai na uiga i vaisu amioga. O nisi faʻamaoniga e maua mai i suʻesuʻega o le PG, aemaise lava le faapalepale, tosoina, faʻanoanoa, faʻaitiitia le puleaina, ma le faʻalavelaveina o mea taua (faʻale-tagata, aiga, ma / poʻo le matata)s [7]. Tagata taʻitoʻatasi e iai le PG o aʻafiaga o faʻamalologa (e aofia ai le leai o se faʻalavelave, afaina, ma le le fiafia) [27, 28], i tulaga faʻatusatusa i tagata taʻitoʻatasi o loʻo faʻaaogaina le ava (AUD) [27]. E le gata i lea, o le 91% o le faʻataʻitaʻiga o le 222 PG o loʻo faifai lemu pe o le taofi foʻi o mausa o le taʻaloga tupe na lipotia mai le "manaʻo tele" e le fesoʻotaʻi ma le faʻaaogaina o le 'ava malosi poʻo fualaʻau.28]. Totogi i le PG [29] atonu e fesootai ma le atuatuvale [30], e ono fautuaina ai se aʻafiaga o le faʻamalosia o le malosi, o se faagasologa lea e masani ona fautuaina ina ia faʻaaogaina le vailaau oona [31]. I tulaga o le faapalepale, o tagata taʻitasi ma le PG o loʻo faʻaalia suiga i tali o le loto i gaioiga tau tupe.32] ma lipoti atu le faateleina o le tele o taaloga tau tupe po o le tele o bet i le taimi [27]. O lenei mea mulimuli na fesoʻotaʻi ma le faʻamoemoe o le faʻaopoopoina o avanoa e manumalo ai nai lo le faateleina poʻo le faatumauina o le fiafia [27], e fautua mai ai o le faʻatinoina o aʻoaʻoga i lenei vaega atonu e ese mai le SUD.
E i ai foi nisi faʻamaoniga o le faapalepale, tuumuli ese, ma faafitauli faaleaiga ma agafesootai i tama talavou oe latou te ausia tulaga faataatitia mo mea ua fai ma vaisu e faatatau ile initaneti pe a faatusatusa i tupulaga e le o ni mea ua fai ma vaisu [33]. So lipoti o le faapalepale ma le toina i tua e fesoʻotaʻi ma le faʻaaogaina i le initaneti e foliga mai e sili atu le maualuga o tagata matutua i kolisi i latou o loʻo galulue i le vafealoaloai o onlinu [34]. Ae ui i lea, o faʻamaoniga faʻamalosi e mautinoa lava e le maua i lenei vaega [35]. O le aʻafiaga o le faapalepale ma le toe alu i tua i le BED o loʻo tumau pea ona faʻamatalaina [36]; peitaʻi, o se suʻesuʻega talu ai nei na faaalia ai e tusa ma le afa o se faʻataʻitaʻiga a le 81 obese BED tagata maʻi na latou faia ni faʻataʻitaʻiga mo le faapalepale ma le tolopoina o faʻamaoniga i luga ole fua ole taumafa o Yale [37], e fautua mai ai soʻovaega e ono mafai ona i ai ma le malosi tele.
Substances ma mea e leai ni mea e faʻalagolago i ai mea e foliga mai o loʻo iai faʻasalaga vavalalata [38], ma amioga faʻafefete, ma le fesuisuiaʻi, o uiga ia o [39, 40], faatasi ai ma le tele o faalavelave ogaoga o taumafaiga a le tagata lava ia [41] ma faaletonu tau tupe po o le va fealoai [42]. E oʻo lava i lenei faʻatupulaia o faʻamaoniga o le tutusa i le va o vailaʻau ma mea e leai ni vailaau faʻaleagaina (a itiiti mai mo le PG), e manaʻomia pea faʻamalosia ma tuʻufaʻatasiga suʻesuʻega, lea e mafai ona faʻamaonia atili ai vaega sili atu ma ogaoga ma togafitiga faʻapitoa.
Cognition
O faʻalavelave i galuega faʻatonu i amioga faʻafeusuaiga e le o taimi uma e foliga mai e tumau. O tagata taʻitoʻatasi ma le PG na faʻaalia le faʻaletonu i le felagolagomaʻi ma le fetuunaiga ma le fuafuaina lelei [43, 44] ae iai foʻi lipoti e leai se eseesega faʻatusatusa i le HV i le faiga tutusa [45]. E le gata i lea, o se faʻatusatusaga tuusaʻo o le PG ma le SUD (faʻalagolago i le ava) na faʻaalia ai le faaletonu i le galue i le SUD, ae le o le PG na fautuaina ina ia fesootaʻi atu i le ava malosi [46].
O lenei mea e faʻamaonia ai le manaʻoga e faʻaopopo i lalo o le faʻavaeina o vaega o le faʻaaogaina o faʻamaonia, atonu e ala i le vavaeeseina o aʻafiaga o vaega o galuega. I mea o loʻo mulimuli mai, tatou te vaʻavaʻavaʻavaʻaia matafaioi o le vaʻaia, le le mautonu, ma le faʻamalosia. O nei uiga e tolu o loʻo faʻaalia i le Fig. 1, lea o loʻo faʻatulagaina ai vaisu taʻitasi e faʻavae i luga o faʻafitauli faaletonu.
Faasalalauga
SUD e masani lava ona faʻaalia i le le mautonu i le faʻaaogaina o fualaau oona, o se faʻalavelave e faʻafaigofie ai le manaʻoga i se auala faʻasolosolo, faʻaogaina e le tagata lava ia [47]. O le fegalegaleaiga i le va o le le mautonu ma le naunau e tumau e ui lava i le togafitiga [48]. O le faʻalavelaveina o tulafono faatonutonu faʻapitoa e foliga mai foi e talafeagai i le tele o vailaau faʻaleagaina. Tagata taʻitoʻatasi ma le PG ia lipoti a le tagata lava ia [49] ma faʻaalia ai faʻaletonu i tulaga sili atu ona gauai atu i ai [50, 51]. E tutusa ma le SUD ma le faʻaaogaina o mea tau taaloga, o lenei faʻaletonu e mafai ona atagia mai ai se suiga i le mafaufau, e pei o tagata taʻitoʻatasi ma le PG faʻaalia le faʻaituau ma tausia le gauai atu i faʻamatalaga tau tupe totogi [52]. O loʻo i ai foi faʻamaoniga o le vaʻaia vave o le faʻaogaina o meaʻai i totonu o le BED, faʻapea foʻi ma le faʻalavelave o le faʻaaogaina o meaʻai, e ui lava o loʻo mulimuli mai le taunuʻuga i tagata soifua maloloina [53]. Ole faʻailoga faʻapitoa i luga ole faʻaoga ole initaneti ua lipotia i tagata taʻitoʻatasi e fai ma vaisu i luga o le initaneti [54], ma o le CSB e fesoʻotai ma le vavalalata vave agai i ata mataga manino [55]. O le mea lea, o se mea e masani ona aʻafia ai le mataʻituina o le faʻafitauli o le maʻi-mea faʻapitoa e foliga mai o loʻo ofoina mai i nei vailaau amio.
E ui o le sootaga i le va o le le mautonu ma le naunau i ai e le mafai ona suʻesuʻeina i isi vaisu o amioga, o manatu mai suʻesuʻega o le SUD o loʻo fautua mai ai se sootaga malosi i le va o le lua, e faʻaalia ai se ala agai atu i amioga faʻaleagaga, aemaise lava e ala i le faaosofiaina o le faʻamalosia. E faigata tele mai nei suʻesuʻega peitaʻi o le a iloa ai pe o iai muamua le faʻafitauli o le maʻi pe na faʻamalosia e latou, e ui lava o faʻamaoniga mai le SUD tusitusiga o loʻo taʻu mai ai le mulimuli [47]. E tusa ai ma lenei, fesuiaiga o faʻailoga e faʻalogo i ai e faʻagasolo ai punaoa faʻapitoa mai fualaau faʻasaina o fualaau faʻasaina ua i ai ni aafiaga lelei ma aʻafiaga ile aoga [56, 57], faatasi ai ma sina aafiaga i le manao i tagata ulaula [58], e ui lava o le tele o aʻoaʻoga faʻapitoa e leʻo manino i le taimi nei [59].
Faʻafitauli
O le le malosi o le mafaufau, o se uiga o le vave, amio le fuafuaina ua tatala mai le mafaufau lelei ma tutupu e tusa lava pe afaina ai taunuuga leaga, ua lelei ona tusia i luga o le tele o faafitauli o le mafaufau, e aofia ai SUD [60, 61]. O amioga mataga ua faaalia nei i vaisu o amioga, e aofia ai vaega eseese o tagata taitoatasi ma PG [43, 45, 62], faafitauli tau taaloga eseese tau tupe [63], ma BED [26]. O le faʻatinoina o le gaioiga e faʻaalia e le tagata lava ia e avea o se faʻafitauli aʻafia mo gaioiga faʻaleagaina i aʻoga tulagalua ma aʻoga i Singapore [64] ma e fesoʻotaʻi ma le faigata o le vavalalata i PG na puʻea e le PG-YBOCS [65]. O le faʻaleʻaleʻaina e le tagata lava ia e mafai foi ona maualuga i le PG faʻatusatusa i lena i le SUD [66].
O le a le mafai ona toe faʻaleagaina i le tele o vaʻaia ae masani ona masani ona fausia, ma faʻaaogaina e ala i le faʻaogaina o mea e faʻaogaina ai le tino [61]. I se faʻapuupuuga, o le motusia o le afi e faʻamatalaina ai le mafai ona taliina le tali poʻo le faʻaumatiaga o galuega; o le le faʻamalosi o le filifiliga e faʻamatalaina le faʻaosoosoina o le filifiliga, fetuunai e ala i le faʻamalosi, poʻo le leai foi, o le faʻamaoniga muamua (mafaufau i le le mautonu) poʻo uiga faaletino o se taunuʻuga (tolopo le faʻasili); ma le mea mulimuli, o le faʻatalitali o le faʻasolosolo o loʻo faʻamatalaina ai le agavaʻa i le le talafeagai o le tali atu vave. O lenei faʻaliliuga o loʻo fautua mai ai e ono i ai ni eseesega faʻalauiloa i faʻafitauli [61].
E le mafai ona faʻamalosi le afi i se galuega Go / NoGo pe taofi le faʻailoga (SST), lea e faʻamaonia ai muamua pe a maeʻa le taliina, faʻamaonia le taofiga poʻo le faʻamaina o taga, i le faasologa. O tagata taʻitoʻatasi o loʻo i ai le SUD e faʻaalia le le lelei o le faʻatinoina o galuega SST ma Go / NoGo, faʻamaonia e se faʻataʻitaʻiga o faʻataʻitaʻiga faʻaletonu aemaise lava mo mea e faʻamalosi ai ma nicotine ae le o le opioid poʻo le faʻasaina o le cannabis [67••, 68]. O suʻesuʻega o le motusia o le moto i le PG ua faʻaalia ai ni mea faʻafefiloi. Ua le lelei le faatinoga i le taimi o le galuega Go / NoGo [69] e leai foi se eseesega mai pulega lelei i le galuega lava e tasi [67••]. I se tulaga talitutusa, e tele suʻesuʻega na lipotia ai le leai o se eseesega i le taimi o le SST pe a faatusatusa i le soifua maloloina lelei [70-72] e ui o se faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga talu ai nei na maua ai le tele o aafiaga o le le lelei o le faatinoga o le SST i tagata taaalo [67••]. Talu ai o lenei vaega o loʻo faʻaalia ai faigata i le faʻamalamalamaina o le tau ao faagasolo le galuega Go / NoGo [69] ma Alu taimi faʻaalia i le taimi o le SST [67••], o nisi o nei aʻafiaga e mafai ona fesoʻotaʻi atu i le le vaʻaia [67••]. Ua lipotia mai le leai o se faʻamoemoeina o tagata taʻalo video i le SST [73]. O le mea e mataʻina ai, e ui lava e foliga mai ua faʻaitiitia le faʻatagaina o le gaoioi i le galuega Go / NoGo [63], ua faʻaalia e le aufaipisinisi i luga o le initaneti le saʻo atili i luga o le galuega lava lea e faʻatusatusa i le HV [74]. O le mea lea, e tatau ona faia le tausiga i le tele o mea e masani ona fai i komepiuta i suʻesuʻega suʻesuʻe i suʻesuʻega suʻesuʻe, o se mea e faʻamaonia atili ai suʻesuʻega. O le taua o le taua o le taofi taofi e taua foi; o tagata taʻitasi ma le BED o loʻo faʻaalia pea le le atoatoa i le Go / NoGo ma le SST ae naʻo le tulaga o se meaʻai, ae le o se mea e le faʻaituau [75, 76]. O le mea lea, o faaletonu i le taliina o tali e foliga mai e le o maitauina lelei i vaisu o amioga, ma o nisi o eseesega ua matauina atonu e fesootai ma malosiaga faaopoopo.
I le PG, BED ma le faʻaleagaina o taaloga, o faʻamaoniga faʻaalia e taʻu mai ai o le toesea o le le mautonu e taua tele i totonu o le faiga o filifiliga. Tagata taitoatasi ma PG [49, 77-79], BED [80, 81], ma taaloga faʻaletonu [73] o le tolopo le tolopoina o taui i se tulaga e sili atu nai lo pulega maloloina, o lona uiga o mea laiti, vave o taui e sili atu nai lo le tetele ma le faatuai o taui. E ui o le aafiaga lava lea e tasi na faaalia i tagata taʻitoʻatasi o loʻo i ai faʻafitauli o mea ua fai ma vaisu i fualaau faasaina o le sauaina [68, 82, 83], o lenei faʻaletonu e mafai ona sili atu ona faʻamaonia i tagata taʻitasi ma le PG. Mo se faʻataʻitaʻiga, o tagata taʻitoʻatasi ma le PG o loʻo faʻaalia le maualuga o le faʻaitiitiga pe a faʻatusatusa atu i tagata taʻitoʻatasi o le kokeni.84], ma le faigata o le vavalalata o se faʻamatalaga sili atu ona malosi o le faʻaitiitia o le fua faatatau nai lo le faʻaaogaina o le tala faasolopito poʻo se isi lava lipoti ua lipotia mai o le le mautonu [85]. O le faʻaitiitia o le faʻaitiitiga o loʻo faʻapena ona matauina i matāʻupu matuiā ma e aunoa ma le BED, e ui lava i mataupu maualalo o loʻo i ai le maualuga o le tino, o loʻo iai faʻatasi ma le BED e faʻaalia le faʻaitiitia o le tau tupe, taui o meaʻai,81], faʻalavelave faʻaletonu i le le faʻamalosi o le filifiliga i ituaiga o taui [86]. E tatau ona maitauina o tagata taʻitasi ma PG e faʻaalia faigata i le vaʻaia lelei o taimi [43], o se mea e ono mautinoa le sao i faaiuga e faʻatatau i faʻatuai faʻatuai ae e tatau ona tofotofoina saʻo.
O isi faʻamatalaga o faʻaletonu i le faʻafitauli o le filifiliga e mafua mai i le faʻaaogaina o le faʻataʻitaʻiga o faʻamatalaga (IST), lea e fuafua ai le faʻataʻitaʻiina poʻo le aoina o faʻamatalaga aʻo leʻi faia se faʻaiuga [46]. O tagata taʻitoʻatasi ma le PG ma le AUD e faʻaalia ai faʻaletonu i lenei fuataga o le mafaufauina o le le mautonu [46], ma faʻamaonia ai le faʻaitiitia o tupe paʻu i luga o vailaau faʻatau ma amioga faʻafefete. O faʻataʻitaʻiga e le masani ai, e faʻaalia ai le faʻalauteleina o faʻamaoniga ao leʻi faia le faʻaiuga i le IST [73] ma le itiiti ifo o pusa na tosoina i luma o le faaiuga i le galuega o le pusa [87].
E i ai ni nai suʻesuʻega e faʻatatau ai le le mautonu o le faʻatali i tagata e fai ma vaisu amioga. Ae ui i lea, o se lipoti lata mai e faʻaaogaina ai se tusi faaliliu o le faaliliuga o iloiloga o tali vave na maua e leai se eseesega i le va o tagata taʻitasi ma le BED ma le puleaina o le pule ao faʻamalosia tagata, ava malosi, ma tagata e faalagolago i le nicotine na faʻaleagaina [88]. Na faia e le au taaalo vitio le tele o tali vave e faʻatusatusa i le soifua maloloina lelei ae na o le faʻaaogaina o le nicotine [73]. Aʻo faʻatali le le mautonu o le faʻafitauli i le tele o SUD, o aʻafiaga e mafai ona maua i fualaau faasaina, e pei ona faʻaalia e tagata ulaula le tulaga masani o tali vave [88]. O isi suʻesuʻega i le PG ma le CSB e tatau ona manaʻomia aʻo leʻi oʻo i le tele o le tulaga o le faʻatalitali o le sola ese i luga o faʻafitauli o le tagofia o mea ua fai ma vaisu ua malamalama lelei.
O loʻo i ai nei ni faʻamatalaga faʻamaonia o le le lava o le le mautonu i tagata taitoatasi ma le CSB [22]. I le faʻaaogaina o se faʻataʻitaʻiga o falemaʻi, e foliga mai e taatele i se faʻataʻitaʻiga a 23 tane ma 2 fafine na ausia tuʻutuʻuga mo le CSB [89], ma o se suʻesuʻega talu ai nei na faʻaalia ai e le CSB lava ia lipoti maualuga atu o le le mautonu [55].
Uiga o le fetuʻunaʻi ma le faʻamalosia
Fuataga o le fetuunaʻi o le mafaufau e mafai ona faʻamaonia ai le amio saʻo o galuega faʻapitoa ma le sao aoga o le filifiliga malosi i amioga faʻaleaga. O le fetuunaiga o le fetuʻutuʻunaʻiga na suʻesuʻeina i le Wisconsin carding task (WCST) ma le galuega faʻatulagaina-faʻapipiʻi (IDED). O le WCST o loʻo faʻaaogaina tulafono fesuisuiai e manaʻomia ai le fesuiaiga o filifiliga i le feagai ai ma tali lelei pe le lelei, lea o le fua muamua o mea sese (faʻaauau pea ona faʻaaogaina le tulafono lava lea e tasi e ui lava i tali le lelei, e faʻaalia ai le faʻamalosi) poʻo le faigata i le faʻaaogaina o le galuega ma le pulea o le inhibitory . O le galuega faʻafeiloaʻiga IDED e suʻeina ma le faʻaeteete le faʻatulagaina o le tausiga ma le faʻavaeina o le faʻatulagaina o manatu, e faʻaalia ai le suia o le mafaufau poʻo le fetuunai.
O faʻatinoga i luga o le WCST ma IDED i SUD e le ogatasi. O tagata taʻitoʻatasi o loʻo faʻalagolago i le cocaine e faʻasaga i le WCST ae naʻo le taimi muamua o le suiga-suia [90]; ae ui i lea, o le faʻamaualuga o vailaau faʻasaina ua faʻaalia e leai se eseesega mai pulega lelei [91]. E leai se faʻafitauli faʻaletonu i le WCST i le faʻalagolago i le ava [92, 93] ae o le ava malosi e faʻaleleia atili ai mea sese i tagata soifua maloloina [94]. Amphetamine ae le o tagata opioid e faʻaalia ai faʻafitauli i le vaitau taua o ED o le galuega IDED [95], e ui o lenei aafiaga e le o toe faia i se suʻesuʻega talu ai nei [96].
E i ai foi le le tutusa i vaega o vaisu amioga. E ui lava e tapulaa, o molimau e tusa lava pe afaina ai faʻafitauli i le seti-suia i le BED [97•], faʻapea foʻi ma faʻasesega faʻasalaga maualuga i le WCST pe a faatusatusa i tagata e le o le BED tagata [98] ma faafitauli faʻapipiʻi faʻatulagaina faʻatusatusa i pulea lelei [98] ma tagata taʻitoʻatasi o loʻo i ai le anorexia nervosa [99]. Ae ui i lea, o le WCST na maua ai ni taunuuga e le ogatasi i le va o tagata taitoatasi ma le PG. Faʻateleina mea sesē o le faʻamalosi i femalagaiga o le PG [100] ma le leai o se eseesega mai pulega maloloina [101, 102] ua faaalia. Faʻateleina i faʻasesega e le faʻasesega na lipotia mai i le PG i le taimi o le WCST, e fautua mai ai o mea e le mautonu e matauina atonu e le o se mea patino i le suia-ae o le sili atu o le le atoatoa o le mafaufau. O tagata taʻitoʻatasi ma le PG e foliga mai e le lelei i le IDED galuega [103], lea e faʻaleleia i le faʻaogaina o vailaʻau faʻafomaʻi (meminika) [104].
E ui o le tusi mo le faʻatinoina i luga o galuega o le fetuunaiga o le mafaufau i tagata taʻitoʻatasi ma luga o le initaneti poʻo mea ua fai ma vaisu e vaʻaia, o loʻo i ai nisi o faʻamaoniga o le faʻaletonu i le fesuiaiga o le setete pe a fai se suiga i le va o mea faʻaituau ma aʻafiaga e taʻavale ai [54] fautuaina ai se aafiaga patino o le faaosofia nai lo se paʻu lautele i seti ua suia. O le mea moni, o se suʻesuʻega talu ai nei e leai se eseesega i le va o tagata taʻitoʻatasi ma vaisu i luga ole initaneti ma tagata soifua maloloina i le taimi ole IDED galuega [105•].
O le isi suʻega o amioga fetuʻutuʻunaʻi po o le malosi malosi o le galuega e faʻaaogaina ai le aʻoaʻoga (PRR), lea e faʻalagolago ai i le suiga poʻo le fesuiaiga o mea e mafai ona tupu i mea faʻaleleia. O tagata taʻitoʻatasi e faʻalagolago i le cocaine e faʻavaivaia i le fesuiaʻiina i le feagai ai ma se faʻamalosiaga ua uma ona tauia, e tele lava ina taumafai e tauia taui [106]. Ae ui i lea, amphetamine, opiate [106], ma le nicotine [107] o le faʻalagolago e le o aʻafia ma lenei faʻaletonu. Ae peitai, o faʻafitauli faaletonu na faʻaalia i le PG mo taui uma [62, 102, 107] ma le leiloa [107] taunuuga. Ona o le PG o loʻo faʻaalia ai le tele o faʻatinoga masani ile WCST [102], atonu o le a mafua ona o eseesega i totonu o le seti faʻasolosolo ma le fesuiaiga o aʻoaʻoga (faʻataʻitaʻiga, faʻaaogaina o vaega faʻasolosolo faʻasalalauga ma isi vaega) poʻo le eseesega i mafuaʻaga faaosofia i le va o galuega e lua: o le PRR e faʻaaogaina tupe maua ae le o le WCST e [102]. O le mea moni, o se iloiloga talu ai talu ai nei na maua ai se mafutaga i le va o le PG ma le faʻamalosi i luga o galuega tau tupe e ui lava i fuafuaga a le pulega faʻapitoa [108]. O loʻo iai se faʻaaliga matagofie mo suʻesuʻega o le PG. E le pei o isi mea ua fai ma vaisu, o galuega masani e masani ona faigaluega i suʻesuʻega e masani lava ona faʻaaogaina le autu o le tagofia o vaisu mo PG: tau tupe. Afai na faʻaaogaina e le PRR le laʻau o le cocaine poʻo taui mo le koko poʻo le taui o mea taumafa mo le BED, o faʻafitauli i le fesuiaʻiga atonu e sili atu ona taatele.
O le faʻamalosi i le taimi o le PRR i faafitauli tau tupe taʻavale e fesoʻotaʻi ma le faʻaitiitia o le lagona lelei i taui ma mea e leiloa [107], ma le faʻamalosi mo le taui aemaise lava na faʻaalia i le galuega taʻalo kata, lea o filifiliga na tauia muamua e tatau ona taofia; PG faʻaauau pea le umi e ui lava i se suiga mai taunuʻuga tauia i tupe leiloa [109]. O le mea lea, o le taui tau tupe e foliga mai e aʻafia i le PG, ma o faʻafitauli o le fetuunaiga o le mafaufau e tatau ona mafaufauina i tulaga o le tauia o le faʻamanuiaina aemaise lava i lenei vaega.
E ui o loʻo i ai ni nai suʻesuʻega e suʻeina ai le faʻamalosi e faʻaaoga ai nei galuega i le CSB, o faʻamatalaga mai faʻatalatalanoaga e lua-faʻanoanoa e taʻu mai ai uiga malosi i lenei vaega [89] ae o nisi suʻesuʻega e manaʻomia pea. O le faʻamalamalamaina o feteenaiga i le SUD, e foliga mai o nei faiga faʻapitoa o le faʻamalosia po o se filifiliga fesuisuiai e le mafai ona maua ai se faʻaletonu tumau pe faʻaleagaina foi mea ua fai ma vaisu, e ui lava o faʻafitauli i le tulaga lautele o le fetuunaiga i le BED ma le tumau i le PG.
Faʻasalaga ma le Vaʻaiga
Taua mo le atinaʻeina o faʻamalamalamaga manino o mea uma ua fai ma vaisu, o loʻo galue nei le PG i le taimi nei o se faʻataʻitaʻiga tatau, leai se faʻataʻitaʻiga mo le tagofia o vaisu [110]. Ae peitai, mo PG [7, 111], ma le CSB [25], o le faʻamaualuga ma SUD e maualuga. SUD faʻatasi le maualuga o le genetic overlap with PG [111], faʻatasi ai ma le aʻafiaga o le faʻalagolago i le 'ava mālosi mo le 12-20% o le fesuiaʻiga o le kenera i le aʻafiaga o le PG, faʻamamafaina o mafuaʻaga masani [112, 113]. E le gata i lea, o le lamatiaga poʻo le faafitauli o taaloga petipeti i totonu o se faʻataʻitaʻiga tele a le tupulaga talavou na sili atu ona masani ona maua i tagata taʻutaʻua marijuana ma e aʻafia i le sili atu o tupe faʻaletupe [114].
E ui o le tele o faʻamaoniga e aʻafia ai le faʻamaoni i le faia o faʻaiuga ma le filifiliga sili ona lelei i le feagai ai ma se tau vave i le PG, o nei mea ma isi mea faʻaletonu e tatau ona iloiloina ona o le iloa o le eseesega o le faitau aofaʻi. Muamua, o le itupa e foliga mai e i ai sona sao i le faʻamalosi atu ma le faʻaleagaina o taaloga i mea tau tupe a tagata taʻavale [115]. O le maʻi e foliga mai e taatele i alii, o loʻo lipotia mai ai le maualuga o fualaau faʻatau fualaau faasaina [115, 116], faʻatusatusa i tamaʻitaʻi e faʻaalia le maualuga o le faʻalauteleina o lagona, popolega, ma faʻafitauli faʻaletonu [116, 117] ma se tausaga muli- muli ane o maʻi le atoatoa [117]. O ia ituaiga o aʻafiaga e ono aʻafia ai le na o mafuaaga mo le le atoatoa o auala o togafitiga ma togafitiga faʻapitoa. Mo se faʻataʻitaʻiga, o tamaitai e sili atu ona lipotia le toomaga o se tulaga le lelei poʻo se lagona e avea o se mafuaʻaga mo amioga faʻaletonu a le vaʻaia [117].
O isi faʻasalaga i le PG e pei o le faʻafitauli o le post-traumatic po o le atuatuvale e mafai foi ona saofagā i faʻafitauli i le faia o filifiliga faigatā [118] ma le le mautonu [119••], faʻatulagaina. I faʻafitauli tau tupe faitupe, maualuga fua faatatau o ADHD (21.4% o le 126) e fesoʻotaʻi foʻi ma le maualuga lipotia impulsivity ma tali taofi (SST) [120], ma le faʻateleina o le puta tele i lenei kulupu (10.6% o le 207) e ono faʻamatala tali atu i taimi eseʻesega e mafua ai le eseʻesega o le taʻavale faʻamalosi.119••]. O le matua o le tagata ma le matua o le le atoatoa o le maʻi ua fesoasoani foi i le eseesega o le faʻafitauli o maʻi. O le maualuga maualuga o le PG i le taimi o le talavou e mafai ona atagia ai le alualu i luma o le atinaʻeina o le pulea lelei o togafitiga, aemaise lava mo le puleaina o le eleelea [121]. O tagata matutua taaalo e le taumate e lipoti mai popolega, faafitauli faaleaiga, ma amio le pulea [122]. E le gata i lea, o taʻaloga ma aʻoga e matua vaʻaia ai le malosi o le vavalalata [123], ma eseesega i totonu o vaega o taʻaloga o loʻo i ai, ma paʻepaʻe (Ausetalia) faʻatusatusa i tagata taaalo Saina o loʻo lipotia mai le maualuga o le atuatuvale, faʻalavelave faʻapitoa, ma aʻafiaga leaga [124]. O le mea lea, e mafai ai e vaega laiti o le vavalalata ona tuʻuina atu faʻataʻitaʻiga faʻamaonia, ma tuʻuina atu faʻalapotopotoga faʻapitoa mo togafitiga.
O le isi itu taua i le malamalama i mamanu o le le atoatoa o le mafaufau, aemaise lava i le PG, o le ituaiga o taaloga lea e foliga mai o amioga le pulea. Talosaga taʻaloga i le PG (masini slotini ma le kasino) faʻaeseese ai mea faaletonu [125, 126], faatasi ai ma le foliga mai e sili ona leaga le faia o faaiuga ma le afaina o le motusia i tagata taaalo miti e le masani ona faatusatusa i tagata taaalo kasino e le masani ai [109]. O le taʻavale a le masini miti, o se ituaiga o taaloga vavalalata, e ese mai i le faiga mai taaloga faʻapitoa (mo se faʻataʻitaʻiga, taaloga kata, taʻaloga taaloga, ma taʻaloga taʻaloga) [126]. Pe a faʻatusatusa faʻatusatusa nei vaega e lua, e faʻaaogaina e tagata faʻaogaina masini faʻailoga mea sese i luga o le galuega Go / NoGo o le faʻalogoina o tali [109]. E foliga mai o le vaega laiti e le o se faʻalapotopotoga e sili atu ona faʻavaivaia i faʻataʻitaʻiga masani o galuega faʻafoe [45] ma e mafai ona avetaavaleina nisi talatalanoaga.
iʻuga
I le iloiloga o le aʻoga le lelei i luga o mea ua fai ma vaisu, matou te faʻaalia se faʻafefegaiga ma se faʻalautelega i le malamalamaaga o vaega e foliga mai e le mautonu. Talanoaina faʻamatalaga o loʻo faʻapipiʻiina i le Laulau Table1,1, lea o loʻo faʻamaonia ai le le amanaiaina o le vaʻaia ma le le faʻamalosia o le filifiliga mo taui ua tuai ona tuʻuina atu i luga o vailaau faʻalauiloa ua toe iloiloina nei. O le aʻafiaga o le talafeagai o le faʻamalosi e manino, ma faʻafitauli e masani ona faʻataʻatia i le mea e le o faʻamaonia-faʻapitoa (ie, meaai i le BED). Pe o le vaʻaiga i le va o faʻamalosi faʻamalosi, mo se faʻataʻitaʻiga, faʻalauiloa ma le manaʻonaʻo, o se mafuaaga poʻo se aafiaga o amioga faʻatuʻi faʻaleagaina o le fesili lea e le o faʻamalamalamaina. Faʻatasi, faʻaiuga faʻamalamalamaga e maua ai se faʻaaogaga aoga mo le faʻataʻitaʻiga o le tino o faʻataʻitaʻiga o faʻalapotopotoga o mafaufau faʻapitoa.
Tausisia o Tulaga Faatauaina
Feeseeseaiga o Tului
Dr. Laurel Morris lipoti mai meaalofa mai le MRC Doctoral Training Grant, i fafo atu o le galuega na tuuina mai.
Fai mai Dr. Valerie Voon e leai sana feeseeseaiga.
Aia Tatau a Tagata ma Meaola ma Maliega Faʻamatalaga
O lenei tusiga e le aofia ai ni suʻesuʻega faʻatasi ai ma tagata poʻo meaola manu na faia e soʻo se tusitala.
Faamatalaga Faʻamatalaga
O lenei tusiga o se vaega o le Topical Collection i Mea ua fai ma vaisu
mau faasino
Pepa o mea taua, na lomia lata mai nei, ua faamamafaina e pei o: • Le taua •• Le taua tele