(L) Vaʻaia o le Dopamine E mafai ona faʻamatalaina lau Inisalini Faʻafoʻiina na Faʻailoaina e Faʻamaonia Faailoga Faʻailoga I Lau Brain (2015)

LINI I LE TUSI

Oketopa 27, 2015 04:35 PM By Susan Scutti

Insulin e faʻatonutonuina le tuʻuina atu o le dopamine, o se neurotransmitter i le faiʻai o taui ma nofoaga fiafia: suʻesuʻega. Thomas Abbs, CC e 2.0

O le inisalini o se hormone e pulea le maualuga o le suka i le toto ma fesoasoani ia te oe e te lagona ai le ma'ona pe a uma ona 'ai. A su'esu'ega manu fou faʻaalia se matafaioi e leʻi iloa muamua mo le inisalini: faʻatonutonu le tuʻuina atu o le dopamine, o se neurotransmitter i le faiʻai o taui ma nofoaga autu fiafia.

"O a matou taunuʻuga o loʻo faʻaalia ai o le inisalini e mafai ona avea o se faʻailoga taui, faʻaopoopo i lana matafaioi faʻavae i le faʻailogaina o le faamalieina," na faʻauʻu ai le NYU Langone Medical Center suʻesuʻe.

A tele le inisalini i totonu o le faiʻai, fai mai le au suʻesuʻe, e tele atu le dopamine o le a tuʻuina atu, ma faʻateleina ai le lagona fiafia. Mo i latou e fiafia e 'ai, o lenei suʻesuʻega e mafai ona fesoasoani e faʻamatalaina le uiga le mafaʻafefe o meaʻai maualuga-carb. Latou te le gata ina saunia se "suka" faanatinati, ae atonu o se "taui" faanatinati, faapea foi.

Dopamine

Dopamine o se neurotransmitter, o se vailaʻau e manaʻomia mo fesoʻotaʻiga i le va o neu i le faiʻai, a Psychology Today faʻamatala tala. I se upu, o le dopamine e faia ai i tatou manaʻo. O loʻo iai i vaega o faiʻai e aʻafia i lagona, faʻaosofia, fiafia, ma gaioiga, e tuʻuina atu faʻailoga e ala i le faiga o taui a le tatou faiʻai e tali atu ai i amioga masani e fesoʻotaʻi ma le ola, e aofia ai feusuaiga ma le 'ai. E ui ina iloa o nisi mea'ai, e pei o polotini, e mafua ai le fa'asa'olotoga o le dopamine, o isi mea'ai, e pei o suka, o le a mafua ai ona fa'aoso le neurotransmitter.

O le suʻesuʻega fou, o loʻo faʻataʻitaʻia e suʻesuʻe pe faʻafefea ona aʻafia le inisalini i lenei gaioiga. Ma o lea na faia ai e Dr. Margaret Rice ma Dr. Kenneth Carr, o tagata suʻesuʻe autu, ma se vaega o tagata suʻesuʻe se faasologa o suʻesuʻega i rodents.

I se tasi o suʻesuʻega, o Rice, o se neuroscientist, ma Carr, o se fomaʻi mafaufau, ma a latou uo na faamauina le 20 pasene i le 55 pasene le faateleina o le dopamine na tuʻuina atu i le vaega striatal o le faiʻai rodent. O lenei si'itaga na tupu i le taimi lava e tasi na fa'atupula'ia ai le gaioiga o le inisalini. O le mea taua, pe a tu'uina atu se filifiliga i le va o se vaiinu e fa'aoso ai fa'ailo o le inisalini (ma ta'ita'i atu ai i le tele o le dopamine) po'o se tasi e le'i faia, na filifili pea e iole le vaiinu e ofoina atu ai le dopamine rush.

I se isi seti o faʻataʻitaʻiga, na maua ai e le au suʻesuʻe o isumu e fafaga i meaʻai maualalo-kalori e 10-taimi sili atu le maʻaleʻale i le siʻitia o le inisalini i totonu o latou faiʻai nai lo isumu e fafagaina i meaʻai masani. E na'o le tasi vaesefulu o le maualuga o le inisalini e mana'omia mo le 'ai e se isumu i se mea'ai masani e mafai ona fa'aosofia ai le fa'asa'olotoina o le dopamine. I le fa'atusatusaga, o isumu na fafagaina se mea'ai maualuga-kalori ua leiloa lo latou tali atu i le inisalini.

Na taʻua uma, o suʻesuʻega o loʻo fautua mai ai se matafaioi e leʻi vaʻaia muamua mo le inisalini o se vaega o le faiga o taui a le faiʻai. O suʻesuʻega foʻi na faʻaalia ai le faiʻai o rodents le fafaga lelei na iu lava ina le tali atu i se auala masani i meaʻai ma le inisalini e faʻaosoina. Masalo, i le aluga o taimi ua le toe lagona e nei rodents le tauia.

E masani lava, atonu e faapena foʻi i tagata. O le maualuga o le maualuga o le inisalini ma le faʻaitiitia o le faʻaogaina o le inisalini i totonu o le faiʻai e fesoʻotaʻi vavalalata ma le puta, na fai mai ai le au suʻesuʻe. Ole fa'atopetope ole dopamine (po'o le leai o se tasi) atonu o le mafua'aga lea o le to'atele oi tatou e 'ai tele, o lo'o taumafai i le mea sili tatou te mafaia e toe maua ai lena maualuga.

Punavai: Stouffer MA, Woods CA, Patel JC, et al. O le inisalini e faʻaleleia le tuʻuina atu o le dopamine striatal e ala i le faʻagaoioia o cholinergic interneurons ma faʻaalia ai le taui. Fesootaiga Natura. 2015.