Faʻapaleniina i le va o le faʻaituau ma le mea moni mo le Taʻaloga Taʻaloga: Pe o faʻaaogaina le ava malosi e faʻafefe ai mea inu inu maloloina pe faʻasaʻo suʻesuʻega faasaienisi? (2017)

Faʻamatalaga i luga o le "Scholars' open debate paper on the World Health Organization ICD-11 Gaming Disorder proposal"

J Behav Addict. 2017 Aug 17: 1-4. Pule: 10.1556 / 2006.6.2017.047.

Lee SY1, Choo H2, Lee HK1.

lē faʻatino

O le aofia ai o le Gaming Disorder (GD) taʻiala i le 11th Revision of the International Classification of Diseases (ICD-11) faʻataʻitaʻiga beta na faitioina talu ai nei, ma na faia ai se finauga mo lona aveesea e "aloese mai le faʻaumatia o punaoa lautele." Ae ui i lea, o nei faʻamatalaga faʻasese e talitonuina e faʻavae i lalo o le faʻatusatusaina o lenei faʻafitauli faʻatupulaia. O ia tagi e ono lamatia ai le soifua maloloina lautele ma le soifua manuia o le mafaufau o tagata ua aafia. O le mea lea, o le ogaoga o le faʻafitauli na faʻamamafa puupuu i la matou pepa tali. Na matou saunia se aotelega o le auala na atiaʻe ai felafolafoaiga o nei ituaiga i totonu o le matou itulagi. E le gata i lea, na matou faʻatalanoaina finauga na faia i suʻesuʻega ma aia tatau a tamaiti. O le tuuaiga e faapea o le GD e faia ni aafiaga le lelei i le saolotoga o tamaiti ma faalumaina ai tagata taaalo maloloina e ono tulai mai i se talitonuga sese e faapea o lenei ala o faasalalauga faafuainumera fou e le lelei pe leai foi se vaisu. E mafai ona moni ia faamatalaga i nisi, ae le o mataupu uma. O le le naunau e iloa le mafai ona fai ma vaisu o taaloga, faʻapea foʻi ma le faʻamalosi i le togafitia o le GD e pei o se faʻafitauli taʻitoʻatasi, e faʻamanatu ai le vaitau na vaʻaia ai le ava malosi o se faʻafitauli o le tagata. O nei vaaiga mata'utia e tu'u ai tagata ua a'afia i se tulaga lamatia tele o le soifua maloloina ma atili fa'alumaina ai i latou. O le faʻatulagaina o le faʻafitauli e faʻamoemoe foi e fesoasoani i le faʻavasegaina o suʻesuʻega ma togafitiga i totonu o le fanua. O le faʻaofiina o le GD i le ICD-11 o loʻo lumanaʻi o se laasaga faʻatatau i le itu saʻo.

uputatala: Taʻaloga Taʻaloga, ICD-11, faʻamaʻi, amioga faʻafefete, vaisu taaloga i luga ole Initaneti

faʻatomuaga

Le pepa felafolafoaiga a Aarseth et al. (2016) finau e faapea o le faʻaofiina o Gaming Disorder (GD) i le 11th Revision of the International Classification of Diseases (ICD-11) o le a mafua ai le "sili atu le leaga nai lo le lelei" e faʻatupu ai le tele o popolega. E foliga mai e le amanaʻia e le au tusitala le afaina o taʻaloga faʻamaʻi ma se faʻamatalaga leai se faavae e faapea "e mafai ona faigata ona maua tagata maʻi." I se isi itu, o le numera o tagata e iai faʻafitauli tau taaloga o loʻo faʻatupulaia pea (Korea Creative Content Agency, 2016). E ui lava o le afaina o le GD ua toetoe lava a masani ai i totonu o le fanua, matou te toe fia foia lenei mataupu puupuu.

Lona lua, o le a tatou talanoaina mataupu suʻesuʻe e fesoʻotaʻi ma le faʻatulagaina o le GD.

Mulimuli ane, o le a tatou talanoaina mataupu e faatatau i le “popole tau amio,” “faailoga,” po o “aia tatau a fanau” (Aarseth et al., 2016). O lo matou poto masani i Korea, lea e sili ona taatele ai faʻafitauli tau Initaneti, o le a faʻasoa.

O taunuuga leaga o le gd e manino ma e le tatau ona faʻagaloina

O se tasi o faitioga na faʻaalia e Aarseth et al. (2016) e tusa ai ma le iloa o suʻesuʻega o loʻo i ai nei e le o manino le tele o le faʻafitauli. O la matou tali i lenei faitioga o le "O le a le taua o lenei tulaga i le faʻatulagaina o se faʻafitauli o le mafaufau?" O se tasi o faʻatusatusaga sili ona le mautonu o faʻafitauli faʻalavelave, taʻua talu ai nei i se tala fou mai O le Times Niu Ioka, na fautua mai e faapea “e sili atu” 1% o tagata taaalo taaloga e aafia i le GD (Ferguson & Markey, 2017). O lenei pasene e tutusa ma le i ai o le schizophrenia. I le manatu lava e tasi, e le tatau ona aofia ai le schizophrenia i le ICD-11 o se faaletonu o le mafaufau.

E le faapea o le maualalo o le taatele e le faapea o amioga e le mafai ona mafua mai i se faaletonu. E tusa lava pe 0.3% poʻo le 1% le aʻafiaga, e manaʻomia e tagata gasegase togafitiga talafeagai. Ole tele ole fa'afitauli e lona lua i lona ogaoga. O mea nei e tatau ona mafaufauina i le faʻatulagaina o se faʻafitauli o le mafaufau: o le tele o le faʻaleagaina o le gaioiga o le mafaufau, pe manaʻomia le toe faʻaleleia o le falemaʻi, le tele o faʻamataʻu i le soifua maloloina lautele, ma le aoga o le faʻaitiitia o le faʻafitauli.

O a'afiaga leaga o le GD i le soifua maloloina fa'aletino e ono aofia ai le puta ona o le le gaioi, maliu mai le loloto o le vein thrombosis, po'o le fa'ateleina o fa'alavelave fa'afuase'i (Ayers et al., 2016; Hull, Draghici, & Sargent, 2012; Lee, 2004; Vandewater, Shim, & Caplovitz, 2004). O le tele o ta'aloga e fa'atupu ai fo'i a'afiaga leaga ile soifua manuia ole mafaufau. E ono mafua ai le faʻaitiitia o le moe ma le faʻatinoga o le ao, faʻateleina feeseeseaiga i totonu o aiga, faʻalavelave, atuatuvalega, lamatiaga o le pule i le ola, ma isi faʻafitauli faʻapitoa (Achab et al., 2011; Gentile et al., 2011; Messias, Castro, Saini, Usman, & Peeples, 2011; Wei, Chen, Huang, & Bai, 2012; Weinstein & Weizman, 2012).

E le gata o le GD o se faʻamataʻu vave i le soifua maloloina ae, pe a le pulea lelei faʻafitauli tau taaloga, e mafai foi e le GD ona iʻu i le tele o le leiloa o avanoa i le lumanaʻi e fesoʻotaʻi ma galuega poʻo le atinaʻeina o tagata. Aemaise lava, o tamaiti ua a'afia e ono le mafai ona tuputupu a'e i o latou gafatia atoatoa ona o le leiloa o avanoa e a'oa'o ai ma atiina ae tomai taua.

Matou te manatu o finauga a le au tusitala e faapea o le faatulagaina o le GD o le a taofia ai le saolotoga o tamaiti ma faateleina ai feeseeseaiga i le va o tamaiti ma matua o loʻo faʻaalia ai se faʻataʻitaʻiga o taaloga e naʻo se mataupu a tamaiti (Aarseth et al., 2016). Ae ui i lea, o le averesi o tausaga o tagata taaalo ma le tele o tagata faʻatau taʻaloga e moni lava 35 ma 38 tausaga, faʻasologa (Asosi Polokalama Fa'afiafiaga, 2016). O le mea lea, o faʻafitauli tau taaloga e le gata i tamaiti ma talavou.

O le tulaga i Korea i Saute o loʻo faʻaalia ai o faʻafitauli tau taaloga e le gata i tamaiti ma talavou ae e aʻafia ai foi matua. Toeitiiti lava o mataupu uma o le sauaina o tamaiti na maua i le aufaasālalau i le 2016 na aafia ai matua i vaisu taaloga. Na latou tuulafoaʻia a latou matafaioi o matua i le fiafia i taaloga, ma faʻasalaina a latou fanau mo faʻalavelave (Kim, 2016). Mafaufau i le faateleina o le lauiloa o taaloga i luga o le initaneti ma telefoni feaveai i le lalolagi atoa (Asosi Polokalama Fa'afiafiaga, 2016; Korea Creative Content Agency, 2015), o nei faafitauli e le gata i Asia i Sasaʻe.

Matā'upu autasi i su'esu'ega: tele mafua'aga e atia'e ai tu'uga tutusa

O le faitioga autu na toe faia i le pepa atoa o loʻo faʻamamafaina ai le le lava o faʻamatalaga faʻapitoa ma le maliega e uiga i le GD. Matou te ioe foi o ni tapula'a tele ia o su'esu'ega o iai nei. I se itu, e ui i lea, o le le lava o faʻamatalaga falemaʻi e faʻamaonia ai le manaʻomia o le faʻamaonia. A aunoa ma se faiga faʻamaonia talafeagai, faʻafefea ona mafai ona puʻeina faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiina e tulaga faʻamaonia i le mea muamua? O le faʻaaogaina o le GD tuʻufaʻatasia i le ICD-11 e faʻamoemoe e faʻaleleia ai se maualuga maualuga o suʻesuʻega nai lo le faʻaogaina o loʻo i ai nei o mea e le masani ai, o le tele o mea faʻapitoa e faʻavaeina e le tagata lava ia mo le iloiloina o faʻafitauli faʻafitauli.

O le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi (WHO) o loʻo faʻamamafaina le taua o le ICD-11 i le tuʻuina atu o "se gagana masani mo le lipotia ma le mataʻituina o faʻamaʻi" (Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi, 2017). O fa'amaumauga tau falema'i e aoina e fa'avae i luga o se "gagana masani" o le a sili atu ona tumau ma fa'atusatusa i vaega eseese o vaitausaga ma atunu'u, o lea, e maua ai le malamalama sili atu e uiga i le fa'afitauli o lo'o finauina. E le gata i lea, o le tele o isi iloiloga, e pei o le faʻamaonia poʻo le faʻapitoa o le mataupu, e mafai ona sili atu ona faʻatalanoaina pe a faʻataʻatia tulaga.

O fa'amaoniga e fa'aputuina mai su'esu'ega fa'amaonia e fa'aaoga ai ta'iala a le GD e mafai ona fesoasoani i le fa'atulagaina o fa'atonuga mo su'esu'ega fou. O ia faʻamaoniga o le a taʻitaʻia atili ai i tatou i mea e aofia ai ma mea e le o aofia ai le faʻamaʻi o faʻafitauli faʻafitauli. E ui o le GD taiala o loʻo faʻatulagaina i le ICD-11 e le o aofia ai tuʻutuʻuga masani o le faapalepale, aveese, poʻo le taufaasese, e pei o le lomiga lona lima o le Fuainumera Faʻailoga ma Fuainumera Faʻamaumauga o Manatu o Mafaufauga (DSM-5), o se faiga fa'amaonia e iai fo'i le avanoa e fa'amanino ai ta'iala mo le fa'alagolago tele i le fa'aogaina o vaila'au ma taaloga faitupe. Afai o su'esu'ega fa'amaonia e fa'ailoa mai e le o ogatusa su'esu'ega ma le fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga o le fa'aogaina o vaila'au ma fa'aletonu tau tupe, o lona uiga o le mana'omia o su'esu'ega su'esu'e.

E ui lava matou te faʻaalia e tatau ona i ai nisi suʻesuʻega e suʻesuʻe ai tuaoi i le va o taʻaloga masani ma pathological e ala i le luʻitauina o le faʻamaoniga faʻavae ua tuʻuina atu i luga o le faʻamaoniaina o le maʻi, e tatau ona faʻamamafaina o faʻamaoniga ma suʻesuʻega e le faʻatasi i suʻesuʻega. O nei au'ili'iliga e lua e mafai ona ta'ita'ia fa'atasi su'esu'ega i le lumana'i i lea vaega.

O le popolevale o le amio ma le sa'o a tamaiti: pe na faapefea ona atiae le finauga i Korea i saute

O le i ai o le popolevale mama i taaloga, lea na faailoa mai e tusitala, atonu e aoga i se tulaga patino, ae e le o faamaonia. O fea o iai faʻamaoniga faʻamaonia mo le i ai o le popolevale mama? E le gata i lea, o le faʻamaoniaina o le maʻi e le o faʻapea e faʻapea o taʻaloga e mafai ona afaina, pe o tagata taʻaloga uma e faʻamaʻi. Afai e faauigaseseina e tagata lenei fa'amoemoe, e tatau ona fa'atalanoaina ia fa'amatalaga e ala i a'oa'oga fa'alaua'itele ma fa'alauiloa fa'alesoifua maloloina, nai lo le taofia o le fa'atulafonoina o le ma'i. O le fa'ai'uga pe fa'atulafonoina pe leai se fa'aletonu o le mafaufau e le tatau ona fa'avae i luga o le fefe ne'i fa'aletonu le feso'ota'iga.

Na lapataia e le au tusitala e faapea o le faiga fuafuaina o le a iloa ai le tele o mataupu sese. I se isi itu, matou te popole e uiga i le tulaga o mataupu sese-negative. A aunoa ma se faiga fa'apitoa mo su'esu'ega, e fa'apefea ona iloa i latou o lo'o mafatia i fa'aletonu tuga e mafua mai i ta'aloga fa'aletonu, ma o fea o le a latou sailia ai se fesoasoani tatau? O le leai o se su'esu'ega talafeagai o le a fa'aauau pea ona tu'u ai tagata ua a'afia ma o latou aiga i fafo atu o le soifua maloloina lautele, e le togafitia, ma leai se fesoasoani.

I se fa'atusatusaga, sa i ai ni leo malolosi ma le malosi e sau mai le pisinisi ta'aloga e tetee atu i le fa'atulafonoina ma le puipuia o le GD. I Korea i Saute, na faʻamalosia le malo e tali atu i le faʻatupulaia o latou manaʻoga e faʻaitiitia ai aʻafiaga leaga, ma faʻatinoina se faasologa o faiga faʻavae e faʻaitiitia ai faʻafitauli tau taaloga. Talu mai le 2006, o su'esu'ega fa'aletausaga a le atunu'u atoa e uiga i fa'afitauli tau Initaneti na fa'atautaia, ae o nei mea e na'o na o sina taimi na fa'atalanoaina ai mataupu tau ta'aloga. I le 2011, na tofia ai le Korea Creative Contents Agency (KCCA) e na'o le ta'ita'i o su'esu'ega faaletausaga a le atunuu mo faafitauli tau taaloga. Ae ui i lea, ina ua uma ona lipotia o se faʻafitauli, naʻo le 5.6% o tagata taʻalo e taʻalo i le averesi o le sili atu i le 8 itula / aso, na faitioina le KCCA mo le faʻaitiitia o le faʻafitauli (Lee, Lee, Lee, & Kim, 2017). O masalosaloga o le lipoti maualalo na faʻateleina ona o le mea moni o le KCCA o loʻo fesoʻotaʻi ma le Matagaluega o Aganuu, Taʻaloga, ma Turisi, lea e nafa ma le faʻalauiloaina o pisinisi taʻaloga.

O le pisinisi ta'aloga o se pisinisi tele pisinisi i Korea i Saute; o lea, o le "Tapuni" Tulafono na faatoa mafai ona pasia le fono faitulafono ia Aperila 2011 ina ua mavae le tele o taumafaiga muamua (Korea Creative Content Agency, 2015). O lenei tulafono e fa'asa ai le tu'uina atu o 'au'aunaga ta'aloga i tamaiti i lalo ifo o le 16 tausaga i le va o le vaeluapo ma le 6 i le taeao. O le Tulafono "Tapuni" e leʻi umi ae feagai ma le tetee malosi a le pisinisi taʻaloga ma na failaina se talosaga faʻavae aʻo leʻi faʻatulafonoina ia Novema 2011. O le faʻavae o le tulafono fou na fesiligia pe na solia ai le saolotoga o galuega a le au taʻaloga, le sa'olotoga lautele o amioga a tamaiti i lalo ole 16 tausaga ma aia tatau a matua.

E lua ma le afa tausaga na faia ai se faaiuga a le faamasinoga faavae. O le faaiuga a le faamasinoga e fitu i le lua e faapea o le tulafono fou e tusa ai ma le faavae. Na ta'ua ai e faapea o taaloga i luga ole laiga e le o se solitulafono; ae ui i lea, pe a mafaufau i le maualuga o le faʻaogaina o le Initaneti i tupulaga talavou, o le faigata o le faʻagata faʻafuaseʻi (faʻataʻitaʻiga, o le natura o mea ua fai ma vaisu) o taʻaloga i luga ole laiga ma aʻafiaga leaga o vaisu taʻaloga, faʻatapulaʻaina le avanoa i itula taʻua mo tamaiti i lalo ole 16 tausaga e le o se ova tulafono faatonutonu. Na faʻatonuina foʻi e faʻapea o le paleni i le va o faʻamanuiaga faaletulafono ma tupe leiloa o loʻo tausia lelei pe a mafaufau i le taua o le manuia lautele o le puipuia o le soifua maloloina o tamaiti ma le puipuia o le atinaʻeina o vaisu taaloga Initaneti (Lee et al., 2017).

I le 2013, na folasia ai le Tulafono Tau Faaofi o le Pulea o Vaisu, faamalosia ma le lagolagoina o le puipuiga ma le pulega o auaunaga mo le GD faatasi ai ma taaloga faitupe, ava malosi, ma fualaau faasaina. O se palota na faia i le 1,000 tagata matutua i le amataga o le 2014 na faʻaalia ai e 87.2% o i latou na suʻesuʻeina na talitonu o taaloga Initaneti o loʻo i ai se mea e fai ma vaisu ma, aʻo 84.2% na lagolagoina lenei tulafono fou, na o le 12.2% na teteʻe i ai (Lee & Park, 2014).

O le talosaga fou o le tulafono na toe faaosofia ai se feeseeseaiga malosi i luga o le GD i le sosaiete Korea. O YS Lee, o se fomaʻi o le mafaufau, na ia tusia se tusi i le faatonu o se nusipepa o aso taʻitasi e finau ai e faapea o le pili fou o le a "faʻailogaina" tamaiti ma tupulaga talavou o ni "vaisu." Na ia finau e faapea o faʻafitauli tau taaloga e mafai ona avea ma faʻalavelave faʻafuaseʻi tau atinaʻe. Na ia finau atili e faapea o taaloga e iai foʻi itu lelei, ma e tatau ona taofi le taumafaiga a le tulafono aʻo leʻi faʻaputuina faʻamatalaga faʻasaienisi mai suʻesuʻega faʻasaienisi ma umi (Lee, 2013). O le tusiga a Aarseth et al. (2016) e tutusa lelei ma finauga a Lee.

O le uunaʻia o faamatalaga a Lee, na tusia ai e YC Shin, le peresitene o le Korean Academy of Addiction Psychiatry i lena taimi, se tusi tali i lea lava nusipepa e faamamafa ai o le tala muamua a Lee e le o se sui o le manatu o le toatele. Na ia faʻailoa muamua se feteʻenaʻiga e leʻi faʻaalia: Sa faʻatautaia e Lee se nofoaga autu mo togafitiga mo taaloga, lagolagoina e le Gaming Culture Foundation, lea e faʻatupeina e le pisinisi taʻaloga. Na taʻua foi e Shin e faapea o le GD o se tulaga mautinoa e lamatia ai le soifua maloloina, ma faʻamaonia lona lagolagoina o le pili fou (Shin, 2013).

E ui i le tele o taumafaiga, ae na le mafai ona pasia le pili. Ae ui i lea, o loʻo faʻaluaina e le pisinisi taʻaloga ana taumafaiga e puipuia soʻo se gaioiga faʻatulafono e solia ai a latou mea e fiafia i ai. BK Kim, o le sa avea muamua ma peresitene o le kamupani taʻaloga na faia le lipoti muamua a le lalolagi i le olaga nei e ala i taaloga (Lee, 2004), talu ai nei na avea ai ma fai tulafono ma fa'aalia manino lana fa'ai'uga e soloia tulafono fa'aletupe (Lee, 2016).

E ui lava e le mafai ona fa'asa'olotoina a'afiaga leaga mai le fa'atulafonoina o le GD, ae o lo'o tatou va'aia le tele o avanoa mo fa'amanuiaga lautele ona o lenei fa'amoemoe. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le a maua e tagata lautele se avanoa e sili atu ona faʻatuatuaina o faʻamatalaga e uiga i taaloga faʻafitauli. I le taimi ua tuanaʻi, o itula taʻalo umi ua fefiloi ma vaisu taʻaloga a tagata lautele, ma o i latou na aʻafia i faʻafitauli faʻalavelave e masani ona tuʻuina atu i tagata faʻapitoa poʻo e le o ni tagata tomai faapitoa mo auaunaga lagolago. Ona o faʻamatalaga le fetaui ma le taʻitaʻia sese, ua tupu aʻe foi le fenumiai ma le fefe le mafaufau e uiga i taaloga. O le mea lea, o le faʻamaoniaina o le GD e ono faʻaitiitia ai le "popole amio."

Ma le mea mulimuli, ua tatou iloa atoatoa ma fa'aaloalo i aia tatau a tamaiti. O le fa'aofiina o le faiga fa'atulafonoina e mafai ona fa'ataga ai le tu'uina atu o a'oa'oga fa'apitoa e uiga i ta'aloga soifua maloloina, a itiiti mai ona o se oloa e fa'afaigofie ai fa'amaoniga fa'asaienisi avanoa. "Tolauapiga o vaisu taaloga," o loʻo taʻua o se tulaga ogaoga o le solia o aia tatau a tamaiti, o loʻo lipotia i Saina ma faʻatautaia e tagata e le o ni tagata tomai faapitoa. Matou te le talitonu o le faʻatulagaina o le ICD-11 o le a taʻitaʻia ai isi malo e mulimuli i le faʻataʻitaʻiga sili a Saina. I se isi itu, e ono o'o atu ai i le fa'aitiitia o ia soliga o aia tatau a tamaiti e ala i le fa'aleleia o le tausiga fa'apitoa. Faatasi ai ma le faʻatulagaina o le faʻamaʻi e se pulega faʻavaomalo faʻavaomalo e pei o le WHO, o le a faʻaumatia faʻataʻitaʻiga le talafeagai, talu ai o ia faʻafitauli e mafai ona suʻesuʻeina ma faʻatautaia e fomaʻi faʻapitoa faʻasoifua maloloina mo le manuia o tagata mamaʻi.

faaiuga

O le felafolafoaiga e uiga i le GD e foliga mai e le o toe mamao, aemaise lava pe a mafaufau i le tele o vaega fiafia o loʻo aʻafia i lenei mataupu. Peita'i, so'o se taumafaiga e fa'atauva'a pe fa'afitia fa'afitauli tau ta'aloga e tula'i mai ai ni atugaluga tuga mai le soifua maloloina lautele ma manatu fa'atatau. O le taumafaiga e fa'atulaga fa'afitauli tau ta'aloga i le fa'avae o fe'ese'esea'iga i le va o matua ma fanau, e o'o mai i le taimi nei, o se tasi o togafiti sili ona manuia a le pisinisi ta'aloga. Ae ui i lea, "feteʻenaʻiga faʻatuputupulaga" ma le "faʻailogaina" e le o se faʻafitauli sili ona popole mo le GD. O na finauga e faanenefu ai le mataupu autu, lea e aafia ai taunuuga faataumaoi o le GD e manaomia ai ni tali vave mai sui o le sosaiete.

Matou te ioe i le manatu o le tele o tagata taaalo e soifua maloloina ma fiafia i taaloga o se gaoioiga paganoa. Ae ui i lea, e le o le tulaga lea mo tagata taʻaloga taʻaloga uma. O le mumusu e faʻamaonia le faʻaalia o mea e fai ma vaisu o taʻaloga, faʻapea foʻi ma le togafitia o le GD o se faʻafitauli taʻitoʻatasi, e faamanatu mai ai ia i tatou le vaitau na vaʻaia ai le ava malosi o se "faafitauli o le tagata." O lenei manatu o le a le fesoasoani i tagata taʻitoʻatasi o loʻo manaʻomia, ae o le a naʻo le saofagā i le faʻaleagaina o tagata taʻaloga le lelei o ni "vaisu" ona o se mea sese. Matou te talitonu o loʻo faia e le WHO se laʻasaga talafeagai i le itu saʻo.

Fesoasoani a le au tusitala

S-YL na tusia le tusitusiga; Sa iai fo'i le vaega tele a le HC i le tusiaina; HKL fausia le manatu ma vaavaaia.

Feeseeseaiga o tului

Fai mai tusitala e leai se feteenaʻiga tului.

mau:

  1. Aarseth E., Bean A. M., Boonen H., Colder Carras M., Coulson M., Das D., Deleuze J., Dunkels E., Edman J., Ferguson C. J., Haagsma M. C., Bergmark K. H., Hussain Z., Jansz J., Kardefelt-Winther D., Kutner L., Markey P., Nielsen R. K., Prause N., Przybylski A., Quandt T., Schimmenti A., Starcevic V., Stutman G., Van Looy J., Van Rooij A. J. (2016). O le aufaasālalau 'tatala o felafolafoaiga i luga o le World Health Organization ICD-11 Gaming Disorder proposal. Lautusi o Faʻasalaga Faʻasalalau. Fa'agasolo fa'asalalauga i luga ole laiga. doi:10.1556/2006.5.2016.088 [PMC free article] [PubMed] []
  2. Achab S., Nicolier M., Mauny F., Monnin J., Trojak B., Vandel P., Sechter D., Gorwood P., Haffen E. (2011). Tele multiplayer i luga ole laiga ta'aloga ta'aloga ta'aloga: Fa'atusatusa uiga o vaisu ma tagata e le o ni vaisu fa'afaigaluegaina i luga o le initaneti i le faitau aofa'i o tagata matutua Farani.. BMC Psychiatry, 11(1), 144. doi:10.1186/1471-244x-11-144 [PMC free article] [PubMed] []
  3. Ayers J. W., Leas E. C., Dredze M., Allem J., Grabowski J. G., Hill L. (2016). Pokémon alu - O se faʻalavelave fou mo avetaavale ma tagata savavali. JAMA Fomaʻi Totonu, 176(12), 1865–1866. doi:10.1001/jamainternmed.2016.6274 [PubMed] []
  4. Asosi Polokalama Fa'afiafiaga. (2016). Fa'amatalaga taua e uiga i pisinisi komepiuta ma taaloga vitio. Toe aumai mai http://www.theesa.com/wp-content/uploads/2015/04/ESA-Essential-Facts-2015.pdf
  5. Ferguson C. J., Markey P. (2017, Aperila 1). Taaloga Vitio e le o ni vaisu. O le Times Niu Ioka. Toe aumai mai https://www.nytimes.com/2017/04/01/opinion/sunday/video-games-arent-addictive.html
  6. Nuuese D. A., Choo H., Liau A., Sim T., Li D., Fung D., Khoo A. (2011). Faʻaaoga taaloga vitio e faʻaaogaina i le va o talavou: O se suʻesuʻega umi-lua tausaga. Pediatrics, 127(2), e319–e329. doi:10.1542/peds.2010-1353 [PubMed] []
  7. Hull J. G., Draghici A. M., Sargent J. D. (2012). O se suʻesuʻega umi o taʻaloga vitio faʻamamaluina ma le faʻavalevalea. Psychology of Popular Media Culture, 1(4), 244–253. doi:10.1037/a0029510 []
  8. Kim Y. S. (2016, Mati 3). Faʻasalaga o tamaiti i le taʻaloga o vaisu: Faʻaleagaina ma le tuulafoaia o tamaiti ona o mea moni. Naeli Nusipepa. Toe aumai mai http://www.naeil.com/news_view/?id_art=188794
  9. Korea Creative Content Agency. (2015). 2015 Pepa paepae i taaloga Korea. Naju, Korea i Saute: Korea Creative Content Agency. []
  10. Korea Creative Content Agency. (2016). 2015 su'esu'ega atoatoa ile ta'aloga ova-tautinoga (itulau 15–52). Naju, Korea i Saute: Korea Creative Content Agency. []
  11. Lee H. (2004). O se mataupu fou o le thromboembolism pulmonary oti e fesootaʻi ma le umi o le nofo i komepiuta i Korea. Yonsei Medical Journal, 45(2), 349–351. doi:10.3349/ymj.2004.45.2.349 [PubMed] []
  12. Lee H. K., Lee S. Y., Lee B. H., Kim E. B. (2017). Suʻesuʻega faʻatusatusa o faiga faʻavae puipuia i faʻafitauli tau vaisu i luga ole Initaneti (Rep. Nu. 16-3). Seoul, Korea i Saute: O le Fono Aoao a le Malo o Korea, Komiti Tutusa o Itupa ma Aiga. []
  13. Lee S. K. (2016, Fepuari 1). O le a ou suia le manatu o le sosaiete e manatu i taaloga e leaga. Newspim. Toe aumai mai http://www.newspim.com/news/view/20160201000227
  14. Lee S. W., Park K. J. (2014, Fepuari 16). E valu mai le 10 tagata e fiafia i le puleaina atoatoa o vaisu. Yonhap News Agency. Toe aumai mai http://www.yonhapnews.co.kr/society/2014/02/14/0706000000AKR20140214178800001.HTML
  15. Lee Y. S. (2013, Novema 14). E tatau ona fa'aeteete i tulafono fa'aopoopo ta'aloga. Hankyoreh. Toe aumai mai http://www.hani.co.kr/arti/opinion/column/611194.html
  16. Messias E., Castro J., Saini A., Usman M., Peeples D. (2011). Faʻanoanoa, pule i le ola, ma a latou fegalegaleaiga ma taaloga vitio ma le faʻaogaina o le Initaneti i tupulaga talavou: Iʻuga mai le suʻesuʻega o amioga lamatia a le autalavou 2007 ma le 2009. Pule i le ola ma Amioga Mata'utia, 41(3), 307–315. doi:10.1111/j.1943-278X.2011.00030.x [PubMed] []
  17. Shin Y. C. (2013, Novema 25). Tetee i le “E tatau ona faaeteete i tulafono faaopoopo o taaloga". Hankyoreh. Toe aumai mai http://www.hani.co.kr/arti/opinion/because/612645.html
  18. Vandewater E. A., Shim M.-S., Caplovitz A. G. (2004). Fa'afeso'ota'i le lapo'a ma le maualuga o gaioiga ma le fa'aogaina e tamaiti o le televise ma taaloga vitio. Tusi talaaga o le Autalavou, 27(1), 71–85. doi:10.1016/j.adolescence.2003.10.003 [PubMed] []
  19. Wei H. T., Chen M. H., Huang P. C., Bai Y. M. (2012). Le fesoʻotaʻiga i le va o taʻaloga i luga ole laiga, phobia faʻaagafesootai, ma le atuatuvale: O se suʻesuʻega i luga ole Initaneti. BMC Psychiatry, 12(1), 92. doi:10.1186/1471-244x-12-92 [PMC free article] [PubMed] []
  20. Weinstein A., Weizman A. (2012). Fa'atupuina o feso'ota'iga i le va o ta'aloga fa'amasani ma le fa'aletonu o le mafaufau/fa'aletonu. Lipoti ole Psychiatry i le taimi nei, 14(5), 590–597. doi:10.1007/s11920-012-0311-x [PubMed] []
  21. Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi. (2017). ICD-11 Fesili soo: Aisea e taua ai le ICD? Toe aumai mai http://www.who.int/classifications/icd/revision/icd11faq/en/ (Me 6, 2017).