Initaneti ma Ponokalafi Faʻaoga I le taimi o le COVID-19 Pandemia: Manatu Aʻafiaga ma Aʻea E Mafai Ona Faia (2021)

Awan Hashir Ali, Aamir Alifiya, Diwan Mufaddal Najmuddin, Ullah Irfan, Pereira-Sanchez Victor, Ramalho Rodrigo, Orsolini Laura, de Filippis Renato, Ojeahere Margaret Isioma, Ransing Ramdas, Vadsaria Aftab Karmali, Virani Sanya

Luma. Psychiatry, 16 Mati 2021

DOI 10.3389/fpsyt.2021.623508

ISSN 1664-0640

O le faʻamaʻi COVID-19 o loʻo faʻaauau pea ona faʻatupuina le tele o le mafaufau faʻapitoa i le lalolagi atoa. O le fa'aogaina tele o le initaneti i nei taimi faigata fa'ale-mafaufau, fa'atupuina i le fa'aesea o le tino ona o le lokaina, ua fa'aliliuina i amioga le lelei. O le faʻatupulaia o faʻamaoniga o loʻo faʻaalia ai le faʻateleina o le faʻaogaina o le initaneti ma le taumafaina o ponokalafi i luga ole laiga i le taimi o le faʻamaʻi, ma atonu e mafua saʻo mai ai. I lenei iloiloga, e lipotia e le au tusitala faʻamaumauga mai punaoa talafeagai e faʻaalia ai le faʻatupulaia o ponokalafi faʻaoga i taimi o loka i atunuu eseese i le lalolagi atoa. I le faʻaopoopoga i se faʻamatalaga puupuu o le neurobiology o vaisu i luga ole laiga lautele ma faʻafitauli faʻaoga ponokalafi i luga ole laiga faʻapitoa, o loʻo faʻamatalaina mea tutusa ma le faʻaaogaina o vailaʻau. E le gata i lea, o le tulaga o loʻo i ai nei o le felafolafoaiga e uiga i le faʻamalamalamaina o tulaga faʻamaonia o loʻo talanoaina. Ma le mea mulimuli, o le iloiloga e faʻamalamalamaina ai iʻuga e ono afaina ai i le lumanaʻi pe a maeʻa le faʻamaʻi "toe fetuutuunai," aʻo tuʻuina atu i le taimi lava e tasi auala puipuia ma pulega mo le faʻaitiitia o faʻaleagaina. Fai mai le au tusitala, o le vaʻavaʻai ma le faʻaaogaina o meafaigaluega ma togafitiga ma le faʻaogaina o le tele o le faʻaeteete e mafai ona umi se auala e foia ai luitau o loʻo lumanaʻi i le taimi o le faʻamaʻi.

faʻatomuaga

O le sopoia o le 100 miliona mataupu ma le silia ma le 2 miliona maliu na faamauina i le lalolagi atoa e oo mai i le taimi nei (1), o le faʻamaʻi COVID-19 ua suia ai le lalolagi. O aʻafiaga faʻale-tamaoaiga ua matua mataʻutia, ma tuua ai le toʻatele e leai ni galuega ma tauivi ma se tulaga faifaipea o le le mautonu ma le popole, faʻamalosia e le tele o "taimi avanoa" latou te maua nei i le leai o ni galuega ma le tuʻufaʻatasia o le vavae ese ona o tulafono faʻamalosia COVID-19. . O le mea lea ua mafua ai le vave faʻaaogaina o amioga le lelei ma le le lelei i vaitausaga uma, ma o le mea autu o loʻo taoto ai le tele o le initaneti (2, 3).

BBC ma Netflix faʻamauina 16 miliona tagata fai saofaga i le 3 masina muamua o le 2020, toetoe lava 100% maualuga atu nai lo le au fai saofaga fou i nai masina mulimuli o le 2019 (4). Ia Aperila, Microsoft's O loʻo iai le 10 miliona tagata faʻaoga a taʻaloga taʻaloga, o loʻo faʻaalia ai le faʻaogaina o pisinisi i luga ole initaneti i le faʻamaʻi (5). O se suʻesuʻega muamua i Saina o loʻo faʻatusatusaina faʻamatalaga i le va o Oketopa 2019 ma Mati 2020 na lipotia mai ai se siʻitia tele (23%) i le faʻateleina o vaisu ogaoga i luga ole laiga ma le 20-faʻateleina le maualuga o le faʻalagolago i latou ua uma ona fai ma vaisu i luga ole initaneti (6). O le isi suʻesuʻega na faia i Saina e faʻatapulaʻaina i tupulaga talavou o loʻo faʻaalia ai le siʻitia o le faʻaogaina o le initaneti, aemaise lava i mataupu o loʻo taʻua o "Addictive Internet Users" e faʻatatau i le tipiina o fesili (2). O se suʻesuʻega faʻasolosolo i Taiuani na fai mai ai o le taatele o vaisu i luga ole laiga i tupulaga talavou na sili atu le maualuga nai lo isi faʻataʻitaʻiga na faʻamauina muamua i le lalolagi atoa (7).

O lenei iloiloga e aotele ai manatu i amioga ua fai ma vaisu ma le taulaʻi atu i faʻafitauli faʻaoga i luga ole initaneti ma ponokalafi, faʻamalamalamaina le mea ua iloa i le taimi nei e uiga ia latou neurobiology, faʻamatalaina pe faʻafefea ona faʻateleina e le faʻamaʻi le faʻafitauli e ala i le tuʻuina atu o fuainumera o loʻo i ai nei, ma talanoaina le manaʻoga mo faʻataʻitaʻiga, aʻo ofoina atu. ta'iala mo le puipuia ma le fa'aitiitiga o a'afiaga i le taimi o fa'ama'i ma le fa'ama'i.

Initaneti Faitaʻaga

O vaisu i luga ole Initaneti, e taʻua foi o le "faʻaogaina o le initaneti" poʻo le "faʻaogaina faʻafitauli ole initaneti" (PUI), ua faʻamatalaina o se "faʻalagolago i le mafaufau i luga ole initaneti" (8), ma o lo'o fa'aalia i le tele po'o le le pulea lelei o popolega, fa'amalosi, po'o amioga e fa'atatau i le fa'aogaina o le initaneti, e o'o atu ai i le fa'aletonu po'o le fa'alavelave (9, 10). O le manaʻoga mo le faʻamalamalamaina o se vaisu faʻapitoa i le initaneti ua avea ma mataupu mo felafolafoaiga talu mai le amataga o le 1990s, ina ua faʻamatalaina muamua mataupu o vaisu i luga ole laiga (11). E lua fa'aaliga tu'ufa'atasi o le PUI o (12): (a) fa'alaua'itele—o le fa'aogaina o le initaneti e le fa'apitoa, e tele ona itu, e le feso'ota'i sa'o i so'o se gaoioiga e tasi; ma (b) ma'oti—o se fa'ama'i fa'ama'i i se tasi (pe sili atu, ae ese'ese) gaioiga i luga o le initaneti, e fa'aaoga ai le initaneti e fai ma ala. I se suʻesuʻega 2014, na taʻua i latou o le GIA (faʻasalalauga lautele i luga ole initaneti) ma le SIA (faʻapitoa initaneti vaisu) (13).

O le faʻaaogaina o vaisu i luga ole laiga e avea o se faamalu, o le mea lea, e vavalalata vavalalata ma le mafaufauina o le initaneti e naʻo le auala i luga ole initaneti. Ua fa'amatalaina le tele o fa'afitauli fa'afitauli i luga o le initaneti, e aofia ai ae le gata i le fa'aogaina o ponokalafi i luga o le initaneti, fa'aletonu o taaloga i luga o le initaneti, taaloga faitupe i luga o le initaneti, ma le fa'aogaina tele o ala o feso'ota'iga ma nofoaga o feso'ota'iga.

Ponokalafi o vaisu

O se suʻesuʻega umi a le 2006 i luga o vaisu i luga o le initaneti na faʻauʻu ai e faapea o le tele o gaoioiga e fesoʻotaʻi i luga ole initaneti, "erotica" (poʻo ponokalafi i luga ole laiga) e sili atu le mafai ona avea ma vaisu (14). E tusa ai ma Stein et al. i tagata e maua i le Compulsive Sexual Behavior Disorder (CSBD), o le amio e avea ma taulaiga autu o latou olaga, faatasi ai ma taumafaiga le manuia e pulea pe matua faʻaitiitia faʻapea foʻi ma aʻafiaga leaga (faʻataʻitaʻiga, faʻalavelave faʻalavelave faifaipea, taunuuga o galuega, aafiaga le lelei i le soifua maloloina) (15).

E iloa uma o se ituaiga o vaisu i luga ole initaneti ma se vaega o le hypersexuality, faʻafitauli faʻaoga ponokalafi i luga o le initaneti ua vave ona liua i se autu e manaʻomia ai suʻesuʻega loloto loloto ona o lona natura faʻatupu vaisu ma aʻafiaga leaga.

E ui lava i lona faʻalavelave faʻapitoa, "o vaisu ponokalafi i luga o le initaneti" (IPA) poʻo le "faʻafitauli faʻaoga ponokalafi i luga ole laiga" (POPU) e le o suʻesuʻeina, ma e masani ona faʻapipiʻiina i totonu o le faamalu fausia o amioga faʻafeusuaiga poʻo "amioga faʻafeusuaiga faʻamalosi" (CSB). O nisi ua taumafai e faʻailoa le IPA / POPU o se "faʻalavelave faʻafuaseʻi" aʻo tuʻuina e le Faʻavasegaga Faʻavaomalo o Faʻamaʻi (ICD-11) i lalo o le faʻalavelave faʻaleagaina o amioga faʻafeusuaiga (CSBD), i le mulimulitaʻi i le faʻataʻitaʻiga o le faʻalavelave faʻalavelave. I se isi itu, o le Diagnostic and Statistical Manual of the American Psychiatric Association (DSM-5) e foliga mai o loʻo mulimuli i le faʻataʻitaʻiga o mea ua fai ma vaisu talu ai o le IPA e faʻasoa uiga faʻapitoa (pei o le faapalepale) ma isi vaisu. E le gata i lea, o nisi tusitala e finau e faapea o loʻo i ai le tele o fesoʻotaʻiga i le va o amioga faʻamalosi (faʻaitiitia le popole) ma amioga faʻamalosi (tauia) pe a oʻo mai i le IPA, e ui lava i le vaʻaia o eseesega. E taua le maitauina o Stein et al. o lo'o tu'uina atu ni finauga fa'atupu manatu e fa'atatau i le fa'aogaina o faiga fa'avae mo le fa'avasegaina nai lo le na'o le fa'aaogaina o se auala "fa'amatala" (15).

Neurobiology o Initaneti ma Ponokalafi Vaisu

Fa'amaoniga e Fa'atatau i Vaisu Initaneti

E ui o mea tau amioga e iloagofie ai le initaneti o vaisu, o suʻesuʻega neurobiological e tatau ona tuʻufaʻatasia ma lenei suʻesuʻega o amioga i mea ua faʻaigoaina "faʻataʻitaʻiga tutusa ma vavalalata" (16). O nisi o suʻesuʻega taua e suʻesuʻeina ai le neurobiological vaega o vaisu i luga ole laiga ua maua ai mea tutusa i le va ma le pathological gambling ma faʻafitauli o le faʻaaogaina o vailaʻau, aemaise lava i le leiloa o le pulega faʻapitoa (13). O fesoʻotaʻiga le lelei o vaisu i luga o le initaneti i gaioiga i vaega o faiʻai o vaega autu o le faʻaogaina o fesoʻotaʻiga (precuneus, posterior cingulate gyrus) e tutusa ma isi mea ma vaisu o amioga, ma o nisi faʻafitauli o le faiʻai i le fesoʻotaʻiga faʻatonutonu e mafai ona faʻamatalaina le leai se pulea e maua i ia vaisu amio (17). O loʻo faʻapea o le faʻaleagaina i le dopaminergic circuits e faʻateleina ai le tagata i amioga faʻasuesue (pei o taaloga i luga ole laiga poʻo ponokalafi) e fafaga ai faiga taui (18).

E pei o taaloga faitupe le lelei, o le Taq1A1 allele o le DRD2 gene (19) ma le homozygosity o le eseesega allelic puupuu o le gene 5-HTTLPR (20) ua fesoʻotaʻi ma PUI.

Neural Mechanisms of Pornography Addiction ma Supranormal Stimuli

O se mea masani neurobiological i le va o vaisu e mafua mai i le taumafaina o mea faʻapitoa ma le CBSD / IPA e iloagofie. O nisi suʻesuʻega ua faʻaalia ai mea e masani ai i le va o neural mechanisms o vaisu e fesoʻotaʻi ma vailaʻau, aemaise lava pe a faʻaalia le CSBD / IPA (21). O se faaletonu o le nofoaga autu o taui o le faiʻai ua fautuaina e nafa ma le liliuina o nei amioga i vaisu (22). O se fesoʻotaʻiga le lelei tele i le va o le matamata atili i ponokalafi i le vaiaso ma le saʻo o le caudate volume, ma le va o le cue-reactivity ma le left putamen na maua foi, lea e mafai ona avea ma taunuuga o le faʻaosofia faifaipea o nofoaga autu o taui poʻo se suiga o le neuroplastic e mafai ai ona sili atu le fiafia aʻo fa'aaogaina mea leaga (23). E le gata i lea, o tamaloloa e iai faʻafitauli faʻaogaina o ponokalafi i luga ole laiga na maua e sili atu le faʻaogaina o le manava pe a vaʻai i ata mataga (24), faʻaiʻu o lenei gaioiga o faʻamatalaga e talitutusa ma vaisu masani (SUD) ma saofagā i le faʻataʻitaʻiga falemaʻi.

O se faʻaopoopoga faʻapitoa i le neurobiology o le IPA o le manatu o le "supranormal stimulus," na faʻalauiloaina i le tusi "The Study of Instinct" (25) lomia i le 1951. E faasino i faiga taui a le faiʻai e pei ona faʻagaoioia i tulaga sili atu e ala i se faʻamalosi (pe faʻainisinia) faʻamalosi nai lo se faʻaosofia masani o se ituaiga tutusa. I le 2010, na faʻaopoopoina ponokalafi i luga ole laiga e fai ma faʻataʻitaʻiga e faʻaalia ai le tulaga o le supranormal stimulus (26), ona o le numera "le gata" o ata fa'atusa o lo'o avanoa ile initaneti mo le tagata fa'atau e filifili mai ai. O lenei mea e mafai ai e le tagata lava ia ona sailia se taui sili atu ma faʻaaoga faʻamalosi ponokalafi, ulu atu i le "tulaga faʻatupu vaisu." O loʻo i ai se faʻaiʻuga i amioga suʻesuʻe fou o loʻo maua i tagata o loʻo i ai se vaisu o ponokalafi ma le manaʻo mo mea tulaga ese, fou, ma sili atu ona atoatoa e avea ai ma mataupu o le masturbation / tuʻinanau faʻafeusuaiga-e taʻua foi o se "tuʻuaiga faʻaleagaina" (27). E mafai foi ona faʻaalia lenei mea i le suiga mai mekasini ponokalafi i ponokalafi vitio i luga ole laiga (28). Park et al. faʻavae i luga o ponokalafi o se faʻaosofia sili e ala i le faʻamalamalamaina o le "mea fou" na te resitalaina ma faʻaaoga lipoti o mataupu e faʻamatala ai aʻafiaga leaga e ono oʻo i le olaga o se tagata ona o le le mafai ona ausia le tali tutusa i le olaga moni pe a faʻatusatusa i le tali a le tagata i le ponokalafi (29).

O le faʻamatalaga, e tusa ai ma Stein et al. (15), O le CSBD e le o se fa'amalosi moni lea e tupu e feso'ota'i ma mafaufauga fa'alavelave, le mana'omia ma e masani ona fa'apopoleina (fa'apopoleina) e pei o le OCD ae o se fa'ata'ita'i, e masani lava ona fa'amalieina amioga masani lea e lagona e le tagata e le mafai ona pulea, lea e foliga mai e iai. elemene fa'aoso ma fa'amalosi (30). E ui o le vasega muamua e tele lava ina fesoʻotaʻi ma le impulsivity ma le faʻamalosia lelei, o le mea mulimuli e sili atu i amioga faʻamalosi ma le faʻamalosia le lelei (31). O le faʻataʻitaʻiga e lua-pulea o loʻo faʻapea o le CSBD e avea ma faʻafitauli pe a maualuga ma maualalo le pulea o le tagata lava ia ma le tali atu i feusuaiga / faʻamalosi, i le faasologa (32).

Le Manaomia mo Tulaga Fa'apitoa

I se lalolagi post-COVID, o loʻo iai le avanoa mo le faʻatupuina o faʻasea i amioga ua fai ma vaisu e manaʻomia ai ni gaioiga malosi e taofia ai i latou mai le avea ma se isi faʻafitauli ogaoga o le soifua maloloina o le mafaufau, ona o faʻafitauli o le faʻaaogaina o vailaʻau. E mana'omia ona maua ni fa'ata'ita'iga sa'o ma atoatoa a'o le'i fa'avasegaina fa'a'ailoga ta'itasi po'o se fa'afitauli la'ititi o le fa'aogaina o mea i luga ole initaneti e fai ma vaisu. Fineberg et al. e aofia ai le atinaʻeina o faʻataʻitaʻiga faʻamaonia e pei o le 1 o le 9 autu autu mo la latou vaega faigaluega Europa e faʻalauteleina le malamalama o vaisu i luga ole initaneti (33). A'o fa'ata'ita'iina tu'utu'uga mo su'esu'ega mo vaisu i luga ole laiga, o lo'o le maua pea se maliega. O taʻiala sili ona atoatoa, lea na iloiloina talosaga muamua ma faʻatautaia se faʻamaoniga ma faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga, na aumaia i le 2010 (34). I le taimi muamua, o Young's Diagnostic Questionnaire ma Young's Internet Addiction Test na atiae e ala i le faʻaaogaina o taʻiala mo le suʻesuʻeina o le pathological gambling poʻo isi vaisu masani e fai ma faʻavae (35, 36).

O le tulaga o loʻo i ai nei e faʻatupuina ai se faʻataʻitaʻiga mo isi, sili atu faʻapitoa ituaiga o vaisu e fesoʻotaʻi i luga ole initaneti (pei o le IPA) ina ia maua i se faʻataʻitaʻiga saʻo ma faʻatatau i le faʻaaogaina o faʻataʻitaʻiga o loʻo iai mo vaisu i luga ole initaneti. O lenei mea e fesoʻotaʻi vavalalata ma vaisu i luga ole laiga o loʻo vaʻaia o se faʻamatalaga sese ma se faʻamatalaga le aoga e Starcevic (37). Ua fautuaina e le tusitala le faʻaaogaina o faaupuga tutoʻatasi e faʻamatalaina ai vaisu e mafua mai i ituaiga eseese o mea i luga o le initaneti (mo se faʻataʻitaʻiga, IPA, initaneti taʻaloga maʻi, ma isi) nai lo le faʻaaogaina o vaisu i luga ole laiga (lea e matua lautele ma e le faʻapitoa) (37). O le mea lea, o le manaʻoga mo se faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga lautele lautele, aemaise lava i tua o le COVID-19, ua vave ona faʻateleina. E manaʻomia se auala faʻapitoa e faʻamautinoa ai ma faʻamaonia le mea ua fai ma vaisu o ituaiga faʻapitoa o anotusi (faʻatusatusa i ituaiga masani o vailaʻau) o loʻo faʻaaogaina aʻo faʻaogaina le initaneti o se alavai. Le fa'ata'ita'iga I-PACE (38) o se tasi o atinaʻe lata mai e mafai ona faʻaaogaina e fai ma faʻavae e atiaʻe ai nisi suʻesuʻega poʻo le suʻesuʻeina o metotia mo ituaiga eseese o vaisu i luga o le initaneti, poʻo le itiiti ifo o se auala e faʻaigoaina ai faʻafitauli (mo se faʻataʻitaʻiga, faʻavae i luga o le "filifiliga muamua" mea o loʻo faʻaaogaina. ma/po'o fefiloi pe afai e 2 ituaiga o mea o lo'o i totonu o lo'o ta'uta'ua). Ae peita'i, e na'o le mea lea e mafai pe afai e lava fa'amaumauga fa'amaonia e aoina e fa'amautinoa ai le fa'amaoni o lenei fa'avae i fa'ata'ita'iga fa'apitoa.

I le faʻatusatusa i le ICD-10 lea e aofia ai le vaega o le "tele faʻafeusuaiga faʻafeusuaiga" e aunoa ma se faʻamatalaga o faʻamaoniga ae faʻasino i le "nymphomania" ma le "satyriasis," o le ICD-11 taʻiala o loʻo faʻamatalaina ai le faʻalavelave faʻalavelave faʻafeusuaiga (tuʻu i le mafaufau ma le amio faʻafitauli. mataupu) e avea o se “mamanu faifaipea o le le mafai ona pulea tuinanau malolosi, faifaipea o feusuaiga po o uunaiga e mafua ai amioga feusuai fai soo” (15). Ae ui i lea, o le ICD-11 e aloese mai le taulaʻi atu i mataupu faʻapitoa e pei o faʻalavelave faʻafeusuaiga faʻalavelave e ono taʻitaʻia ai se tagata e faʻaaoga feusuaʻiga e fai ma taʻiala e tali atu ai i lagona le lelei.

Le A'afiaga ole COVID-19 ma le loka

I le taimi o le COVID-19 loka loka i le lalolagi atoa, o le initaneti na ofoina atu faʻalavelave e le gata mo tagata na faʻamalosia e nonofo i le fale. O se suʻesuʻega na faia i mataupu e sili atu nai lo le 60 na faʻaalia ai le faʻateleina o le faʻaogaina o le initaneti ma le 64.1% faʻateleina le faʻaogaina o fesoʻotaʻiga i luga ole laiga e pei o Zoom/WhatsApp ma le 41.7% faʻatupuina i le faʻaogaina o le initaneti mo feau i aso uma, e faʻaalia ai pe faʻafefea e oʻo lava i tagata matutua ma matutua atu. tagata matutua e leʻi umi se taimi i luga ole initaneti, ua faʻamalosia e faʻaaoga gaoioiga i luga ole laiga ona o le tele o faʻamalosi e pei o le liua o fale faigaluega i luga ole laiga i luga ole initaneti galuega-mai-fale siʻosiʻomaga ma le manaʻoga e faʻafouina. fa'atasi ai ma tala fa'atatau ile COVID ma aiga (39).

Ole loka ole COVID-19 ua fa'aliliuina ile fa'aesea fa'aletino, fa'aoso tagata e fa'ama'imau taimi ile initaneti e aunoa ma se fa'amoemoega mautinoa, fa'aalu umi, taimi fa'aletonu ole taimi i luga ole laiga pe a le fiafia (40), e taʻitaʻia ai le faʻateleina o le taumafaina o ponokalafi i luga ole laiga. I le 2019, Pornhub, o se tasi o upegatafa'ilagi e sili ona tele i le lalolagi e fefa'asoaa'i ai ata mataga, e 42 piliona asiasiga—e tusa ma le 5 taimi le faitau aofa'i o le lalolagi (41). Ae o le faʻamaʻi e foliga mai na mafua ai ona sili atu le maʻai ma sili atu ona iloa le siʻitia o feoaiga i luga o upega tafaʻilagi ponokalafi. Pornhub ua faʻasoa faʻamaumauga i taimi masani e faʻaalia ai suiga ma aga i le taumafaina o latou anotusi, faʻaalia ai se suiga lelei i taimi uma mai le averesi o feoaiga i luga o le averesi aso aʻo leʻi faʻamaʻi (42). O se suʻesuʻega na faʻaaogaina ai Google Trends ma suʻesuʻega faʻasolosolo faʻatasi na faʻaalia ai se siʻitia tele (faʻatusatusa i le 4 tausaga talu ai) i le fiafia i luga o upega tafaʻilagi ponokalafi i atunuu o loʻo i ai "nofo i le fale poloaiga" (43).

Ina ia tuʻu le 2 taimi (loka ma tulaʻi i luga o faʻasalalauga i luga o upega tafaʻilagi ponokalafi) faʻatatau i le tasi ma le isi, Ata 1 o loʻo tuʻuina mai ai le suiga maualuga o pasene o atunuu e 8, faʻatasi ai ma le aso na ausia ai le tumutumu ma le aso na faia ai se loka tele.

Faʻaaliga 1

www.frontiersin.orgAta 1. Fa'ateleina Fa'atuputeleina o Ta'avale fa'atusatusa ile aso masani (a'o le'i fa'ama'i) ile Pornhub i le taimi o le COVID-19 Pandemic ma le Aso amata o le loka ma le aso o le maualuga o le siitaga o feoaiga i Atunuu Filifilia. O lenei fuainumera na faia e tusitala o lenei iloiloga e faʻavae i luga o faʻamatalaga mai Pomhub Insights (faʻamatalaga mai faʻamatalaga i le vaitaimi mai ia Fepuari 24 ia Mati 17, 2020, maua mai: https://www.pornhub.com/insights/corona-virus) ma le BBC News (fa'amatalaga mai fa'amatalaga i le vaitaimi mai Ianuari 15 ia Aperila 1, 2020, maua mai: https://www.bbc.com/news/world-52103747). *E le o manino le aso o le loka ** Loka fa'alotoifale na amata muamua (o le aso iinei e fa'asino ile loka a le atunu'u).

E talafeagai le talanoaina o le faʻataʻitaʻiga a Cooper "Triple-A Engine" (44) e fa'avae i luga ole avanoa, taugofie, ma le le ta'ua ma pe fa'apefea ona a'afia nei mea i le lokaina. O telefoni feaveaʻi na matua faʻateleina le faʻaogaina o mea i luga ole laiga, faʻaosoosoina o nisi tagata, atonu e leʻi faia, e faʻaaoga ponokalafi (45). Ia Mati 17, 2020, Pornhub faʻasalalau auaunaga saoloto mo Farani i luga o lana Twitter account, lea na soso'o ai ma le fa'asili maualuga o feoaiga i lea lava aso. O Italia ma Sepania na ofoina atu foʻi mea e maua fua mai Pornhub, fa'atupuina le fa'atupuina tele o femalagaiga a tagata fa'aoga. O le gafatia, e oʻo lava i le muaʻi-COVID, sa maualuga i taimi uma ma le tele o upega tafaʻilagi fefaʻasoaaʻi vitio e mafai ai e tagata faʻaoga ona matamata fua mea e aunoa ma se ituaiga o tautinoga tau tupe.

O le manatu o Cooper e uiga i le le taʻua e mafai ona faʻapipiʻiina i le manatu o le le faalauaiteleina foi. Ona o le natura tapu o ponokalafi i le tele o aganuu (46), e fiafia tagata ta'ito'atasi e lē ta'ua i luga ole laiga. O lenei faatosinaga i le le faailoaina o igoa e fesoʻotaʻi foi ma lagona o le saolotoga o feusuaiga ma faʻaaliga (44). E ui o nisi eria o Initia ma le tele o atunuu Isalama e faʻatapulaaina le avanoa i ponokalafi i luga o le initaneti ona o agafesootai ma / poʻo faʻalelotu (47), o tulafono e faatatau i ponokalafi e eseese lautele i le lalolagi atoa. Ae ui i lea, o se faʻasaina / faʻatapulaʻaina e mafai ona faʻafefe ona o le oʻo mai o fesoʻotaʻiga tumaʻoti (VPN), faʻateleina le faʻaogaina ma tuʻuina atu se isi vaega o le le taʻua i luga ole laiga. O le mea moni, fiafia i le lalolagi atoa i VPN i Google ua faʻaalia le maualuga i le aso 17 o Mati 2020, ma o atunuʻu na sili ona afaina i faʻamaʻi ua oʻo atu i le 160% faʻaopoopoga i le faʻaaogaina o VPN i le va o Mati 8 ma 22 (48) (feso'ota'i le tumau ma le si'itia i Pornhub faʻaaoga, e pei ona faʻaalia i Ata 1). E lē gata i lea, i le aso 28 o Aokusoth, ona o se mea faʻapitoa faʻapitoa, Zoom na le toe faigaluega mai le 8 i le taeao i le 2 i le afiafi (i le United Kingdom ma le Talafatai i Sasae o le Iunaite Setete), ma o le maualuga o le 6.8% o le faateleina o le faʻaaogaina o ponosa na matauina i lena taimi' (42).

O lo'o fa'amatala mai e Döring le fa'aogaina o feso'ota'iga fa'afeusuaiga fa'atekonolosi, lea sa avea muamua ma mataupu tapu, ua fa'amanino nei, ma o nisi taimi e fa'ailoa fa'aaliali mai e le pulega o se filifiliga e sili atu le saogalemu pe a fa'atusatusa i fegalegaleaiga tau feusuaiga a le tagata lava ia. O le faaaogaina o ponokalafi, aemaise lava, e manatu lelei ma ta’ua o se “amio lelei taulima” e faatoilalo ai le “le fiafia ma le fefe” (49). O su'esu'ega e fa'aaoga ai upu 'corona' (18 miliona) po'o le 'quarantine' (11 miliona) sa iloga fo'i ile Pornhub. O le mea lea na taʻua e nisi o le "faʻaleagaina o le fefe" (50), ae o isi e manatu o le matamata i ata matagā tau feusuaʻiga e mafai ona faaosofia ai lagona sauā o se tagata (51). O le faʻamaʻi COVID-19 e faʻatapulaʻaina avanoa mo feusuaʻiga masani ma isi amioga, e faʻalagolago ai tagata taʻitoʻatasi i ponokalafi o se mea e sili ona faigofie, taugofie, ma le le iloa (52). O se fa'alavelave mata'utia-fa'ailoga o lo'o fa'amatalaina i lalo o le "ga'o fa'aletonu" ma feso'ota'i atu i le fa'alelotu ma le ola mama o se tagata (53). E finau e faapea o le a sili atu le tulaga lamatia o se tagata i le faatupuina o se vaisu i ponokalafi ona o le vaaia o le le fetaui ma amioga a se tasi ma ona talitonuga (mo se faataitaiga, lotu). E oo lava i se “masani” umi e faaalu i ponokalafi e mafai ona mafua ai faailoga o vaisu o ponokalafi (54) (faalavelave ma le popole) ona o le feteenai o amioga ma talitonuga. Toe foʻi i aiga faʻalavelave e mafai foi ona avea ma faʻalavelave faʻalavelave i le taimi ole COVID-19, ona o le le lelei poʻo le vaivai o mafutaga faaleaiga ua faʻapipiʻiina foi ma le tele o le faʻaogaina o ponokalafi, aemaise lava i tupulaga talavou (55).

Na fautuaina e Davis o le tuʻufaʻatasia o le "diathesis" (o se faʻafitauli faʻavae) ma se "faʻalavelave" (e pei o le faʻamaʻi o loʻo i ai nei ma / poʻo le loka) e mafai ona faʻaosofia ai le atinaʻeina o se PUI (12), o se manatu e lagolagoina e isi tusitala (56-58). O lenei mea o le a tuʻuina ai tagata taʻitoʻatasi o loʻo i lalo ole psychopathology i se tulaga sili atu ona lamatia. O suʻesuʻega ua faʻamaonia ai foi se fesoʻotaʻiga o tulaga e pei o le le atoatoa o le mafaufau / faʻafitauli faʻapitoa (ADHD) faʻatasi ai ma le faʻateleina o le lamatiaga o vaisu i luga ole initaneti (49). O le psychopathology faʻavae e mafai foi ona mafua ai le faʻateleina o le faʻaaogaina o ponokalame o se auala "taui". "Faʻasaʻo faʻamalosi" mai se amio faʻamalosi (pei o se vaitaimi o le le mafai ona taʻalo i se taʻaloga i luga ole laiga) e mafai ona mafua ai le faʻamavaeina, e taʻitaʻia ai le tagata e suʻesuʻe isi auala e totogi ai ma faʻatumu avanoa (59), faʻamatalaina pe faʻapefea ona tupu aʻe na amioga agaʻi i se tasi o auala i isi. O se suʻesuʻega mai Aferika i Saute na faʻaalia ai le mafai ona "suia" o se vaisu muamua ma ni amioga fou i taimi o le faʻamalosi faʻamalosi, faʻamaonia faapitoa se mataupu na faʻaogaina ponokalafi e fai ma sui ona o lona faigofie maua e oʻo lava i le taimi o le loka (60).

E le gata i lea, "escapism" o se manatu talafeagai pe a suʻesuʻeina le faʻaogaina o ponokalafi e i latou o loʻo mafatia i faʻafitauli o foliga o le tino. O loʻo i ai se faʻamatalaga faʻatasi ma le tele o le initaneti (ma ponokalafi) faʻaoga ma le aloese mai ata o le tino (61) a'o mafai e tagata ta'ito'atasi ona pulea a latou ata i luga ole laiga ma maua ai lenei solaaga fa'asa'olotoga fa'afeusuaiga. Na lipotia mai e ala i se suʻesuʻega faʻasolosolo (62) ma faʻamatalaina e ala i faʻataʻitaʻiga etiological (12, 63, 64) e iai se fesoʻotaʻiga i le va o popolega faʻaagafesootai ma vaisu i luga ole laiga ona o tagata taʻitoʻatasi e pei o latou "tagata lelei" lugalaina (65) ma e sili atu nai lo fesootaiga faafesagai.

Puipuiga ma Fa'aitiitiga Fa'aleaga i le Vaitaimi Fa'ama'i

I le manatuaina o le faʻamaʻi o le COVID-19 o loʻo iai nei ma faiga faʻatapulaʻaina ma le taofiofia (faʻataʻitaʻiga, loka), vaisu ma le soifua maloloina o le mafaufau e tatau ona amanaia e le gata o le avega o le mafaufau, o le aliaʻe mai o le amataga o le mafaufau (poʻo le toe faʻafoʻi ma// po'o le fa'ateteleina o fa'ama'i o le mafaufau) i totonu o tagata sili ona vaivai, ae fa'apea fo'i le fa'alavelave fa'apitoa ma fa'amautu o le alia'e mai o vaisu o amioga ua matua fa'atupula'ia. Ua tuʻuina atu e pulega faʻalotoifale ma faʻavaomalo taʻiala e taofia ai faʻafitauli faʻaoga initaneti (66) ma Laulau 1 fetuutuuna'i e tu'uina atu fautuaga fa'apitoa ile POPU.

TABLE 1

www.frontiersin.org Laulau 1. Ta'iala Lautele ma Fa'apitoa mo le taofiofia o fa'afitauli fa'aoga ponokalafi i luga ole laiga.

O ponokalafi po o vaisu i luga ole laiga e mafai ona "toe fetuutuunai" pe a maeʻa le faʻamaʻi faigata ma faigata ona faʻafetaui mo tagata taʻitoʻatasi o loʻo, ona o le umi o taimi e nonofo ai i le fale, faʻaaogaina lenei ituaiga olaga ma ua atiaʻe le faʻalagolago i nei gaioiga o se vaega taua o latou ola (67). O nisi o tala ua lapatai mai e uiga i le taumafaina o ponokalafi e masani ai sauaga faasaga i tamaitai ma ono taitai atu ai tagata e auai i le olaga moni i le taimi o le loka pe a na o tamaitai ma alii i totonu o le fale (68). O le mea lea e faʻamalosia ai e Döring aʻoaʻoga faʻafeusuaiga faʻapitoa, aemaise lava mo talavou, e aloese ai mai soʻo se taunuuga le lelei (49). E ui o le tele o fautuaga mo togafitiga o vaisu i luga o le initaneti ma le IPA ua lomia faasalalau, e matua faʻataʻamilo i le lagolagoina o manaʻoga o le tagata, pulea le faʻaleagaina ma le toe faʻaleleia o mafutaga vavalalata, ma le puipuia o le toe faʻafoʻi (69).

Fa'atonuga fa'afoma'i fa'atasi ma vaila'au 'ese'ese pei o le naltrexone (22) po'o le quetiapine ma le citalopram (70) ua uma ona suʻesuʻeina. Paroxetine ua faʻaaogaina e togafitia ai le IPA ma ua faʻaalia se vaega aoga (71). O togafitiga faʻale-mafaufau ua avea o se meafaigaluega autu i le togafitia o vaisu. Faʻaalia iʻuga lelei mo vaisu i luga ole initaneti ile 2013 (72), cognitive-behavioral therapy (CBT), lea e umi mo le 12 vaiaso ma e 6 masina le tulitatao, o se tasi lea o suʻesuʻega sili ona suʻesuʻeina o le mafaufau na faʻaaogaina mo vaisu o amioga (73, 74). O le isi 12-vaiaso faʻataʻitaʻiga o le taliaina ma le tuuto togafitiga (ACT) (75), fa'aalia e aoga i le IPA. O polokalame togafitiga e sefululua-laasaga ua manuia i tala faasolopito i le foia o vaisu e ala i le faʻaitiitia tele o faʻamaʻi e pei o le atuatuvale. Ae ui i lea, o loʻo fautua mai o le tuʻufaʻatasiga o vailaʻau faʻapitoa ma le mafaufau e manaʻomia e foia lelei ai vaisu (76). Brand et al. o loʻo fautua mai o le tuʻufaʻatasia o le faʻaogaina e faʻatatau i le faʻatalanoaina ma le faʻaogaina o mea (i le I-PACE faʻataʻitaʻiga o loʻo faʻamatalaina ai le atinaʻeina) o ia amioga e pei o le faʻalavelave faʻalavelave (genetic poʻo le neurobiological) e masani ona tumau le le aʻafia (38). I le 2014, Brand et al. na faʻaalia ai le taua o le iloiloina o le faʻaogaina o tagata mamaʻi mo togafitiga lelei ma le toe faʻaleleia (77). I le vaitau o le COVID-19 ma tua atu, o le faʻaaogaina o le telepsychiatry ma vaega lagolago i luga ole laiga e ono faʻamaonia ai le aoga (78).

O le fa'alauteleina o le fa'ailoaina o a'afiaga e ono tula'i mai i le taimi o le loka e mafai ona fesoasoani e talepe le fa'ata'ita'iga o vaisu tau amio ma fa'amalosia le sailia o fesoasoani mai tagata tomai fa'apolofesa. O le iloaina o ia amioga e ono aafia ai le nuu atoa e mafai ona fesoasoani i le puipuiga e ala i taiala sili atu ona maeʻaeʻa ma faigofie ona maua faʻamatalaga.

E ese mai i le tele o vailaʻau o le faʻaleagaina, o le mea ma auala o vaisu o amioga, e aofia ai le initaneti, o loʻo i ai i soo se mea i le olaga i aso taitasi ma e faigata ona aloese mai ai; e moomia lava. Puipuia o le fa'aalia muamua ile initaneti, ona fa'amama atoatoa lea ile initaneti mo tagata ua uma ona fa'aogaina e foliga mai e le talafeagai. O le mea lea, o le puipuiga muamua o le PUI ma le toe faʻaleleia o tagata taʻitoʻatasi e iai le psychopathology e fesoʻotaʻi i luga ole initaneti e masani ona manaʻomia le tuʻufaʻatasia o le faʻaogaina o le initaneti i se olaga soifua maloloina, maua lona lava nofoaga ma mea e ave i ai le faamuamua i totonu o le tagata lava ia, faʻapolofesa, ma fesoʻotaʻiga sini ma tiute o tagata taʻitoʻatasi.

Laulau 1 e ofoina atu taʻiala faʻapitoa ma lautele mo le puipuia ma le faʻaitiitia o faʻafitauli faʻaoga ponokalafi i luga ole laiga; o le tele o manatu o lo'o tu'uina atu e aoga mo le PUI lautele. O nei mea e aofia ai le tuʻufaʻatasia o masaniga faʻaletino maloloina ma gaoioiga paganoa e fai ma sui poʻo sui o ponokalafi, tausia o fegalegaleaiga faʻaagafesootai anoa, mataʻituina le taimi o le screen, ma le sailia o fesoasoani faʻapitoa pe a manaʻomia.

iʻuga

Faʻafitauli faʻafitauli i luga o le initaneti ma le faʻaogaina o ponokalafi i luga o le initaneti ua lipotia mai e avea ma avega faʻateleina i le soifua maloloina o le mafaufau lautele talu mai le 2000s, ae o faʻataʻitaʻiga o le psychopathological ma faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga e leai se maliega, ma o le tino o faʻamaoniga i luga o le aoga o togafitiga o loʻo le lava. O le faʻamaʻi COVID-19 ua faʻamalosia ai le faitau miliona o tagata i totonu ma manaʻomia le faʻatalanoaina o lau e galulue, tausia fegalegaleaiga faʻaagafesootai, ma faʻatino gaioiga masani e pei o faʻatau; ua fa'aalia ai le to'atele i se tulaga maualuga atu o le fa'atupuina po'o le fa'ateteleina o fa'afitauli o le fa'aogaina o le initaneti ma ponokalafi.

O le faʻamaʻi o loʻo i ai nei ma lona faʻafitauli e fai ma sui o se luʻitau ma se avanoa e toe asia ai talanoaga faʻavae i luga o nei faʻafitauli faʻasalalau i luga ole initaneti ma faʻalauteleina suʻesuʻega etiological ma epidemiological, malilie i faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga, ma faʻamaonia faʻaoga lelei e malamalama atili ai ma faʻaitiitia ai le tagata ma aʻafiaga lautele. o nei mea. Matou te faʻamoemoe o la matou iloiloga e maua ai se faʻamatalaga lata mai i luga o le autu ma le taʻiala e amata ai le faʻatalanoaina o faʻafitauli o le initaneti ma le faʻaogaina o ponokalafi i luga ole laiga.

Tusitala Tusitala

AA ma IU na fa'avaeina le ulua'i manatu ma mamanuina fa'asologa o le su'esu'ega. HA, AA, MD, IU, VP-S, ma SV na tusia le ata o le tusitusiga. HA, AA, MD, ma IU na saunia fuainumera o tusitusiga. VP-S, RRam, LO, RF, MO, RRan, AV, ma SV na faia le iloiloga o tusitusiga ma faʻaleleia tusitusiga. O tusitala uma na saofagā i le tusiga ma faʻamaonia le lomiga na tuʻuina atu.

Feeseeseaiga o Tului

Fai mai tusitala o le suʻesuʻega sa faia i le leai o soʻo se fefaʻatauaʻiga faʻapisinisi pe tau tupe e mafai ona avea o se feteenaʻiga e ono aʻafia ai.

mau faasino