O Tamaloloa E Faʻatau Faʻafeusuaiga Eseʻese mai Tamaloloa Latou Le Leai?

Arch Sex Behav. 2020 Tesema 22.

Charlotte Deogan 1 2, Elin Jacobsson 3, Louise Mannheimer 3 4, Charlotte Björkenstam 3 5

PMID: 33354757

DOI: 10.1007/s10508-020-01843-3

lē faʻatino

O le faʻatau mai ma le faʻatau atu o feusuaʻiga o se mataupu o talanoaga masani ma se talafeagai mataupu tau le soifua maloloina lautele. O loʻo avanoa suʻesuʻega o tagata faigaluega i feusuaiga, ae o suʻesuʻega e talanoaina ai le manaʻoga o itu tau feusuaiga e utiuti, ae maise lava faʻavae i luga o le aofai o tagata faitau aofaʻi. O le suʻesuʻega o loʻo faia nei o loʻo maua ai i le atunuʻu tala faʻatatau o le taatele o ma mafuaʻaga fesoʻotaʻi ma le totogiina mo feusuaiga i le va o aliʻi i Suetena. Na matou faʻaaogaina se suʻesuʻega faʻapitoa i luga o le faitau aofai o tagata i luga o feusuaiga ma le toe fanauina o soifua maloloina ma aia i totonu o tausaga 16-84 tausaga, fesoʻotaʻi ma le resitara o le atunuʻu. O le faʻataʻitaʻiga sa aofia ai 6048 tamaloloa. Faʻatasi ai ma se faʻafitauli logistic, na matou suʻesuʻeina poʻo a feusuaʻiga meaola olaga na fesoʻotaʻi ma na totogiina pe tuʻuina atu i isi ituaiga o taui mo feusuaiga. O le aofaʻi o le 9.5% o aliʻi na faʻaali mai na lipotia na totogiina a latou feusuaiga. O le faʻateleina o le ono totogiina o feusuaiga na faʻailoa mai i tamaloloa e le o faʻamalieina o latou olaga feusuaʻi (aOR: 1.72; 95% CI: 1.34-2.22), o aliʻi na lipotia le tele o feusuaiga nai lo le mea latou te mananaʻo i ai (aOR: 2.78; 95% CI: 2.12-3.66), tamaloloa na suʻesuʻe pe feiloaʻi ma paʻaga feusuaʻiga i luga o le initaneti (aOR: 5.07; 95% CI: 3.97-6.46), faʻapea foʻi ma le tele o taimi e faʻaaoga ai ponokalafi (aOR: 3.02; 95% CI: 2.28 -3.98) Asosi na tumau faʻamaumauga taua ina ua maeʻa fetuʻunaʻiga mo tausaga, tupe maua, ma aʻoaʻoga mauaina. Feusuaʻiga olaga uiga e pei o le le lelei feusuaʻiga olaga faamalieina, maualuga luga o le initoneti gaioiga, ma le tele o ponokalafi faʻaaogaina e matua fesoʻotaʻi ma fefaʻatauaiga faʻatau. O nei sailiga e mafai ona fesoasoani faʻatonutonu ma lagolago fautuaga ma faʻatonutonu gaioiga faʻasino tagata faʻatau feusuaʻiga.

Upu Taua: Faʻatau feusuaiga; Ponokalafi; Feusuaiga galuega; Faʻafeusuaiga amioga; Aafiaga tau feusuaiga; Soifua Maloloina i feusuaiga.

O le faʻatau mai ma le faʻatau atu o feusuaʻiga o se mataupu o talanoaga masani ma se talafeagai mataupu tau le soifua maloloina lautele. O loʻo avanoa suʻesuʻega o tagata faigaluega i feusuaiga, ae o suʻesuʻega e talanoaina ai le manaʻoga o itu tau feusuaiga e utiuti, ae maise lava faʻavae i luga o le aofai o tagata faitau aofaʻi. O le suʻesuʻega o loʻo faia nei o loʻo maua ai i le atunuʻu fua faatatau o le taatele o ma mea e fesoʻotaʻi ma le totogiina o feusuaiga i le va o aliʻi i Suetena. Na matou faʻaaogaina se suʻesuʻega faʻasolosolo i luga o le faitau aofai o tagata i luga o feusuaiga ma le toe fanauina o soifua maloloina ma aia i totonu o tausaga 16-84 tausaga, fesoʻotaʻi ma le resitara o le atunuʻu. O le faʻataʻitaʻiga sa aofia ai 6048 tamaloloa. Faʻatasi ai ma se faʻafitauli logistic, na matou suʻesuʻeina poʻo a feusuaʻiga meaola olaga na fesoʻotaʻi ma na totogiina pe tuʻuina atu i isi ituaiga o taui mo feusuaiga. O le aofaʻi o le 9.5% o aliʻi na faʻaali mai na lipotia na totogiina a latou feusuaiga. O le faʻateleina o le ono totogiina o feusuaiga na faʻailoa mai i tamaloloa na le faʻamalieina o latou olaga feusuaʻi (aOR: 1.72; 95% CI: 1.34-2.22), o aliʻi na lipotia le tele o feusuaiga nai lo le mea latou te mananaʻo ai (aOR: 2.78; 95% CI: 2.12-3.66), tamaloloa na vaʻavaʻai pe feiloaʻi ma paʻaga feusuaʻiga i luga ole laiga (aOR: 5.07; 95% CI: 3.97-6.46), faʻapea foʻi ma le tele o taimi e faʻaaoga ai ponokalafi (aOR: 3.02; 95% CI: 2.28 –3.98) Asosi na tumau faʻamaumauga taua ina ua maeʻa fetuʻunaʻiga mo tausaga, tupe maua, ma aʻoaʻoga mauaina. Feusuaʻiga olaga uiga e pei o le le lelei feusuaʻiga olaga faamalieina, maualuga luga o le initoneti gaioiga, ma le tele o ponokalafi faʻaaogaina e matua fesoʻotaʻi ma fefaʻatauaiga faʻatau. O nei sailiga e mafai ona fesoasoani faʻatonutonu ma lagolago fautuaga ma faʻataʻitaʻiga gaioiga faʻasino tagata faʻatau feusuaʻiga.

faʻatomuaga

O le faʻatau mai ma le faʻatau atu o feusuaʻiga o se mataupu o talanoaga masani ma se mataupu talafeagai soifua maloloina lautele. Feusuaiga feusuaiga e masani lava ona faauigaina o le fefaatauaiga (faatau mai ma le faatauina atu) o feusuaiga mo mea aoga, ie, fesuiaiga tupe, fualaau faasaina, meaai, fale, po o isi mea mo feusuaiga (Carael, Slaymaker, Lyerla, & Sarkar, 2006; Stoebenau, Heise, Wamoyi, & Bobrova, 2016). O le mea na tupu e masani ona faʻamatalaina o aliʻi totogi fafine mo feusuaiga, ae faʻateleina le uaʻi atu i aliʻi ma fafine totogi aliʻi foi feusuaiga (Berg, Molin, & Nanavati, 2020; Carael et al., 2006). E ui o suʻesuʻega o feusuaiga tagata faigaluega ma tagata taʻitoʻatasi mauaina tupe po o isi ituaiga o taui mo feusuaʻiga o loʻo avanoa ma faʻaalia tele le lelei soifua maloloina (Halcón & Lifson, 2004; Miller et al., 2011; Seib, Fischer, & Najman, 2009; Ulloa, Salazar, & Monjaras, 2016; Wong, Holroyd, Gray, & Ling, 2006), suʻesuʻega e faʻatatau ai le manaʻoga uiga o feusuaʻiga faʻavae i luga o le aofai o tagata faitau aofaʻi e sili atu ona utiuti. E le gata i lea, o faʻamatalaga e maua ai uiga tau feusuaiga o tagata faʻatau feusuaʻiga e tulaga ese i Scandinavia, ma o le mea lea, o le taimi nei suʻesuʻega e maua ai tala fou. I Peretania, Ward et al. (2005) ma Jones et al. (2015) saunia faʻatusatusaga mai le atunuʻu suʻesuʻega suʻesuʻega faʻaalia ai o 6-11% o tamaloloa Peretania na i ai taimi totogiina mo feusuaiga.

O se suʻesuʻega i le 1996 e aofia ai ma le 1145 tamaloloa Suetena e 18-74 tausaga le matutua, na maua ai e 12.7% o i latou na tali mai na totogi a latou auaunaga tau feusuaiga. (Månsson, 1996) Tala faʻatatau mai isi atunuʻu i Sisifo ma Europa i Matu ua faʻaalia e tusa ma le 12.9% o aliʻi Norwegian (Schei & Stigum, 2010), 11–13% o tamaloloa Finelani (Haavio-Mannila & Rotkirch, 2000) na i ai taimi totogiina mo feusuaiga. Totogi pe tuʻuina atu isi ituaiga o taui poʻo le toe totogiina mo feusuaʻiga o se solitulafono i Suetena talu mai le 1999, ina o le faʻatauina o feusuaʻiga auaunaga na faʻatulafonoina. O le tulafono o loʻo faʻamoemoe e faʻateleina le tulaga tutusa o aliʻi ma puipuia fafine vaivai mai le faʻaleagaina ma le saua. O le Suetena faʻataʻitaʻiga mo itupa tutusa e aofia ai foʻi le faʻamoemoe e faʻaititia le manaʻoga mo talitane. O se suesuega umi i le initaneti i le 2010 i tagata Suetena, Nouei, ma Danes e 18-65 tausaga le matua na suʻesuʻeina ai aafiaga o le faia o ni soligatulafono i luga o le manaʻoga ma le faatauina o feusuaiga. I Nouei, o le faʻatauina o feusuaʻiga e le faʻatulafonoina talu mai le 2009, ma i Denmark, o loʻo faʻatulafonoina pea. O le fuainumera na lipotia na faʻatau feusuaiga i le 6 masina ua tuanaʻi na sili ona maualalo i Suetena (0.29%), maualuga i Tenimaka (1.3%) ma i Nouei (0.93%). O le iʻuga o tusitala o le aʻafiaga o soligatulafono o le faʻaititia o le manaʻoga ma le faʻatauina o feusuaʻiga (Kotsadam & Jakobsson, 2014). I Amerika, 16% o tamaloloa na lipotia le totogiina o feusuaiga ia le itiiti ifo ma le tasi i o latou olaga, ma le 0.5% na lipotia le faia a itiiti mai e tasi i le tausaga (Michael, Gagnon, Laumann, & Kolata, 1994). I Lusia, na maua ai o le 10–13% o tamaloloa na faʻatau feusuaʻiga a itiiti mai e tasi (Haavio-Mannila & Rotkirch, 2000). I Holani o le faatusa tutusa o 14%, i Suiselani 19%, i Peretania 7-10%, ma i Sepania 39% (Leridon, van Zesson, & Hubert, 1998). O fuainumera i le 70% laina na faʻamaumauina mo Kemupotia ma Taialani, ae o nei foi, foliga mai e le talafeagai faʻatatau (Ben-Israel & Levenkron, 2005; Della Giusta, Di Tommaso, Shima, & Strøm, 2009). O se suʻesuʻega e faʻailoa ai le taʻatele o tamaloloa Suetena o loʻo totogi a latou feusuaʻiga i fafo atu, mo se faʻataʻitaʻiga, i Thailand i tafaoga (Manieri, Svensson, & Stafström, 2013).

O faʻavae faʻavae ma mafuaʻaga mo le faʻatauina o feusuaiga e faigata ma 'eseʻese. I se faʻaopopoga, i le faʻatinoina o amioga faʻafeusuaiga, ua faʻamatalaina i suʻesuʻega o mafuaʻaga mo le faʻatauina o feusuaiga e eseese lava i vaega o tamaloloa ma aofia ai foʻi, mo se faʻataʻitaʻiga, lagona, manaʻoga vavalalata, fesoʻotaʻiga faʻafesoʻotaʻi, ma manaʻoga se faiā (Birch & Braun-Harvey, 2019; Monto & Milrod, 2014; Weitzer, 2007).

O suʻesuʻega a Amerika i tamaloloa 60-84 tausaga le matutua o loʻo faʻaalia ai le agaʻi i luma o tausaga e fesoʻotaʻi lelei ma le faʻateleina o taimi e totogi ai feusuaiga. O i latou e maualuluga tupe maua ma aunoa ma paʻaga na tele lava ina lipotia le le feusuaʻi gaioiga ma kamupani e tuʻuina atu, ma le tele o tagata na saʻilia le "uo teine ​​aʻoaʻoga," lea totogi feusuaʻiga feusuaʻiga o se vaega o le va fealofani e faʻataʻitaʻi masani le faia totogi (Milrod & Monto , 2017).

O suʻesuʻega faʻatusatusaina tagata faʻatau feusuaʻiga i tagata e le o feusuaiga tagata faʻatau ua latou iloaina o feusuaʻiga tagata faʻatau e tele lava, e lipotia le faʻasaua osofaʻiga ma ono ono faiaiga faʻamalosi nai lo tamaloloa e le totogia mo feusuaiga. O tamaloloa na totogi a latou feusuaiga na togi maualuga i fua o feusuaiga le taupulea ma le itagia o alii ma sa laitiiti le tiga alofa i fafine talitane (Farley, Golding, Matthews, Malamuth, & Jarrett, 2017). O sailiga mai le faʻataʻitaʻiga o suʻesuʻega o feusuaʻiga, e taʻu mai ai o talaaga ma uiga o le tagata ia e ono aafia ai le manaoga. E aofia ai le manatu o le tagata ia te ia lava, manatu o fafine, manaʻoga tau feusuaʻiga, tamaoaiga tulaga (aʻoga, tupe maua, galuega), faapea foi ma uiga agaʻi i le tulaga lamatia (soifua maloloina lamatiaga ma le ono maua i le mea e le faia ai feusuaʻiga), leai se fiafia i masani masani sootaga , ma manaʻoga mo ituaiga eseese o amioga tau feusuaiga poʻo paʻaga tau feusuaʻiga (Della Giusta, Di Tommaso, & Jewell, 2017).

O se suʻesuʻega na faia e le Suetena a le Fono a Suetena mo le Puipuia o Soligatulafono i le 2008, na faaalia ai o tagata faatau feusuaiga i Suetena o se vaega eseʻese mai le mea moni o le toatele o alii ma e le o fafine (BRÅ, 2008). O tagata faʻatau e mai i soʻo se sosaiete tau i talaʻaga ma soʻo se tausaga, e ui lava o tausaga taʻatele e 30-50 tausaga. E tusa ma le 50% o tagata faʻatau sa aʻoaʻoina ma faʻaipoipo. O se suʻesuʻega o faitau aofai o tagata e Priebe ma Svedin (2011) faʻaalia Suetena tagata faʻatau e leʻi ese mai tagata le faʻatau i tulaga o aʻoaʻoga tulaga poʻo tulaga faʻaipoipoga. Peitaʻi, o le tele o isi eseʻesega na faʻailoa mai i tagata faʻatau: O le maualuga o le aofaʻiga na tofo i teteʻaga poʻo le teteʻa, maualuga numera o suiga o paʻaga, na masani ona faigaluega, aʻo tagata e leʻo faʻatau e tele ina leai ni galuega, tamaiti aʻoga, litaea pe o loʻo malolo aso malolo, o se vaega maualuga na maua maualuga tupe maua, ma se maualuga pasene na malaga ma galuega i le tausaga ua tuanaʻi. Tagata faʻatau, i se tulaga maualuga atu, sa i ai le poto masani o sauaga i isi taimi ua mavae, sa i ai sauaga i taimi o tamaititi faʻapea foi ma masani le masani ai feusuaiga. O le faʻaaogaina o le 'ava malosi ma fualaʻau sa masani ona masani ai tagata faʻatau, ma o tagata faʻatau sa tele a latou paʻaga feusuaʻi ma faʻaaogaina le initaneti mo feusuaiga i se tulaga maualuga atu nai lo tagata le faʻatau (Priebe & Svedin, 2011). O suʻesuʻega i vaega filifilia o aliʻi ua totogi a latou feusuaiga o loʻo fautua mai ai o nei tamaloloa o se vaega sili ona lamatia o faʻamaʻi pipisi mai feusuaʻiga faʻaalialia uma feusuaʻiga tagata faigaluega ma a latou paʻaga feusuaiga. (Moore, 1999) Ae ui i lea, o le malamalama pe faʻafefea ona maua e uiga feusuaʻiga uiga i le manaʻoga mo le faʻatauina o feusuaiga tumau pea ona suʻesuʻeina atili.

Manatu

O le autu o lenei suʻesuʻega o le fuafua lea o le taatele o ma faailoa mea taua e fesoʻotaʻi ma le totogiina poʻo le tuʻuina atu o isi ituaiga o taui mo feusuaiga i totonu o se randomized faitau aofaʻi-faʻavae tagata o Suetena.

faiga

Tagata auai ma Taualumaga

I le taimi nei suʻesuʻega, na matou faʻaaogaina ai faʻamaumauga mai le SRHR2017 (feusuaiga ma le toe fanauina o soifua maloloina ma aia tatau), o se fuainumera faʻafuainumera-faʻavae suʻesuʻega aofia ai fafine ma aliʻi i le va o tausaga 16 ma 84 i Suetena. O le aotelega o le autu o le poloketi autu o suʻesuʻega, na faia e le Public Health Agency o Suetena, o le suʻesuʻeina lea o vaega eseese o feusuaiga ma le toe fanauina o le soifua maloloina ma aia tatau.

O faʻamaumauga tuʻufaʻatasia na faia e Statistics Sweden, o se ofisa o le malo, i le vaitaimi o le tautoulu o le 2017. O se faʻataʻitaʻiga faʻatusatusaina faʻatusatusa e tusa ma le 50,000 tagata e 16 tausaga le matutua na valaʻaulia e auai i le suʻesuʻega a le o le taliina i luga ole laiga poʻo le pepa – penitala i le meli. O le faʻataʻitaʻiga o tagata na auai na faʻavae i luga o faʻamatalaga mai le tusi resitala o le Aofaʻiga a Suetena. O lenei tusi resitala na faʻatuina i le 84 ma aofia ai faʻamatalaga e pei o le aso fanau, tausaga, feusuaiga, aso o femalagaiga, aso o femalagaiga, ma le nofoaga o nofo ai. O le faʻataʻitaʻiga faʻapitoa na aofia ai le 1968 tagata taʻitasi. O se faigofie faʻataʻitaʻiga soʻo se faʻataʻitaʻiga o 7,906,368 tagata na tosoina. Ona o le ova o le soʻoga, 50,016 tagata taʻitasi na le aofia ai, ma o lea 232 na totoe ma mauaina le fesili. O fesili suʻesuʻe na atiaʻe e le Public Health Agency o Suetena ina ua maeʻa le iloiloga faʻapitoa a le Statistics Sweden. O le suʻesuʻega mulimuli na aofia ai fesili e 49,784 (66 e aofia ai ma fesili tulitatao).

O pepa pepa fesili na lafo mai ile meli ma sa maua foi e le au tetee se tusi faʻamatalaga ile suʻesuʻega ma lona mafuaʻaga. Na logoina foʻi i latou na tali mai, o le fesili o le a faʻaopopoina ma le lesitalaina o faʻamaumauga ma o le auai e faia i le faitalia. I le aotelega, e tolu faʻamanatu na lafo atu. I le aotelega, e 15,186 tagata na tali mai, ma maua ai se tali fua faatatau o le 30.5%. E leʻo tali mai tagata e fananau mai i fafo atu o Suetena, e maualalo le aʻoaʻoga, o tamaloloa, ma e talavou. O le vaega le tali mai na eseese ile 0 ma le 14% mo fesili eseʻese. O le isi 639 respondents fesili na faʻateʻaina ona o feteʻenaʻiga tali, ma o lea faʻataʻitaʻiga aofia 14,537 tagata. O iʻuga na mamafa i luga o faʻavae o feusuaiga, vaitausaga-vaega, itulagi o le nofo ai, atunuʻu o le fanau mai, ma le maualuga mauaina tulaga aʻoaʻoga. Ona o le mamafa, e mafai ona tatou faia faaiuga e uiga i le atoa Suetena faitau aofai, nai lo na o tagata taitoatasi fausiaina le faʻataʻitaʻiga.

SRHR2017 na atili faʻatamaoaigaina e fesoʻotaʻiga i le atunuʻu Longitudinal Integration Database mo Health Insurance ma Leipa Maketi Studies (LISA) Mai LISA, faʻamatalaga e uiga i feusuaiga, tausaga, atunuʻu fanau, itulagi o nofo ai, tulaga tau femalagaaʻiga, maualuga mauaina tulaga aʻoaʻoga ma tupe maua na maua mo i latou na tali mai. E mafai ona fesoʻotaʻi ona o le numera tutasi o le tagata na faʻailoa atu i tagata uma o Suetena.

Fua

O le iʻuga suia na totogiina pe na tuuina atu isi ituaiga o taui mo feusuaiga na faavae i luga o le fesili "Ua e totogiina pe na tuuina atu isi taui mo feusuaiga"? O isi tali e aofia ai le "ioe, tasi," "ioe, i le tele o taimi," "ioe, o le tausaga ua tuanaʻi," "ioe, sili atu ma le tausaga talu ai," ma le "leai." O le fesili na sosoʻo ai ma le faʻamatalaga faʻamatala "O isi ituaiga o taui e mafai ona aofia ai lavalava, meaalofa, ava malosi, fualaʻau poʻo se nofoaga e moe ai, ae ia maua foi pe muamua i pe taofia se galuega." O tali tali atu na vaevaeina ma o isi suiga o le "ioe" na faʻavasegaina i le "ioe" ma le "leai" i le "leai". Tali e mafai ona siakiina le tele o atigipusa.

O fesuiaʻiga o vafealoaʻi na aofia ai i faʻavasega: feusuaiga, tausaga-kulupu (16–29, 30-44, 45-64, 65-84), maualuga mauaina tulaga aʻoaʻoga (≤ 9 tausaga, 10-12 tausaga ma> 12 tausaga ), tupemaua tulaga (5 kulupu: sili maualalo tupe maua kulupu (0–20) fai ma sui o le 20% o tagata taʻitoʻatasi maua maualalo tupe maua, ma le maualuga tupemaua vaega (80-100) sui e le 20% o tagata taʻitoʻatasi maualuluga tupe maua).

Fesuiaʻiga o le Feusuaiga Olaga

O le tasi fesili e uiga i le faamalieina o feusuaiga ma le le fiafia i feusuaiga na fesiligia, "O le a sou manatu e uiga i lou olaga feusuaiga i le tuanaʻi 12 masina?" E lua isi tali na tuʻuina mai: (1) Ua tele loʻu faʻamalieina; (2) E tele loʻu le faʻamalieina. E pei ona mafai e le itu teteʻe ona siaki uma ia atigipusa, o le 3604 tagata na faia, na faʻavasegaina i le lona tolu filifiliga na faʻauigaina o le "faʻamalieina ma faʻamalieina."

O le fesili "O le a sou manatu e uiga i lou olaga feusuaiga i le tuanaʻi 12 masina?" "Na ou manaʻomia nisi paʻaga feusuaʻi," "Ou te leʻi masani ona maua ni feusuaiga," ma "Ou te leʻi faia se feusuaʻiga i le auala ou te manaʻo ai." O se fesuiaiga fou ua taʻua "O le i ai o feusuaiga laitiiti nai lo le tasi e manao i ai" na faia e ala i le taliina "ioe" i le itiiti ifo lua mai le fa tali auala.

O le fesili na fesiligia i gaioiga tau feusuaiga i luga o le upega tafailagi: “Sa e auai i se tasi o nei gaioiga i luga ole laiga, e ala i telefoni feaveaʻi pe ala i polokalama?” Tali i isi auala e aofia ai: "vaʻai mo se paʻaga feusuaʻi" ma le "maua se paʻaga feusuaʻi" (Ioe / Leai). O se fesuiaiga fou na fausiaina "o le sailia mo pe maua se paʻaga feusuaiga i luga o le initaneti" faʻavae i luga o le "ioe" tali i luga o soʻo se lua tali tali.

Ma le mea mulimuli, o se fesili e uiga i ponokalafi faʻaaogaina na fesiligia: "O e matamata ma le loto i ai ponokalafi?" O isi tali e aofia ai: "I aso uma pe toeititi aso," "3-5 taimi i le vaiaso," "1-2 taimi i le vaiaso," "2 pe 3 taimi i le masina," "Faʻatasi i le masina pe itiiti ifo masani," "Ou te leʻi matamata ponokalafi, "ma le" Ou te le matamata ma le loto i ai ponokalafi, ae o isi i oʻu siosiomaga matamata ai ". O tali na vaevaeina i "masani ona faaaoga ponokalafi" aofia ai tali "i aso uma pe toeititi aso" ma "3-5 taimi i le vaiaso," ae le masani ona faaaoga ponokalafi aofia ai le toega o isi tali.

Fuainumera Faamaumauga

Talu ai o le numera o fafine lipotia na faʻatau feusuaʻiga na laʻititi (0.4%), o nei auiliiliga e faʻatapulaʻaina i tamaloloa. O loʻo faʻaalia mai le faitauga o le faitau aofaʻi o tagata i tausaga, tulaga aʻoaʻoga ma tulaga o tupemaua e faʻaaoga ai faʻamatalaga tisaini ma faʻataʻitaʻiga mamafa. Lona lua, talaʻaga demograpics ma vaevaega o tamaloloa na totogiina mo feusuaiga faʻaalia e tausaga, tulaga aʻoaʻoga, ma tupemaua tulaga, faʻaaogaina mamanu faʻamatalaga ma faʻataʻitaʻi mamafa. O loʻo faʻaalia mai ile suʻesuʻega le saʻo ole pasene o tamaloloa ua lipotia le totogiina o feusuaiga ma feʻeseʻeseaʻiga i vaega na suʻesuʻeina ile faʻaaogaina ole suʻega ole sikuea (p <.05). Na matou faʻaaogaina multivariate logistic regression e suʻesuʻe ai le "lamatiaga" o le totogiina mo feusuaiga i ni faʻasologa se tolu. O le faʻataʻitaʻiga muamua o loʻo faʻaalia ai le faʻatauaina o mea leaga, i le lona lua o faʻataʻitaʻiga na matou faʻatonutonuina mo tausaga, tulaga aʻoaʻoga ma tulaga o tupe maua. I isi faʻataʻitaʻiga e faʻaopopoga i le Faʻataʻitaʻiga 2, na matou faʻaopopoina fetuʻunaʻiga mo eseesega nei eseese, i le Faʻataʻitaʻiga 3 faʻamalieina i le tasi olaga feusuaʻi, i le Faʻataʻitaʻiga 4 na sailia pe maua se paʻaga feusuaʻiga luga o le initoneti, i le Model 5 mo le maua laʻititi feusuaiga nai lo le tasi e ua fiafia i ai, ma mulimuli lava i le Faʻataʻitaʻiga 6 mo le masani ona fai ma ponokalafi. O faʻataʻitaʻiga uma sa faʻatinoina Stata, lomiga 15 (StataCorp).

i'uga

I le Laulau 1, talaʻaga demograpics o loʻo faʻaalia e lefaʻamamaina ma fuaina pasene. O le aofaʻi o le 9.5% (95% CI: 8.58-10.32) o aliʻi na lipotia na totogi pe tuʻuina atu i isi totogi mo feusuaiga. O tamaloloa matutua na faʻaopoopoina tau o totogi na faia mo feusuaiga. O tamaloloa e maualalo tupe maua (pasene pasene 1-20) pe a faʻatusatusa ile maualuga o tupe maua (pasene 81-100) na faʻaalia foʻi le faʻaopoopoga ole ono totogiina o feusuaiga; ae ui i lea, e leai se taua fesoʻotaʻiga na maua e faʻatatau i isi tupemaua tulaga. Tagata taʻitoʻatasi ma 9 tausaga pe laʻititi foʻi aʻoga faʻaalia faʻaititia le faʻaititia o le totogiina mo feusuaiga ae o tagata taʻitoʻatasi ma le 10-12 tausaga o aʻoaʻoga na faʻaalia le faʻateleina avanoa i le faʻatusatusaga ma tagata taʻitoʻatasi ma sili atu nai lo 12 tausaga o aʻoga. Peitaʻi, e leai se fesoʻotaʻiga faʻamaumauga taua ma tulaga aʻoaʻoga na totoe ina ua maeʻa fetuʻunaʻiga o tausaga ma tupemaua tulaga.

Lisi 1 Talaʻaga o loʻo i ai demograpics mo tamaloloa e 16-84 tausaga i Suetena, e le mamafa ma pasene pasene, ma vaevaega o tamaloloa na totogi a latou feusuaiga i pasene ma le 95% CI

I le Laulau 2, o iʻuga o la matou suʻesuʻega o le faʻatasiga i le va o feusuaʻiga olaga uiga ma taimi uma na totogiina mo feusuaiga ua faʻaalia. O aliʻi na lipotia lo latou le faʻamalieina (PO: 1.72; 95% CI: 1.34-2.22) na faʻateleina le ono mauaina o feusuaiga faʻatusatusa i aliʻi na faʻamalieina o latou olaga feusuaʻi. E le gata i lea, o tamaloloa na suʻesuʻe pe feiloaʻi ma paʻaga tau feusuaʻiga i luga o le initaneti, e lima taimi e foliga mai na totogi mo feusuaiga (PO: 5.07; 95% CI: 3.97-6.46), faʻatusatusa i tamaloloa e leʻi. O aliʻi na lipotia le le lava o feusuaiga nai lo le mea latou te mananaʻo ai e toeititi tolu faʻatoluina na ono totogiina mo feusuaiga (OR: 2.78; 95% CI: 2.12-3.66). E faʻapena foi, o tagata masani o ponokalafi e masani foʻi ona faʻatoluina le ono totogiina o feusuaiga nai lo isi tamaloloa (PO: 3.02; 95% CI: 2.28-3.98). Uma feusuaʻiga-olaga-fesoʻotaʻi fesuiaʻiga o lea na tumau ai fuainumera taua ina ua maeʻa fetuunaiga mo tausaga, tupe maua ma aʻoaʻoga mauaina.

Laulau 2 O le faigata o le totogiina mo feusuaiga e eseese talaʻaga ma feusuaʻiga olaga variebls [odds ratios (OR) ma le mautinoa vaitaimi (CI) ma fetuʻunaʻi avanoa feteʻenaʻi (aOR)]

Talanoaga

I lenei suʻesuʻega, na matou faʻaaoga tatau ai faʻamatalaga tulaga ese mai le faʻatusatusaina o le faitau aofai o tagata i le SRHR2017, o loʻo fesoʻotaʻi ma Suetena lautele ma sili ona lelei i le atunuʻu, e faʻailoaina ai le aofaʻi o aliʻi na totogi pe tuʻuina atu i ai isi ituaiga taui mo feusuaiga i Suetena. . O matou iʻuga ua faʻamaonia ai o le aofaʻi o aliʻi na lipotia le totogiina o feusuaiga i le matou suʻesuʻega (9.5%) e faʻatusa i suʻesuʻega talu ai ma isi Nordic faʻapea foi ma sisifo o Europa atunuʻu (Haavio-Mannila & Rotkirch, 2000; Jones et al., 2015; Schei & Stigum, 2010). O le vaitausaga ma le maualuga o vaevaega o tamaloloa na totogi mo feusuaiga o tamaloloa i luga atu o le 45 tausaga (11%), ma tamaloloa 30-44 tausaga (10%) lipotia se tutusa tutusa. O le vaega sili ona maualalo na lipotia mai i aliʻi e 16–29 tausaga le matutua. E le o mautinoa pe mafua lenei mafuaʻaga i le fesili, lea e maua ai e tatou le masani ai i le olaga atoa e masani ona faʻateleina ma le matua, pe o feusuaiga faʻatau na faʻasolitulafono i Suetena i le 1999.

O matou iʻuga e faʻatatau i aʻoaʻoga ma tupe maua a tagata faʻatau e faʻamaonia ai suʻesuʻega talu ai (BRÅ, 2008; Priebe & Svedin, 2011), o tagata faʻatau e mai eseʻesega tau aʻoaʻoga ma tulaga aʻoaʻoga e le fesoʻotaʻi ma le totogiina mo feusuaiga. Ae ui i lea, o le i ai o se maualalo maualalo tupe maua foliga mai e fesoʻotaʻi ma le totogiina mo feusuaiga, lea e ono faʻaalia ai le mafuaʻaga vaivai ma le le maua. E feteʻenaʻi ma sailiiliga a Priebe ma Svedin (2011) ma Milrod ma Monto (2017) o se maualuga maualuga faʻatatau o tagata faʻatau na maua maualuga totogi. Lenei ono ono mafua mai i eseesega i le tagata auai uiga talu mai Priebe ma Svedin (2011) na faʻavae i luga ole laiga i luga ole laiga e pei ona masani ona masani ona faia i Suetena se vaega tele o aliʻi, ma tagata taʻitoʻatasi e sili atu ona aʻoaʻoina ma maualuga atu totogi nai lo le faitau aofaʻi lautele (Bosnjak et al., 2013).

I lo matou iloa, e leai se suʻesuʻega faʻavae i luga o le faʻasolosolo faitau aofaʻi faʻavae suʻesuʻega na suʻesuʻeina le sootaga i le va o le olaga feusuaʻi ma le faʻamalieina o feusuaiga, ae e foliga mai e talafeagai le manatu le fiafia faʻamalosia manaoga, e aofia ai le laʻititi feusuaiga nai lo le tasi e manaʻo i ai. I a matou sailiga, ua matou vaʻaia ai se fesoʻotaʻiga malosi i le va o le vaʻavaʻaia pe feiloaʻi ma paʻaga feusuaʻiga i luga o le initaneti ma feusuaiga faʻatau. O matou iʻuga ua faʻamaoniaina muamua sailiiliga o tagata faʻatau e faʻaaogaina le initaneti ma / poʻo le feaveaʻi polokalama mo feusuaiga i se tulaga maualuga atu nai lo tagata le faʻatau (Monto & Milrod, 2014; Priebe & Svedin, 2011).

O matou iʻuga faʻaalia ai se malosi faʻafuainumera taua fesoʻotaʻiga i le va o le tele o ponokalafi faʻaaogaina ma taimi uma na totogi mo feusuaiga. Suʻesuʻe Suʻesuʻega ua faʻaalia ai o le tele o taimi e faʻaaoga ai ponokalafi e maualuga foʻi le tulaga o le aʻafia e pei o le tagofia o le 'ava malosi ma fualaʻau faʻapea foi ma le maualuga o le aʻafia i tulaga tau feusuaʻiga e pei o le amataina o feusuaiga ma le poto masani i le faʻatau atu o feusuaiga, pe a faʻatusatusa i tagata e le masani ona faʻaaogaina ata mataga (Mattebo, Tydén, Häggström-Nordin, Nilsson, & Larsson, 2013; Svedin, Akerman, & Priebe, 2010).

I mea uma, feusuaʻiga olaga le fiafia ma le le faia o le tele o feusuaʻiga e pei ona manaʻomia e se tasi, faʻapea foʻi ma le faia o feusuaiga i luga o le initaneti ma le tele o taimi o ponokalafi faʻaaogaina e matua fesoʻotaʻi ma le totogiina mo feusuaiga i totonu o Suetena aliʻi. O lenei taʻu mai ia i tatou o nei tagata taʻitoʻatasi ese mai tamaloloa le totogiina mo feusuaiga i tulaga o feusuaiga uiga olaga. E aumaia ai foi ia matou se faʻailoga e ono eseʻese latou i tuutuuga o isi mea e fesoʻotaʻi i le olaga feusuaʻi ma le faia o faʻafitauli tau feusuaiga ae e tumau pea le le manino pe faʻafefea. Manaʻoga mo le vavalalata ma agafesootai itu mafai foi ona faia se sao (Birch & Braun-Harvey, 2019; Monto & Milrod, 2014). O nei manatu e taua i le puipuia o faʻamaʻi ma le faʻalauiloaina o feusuaiga soifua maloloina. O le malamalama poʻo ai e totogiina feusuaʻiga ma pe aisea e ki ai e faʻaititia ai le manaʻomia o tautua tau feusuaʻiga ma e taua e le gata mo le faʻamalosia o tulafono ae faʻapea foi mo le faʻalauteleina o le soifua maloloina lautele ma gaioiga lagolago faʻatatau i tagata uma totogi mo ma tagata mauaina tupe poʻo isi taui mo feusuaiga. .

O malosiaga o lenei suʻesuʻega e aofia ai le faʻaaogaina o faʻamatalaga tulaga ese SRHR2017, faʻatamaoaina ma le maualuga tulaga lelei faʻamaumauga a le atunuʻu atoa. I suʻesuʻega muamua, o faʻamatalaga e uiga i feusuaʻiga meaola e pei o le faʻamalieina, faʻaaogaina o ponokalafi ma paʻaga i luga o le upega tafailagi e le o maua aʻo fai le matou suʻesuʻega o iʻuga e fesoasoani i le malamalamaaga i auala e unaʻia ai manaʻoga o itupa. Nisi tapulaʻa suʻesuʻega manaʻomia e avea ma mafaufau loloto i le faʻavasegaina o iʻuga. Muamua, aʻo le SRHR2017 o se faʻataʻitaʻiga o le faitau aofai o tagata, o le tali a le tali e 31% (ie, 14,500 tagata auai). Ole le tali atu atonu e faʻaituʻau ai matou iʻuga, aua o le toʻatele o tagata e teteʻe i le faʻamatalaina o faʻamatalaga e uiga i mataupu maaleale e pei o feusuaiga ma gaioiga o gaioiga faʻasolitulafono. O lea la, o le tatou iʻuga o le iʻuga e ono lipotia mai. O le iʻuga o le "Na e totogia pe na tuʻuina atu isi taui mo feusuaiga?" O le aofaʻi o 9.5% o aliʻi na lipotia na totogi a latou feusuaiga, o le 2.8% (o le 9.5%) na lipotia na totogi a latou feusuaiga i le tausaga talu ai. Ae ui i lea, o le fesili na paga lea na le malamalama lelei, lea na tuʻufaʻatasia uma ai filifiliga i le fesili lava e tasi. O le mea lea, e le mafai ona tatou 'eseʻese i le va o le le tali atu ma le filifiliga "leai" tali. Naʻo le 0.26% o aliʻi uma na lipotia mai na latou faʻataua feusuaiga i totonu o le 12 masina talu ai, o lea na matou filifili ai e le faʻaaogaina lenei faʻatusatusaga ia matou iloiloga. E le o mautinoa poʻo le a le tele e ono aʻafia ai faʻatauga i luga o le upega tafailagi talu ai o le fesili e leʻi faʻauigaina i luga ole laiga ma luga atu o le laiga. Lona lua, o le fesuiaiga o feusuaʻiga olaga faamalieina faʻasino i le tausaga ua tuanaʻi, ae o le vaega o totoe o a tatou fesuiaʻiga fuaina olaga atoa. Ole faʻatapulaʻaina lea e toe faʻafoʻi ai le matou avanoa e faʻamaonia ai faʻafesoʻotaʻiga o faʻatauga i se taimi lata mai. Lona tolu, i le matou suʻesuʻega, e leai ni matou faʻamatalaga e uiga i tulaga faʻafesoʻotaʻi, semanu e fesoasoani tele ia matou e malamalama atili ai i iʻuga.

faaiuga

O la matou suʻesuʻega e maua ai se malamalamaga fou ile itu manaʻoga o feusuaiga faʻatau ile faitau aofai o tagata Suetena. O tamaloloa i Suetena na totogi a latou feusuaʻiga e eseʻese mai soifuaga tau aʻoaʻoga, ae e oʻo atu i se tulaga e sili atu le faʻamalieina i o latou olaga feusuaʻi, lipotia le laʻititi feusuaʻi nai lo le mea latou te manaʻo ai, maua le poto masani i feusuaiga i luga o le initoneti ma i se tulaga maualuga masani ponokalafi tagata faʻaoga pe a faʻatusatusa i tamaloloa e leʻi totogia mo feusuaiga. O nei manatu e manaʻomia le amanaʻia i le lagolagoina ma le puipuia gaioiga mo le faʻateleina o feusuaiga soifua maloloina faʻapea foi ma le faʻamutaina o le manaʻoga o feusuaiga tautua.