Feusuaiga ma isi mea e aofia ai tamaiti aʻoga i le Bahir Dar University: o se suʻesuʻega faʻavae (2014)

FAʻAALIGA: 65% o tamaiti aʻoga Etiopia i kolisi e matamata i ata vitio.


Taofia le soifua maloloina. 2014 Tesema 6;11:84. doi: 10.1186/1742-4755-11-84.

Mulu W1, Yimer M, Apera B.

lē faʻatino

FAʻAMATALAGA:

O amioga fa'afeusuaiga o le totonugalemu lea o mataupu tau feusuaiga i tupulaga talavou ma talavou. O a latou amio tauagafau po'o le fa'amalosi e fa'aleagaina ai i latou i amioga fa'afeusuaiga mata'utia. I Etiopia, o loʻo i ai le utiuti o faʻamatalaga sui faʻapitoa e uiga i amioga faʻafeusuaiga i tamaiti aʻoga e maua se ata faʻale-atunuu i aʻoga maualuluga. O lea suʻesuʻega na faia e iloilo ai amioga faʻafeusuaiga ma mea faʻapitoa i le Bahir Dar University, Etiopia.

METHODS:

Sa fa'atautaia se su'esu'ega fa'asaga i tamaiti a'oga a le Iunivesite o Bahir Dar mai ia Tesema e o'o ia Fepuari 2013. Sa fa'afaigaluegaina ni fa'ata'ita'iga fa'atele ma su'esu'ega a le tagata lava ia. Fa'amatalaga fa'amaumauga e pei ole taimi ma lona uiga na fa'aaogaina e fa'amatala ai tagata su'esu'e na auai e fa'atatau i suiga talafeagai. Sa faia su'esu'ega fa'atele mo na fesuiaiga sa i ai le tau-p o le ≤ 0.2 i le su'esu'ega fa'alua e iloa ai le va'aiga va'aiga.

TULAFONO:

Mai le 817 tagata suʻesuʻe na auai, 297 (36.4%) tamaiti aʻoga na faia feusuaʻiga. O le averesi o tausaga na muamua faia feusua'iga e 18.6 tausaga. O feusuaiga le puipuia, faia o le tele o paaga feusuaʻiga, feusuaʻiga ma tagata faigaluega faʻafeusuaiga faʻatau ma feusuaiga mo le fesuiaiga o tupe na faia e 184 (62%), 126 (42.7%), 22 (7.4%) ma le 12 (4%) o tamaiti aʻoga faʻafeusuaiga. , ta'itasi. O le aofaʻi o le auai i kalapu po ma matamata i ata vitio o le 130 (15.8%) ma le 534 (65.4%). O tamaʻitaʻi na tali mai na iai se fesoʻotaʻiga lelei ma le matamata i ata vitio (AOR = 4.8, CI = 3.49 - 6.54) ma le auai i kalapu po (AOR = 3.9, CI = 2.3 - 6.7). O le matamata i ata vitio, auai i kalapu po, lamu khat ma le inu ava malosi e masani ona fesootai mo le faia o feusuaiga ma le tele o paaga feusuai. Khat chewing practice (AOR = 8.5, CI = 1.31 - 55.5) ma le auai i kalapu po (AOR = 4.6, CI = 1.8 - 11.77) sa i ai faʻamaumauga taua faʻatasi ma le faʻamoemoega o feusuaiga mo le lelei o tupe ma mo le faia o feusuaiga ma pisinisi. tagata faigaluega fa'afeusuaiga.

FAAIUGA:

To'atele le aofa'i o tamaiti a'oga e 'ese'ese amioga fa'afeusuaiga mata'utia. O le fa'aaogaina o vaila'au, auai i kalapu po ma le matamata i ata vitio o ni fa'ailoga fa'apitoa mo le fa'atinoina o amioga fa'afeusuaiga eseese. O le mea lea, e tatau ona faʻamalosia polokalame faʻalavelave puipuia, faʻatino lelei ma mataʻituina uma i le aʻoga muamua ma i iunivesite.

Sa fa'atautaia se su'esu'ega fa'asaga i tamaiti a'oga a le Iunivesite o Bahir Dar mai ia Tesema e o'o ia Fepuari 2013. Sa fa'afaigaluegaina ni fa'ata'ita'iga fa'atele ma su'esu'ega a le tagata lava ia. Fa'amatalaga fa'amaumauga e pei ole taimi ma lona uiga na fa'aaogaina e fa'amatala ai tagata su'esu'e na auai e fa'atatau i suiga talafeagai. Sa faia su'esu'ega fa'atele mo na fesuiaiga sa i ai le tau-p o le ≤ 0.2 i le su'esu'ega fa'alua e iloa ai le va'aiga va'aiga.

uputatala: Amioga fa'afeusuaiga, Tamaiti a'oga i le Iunivesite, Fa'atatau Fa'atasi, Bahir Dar

faʻatomuaga

I tupulaga talavou ma tupulaga talavou amioga fa'afeusuaiga mata'utia ua fa'ailoaina o se popolega taua i le soifua maloloina, agafesootai ma le faitau aofa'i o tagata i atunu'u atina'e [1]. O talavou ma talavou e a'afia i le tele o fa'afitauli o le soifua maloloina. Talu ai e masani ona tele a latou feusuaʻiga ma le faʻaogaina le faʻaogaina o condom [2]. O alii talavou e ono maua muamua a latou feusuaʻiga ma fafine talitane, ae o tamaʻitaʻi talavou e ono maua muamua a latou feusuaʻiga ma tama matutua, o ia mea uma e faʻateleina ai le avanoa e maua ai faʻamaʻi pipisi mai feusuaiga (STIs) e aofia ai le Human Immunodeficiency Virus (HIV) [1, 2]. O le fa'aaogaina o vaila'au e fa'aalia ai tagata fa'aoga i amioga fa'afeusuaiga mata'utia e pei o le faia o feusua'iga e le'i puipuia e mafai ona i ai fa'afitauli tau tamaoaiga, agafesootai, faaletino, mafaufau, ma le soifua maloloina [2, 3].

O tamaiti a'oga o le Iunivesite o lo'o i totonu o le vaega o tupulaga talavou ma o lo'o a'afia i amioga fa'afeusuaiga mata'utia e pei o feusua'iga lē puipuia e o'o atu ai i le HIV, isi STI ma ma'itaga le mana'omia [4-6]. O tama'ita'i talavou e matele atu i ma'itaga e le'i mana'omia e mafua ai le fa'apa'u le saogalemu, ma'i ogaoga, le fanautama ma le oti [3, 7].

O tupulaga talavou mai le 10–24 tausaga e tusa ma le 1.8 piliona ma fai ma sui o le 27% o le faitau aofaʻi o le lalolagi.7]. O suʻesuʻega na taʻua ai e faʻapea o latou i totonu o le tupulaga talavou, o latou amioga tauagafau poʻo le faʻamalosi e faʻafefe ai i latou i amioga faʻafeusuaiga lamatia [7, 8]. O faʻamaʻi pipisi mai feusuaiga e pei o le HIV/AIDS ma isi faʻafitauli o le soifua maloloina o fanautama (RH) o faʻamaʻi sili ia i le soifua manuia o tupulaga ma talavou [7, 9].

I le lalolagi atoa, o le tasi vaetolu o le 340 miliona STI fou e tutupu i le tausaga i tagata i lalo o le 25 tausaga. O tausaga ta'itasi, e sili atu ma le tasi i le 20 talavou uma e maua i le STI e mafai ona togafitia. O suʻesuʻega na lipotia mai e sili atu ma le afa o faʻamaʻi pipisi uma o le HIV e tupu i tagata i le va o le 15 ma le 24 tausaga [7, 10].

I Etiopia, o tupulaga talavou (15–24 tausaga) na fai ma sui o se tasi o vaega pito sili ona toatele o le atunuu, e tusa ma le 35% o le faitau aofaʻi [11]. Ina ia faʻaleleia le soifua maloloina faʻafeusuaiga ma fanautama ma le soifua manuia o le faitau aofaʻi o talavou, sa i ai i Etiopia ni fuafuaga faʻale-malo ma gaioiga. O nisi o ta'iala o le tu'uina atu lea o feso'ota'iga ma faiga fa'avae uma a talavou RH e ala i itupa, tausaga, tulaga fa'aipoipo, ma le nofomau; fa'atalanoaina mana'oga vave ma le umi o le RH o tupulaga talavou; ma le fa'amalosia o faiga fa'apa'aga fa'aleaganu'u 'ese'ese e tali atu ai i le fa'atupuina o fa'afitauli o tama'ita'i talavou i sauaga fa'afeusuaiga ma faiga fa'afeusuaiga e le'i malilie i ai [7, 12]. O nisi o gaioiga o loʻo faʻatupuina ai le faʻalauiloaina o le soifua maloloina o feusuaiga, tuʻuina atu auaunaga faʻafeiloaʻi mo tupulaga talavou, faʻateleina le gafatia o tagata faigaluega, suʻesuʻe avanoa fou ma faʻalauteleina le faʻamaopoopoina o vaega eseese [7, 12]. Ae ui i lea, o le tele o fesoʻotaʻiga fesoʻotaʻiga e faʻatatau i tagata lautele ona o se taunuuga e le tali saʻo atu i aoga maualuga e manaʻomia e tamaiti aʻoga ma faʻamoemoega, ma faʻaitiitia ai le faʻamatalaga moni o amioga ma faʻalavelave faʻaola e matua maualalo lava [13]. O le mea lea, o amioga faʻafeusuaiga i tupulaga talavou ma le autalavou o loʻo avea pea ma mataupu sili i Etiopia [11].

O suʻesuʻega muamua na faia i isi iunivesite o Etiopia na faʻaalia ai le 26.9% i le 34.2% o tamaiti aʻoga na faia feusuaʻiga. O i latou, 45.2% e sili atu ma le tasi le paaga feusuaʻi ma 59.4% na faia feusuaʻiga muamua i le aoga maualuga. E le gata i lea, o le averesi o tausaga i le taimi muamua o feusuaiga o le 17.9 tausaga ma le 4.4% o tagata na auai na faia feusuaʻiga ma tagata faigaluega faʻatau pisinisi [4, 14-16]. Inadditon, na lipotia mai foi e le au atamamai eseese o mea eseese e nafa ma amioga tau feusuaiga a talavou. Faatasi ai ma na mea, o le faʻaaogaina o le ava malosi ma le lamu khat o mea masani ia [4, 17-19].

E ui o Etiopia o loʻo i ai i se taumafaiga faʻatasi e faʻaleleia amioga faʻafeusuaiga a tupulaga talavou e faʻaaoga ai fuafuaga eseese, gaioiga ma faiga faʻavae i le tulaga o le atunuʻu, o loʻo faʻaauau pea le faʻatupulaia o le faʻamaʻi i totonu o le atunuʻu aemaise lava i tulaga tau aʻoaʻoga e fai mai ai ola o vaega sili ona aoga o le sosaiete Etiopia e mafai ona oʻo atu ai i tau maualuga agafesootai ma tamaoaiga, i le taimi lava lena ma i tausaga o lumanaʻi. E lē gata i lea, le malosi o le amio a le tupulaga; e fa'apea o amioga fa'afeusuaiga a tamaiti a'oga e 'ese'ese so'otaga i totonu o nu'u, fa'ale-aganu'u, fa'a taulaga ma tu ma aga fa'ale-aganu'u o sosaiete. Aemaise lava, Bahir Dar University o loʻo i totonu o nofoaga o loʻo i ai le maualuga o tagata tafafao maimoa, penisione lelei ma kalapu po o le a faʻaalia ai tamaiti aʻoga e auai i amioga faʻafeusuaiga eseese. Ae ui i lea, faʻatasi ai ma faʻafitauli o loʻo taʻua i luga, o loʻo i ai le le lava o faʻamatalaga faʻapitoa e fai ma sui o amioga faʻafeusuaiga a tamaiti aʻoga i tulaga maualuga i le atunuʻu faʻapea foʻi ma tamaiti aʻoga a le Iunivesite o Bahir Dar. i totonu o tamaiti aoga a Bahir Dar University, Etiopia.

Metotia

Su'esu'e mamanu, vaitaimi ma le eria

O se suʻesuʻega faʻasolosolo sa faia i tamaiti aʻoga i le Iunivesite o Bahir Dar (BDU) mai ia Tesema ia Fepuari 2013. BDU o ​​se faʻalapotopotoga faʻaaoaoga maualuga a le lautele na faʻatuina i le 2000 [20]. O le Iunivesite o loʻo i le taulaga o Bahir Dar 567 kilomita i matu sisifo o Addis Ababa. O loʻo ofoina atu le tele o polokalame maualuga aʻoaʻoga e le gata i tulaga maualuga ma tulaga faauu [20]. O le BDU o ​​loʻo i ai nei i le tele o iunivesite i le Federal Democratic Republic of Etiopia, ma sili atu nai lo le 35,000 tamaiti aʻoga i lana 57 i lalo o le kolisi ma 39 polokalame faʻauʻu. I le taimi o le suʻesuʻega, e fa ona tolauapiga (Main campus, Poly campus, Zenzelma ma Yibab campus) i Bahir Dar lea e tusa ma le 20,000 taimi atoa tamaiti aʻoga [20]. BDU e lima tamaiti aoga falemaʻi. O lo'o latou galulue i auaunaga faauo mo tupulaga talavou. I le taimi o le aoina o faʻamatalaga, faʻamatalaga ma fautuaga i mataupu tau feusuaiga ma le soifua maloloina o fanau, faʻalauiloaina o amioga faʻafeusuaiga maloloina e ala i auala eseese e aofia ai aʻoaʻoga a tupulaga, faʻamatalaga fuafuaina o aiga, faufautua ma auala e aofia ai auala faʻafuaseʻi faʻalavelave faʻafuaseʻi ma faʻalauiloa condom ma le tuʻuina atu ma le faʻapaʻu pepe auaunaga tuʻuina atu. i le auaunaga faaleuo. O le taimi nei e tofu le falema'i ma tausima'i e to'atolu ua a'oa'oina e uiga i auaunaga faauo a tupulaga [20, 21].

Suesue le faitau aofaʻi

O tamaiti aʻoga tumau uma o loʻo auai i le Iunivesite o Bahir Dar i le taimi o suʻesuʻega.

Faʻamaumauga e aofia ai

O tamaiti a'oga i lalo o le a'oga tumau mai le tausaga I i le tausaga V sa aofia i le su'esu'ega.

Faʻasalaga le faʻatagaina

O tamaiti a'oga fa'au'u, fa'aopoopoga, mafanafana, tulaga maualuga ma a'oa'oga mamao na le'i aofia ai i le aoina o fa'amaumauga.

Tele fa'ata'ita'iga ma metotia fa'ata'ita'iga

Fua faʻatatau o le tele

O le fa'ata'ita'iga tele na fa'amauina i le fa'aaogaina o le faitau aofa'i o le faitau aofa'i fua fa'atatau i manatu nei: P = 50% (O le fa'amoemoeina o le va'aiga o le fa'afeusuaiga i le va o tamaiti a'oga), 95% tulaga fa'atuatuaina ma le sese o le 5%.

O le fua fa'atatau mo le fa'atatauina o le tele o fa'ata'ita'iga o le:

ata tutusa

Fa'apea 10% fua faatatau le tali, mamanu aafiaga 2, o le tele o faataitaiga o le: n = 384 × 2 + 10% = 768 + 76.7 = 848. O le faʻataʻitaʻiga mulimuli o le 848. Ae ui i lea, naʻo le 817 BDU tamaiti aʻoga na faʻamaeʻaina le fesili.

Fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga

Sa fa'aaogaina fa'ata'ita'iga fa'atele. Ina ia faʻamautinoa le faʻatusaina o faʻamaumauga, o le faʻataʻitaʻiga tele na tuʻufaʻatasia i kolisi taʻitasi e faʻatatau i latou numera o tamaiti aʻoga. Sa fa'aogaina auala fa'ata'ita'i fa'apitoa e filifili ai matagaluega mai tausaga ta'itasi o su'esu'ega i kolisi e fitu. Mulimuli ane na filifilia tagata su'esu'e i le fa'aogaina o faiga fa'ata'ita'iga fa'apitoa.

Su'esu'ega ole su'esu'ega

Tausali faalagolago

O amioga fa'afeusuaiga e pei o le faia o feusua'iga, feusua'iga e le'i puipuia, faia o ni pa'aga e tele, feusua'iga mo fefa'ataua'iga o tupe ma feusua'iga ma tagata faigaluega fa'apisinisi.

Tuto'atasi (fa'amatala) fesuiaiga

Socio-demographic variables e pei o le matua, itupa, tausaga o suʻesuʻega, lotu, ituaiga, tulaga faʻaipoipo ma le nofoaga e nofo ai, ava malosi, khat chewing, auai i kalapu po ma matamata i ata vitio.

Fa'amatalaga fa'atino

Lavea puipuia

Feusuaiga e aunoa ma le condom i le taimi o latou aafiaga tau feusuaiga.

Fa'afeusuaiga puipuia

Fa'aaogaina o le condom i taimi uma e faia ai feusua'iga.

Sa fai feusua'iga

Penile – feusua'iga tu'inanau i taimi uma o feusua'iga.

Faʻamaumauga o aoina mai

O se suʻesuʻega faʻatulagaina ma faʻatautaia e le tagata lava ia, lea na faʻaaogaina se vaega mai Etiopia Demographic and Health Survey (EDHS), Behavioral Surveillance Survey (BSS) ma isi punaoa talafeagai na faʻaaogaina e aoina ai faʻamaumauga [22, 23]. O fesili uma na fa'atumu ta'ito'atasi ile falema'i a tamaiti aoga.

Fa'amatalaga fa'atonutonu lelei

Ina ia faatumauina le tulaga lelei o faʻamaumauga, na tuʻuina atu aʻoaʻoga i tagata aoina faʻamaumauga ma supavaisa i le auala e faʻalatalata ma filifilia ai tagata suʻesuʻe, i luga o le sini o le suʻesuʻega ma mea o loʻo i totonu ole fesili. Sa fa'aogaina fesili fa'atulagaina ma fa'atino e le tagata lava ia. Sa mua'i fa'ata'ita'iina le su'esu'ega e ala i le ave o tamaiti a'oga e 85 mai le iunivesete e ese mai i le tagata na auai. O le fesili na muamua saunia i le Igilisi ma faaliliuina i le gagana Amharic mo le talafeagai ma le faigofie. O le fa'aliliuga Amharic na toe fa'aliliu i tua i le Igilisi e siaki ai mo le tutusa o uiga.

Faʻamatalaga faʻamatalaga

O faʻamaumauga na suʻesuʻeina e faʻaaoga ai le SPSS version 20. Faʻamatalaga faʻamaumauga e pei o alaleo ma uiga na faʻaaogaina e faʻamatala ai tagata suʻesuʻe e faʻatatau i fesuiaiga talafeagai. O le tele o fesuiaiga na faʻapipiʻiina i le bivariate logistic regression. Ona toe fa'aofi uma atu lea o suiga uma e iai le tau o le ≤0.2 i le su'esu'ega bivariate i totonu o le fa'ata'ita'iga o le fa'asologa o le logistic. I le su'esu'ega tele, sa fa'apipi'i auala e fa'asolo ai le fa'asolo i tua ma fa'atonutonu le fa'afememea'i ma le fa'aputuga. O fesuiaiga o lo'o i ai le tau o le p <0.05 i le su'esu'ega multivariate na avea ma fa'ailo taua. O fua fa'atatau fa'aletonu ma fetu'utu'una'i fa'atasi ma latou 95% taimi fa'atuatuaina na fa'atatauina. O le suʻega faʻatoʻaga-of-fit a Hosmer ma Lemshow na faʻaaogaina e iloilo ai pe na faʻataunuʻuina manatu manaʻomia mo le faʻaaogaina o le tele o faʻasologa faʻasologa ma le p-value> 0.05 na manatu o se fetaui lelei.

Fa'aliga fa'aa'oa'oga

O le faʻatagaina o le amio saʻo na maua mai le komiti iloiloga faʻapitoa a le Iunivesite o Bahir Dar, Kolisi Faʻafomaʻi ma le Soifua Maloloina. O se faʻamaoniga aloaʻia na faʻamaonia mai le Iunivesite o Bahir Dar ma faʻamaonia le faʻatagaga na maua mai i le au tali aʻo leʻi faʻagasolo i le aoina o faʻamaumauga. Sa tausisia foi le le faalauaiteleina o le taunuuga.

i'uga

Uiga fa'ale-agafesootai

E 817 le aofa'i o tamaiti a'oga i lalo o le a'oga atoa ma le tali o le 96.7% na auai i le su'esu'ega. O i latou nei, 545 (66.7%) o alii. To lona uiga o tausaga o i latou na tali mai e 21 tausaga mai le 18 i le 30 tausaga. Ole tele ole 618 (75.6%) oi latou sa i le va o le 20–24 tausaga. II ituaiga, 466 (57.1%) mai Amhara ma 147 (18%) o Oromo. E tusa ai ma tapuaiga, 624 (76.4%) o i latou na tali mai o le au Kerisiano Orthodox. I lenei suʻesuʻega, 704 (86.4%) e leʻi faaipoipo. E lima selau sefulu (62.4%) o i latou na auai i le su'esu'ega o le tausaga tasi pe lua. E tusa ma le, 802 (98.2%) o tagata tali mai o lo'o nonofo i totonu o le lotoa (Siata  1).

Laulau 1 

Socio-demographic variables, faia feusuaʻiga, tele paʻaga feusuaʻiga ma feusuaiga le puipuia i le va o tamaiti aʻoga a le Iunivesite o Bahir Dar, 2013

Fa'afeusuaiga

O le aofa'iga atoa o faiga fa'afeusuaiga e 297 (36.4%). I le su'esu'ega o lo'o i ai nei, e tele a latou pa'aga fa'afeusuaiga e 126 (42.7%) o tamaiti a'oga fa'afeusuaiga. O le tele o paaga faʻafeusuaiga e 110 (48.5%) ma le 16 (23.5%) i tane ma fafine, i le faasologa. E tusa ai ma le fa'aogaina o le condom, 113 (38%) o i latou na tali atu i faiga fa'afeusuaiga sa fa'aaoga pea le condom i taimi o feusuaiga. O le matamata i ata vitio sa matauina i le 534 (65.4%) o tagata tali mai. Ole vaega maualuga ole 421 (77.2%) na maua ile tane (Laulau  1).

O feusuaiga mo le fesuiaiga o tupe na maua i le 12 (4%) o le au tali faʻafeusuaiga (Laulau).  2). O le averesi o tausaga na muamua faia feusua'iga e 18.6 tausaga. E fitusefulu lua (24.3%) o i latou na tali mai na amataina faiga fa'afeusuaiga a'o le'i atoa le 18 tausaga. E le gata i lea, o i latou na tali mai na faia feusuaʻiga, 174 (58.6%) na amata feusuaʻiga i le aʻoga maualuga. Ae ui i lea, 33 (11.1%) na faia feusuaʻiga muamua i le aʻoga tulagalua (Laulau  3).

Laulau 2 

Socio-demographic variables, matamata i ata vitio, auai i kalapu po ma feusuaiga mo le fesuiaiga o tupe i le va o tamaiti aoga a le Iunivesite o Bahir Dar, 2013
Laulau 3 

O isi amioga fa'afeusuaiga ma fa'afeusuaiga a tamaiti a'oga i le Iunivesite o Bahir Dar e fa'atatau i tane ma fafine, 2013

E tusa ai ma le mafuaʻaga o le tele o paaga feusuaʻiga, o le sailia o le fiafiaga faʻafeusuaiga ma le aʻafiaga o mafutaga umi o le mafuaaga sili lea i alii ma tamaitai. I le isi itu, o i latou na te le'i fa'aaogaina le condom i taimi uma, 67(36.4%) na lipotia mai o le condom e fa'aitiitia ai le fiafia tau feusuaiga. E le gata i lea, o le faʻaaogaina o le condom e faʻaitiitia ai le fiafia faʻafeusuaiga o le mafuaaga autu lea i alii ae o le alofa i se paaga o le mafuaaga sili lea i tamaitai mo feusuaiga le puipuia (Laulau).  3). O le mea e sili atu ona taua, e tatau ona faʻatali seʻia oʻo i le faaipoipoga, 363 (69.8%) o le mafuaʻaga autu mo le le amataina o feusuaiga ma isi mafuaaga o loʻo lisiina i le Laulau.  3.

Ua lipotia mai e le 27 (7.4%) o tagata na faia feusua'iga ma tagata faigaluega fa'apisinisi. E onosefulufa (21.5%) o tamaiti a'oga fa'afeusuaiga sa iai se aafiaga o feusua'iga ma tagata matutua. O le faia o feusuaiga pe a uma ona matamata i ata vitio, inu ava malosi ma lamu khat na matauina i le 73 (24.6%), 102 (34.3%) ma le 51 (17.2%) o tamaiti aʻoga na faia feusuaʻiga taʻitasi (Laulau).  3).

Su'esu'ega fa'afeusuaiga i amioga fa'afeusuaiga

I luga o suʻesuʻega multivariate, o le eseesega o tausaga na i ai se fesoʻotaʻiga taua ma le faia o feusuaiga ma le matamata i ata vitio. O i latou na tali mai ma le matua o 20-24 tausaga (AOR = 9.5, CI = 3.75 - 23.85) ma> 24 tausaga (AOR = 3.65, CI = 1.7 - 7. 8) taʻitasi e 10 ma 3.6 taimi e sili atu ona faʻafeusuaiga. O i latou, o tagata tali mai i le vaitausaga o le > 24 tausaga e 3 taimi e sili atu ona matamata i ata ponokalafi nai lo tamaiti aʻoga o latou tausaga <20 tausaga (AOR = 3.0, CI = 1.05 - 8.39). E faʻapea foʻi, o le eseesega o feusuaiga na faʻaalia ai le fesoʻotaʻiga taua ma le tala faasolopito o le matamata i ata vitio, auai i kalapu po ma faia feusuaʻiga mo le fesuiaiga o tupe. O tamaʻitaʻi na tali mai e 4.1 taimi na matamata ai i ata vitio faʻatusatusa i tamaʻitaʻi (AOR = 4.1, CI = 2.88 - 5.75). Ae ui i lea, o fafine tali mai e toetoe lava 3.7 taimi e faʻataʻitaʻi ai feusuaiga mo le fesuiaiga o tupe faʻatusatusa i tamaʻitaʻi tali (AOR = 3.7, CI = 1.04 - 13.2) (Laulau.  4). E le gata i lea, o le tele o alii na auai i kalapu po nai lo tamaitai (AOR = 2.3, CI = 1.25 -3.43) (Laulaula  5).

Laulau 4 

Bivariate ma multivariate suʻesuʻega o mea e fesoʻotaʻi ma feusuaʻiga, faia o le tele o paaga faʻafeusuaiga, ma feusuaiga mo le fesuiaiga o tupe i tamaiti aʻoga o le Bahir Dar University, 2013
Laulau 5 

Bivariate ma Multivariate suʻesuʻega o mea e fesoʻotaʻi ma le matamata i ata vitio, auai i kalapu po ma feusuaiga ma tagata faigaluega faʻatau pisinisi i tamaiti aʻoga o le Bahir Dar University, 2013

E le'i matua'i fesuisuia'i le aofa'i o tagata na faia feusua'iga i tausaga o su'esu'ega ma lotu. E faʻapea foʻi, o le tele o paaga faʻafeusuaiga e leʻi eseese tele i itupa, tapuaiga ma faʻalapotopotoga (Siata  4). Ole vaega ole fa'afeusuaiga e le'i fa'asaoina e le'i matua'i fesuisuia'i ile tausaga, itupa, nofomau, tausaga o su'esu'ega, fa'ale-aganu'u, lotu ma isi fa'amalamalamaga fesuiaiga.

O tamaiti aʻoga na matamata i ata vitio e 1.8 taimi e sili atu ona faia feusuaʻiga pe a faʻatusatusa i tagata e le faʻaogaina (AOR = 1.8, CI = 1.19 – 2.59). E faʻapea foʻi, o tagata tali mai na matamata i ata vitio e 2.8 taimi e sili atu le tele o paaga feusuaʻi pe a faʻatusatusa ia i latou e leʻi matamata i ata vitio. (AOR = 2.8, CI = 1.12 – 6.9). O tagata taʻalo kalapu i le po e 7 taimi e sili atu ai le faia o feusuaʻiga (AOR = 7.4, CI = 4.23 -12.92) (Laulaula  4). E faʻapea foʻi, o le auai i kalapu po o le numera taua tele faʻatatau mo le amataina o feusuaiga ma tagata faigaluega faʻatau pisinisi (AOR = 4.6, CI = 1.8-11.77) (Laulau).  5).

O le inuina pea o le ava malosi (AOR = 1.9, CI = 1.35 – 2.83) sa avea foi ma se mea e fesootai ai mo le faia o feusuaiga. O le fua faatatau o le tele o paaga feusuaʻi e sili atu i nisi taimi o tagata inu ava malosi nai lo tagata e le o onanā (AOR = 2.8, CI = 1.4 - 5.6) (Laulau  4). Mo le auai i kalapu po, inu ava malosi e le masani ai (AOR = 9.5, CI = 5.2 - 17.5) ma masani (AOR = 3.3, CI = 1.1 - 10.1) sa taua foi fuainumera (Laulau).  5).

O le tele o pa'aga fa'afeusuaiga e 2.8 taimi sili atu i le khat chewers pe a fa'atusatusa i le leai o se la'au (AOR = 2.8, CI = 1.4 - 5.69). O le lamu o khat fa'ata'ita'iga e iai fo'i se mea e feso'ota'i tele i le faia o feusua'iga mo tupe (AOR = 8.5, CI = 1.31 - 55.5) (Laulau  4). E le gata i lea, o le lamuina o khat i taimi uma (AOR = 1.98, CI = 1.08 - 3.64) ma le inuina o le ava malosi (AOR = 4.78, CI = 3.17-7.20) o ni mea taua faʻatatau mo le matamata i ata vitio (Laulau).  5).

Talanoaga

I lenei su'esu'ega 36.4% o tamaiti a'oga na faia feusua'iga. O lenei taunuuga e faʻatusatusa i se suʻesuʻega na faia i Nigeria (34%) [24]. Ae ui i lea, o lenei vaega na maualuga atu nai lo sailiiliga a le BSS-II (9.9%) [23], suʻesuʻega o isi iunivesite (26.9% i le 34.2%), Etiopia [4, 14-16] ma se suʻesuʻega na faia i le iunivesite Initia (5% mo tamaitai ma 15% mo tama aʻoga) [25]. I se faʻatusatusaga, e sili ona maualalo pe a faʻatusatusa i isi suʻesuʻega i Aferika. Mo se faʻataʻitaʻiga, 49% i le 59% o tagata na faia feusuaʻiga i le Kolisi ma le Iunivesite na lipotia i Aferika i Saute [26] ma Uganda [27]. O le fa'amatalaga e mafai ona fa'atatau i le 'ese'ese o feusua'iga i le va o tupulaga talavou o su'esu'ega 'ese'ese e ono mafua ona o le 'ese'ese o tu ma aga masani, uiga fa'a-socio-demographic, fa'apea fo'i le 'ese'esega o le malamalama, uiga ma faiga aga'i ile HIV/AIDS.

O le matua i le taimi muamua o faiga fa'afeusuaiga ose fa'ailoga taua ole fa'aalia ile tulaga lamatia ole ma'itaga e le'i mana'omia ma STI. O le averesi o tausaga i le taimi muamua o feusuaiga (18.6 tausaga) mo alii ma tamaitai i lenei suʻesuʻega e faʻatusatusa i lipoti a le EDHS (18.2 tausaga) [22], isi iunivesite i Etiopia [14-16] ma tamaiti aoga a Madagascar (18.4 tausaga) [26]. I se fa'atusatusaga, o le averesi o tausaga o feusua'iga muamua na fai si maualuga atu nai lo su'esu'ega a le Iunivesite o Jimma (17.7 tausaga) [4] ma Gomo Gofa (17 tausaga) [28]. E le gata i lea, e sili atu ma le afa (58.6%) o tamaiti aʻoga faʻafeusuaiga na faia feusuaʻiga muamua i le aʻoga maualuga. O loʻo ogatasi ma suʻesuʻega a isi Iunivesite i Etiopia mai le 58.5% i le 75.2% [4, 14-16]. E ono fa'ailoa mai ai o fa'afitauli fa'afoliga fa'afeusuaiga vave o le fa'afitauli lea e le gata ile tulaga iunivesete, ae fa'apea fo'i ile aoga maualuga ma tulaga tulagalua. O le mea lea, e tatau ona taula'i tamaiti a'oga i le puipuiga a'o talavou e fa'alotovaivaia le vave amata o faiga fa'afeusuaiga. O le fa'ai'uga o le tele o fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga na fa'aalia ai le fa'atupuina o le fa'atupuina o le matua ua fa'atupuina fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga pe a fa'atuputeleina le matua ua fa'atupula'ia le aofa'i o le fa'afeusuaiga. O tagata tali mai e ta'i 20 tausaga ma matutua atu e matua'i sili atu nai lo i latou ei lalo ifo o le 20 tausaga e lipotia mai na maua i latou i feusuaiga. E ogatasi lea ma lipoti mai le 2011 EDHS [22].

O le fuainumera o tagata na faia feusuaʻiga e tele i latou na faia feusuaʻiga e 42.7%. O le suʻesuʻega faʻatusatusa tutusa na matauina i le aai o Bahir Dar i tamaiti aoga kolisi tumaoti [29] ma i Gonder [30]. Ae ui i lea, o le maualuga o le tele o paaga feusuaʻiga na lipotia i le Iunivesite o Wolaita [31]. I se eseesega, o se suʻesuʻega i Haramaya [15] ma le Iunivesite o Jimma [4] lipotia le maualalo o le fua faatatau o le tele o paaga feusua'i. O le eseesega e mafai ona mafua ona o le eseesega i le tele o faʻataʻitaʻiga, le faitau aofaʻi o tagata suʻesuʻe ma le faʻaogaina o suiga o amioga faʻavae iunivesite.

O le auai i amioga lamatia e pei o le lamu o le Khat, inu ava malosi, auai i kalapu po ma le matamata i ata vitio e fesoʻotaʻi tutoʻatasi ma le faʻalavelave faʻafuaseʻi na faia feusuaʻiga ma le tele o paaga feusuaʻiga. E ogatasi ma su'esu'ega mai Slovakia [32] ma isi iunivesite i Etiopia [4, 14-16]. E mafai ona mafua lea tulaga ona o le fa'aitiitia o le malosi o le va'aiga i le 'ava mālosi ma le taumafaina o khat ona o le i'uga e le mafai e tamaiti a'oga ona fai fa'ai'uga sa'o ma e le mafai fo'i ona latou va'ai le tuga o a latou gaioiga.

O le tele o faiga fa'afeusuaiga e le'i puipuia i lenei su'esu'ega (62%) na fa'atusalia ma su'esu'ega na faia i le Iunivesite o Jimma (57.6%).4] ma aʻoaʻoga maualuluga a Cambodia [33]. Ae ui i lea, e maualuga atu nai lo suʻesuʻega mai le Iunivesite o Medawolabu (40.4%), Etiopia [34]. E le gata i lea, o le maualuga o le faʻaaogaina faifaipea o le condom (38%) i tamaiti aʻoga faʻafeusuaiga na maualalo ifo nai lo isi suʻesuʻega, Etiopia [15, 29, 34] lea na fa'amauina le 48% - 81% o le fa'aogaina pea o le condom. Atonu e mafua ona o le malosi o le amio a le tupulaga, ese'esega o le malamalama i amioga fa'afeusuaiga mata'utia, fa'afitauli o le soifua maloloina o fanau ma tomai o le fa'aogaina o le condom.

E tusa ai ma lenei suʻesuʻega, 7.4% o tamaiti aʻoga faʻafeusuaiga na faia feusuaʻiga ma tagata faigaluega faʻapisinisi. E maualalo ifo nai lo suʻesuʻega a isi Iunivesite i Etiopia [4, 31, 34] lea e 13.9% i le 24.9% le fua faatatau o feusuaʻiga ma tagata faigaluega feusuaʻi faapisinisi. O lenei eseesega atonu o se eseesega i le faʻalauiloaina e uiga i le faʻasalalauga ma amioga faʻafeusuaiga lamatia i tamaiti aʻoga i Iunivesite eseese. E ui o le auai i kalapu po e na o le pau lea o le tulaga lamatia mo le faia o feusuaiga ma tagata faigaluega feusuaʻi faapisinisi, o le Bahir Dar University ua amataina tulafono faatonutonu e ono faʻatapulaaina ai tamaiti aoga mai le auai i kalapu po. O tulafono e taofia ai tamaiti aoga e aua nei nonofo i fafo o le lotoa i le taimi o le po.

I lenei suʻesuʻega, o le faʻaalia o le fesuiaʻiga o feusuaiga mo tupe e 4%. E faʻatusatusa i le aofaʻi faʻaopoopo o isi Iunivesite o Etiopia (4.4%) [4, 14, 15]. I se eseesega, e maualalo ifo nai lo isi suʻesuʻega i le aai o Bahir Dar [35] tamaiti aʻoga tumaoti ma Addis Ababa lea e fesuiaʻi feusuaʻiga i le va o talavou e 20.6% [36] ma i tamaiti aʻoga iunivesite e 14.5% [37]. O le fesuiaiga o feusuaiga mo tupe sa matua fa'atinoina i fafine nai lo alii.

I le tele o sosaiete o tamaitai talavou e faia feusua'iga ma alii e matua matutua atu ia i latou. O lenei faiga e mafai ona saofagā i le sosolo o le HIV ma isi STI ona o tama matutua e tele lava ina maua i ia faʻamaʻi. I lenei suʻesuʻega, 21.5% o tagata faʻafeusuaiga sa faia feusuaʻiga ma tagata matutua. E faapena foi, e tusa ai ma suʻesuʻega a le EDHS, i luga o le 21% o fafine e 15-19 tausaga na faia feusuaʻiga na faia feusuaʻiga ma se tamaloa e sefulu pe sili atu tausaga e matua atu ia i latou ma e toʻaitiiti alii talavou, <1% na feusuaʻi ma fafine matutua [22].

O le tele o le matamata i ata vitio i lenei suʻesuʻega (65.4%) e faʻatusatusa ma isi suʻesuʻega i Etiopia (47.2%) [30]. Ae ui i lea, o la matou sailiga na sili atu le maualuga nai lo suʻesuʻega na faia i Medawolabu (15.6%) [34] ma Jimma Iunivesite (32.4%) [4]. O le maualuga maualuga o le matamata i ata vitio na maua i alii ma i latou o latou tausaga> 24 tausaga le matutua tali. E mafai ona feso'ota'i ma le iai o le eseesega fa'ale-aganu'u.

I lenei suʻesuʻega, o le aofaʻi o le auai i kalapu po e faʻatusalia ma suʻesuʻega i le kolisi tumaoti a Bahir Dar [29] ma Jimma tamaiti a'oga i le iunivesite [4]. O alii na tali mai e 2.2 taimi e auai i kalapu po nai lo tamaitai. Atonu e feso'ota'i ma tama e sili atu le sa'olotoga ma le mafanafana e auai i kalapu po nai lo tama'ita'i ona o a'afiaga fa'ale-aganu'u. O eseesega faʻale-tagata na matua fesoʻotaʻi ma le auai i kalapu po (Laulau  5). E ono feso'ota'i lea ma le 'ese'esega fa'ale-aganu'u ma le a'afiaga o tu ma aga a le nu'u.

O le tapula'a tele o lenei su'esu'ega o le natura o su'esu'ega fa'asaga i vaega e ono le fa'amatalaina ai le va'aiga fa'aletino i le va o suiga o taunu'uga ma nisi suiga fa'amalamalamaga. O le autu su'esu'e lava ia e su'esu'eina ai tagata faigaluega ma mataupu ma'ale'ale e feso'ota'i ma fa'afeusuaiga e ono mafua ai le fa'aituau fa'aagafesootai. O le mea lea, o le mauaina o lenei suʻesuʻega e tatau ona faʻamatalaina i nei tapulaʻa.

faaiuga

O le suʻesuʻega na faʻaalia ai se malamalama sili atu i amioga faʻafeusuaiga a tamaiti aʻoga a le Iunivesite o Bahir Dar. O amioga fa'afeusuaiga mata'utia e pei o tama'i matua, faia o ni pa'aga fa'afeusuaiga se tele, fa'afeusuaiga e le puipuia, ma feusua'iga ma tagata faigaluega fa'afeusuaiga fa'apisinisi o lo'o fa'atinoina tele i tamaiti a'oga i le Iunivesite o Bahir Dar. O le fa'aaogaina o vaila'au, le auai i kalapu po ma le matamata i ata vitio o ni fa'ailoga va'ai mo le i ai o amioga fa'afeusuaiga eseese. O le mea lea, e tatau ona faʻamalosia polokalame faʻalavelave puipuia, faʻatino lelei ma mataʻituina uma i le aʻoga muamua ma i le iunivesite.

Tusi a le au tusitala

Polofesa Fesoasoani a le WML i le Kolisi o Vailaau Faafomai ma Saienisi Soifua Maloloina, Bahir Dar University i Medical Microbiology. BAB: Polofesa Lagolago o le Microbiology Medical, ulu o le matagaluega o Microbiology, Immunology and Parasitology i le Kolisi o Vailaau Faasaienisi ma Soifua Maloloina, Bahir Dar University. Polofesa Fesoasoani a le MYM i le Kolisi Faafomai ma Saienisi Soifua Maloloina, Bahir Dar University i Medical Parasitology.

tautinoga

O le Iunivesite o Bahir Dar e faʻaalia mo le faʻatupeina o le poloketi. Matou tusitala faʻafetai e faʻaalia, BDU HIV / AIDS puipuia ma pulea le ofisa mo le faʻamaopoopoina o le aoina o faʻamaumauga. Matou te fia faafetai atu foi ia Mr Lemma Kassaye, Bahir Dar University HIV/AIDS affairs director ma Sister Martha Asmare, Bahir Dar University student's affairs mo lo latou sao i le faamaopoopoina ma le faafaigofieina o le aoina o faamatalaga. Matou te fiafia foi e tufa atu la matou faafetai mai le loto i tamaiti aoga.

Faamatalaga Faʻamatalaga

Tauvaga fiafia

Fai mai tusitala e leai ni a latou tauvaga.

Fesoasoani a le au tusitala

WM Fausia ma mamanuina le suʻesuʻega, aʻafia i le aoina o faʻamaumauga, faia faʻamaumauga faʻamaumauga, tusia ma faʻamaeʻaina tusitusiga mo le lolomiina. BA Fausia ma mamanuina le suʻesuʻega, aofia ai i le aoina o faʻamaumauga ma auʻiliʻiliga, toe iloilo ma le mataʻutia le tusitusiga. MY Sa auai i le toe iloiloina o le talosaga, toe iloilo lelei le tusitusiga. O tusitala uma na faitau ma faamaonia le tusitusiga mulimuli.

Faʻasinomaga Faʻamatalaga

Wondemagegn Mulu, Email: moc.oohay@23_mednoW.

Mulat Yimer, Email: moc.liamg@talumremiy.

Bayeh Abera, Email: moc.liamg@51arebaeyab.

mau faasino

1. Somba MJ, Mbonile M, Obure J, Mahande MJ. Amioga fa'afeusuaiga, iloa fa'afeusuaiga ma le fa'aogaina i tama'ita'i a'oga i lalo o le a'oga a Muhimbili ma fa'amalosi Salaam Universities, Tanzania: o se su'esu'ega tu'ufa'atasi. BMC Womens Health. 2014;14:94. doi: 10.1186/1472-6874-14-94. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
2. Ambaw F, Mossie A, Gobena T. Faiga fa'afeusuaiga ma a latou mamanu atina'e i tamaiti a'oga a le iunivesite a Jimma. Ethiopia J Health Sci. 2010;20(1):159–167. [PMC free article] [PubMed]
3. Matagaluega o le Soifua Maloloina . Feterale democratic republic of Itiopia: soifua maloloina fanau talavou ma talavou. 2011. itulau 1–149.
4. Tura G, Alemseged F, Dejene S. O amioga faʻafeusuaiga mataʻutia ma faʻalavelave faʻapitoa i tamaiti aʻoga o le Iunivesite o Jimma. Ethiopia J Health Sci. 2012;22(3):170–180. [PMC free article] [PubMed]
5. Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi . Teufaafaigaluega i lo tatou lumanaʻi: O se faʻavae mo le faʻavaveina o gaioiga mo le soifua maloloina o feusuaiga ma fanau a tupulaga talavou. Sineva: WHO; 2006.
6. Lanre OO. Amioga fa'afeusuaiga a tamaiti a'oga iunivesete i South west Nigeria. Aikupito Acad J biolog Sci. 2009;1(1):85–93.
7. Shiferaw K, Frehiwot G, Asres G. Iloiloga o fesoʻotaʻiga a talavou i mataupu tau feusuaʻiga ma le soifua maloloina o fanau ma matua ma mea faʻapitoa i le va o tamaiti aʻoga lua ma aʻoga sauniuni i le taulaga o Debremarkos, North west Ethiopia. Reprod Soifua Maloloina. 2014;11:2. doi: 10.1186/1742-4755-11-2. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
8. Sime A, Writu D. Faiga fa'afeusuaiga a'o le'i fa'aipoipo i tupulaga a'oga i le taulaga o Nekemte i sasa'e o Wollega. Ethiopia J Soifua Maloloina Dev. 2008;22(2):167–173.
9. Berhane F, Berhane Y, Fantahun M. Au'aunaga fa'alesoifua maloloina mo tupulaga talavou e fa'aogaina ma fa'amoemoega: fa'atalanoaga mo fa'afitauli o le soifua maloloina o fanau ma fa'afitauli o le mafaufau e fa'aitiitia. EthiopJ Health Dev. 2005;19(1):29–36.
10. Fikre M. Iloiloga o matua-talavou feso'ota'iga i mataupu tau feusuaiga ma le soifua maloloina o fanau i le taulaga o Hawassa. 2009. i. 42.
11. US Agency for International Development . Path finder faavaomalo. Aumai auaunaga faauo a le autalavou i le fua i Etiopia. 2012. itulau 1–8.
12. Matagaluega o le Soifua Maloloina . Federal Democratic Republic of Itiopia. Fuafuaga mo le soifua maloloina o fanau fanau 2006 – 2015. 2006. itulau 24–27.
13. Lamesgin A. USAID. 2013. HIV/AIDS ma le soifua maloloina o fanau a'oga i le Iunivesite i Itiopia: Ose faiga fa'avae fa'avae galuega; itulau 1–5.
14. Shiferaw Y, Alemu A, Assefa A, Tesfaye B, Gibremdehin E, Amare M. Faʻaaliga o le lamatiaga o le HIV ma amioga faʻafeusuaiga i totonu o tamaiti aʻoga o le Iunivesite: Faʻamatalaga mo le fuafuaina o faʻalavelave. BMC Res Notes. 2014;7:162. doi: 10.1186/1756-0500-7-162. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
15. Dingeta T, Oljira L, Alemayehu T, Akililu A. Fa'afeusuaiga muamua ma amioga fa'afeusuaiga mata'utia i le va o tamaiti a'oga i lalo o le Iunivesite o Haramaya, Etiopia. Ethiop J Reprod Health. 2011;5(1):22–30.
16. Berhan Y, Hailu D, Alano A. Va'ai o amioga fa'afeusuaiga-tulaga ma faiga puipuia HIV i le va o tamaiti aoga i le Iunivesite i Etiopia. Afr J AIDS Res. 2011;10(3):225–234. doi: 10.2989/16085906.2011.626290. [Cross Ref]
17. Lundberg P, Rukando G, Asheba S, Thorson A, Allebeck P, Ostergren P, Cantor-Grae E. Le lelei o le mafaufau ma amioga lamatia tau feusuaiga i Uganda. BMC Soifua Maloloina. 2011;11:2–10. doi: 10.1186/1471-2458-11-125. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
18. Gebreslassie M, Feleke A, Melese T. Psychoactive substances faʻaaogaina ma mea faʻapitoa i le va o tamaiti aʻoga a le Iunivesite o Axum, Axum town, North Etiopia. BMC Soifua Maloloina. 2013;13:2–9. doi: 10.1186/1471-2458-13-693. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
19. Tilahun MM, Ayele GA. O mea e fesootaʻi ma le inu ava malosi i talavou i Gamo Gofa, Saute sisifo, Etiopia. Sci J Soifua Maloloina. 2013;1(2):62–68. doi: 10.11648/j.sjph.20130102.20. [Cross Ref]
20. Faʻamatalaga pito i tua a le Iunivesite o BahirDar. Avanoa i http://www.bdu.edu.et/background ia Iulai 10, 2013
21. Tewabe T, Destaw B, Admassu M, Abera B. Iloiloga o mea e fesoʻotaʻi ma le ofo fua ma le faʻataʻitaʻiina o suʻega i tamaiti aʻoga i le iunivesite o Bahir Dar se suʻesuʻega faʻatonutonu. Ethiopia J Soifua Maloloina dev. 2012;26(1):17–21.
22. CSA ma ORC Macro . Lipoti a Ethiopia Demographic and Health Survey 2005. Addis Ababa, Etiopia, ma Calverton, Maryland, ISA: Central Statistical Authority and ORC Macro; 2006.
23. Matagaluega o le Soifua Maloloina . Feterale Republic of Etiopia: HIV/AIDS Behavioral Surveillance Survey (BSS) 2002. itulau 1–123.
24. Slap GB, Lot L, Huang B, Daniyam CA, Zink TM, Succop PA. Amioga fa'afeusuaiga a talavou i Nigeria: su'esu'ega fa'afeusuaiga o tamaiti a'oga maualuga. BMJ. 2003;326:15. doi: 10.1136/bmj.326.7379.15. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
25. Sujay R. Amioga feusua'i a'o le'i faaipoipo i Tagata A'oga Kolisi e le'i faaipoipo o Gujarat, Initia. Health and Population Innovation Fellowship Programm pepa galue. 2009.
26. Rahamefy O, Rivard M, Ravaoarinoro M. Amioga fa'afeusuaiga ma le fa'aogaina o le condom i tamaiti a'oga o le Iunivesite i Madagascar. JSoc vaega ole HIV/AIDS. 2008;5:28–34. doi: 10.1080/17290376.2008.9724899. [PubMed] [Cross Ref]
27. Agardh A, Emmelin M, Muriisa R, Ostergren P. Glob Health Action. 2010. Tupe faʻaagafesootai ma amioga faʻafeusuaiga i tamaiti aʻoga a le Iunivesite o Uganda. [PMC free article] [PubMed]
28. Tilahun T, Ayele G. O mea e fesoʻotaʻi ma le matua i le amataga o feusuaiga i le va o talavou i Gamo Gofa, i saute sisifo o Etiopia: o se suʻesuʻega faʻasolosolo. BMC Soifua Maloloina. 2013;13:2–6. doi: 10.1186/1471-2458-13-2. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
29. Anteneh ZA. Fa'ateleina ma fa'amaopoopoina le tele o faiga fa'apa'aga fa'afeusuaiga i le va o tamaiti a'oga kolisi tumaoti i le taulaga o Bahir Dar, Northwest Ethiopia. Sci J Soifua Maloloina. 2013;1(1):9–17. doi: 10.11648/j.sjph.20130101.12. [Cross Ref]
30. Shiferaw Y, Alemu A, Girma A, Getahun A, Kassa A, Gashaw A, Alemu A, Teklu T, Gelaw B. Iloiloga o le malamalama, uiga ma amioga lamatia agaʻi i le HIV/AIDS ma isi faʻamaʻi pipisi faʻafeusuaiga i tamaiti aʻoga sauniuni o taulaga o Gondar, Matu i sisifo o Etiopia. BMC Res Notes. 2011;4:3–8. doi: 10.1186/1756-0500-4-3. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
31. Gelibo T, Belachew T, Tilahun T. Va'ai o le fa'asa'o feusua'iga i le va o Tamaiti A'oga a le Iunivesite o Wolaita Sodo, Etiopia i Saute. Reprod Soifua Maloloina. 2013;10:2–6. doi: 10.1186/1742-4755-10-18. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
32. Ondrej K, Andrea MG, Pavol J. O mea tau le mafaufau ma amioga e fesoʻotaʻi ma amioga faʻafeusuaiga i tamaiti aʻoga Slovak. BMC Soifua Maloloina. 2009;9:15. doi: 10.1186/1471-2458-9-15. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
33. Siyan Y, Krishna CP, Junko Y. Matafaioi o tulaga lamatia ma puipuiga i amioga lamatia feusuaiga i le va o tamaiti aoga maualuga i Cambodia. BMC Soifua Maloloina. 2010;10:477. doi: 10.1186/1471-2458-10-477. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
34. Setegn TM, Talele AM, Dida NB, Tulu BE. Tulaga lamatia mo SITs / HIV faʻamaʻi i le va o tamaiti aʻoga a le Iunivesite o Madawalabu, Southeast Etiopia: O se suʻesuʻega faʻasolosolo. Reprod Soifua Maloloina. 2013;10:2–7. doi: 10.1186/1742-4755-10-2. [Cross Ref]
35. Alamirew Z, Awoke W, Fikadie G, Shimekaw B. Fa'asalalauina ma fa'amaopoopoina o le fesuia'i feusua'iga mo tupe (meaalofa) i le va o tamaiti a'oga i kolisi tuma'oti i le taulaga o BahirDar, Northwest Ethiopia. Clin Medi Res. 2013;2(6):126–134. doi: 10.11648/j.cmr.20130206.13. [Cross Ref]
36. Regassa N, Kedir S. Uiga ma faʻataʻitaʻiga i le puipuia o le HIV i tamaiti aʻoga o aʻoaʻoga maualuluga i Etiopia. O le mataupu a le Iunivesite o Addis Ababa. Edu Res. 2011;2(2):828–840. [PubMed]
37. Amsale C, Yemane B. O faatosinaga a tupulaga o le aveta'avale autu lea o amioga tau feusua'iga mata'utia i le va o tamaiti aoga i Addis Ababa, Etiopia. Lalolagi J AIDS. 2012;2:159–164. doi: 10.4236/wja.2012.23021. [Cross Ref]